به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، پس از یكسال و نیم از روی كار آمدن «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا و كارشكنی های مداوم وی علیه برجام، سرانجام دو هفته پیش این كشور از توافق هسته ای خارج شد. اینك دیگر اعضای توافق ماموریت حفظ برجام را عهده دارند؛ ماموریتی كه در ماه های آتی و از زمان سرگیری تحریم های آمریكا دشوارتر می نماید.
بنابراین امروز جمعه چهارم خردادماه دوازدهمین نشست كمیسیون مشترك برجام با حضور نمایندگان ایران و پنج كشور طرف توافق به همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا در وین پایتخت اتریش برگزار می شود؛ نشستی كه در آن برای اولین بار نه نماینده ای از آمریكا حضور خواهد داشت و نه كارشكنی از جانب این كشور در جریان جلسه صورت خواهد گرفت.
كمیسیون مشترك برجام از جمله سازوكارهای حل وفصل اختلافات احتمالی است كه هنگام مذاكرات 22 ماهه هسته ای از سوی دو طرف اندیشیده و در فضای پسابرجام وارد مرحله عملیاتی شد. پیوست چهارم برجام به جزییات این سازوكار پرداخته و در آن آمده است كه كمیسیون مشترك هر سه ماه یك بار و یا در هر زمان به درخواست یك عضو برجام تشكیل جلسه خواهد داد.
ضمن این كه در صورت خواست فوری یك عضو برجام در اسرع وقت این كمیسیون تشكیل جلسه می دهد؛ جلسه ای كه مباحث مطرح شده در آن محرمانه خواهد بود مگر این كه اعضا تصمیم به انتشار و انعكاس آنها بگیرند. از اواخر اسفندماه پارسال كه یازدهمین جلسه كمیسیون مشترك به شمار می رفت تا كنون نشستی در این خصوص برگزار نشده و خروج آمریكا از برجام در روزهای گذشته باعث درخواست ایران از اعضای برجام برای تشكیل جلسه شد.
آنچه مسلم است در جریان نشست امروز، بیش از هر موضوعی به ابعاد و تبعات خروج آمریكا از برجام و راه های مقابله با تهدیداتی ارتباط می یابد كه كاخ سفید علیه تهران به عنوان یك طرف اصلی توافق در پیش گرفته است. كشورهای اروپایی خود بر این نكته واقف اند كه از این به بعد بار مسئولیت اقدامات ضد برجامی آمریكا برعهده آنان است و باید در قبال ادامه پایبندی ایران به اجرای برجام، تعهدات و تضمین های كافی را بدهند.
البته صحبت هایی نیز در مورد احتمال ارائه بسته پیشنهادی اروپا در كمیسیون مشترك مطرح شده است. در همین ارتباط «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه در آستانه برگزاری نشست اظهار كرد كه این كمیسیون برای بررسی اینكه چگونه اعضای باقیمانده برجام می‌توانند تعهدات برجامی را اجرا كند شكل می‌گیرد؛ ما صرفا حول برجام حرف می‌زنیم؛ نه خواسته‌ای بالاتر از برجام داریم نه حرفی بیرون از برجام در این جلسات زده خواهد شد.
دیپلمات های ایران از جمله وزیر امور خارجه هوشیارند تا مبادا طرف مقابل درصدد پیوند مسائل اختلافی دیگر با برجام برآید. چرا كه در این صورت مسائل جدیدی بر مساله اصلی بار خواهد شد و گشودن این گره به سادگی میسر نیست.
البته اروپایی ها هم به این موضوع آگاهی دارند و یكی از مهمترین اختلافات آنان با ترامپ به همین مساله بر می گشت كه اعتقادی به پیوند دادن فعالیت های موشكی، تحولات منطقه ای، حقوق بشر و ... به برجام نداشتند. درك همین موضوع نیز سبب دستیابی دو طرف به برجام و حل وفصل اختلافات هسته ای پس از یك دهه شد.
اینك نه تنها آلمان، فرانسه و انگلیس به عنوان تروئیكای اتحادیه اروپا از اراده ای جدی برای حفظ و ادامه برجام برخوردارند بلكه چین و روسیه نیز از سیاست های ترامپ در این زمینه روی گردانند. آنها با حفظ برجام منهای آمریكا این پیام را به كاخ سفید ارسال می كنند كه سلیقه سیاسی رئیس جمهوری تازه كار این كشور نمی تواند خواست و اراده دیگر اعضای توافق معتبری همچون برجام را نادیده بگیرد.
به همین دلیل سفرهای دیپلماتیك متعددی بین اعضای توافق در دو هفته گذشته انجام گرفته كه از اراده آنها برای نجات برجام حكایت دارد؛ موضوعی كه در مواضع سران هر یك از پنج كشور اروپایی و آسیایی هم مشهود است. آنان مادامی كه ایران به تعهدات برجامی خود عمل می كند، وعده پایبندی به تعهدات خود را تكرار می كنند؛ وعده های حمایت از برجام كه انتظار می رود در نشست امروز از جنبه سیاسی وارد فاز اجرایی شود.
پژوهشم**9242**1601**
تهران- ایرنا- نخستین كمیسیون مشترك برجام پس از خروج آمریكا از توافق هسته ای در حالی برگزار می شود كه همه طرف ها عزم خود را برای مقابله با زیاده خواهی های آمریكا و همچنین یافتن سازوكارهای كارآمد به منظور خنثی سازی توطئه های كاخ سفید جزم كرده اند.
