حيدر ويسي روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا اظهار داشت: عدم شناخت جوامع محلي از اين گونه، تخريب زيستگاه، آلودگي منابع آبي زيستگاه بدليل آفت كش ها، علف كش ها و كودهاي شيميايي و ورود فاضلاب هاي انساني، كاهش جمعيت گونه و تغيير كاربري منابع آبي و انتقال آن به خارج از زيستگاه توسط كشاورزان از عوامل تهديد كننده سمندر است.
وي افزود: فعاليت هاي معدني و سد سازي ها، آتش زدن زيستگاه و خشكسالي از ديگر عوامل تهديد كننده اين گونه دوزيست منحصربفرد است.
ويسي اضافه كرد: اين گونه به دليل حساس بودن به شرايط محيطي، همواره با آسيب هاي بسيار جزيي و آلودگي بسيار كم منابع آبي از بين مي روند و برخي پرندگان و مارها نيز آنها را شكار مي كنند.
وي يادآور شد: سال هاي گذشته به دليل خشك شدن چشمه ها و تغيير كاربري آنها اين گونه نادر بسياري از زيستگاه هاي خود را از دست داده و در شمار گونه هاي در حال انقراض قرار گرفته است.
رئيس اداره نظارت بر حيات وحش حفاظت از محيط زيست كردستان اضافه كرد: بر اساس پايش هاي صورت گرفته، امسال بخاطر بارش هاي مناسب و احياي چشمه ها اين گونه از وضعيت بهتري برخوردار بوده است.
ويسي گفت: به منظور شناسايي زيستگاه هاي اين گونه نادر و پراكنش، تهديدها و وضعيت زيستگاه، كارشناسانان بخش حيات وحش محيط زيست كردستان اواخر ارديبهشت هر سال اقدام به پايش و سرشماري سمندرها مي كنند.
وي اظهار داشت: در اين پايش 13 زيستگاه مختلف در استان توسط كارشناسان بررسي شد و بيش از يك هزار سمندر از گونه كوهستاني و 30 سمندر از گونه آتشين شناسايي شد.
رئيس اداره نظارت بر حيات وحش حفاظت از محيط زيست كردستان تاكيد كرد: وضعيت حفاظتي گونه هاي سمندر آتشين و سمندر كوهستاني كردستان در فهرست سرخ اتحاديه جهاني حفاظت (IUCN) نزديك به تهديد محسوب مي شود.
وي در مورد پراكنش اين گونه گفت: اين دوزيست، بومي زيستگاه هاي كوهستاني جنگلي استان كردستان از قبيل اورامانات و محدوده شهرستان هاي مريوان، سروآباد، بانه، سقز، سنندج و كامياران است.
ويسي يادآور شد: در اصطلاح محلي به اين گونه جانوري بوكه كانيله، كاني بوك، بلقاره و شرفه گفته مي شود كه به معني عروس چشمه است و اين نامگذاري نشانه آن است كه اين خزنده كوچك تنها در چشمه هاي با آب روان و صاف قابل مشاهده است.
وي افزود: اين جانور در چشمه سارها و جويبارهاي كوهستان در ارتفاعات 1300 تا 1400 متري با پوشش گياهي مناسب زيست زندگي مي كند و معمولا در اوايل صبح يا شب در نزديكي چشمه ها و جويبارها از آب خارج مي شود.
سمندر از راسته دوزيستان دمدار و خانواده سالاماندريده (سمندرها) بوده كه از اين جنس سه گونه در ايران وجود دارد كه در ليست سرخ اتحاديه بين‌المللي حفاظت از طبيعت (IUCN) در دسته بشدت در معرض خطر انقراض طبقه بندي شده و زيستگاه آن چشمه سارها، جويبارها و آب هاي روان و زلال است.
لاروهاي اين گونه در آب رشد كرده و پس از بلوغ و رشد كافي، وارد خشكي مي شود و محيط هاي نمناك و داراي رطوبت را به عنوان زيستگاه انتخاب مي كند.
اين گونه جانوري علاوه بر كردستان در مناطق جنوبي آذربايجان غربي و كرمانشاه نيز شناسايي شده است.
استان كردستان با داشتن 540 ميلي متر بارندگي (2 برابر ميانگين)، داراي 17 رودخانه دائمي و 24 رودخانه فصلي با حجم منابع آب سطحي 4.3 ميليارد مترمكعب (6.6 درصد روان آب هاي كشور) است.
3020/9102
سنندج - ايرنا - رئيس اداره نظارت بر حيات وحش حفاظت از محيط زيست كردستان گفت: فعاليت هاي انساني در بخش زراعت و معدن، زيستگاه هاي گونه در حال انقراض سمندر را در اين استان تهديد مي كند.
