ژنوميك به كاهش بيماري هاي شايع و پرهزينه كمك مي كند

به گزارش گروه علمي ايرنا از انجمن ژنتيك ايران، دكتر محمود تولايي امروز يكشنبه در افتتاحيه سومين كنگره بين‌المللي و پانزدهمين كنگره ملي ژنتيك ايران در سالن اجلاس سران، اظهارداشت: پروژه ژنوم انسان (HGP) با هدف توالي يابي ژنوم انساني موجب توسعه فناوري، كاهش هزينه و افزايش كيفيت خوانش DNA شده است.
ژنوميك شامل تجزيه و تحليل داده‌ها و اطلاعات ژنتيكي به‌خصوص ژنوم موجودات است. ژنوم توالي كل DNA موجود در سلولهاي يك جاندار است كه به‌عنوان ماده ژنتيكي عمل مي كند و سبب بروز صفات وراثتي مي‌شود.
وي افزود: در حال حاضر HGP به عنوان يكي از شاهكارهاي بزرگ اكتشاف شناخته مي شود، كه در علم و پزشكي انقلابي به پا كرده است.
تولايي ادامه داد: بعد از پروژه HGP، پروژه HAPMAP و 1000 Genome تلاشي  بود كه ما را قادر مي كرد كه تنوع در جمعيت ها را بشناسيم. از مزيت هاي پروژه 1000  ژنوم، تكامل روش هاي توالي يابي و نيز كاهش هزينه هاي خوانش توالي بود. 
وي افزود: اين نخستين پروژه براي ارزيابي ژنوم افراد زيادي از جمعيت ها بود تا منابع جامع در تنوع ژنتيكي انسان ارائه شود. در حالي كه توالي ژنوم انسان ما را با تعداد ژن كد كننده پروتيين غافلگير كرد (چون پيش بيني مي شد كه انسا تا 100 هزار ژن داشته باشه) اما اساسا ديدگاه ما را در مورد ژن تغيير نداد. در مقابل الگوهاي پيچيده تنظيم پراكنده و رونويسي فراگير كه توسط پروژه ENCODE كشف شده است، همراه با حفاظت غير ژنتيك و فراواني ژن هاي غير Coding RNA، تصور از ژن را به چالش كشيده است.
تولايي گفت: هدف از پروژه بين المللي پروتيين انساني (HPP) (Human Proteome Project)  كه توسط سازمان HUPO (Human Proteome Organization) سازماندهي شده است، تحقق بخشيدن به درك ما از پروتئوم انسان از طريق تلاش هماهنگ شده توسط بسياري از آزمايشگاه هاي تحقيقاتي در سراسر جهان است.
وي ادامه داد: تلاشي كه تا امروز انجام شده است، در كنار پروژه پروتئوم انساني و نيز پروژه اپي ژنوم انساني، ما را يك قدم به اينكه بدن ما چگونه كار مي كند نزديك تر كرده است. در حال حاضر، پروژه Exposome افق جديدي را باز كرده است و اين پروژه به عنوان يكي از پروژه هاي پيشرو در مرز دانش در زمينه سلامت انسان در نظر گرفته مي شود. 
رييس انجمن ژنتيك ايران، افزود: پروژه اكسپوزوم، از نظر مفهومي و عملي ديدگاه جامعي را در ارتباط با بيماري و سلامت انساني فراهم مي كند. اين پروژه، مواجه ما با رژيم هاي غذايي، سبك هاي زندگي و رفتار هاي ما را در بر مي گيرد. همچنين اينكه چگونه بدن ما به اين چالش ها پاسخ مي دهد.
وي گفت: فناوري هاي نسل بعدي توالي يابي (NGS) و كريسپر (CRISPR) به عنوان دو فناوري كليدي، ما را براي درك بهتر تفسير ژنوم انساني و استفاده در روش هاي درماني هدفمند، توانمند مي كنند.
تولايي اظهار داشت: ما عصر خوانش ژنوم را پشت سر گذاشتيم و وارد عصر نوشتن ژنوم شده ايم. اگرچه توالي يابي، تجزيه و تحليل  مربوط به آن، و ويرايش DNA با سرعت وحشتناك پيشرفت مي كند، توانايي ما در ساخت توالي هاي DNA به صورت بخش هاي كوتاه در سلول ها، محدود مي شود كه در نتيجه توانايي ما در درك سيستم هاي بيولوژيكي و دست ورزي آن را نيز محدود مي كند.
رييس انجمن ژنتيك ايران، افزود: پيشرفت هاي تكنولوژيكي اخير (به عنوان مثال، سنتز قطعات ژن از كل ژنوم، سنتز كامل ژنوم و تكنيك (CRISPR) به عنوان فناوري ويرايش ژني، انقلابي در اين زمينه بپا كرده است. 
وي گفت: به نظر مي رسد كه سنتز ژنوم در مقياس انساني به طور فزاينده اي امكان پذير شده است، در چنين شرايطي، تلاش علمي هماهنگ براي درك، بحث و استفاده از تكنولوژي هاي مهندسي ژنوم، ضرورت جدي پيدا كرده است.
سومين كنگره بين المللي و پانزدهمين كنگره ژنتيك ايران از امروز تا 25 ارديبهشت ماه در سالن اجلاس سران در حال برگزاري است.
علمي**1834**2038**1440