پاريس بعد از اين كه امانوئل مكرون، رئيس جمهوري فرانسه را دوست رئيس جمهوري امريكا، دونالد ترامپ معرفي كرد و اميدوار بود كه بتواند با اين دوستي روي وي تاثير بگذارد اما موفق نشد، اكنون اين قمار را روي رئيس جمهوري روسيه، ولاديمير پوتين انجام مي دهد. حالا فرانسه روي تاريخ مشترك دو كشور تاكيد مي كند و تلاش دارد روابط پيچيده دو طرف را گسترش دهد و اميدوار است كه سن پترزبورگ بتواند سكوي پرشي براي رسيدن به اين هدف باشد.
مكرون تنها چند روز بعد از انتخابش به سمت رياست جمهوري فرانسه در مه 2017 بود كه همتاي روسي اش را با تشريفاتي باشكوه پذيرا شد، در حالي كه اختلافات ميان سران كرملين و غربي ها بر سر انضمام كريمه به اوكراين در سال 2014 به قوت خود باقي بود.
در آن ديدار مكرون تلاش نكرد كه اختلافات را پيش بكشد و پوتين را با آغوش باز در كاخ ورساي پذيرفت و با يكديگر به نمايشگاه جنگ افزارهاي بزرگ نظامي تاريخ فرانسه رفتند. مكرون در آن ديدار به ستايش از پتر كبير برخواست و او را فردي توصيف كرد كه با اروپا با روي باز برخورد مي كرد، هدف او از اين كار ايجاد نرمش در روابط فرانسه و روسيه بود.
اين بار پوتين از مكرون در سن پترزبورگ استقبال كرد، پايتخت امپراطوري روسيه تزاري كه نزديك ترين شهر بزرگ روسيه به اروپا محسوب مي شود. ميشل ايلچانينوف، فيلسوف و متخصص امور روسيه در اين باره مي گويد: «اين تلاشي است از سوي مكرون بعد از ديدارش با پوتين در ورساي تا بتواند از موضع قدرت با پوتين مذاكره كند.»
ايلچانينوف كه نويسنده كتاب «آن چه در سر ولاديمير پوتين مي گذرد» است، درباره رئيس جمهوري فرانسه مي گويد: «او از جمله افراد آگاه و كارشناس در روابط بين الملل است كه قبل از سفر به روسيه در ورساي بر شكوه و عظمت و حتي عمق تاريخي روسيه و سرور كرملين تاكيد كرد تا اين شگفتي را نزد رئيس جمهوري روسيه ايجاد كند كه فرانسه آن كشوري نيست كه پوتين خيال مي كند مثل ديگر كشورهاي غربي نسبت به ريشه ها و اصالت آن بي توجه است.»
در مسكو، پوتين كه براي چهارمين بار به سمت رياست جمهوري روسيه انتخاب شده، رويكرد تازه اي را در نزديكي به مكرون اتخاذ كرده است. فئودور لوكيانوف، رئيس شوراي روابط خارجي و دفاع روسيه در اين باره مي گويد: «فرانسه تلاش مي كند به جايگاه حقيقي اش به عنوان يك قدرت بزرگ جهاني بازگردد. سال ها از زماني كه در اين جايگاه بود مي گذرد. بر اين اساس بايد آن چه ميان پوتين و مكرون مي گذرد را جدي گرفت و به حرف هايشان بيش از پيش توجه كرد. اگر بنا باشد مكرون فقط حرف بزند و كاري نخواهد بكند، پوتين به سرعت آن را خواهد فهميد.»
موارد اختلافي دو رئيس جمهور بسيار است، از سوريه و اوكراين گرفته تا بحران ديپلماتيكي كه به تازگي بر سر مسمويت جاسوس سابق روسيه در بريتانيا ايجاد شده است. اين در حالي است كه دونالد ترامپ فرصت استثنائي و طلايي را بعد از خروج امريكا از پرونده هسته اي براي سران فرانسه و روسيه ايجاد كرده است، اقدامي كه اروپايي ها آن را به مثابه سيلي محكمي به صورت خود مي دانند.
درباره ايران و سوريه، كاخ اليزه اعلام كرد كه مكرون تمايل دارد گفت وگوهاي جدي بر سر نقاط مشترك ميان دو كشور داشته باشد. در اين بيانيه آمده است كه ما با چشمان باز و درك سختي ها اين مساله را پيگيري مي كنيم.
خبرگزاري امريكايي بلومبرگ در اين باره گزارش داد كه سفر امانوئل مكرون، رئيس جمهوري فرانسه به روسيه بخشي از تلاش هاي گسترده اروپا براي حفظ برجام محسوب مي شود، ولاديمير پوتين، رئيس جمهوري روسيه بخشي از اين توافق به حساب مي آيد. اين در حالي است كه اين سفر اين بيم را نزد اروپايي ها به وجود آورده كه مي تواند تهديدي براي جدايي فرانسه از متحدان اروپايي اش باشد. بعد از خروج ايالات متحده از توافق هسته اي با ايران، مكرون و پوتين پايبندي و عزم خود را به نجات برجام اعلام كرده اند. در حالي كه مسكو تمايل به نزديكي بيشتر با تهران دارد پاريس به دنبال امضاي توافق جديد گسترده تري است كه فعاليت هاي هسته اي ايران بعد از سال 2025 و برنامه موشك هاي بالستيك ايران و حضور ايران در سوريه و يمن را نيز شامل شود.
مكرون روي بهبود روابط ميان اروپا و روسيه بعد از سال ها تنش بر سر پيوستن كريمه به روسيه و جنگ در شرق اوكراين و به تازگي بحران مسموميت جاسوس روس، سرگي اسكريپال در بريتانيا حساب كرده است. روسيه همچنين احساس مي كند در تلاش اروپايي ها براي حل مساله ايران فرصتي براي پيروزي او در نزديكي به اروپايي ها به وجود آمده است.
تاتيانا كاستويفا جان، كارشناس مركز فرانسوي روابط بين الملل در اين باره مي گويد: «ما آمادگي داريم به موفقيتي چشمگير بر سر اعلام موضعي مشترك بر سر اين موضوع دست يابيم.»
در همين رابطه يك ديپلمات روس نيز مي گويد: «با وجود اختلافات بسيار ميان روسيه و اروپا مساله هسته اي ايران فرصتي براي ايجاد زمينه اي جديد براي همكاري ميان روسيه و اروپا به وجود آورده است.»
الكساندر اورلوف، سفير سابق روسيه در فرانسه كه در ديدار سال 2017 رئيس جمهوري روسيه از پاريس و در مراسم كاخ ورساي حضور داشته است نيز در اين باره مي گويد: «اين امكان وجود دارد كه مكرون و پوتين به توافقي با يكديگر در اين زمينه برسند. هر دوي آنها به شدت بر روابط فرهنگي و سابقه تاريخي دو كشور تاكيد دارند و بر پيشبرد اهداف با تكيه بر اين ويژگي ها اصرار مي كنند.»
وي در ادامه مي افزايد: «بدون مبالغه بايد گفت كه كاملا طبيعي است كه روابط مكرون با پوتين بسيار بهتر از رابطه اش با ترامپ باشد، پوتين و ترامپ دو فرد كاملا متناقض هستند، ترامپ فرد بسيار سطح پاييني است، بنابراين طبيعي است كه رابطه مكرون با پوتين قوي تر باشد.»
6026/7339
**گروه ايرنا مقاله
از: محمدرضا يوسف نژاد خبرنگار خبرگزاري ايرنا سمنان
انتشاردهنده: جانعلي فتحي
ترامپ با خروج از برجام اساس ديپلماسي براي رفع چالش در نظام بين المللي را زيرسوال برد و اينبار اتحاديه اروپا و روسيه با اتحاد براي حمايت از برجام درصدد پايان دادن به قدرت نمايي آمريكا در جهان هستند.
