بر اساس نظر كارشناسان و پزشكان متخصص، كمبود اين ويتامين در بدن مي تواند در تمام گروه هاي سني، بيماري ها و عوارض گاه جبران ناپذيري را به دنبال داشته باشد كه از مهمترين آنها نرمي و انحراف استخوان ها است.
بنابراين منابع غني اين ويتامين از جمله جذب نورآفتاب و منابع غذايي بايد از كودكي تامين شود تا از عوارض و بيماري هاي احتمالي ناشي از كمبود اين ويتامين جلوگيري شود.
** كشور و خوزستان با كمبود ويتامين D روبه روست
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان گفت: بررسي ميزان ويتامين D هر 10 سال يك بار در كشور صورت مي گيرد و بر اساس آخرين بررسي انجام شده در سال 1391، كشور و از جمله خوزستان با كمبود اين ويتامين روبه رو است.
مهنوش صاحبدل افزود: اين تحقيق در 2 بخش شهرهاي جنوب و شمال خوزستان انجام شد و بر اين اساس، كمبود ويتامين دي در شهرهاي جنوبي استان در بيشتر گروه هاي سني بيشتر بود.
وي ادامه داد: در زنان باردار، كودكان 6 ساله و در ميانسالان جنوب خوزستان كمبود اين ويتامين بيشتر از درصد كشوري بود.
صاحبدل بيان كرد: حدود 92 درصد زنان باردار و 68 درصد ميانسالان جنوب از جمله اهواز دچار كمبود اين ويتامين بودند.
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان بيان كرد: در گروه سني 15 تا 23 ماهه يعني كودكاني كه مكمل مولتي ويتامين مي گرفتند در 2 اقليم شمال و جنوب و در گروه نوجوانان در شهرهاي شمال خوزستان كمبود اين ويتامين بيشتر از حد كشوري گزارش شد.
وي اضافه كرد: ويتامين D به ويتامين آفتاب معروف است و بيشتر از طريق نور آفتاب جذب مي شود اما گرد و غبار و آلودگي هوا باعث مي شود جذب آن از طريق آفتاب كمتر باشد.
صاحبدل ادامه داد: اين ويتامين در منابع غذايي از جمله غذاهاي چرب وحيواني مانند كره و زرده تخم مرغ وجود دارد اما منبع غذايي چندان توصيه نمي شود و ميزان زيادي از اين ويتامين را ندارند.
** مكمل ياري نخستين اقدام وزارت بهداشت براي رفع كمبود ويتامين D
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان گفت: وزارت بهداشت در راستاي رفع كمبود ويتامين D، سياست مكمل ياري را به عنوان نخستين قدم در گروه هاي سني مختلف توصيه كرد.
وي بيان كرد: براي اجراي اين برنامه توصيه مي شود همه افراد سالم براي پيشگيري از ابتلا به كمبود اين ويتامين ماهيانه يك عدد مكمل استفاده كنند كه براي همه گروه هاي سني از جمله افراد بالاي 12 سال و سالمندان توصيه مي شود.
صاحبدل ادامه داد: افراد 6 تا 12 سال هر 2 ماه يك مكمل و سالمندان يعني افراد بالاي 60 سال علاوه بر مصرف ماهيانه يك عدد قرص مكمل ويتامين دي، يك عدد قرص كلسيم دي نيز استفاده كنند و زنان باردار نيز بايد روزانه يك قرص يك هزار واحدي مصرف كنند.
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان افزود: براي گروه هاي سني جوانان، ميانسالان و سالمندان در مراكز و پايگاه هاي بهداشتي مكمل هاي ويتامين D موجود است و ماهيانه يك عدد به افراد زير پوشش داده مي شود.
وي بيان كرد: مدارس نيز اين مكمل را در اختيار دانش آموزان متوسطه دوره اول و دوم قرار مي دهند و براي كودكان زير 2 سال قطره مولتي ويتامين يا آ دي داده مي شود.
صاحبدل گفت: مصرف مكمل بايد تا زماني كه سياست غني سازي مواد غذايي در كشور اجرا شود ادامه يابد و احتمالا قرار است شير و لبنيات و يا روغن با ويتامين D غني شوند.
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان افزود: هم اكنون برخي از كارخانجات شير و لبنيات و روغن ها توسط كارخانه غني سازي مي شوند اما تابع پروتكل وزارت بهداشت نيستند.
وي بيان كرد: اگر از محصولات غني شده با اين ويتامين استفاده مي شود چون مقدار آن براي پيشگيري از كمبود كافي نيست توصيه مي شود همراه آن ماهيانه يك عدد مكمل ويتامين دي نيز مصرف شود.
** افراد سالم ماهيانه يك عدد مكمل ويتامين D مصرف كنند
صاحبدل گفت: افراد سالم ماهيانه بايد يك عدد و افراد با كمبود ويتامين D طبق دستور پزشك هفته اي يك عدد مكمل ويتامين Dاستفاده كنند.
مسئول واحد بهبود تغذيه مركز بهداشت خوزستان ادامه داد: كمبود اين ويتامين در سنين كودكي و نوجواني در رشد استخوان و دندان تاثير مي گذارد، اما در تمام سنين مي تواند عوارضي از جمله ديابت نوع 2، ام اس، اضافه وزن و چاقي، ابتلا به برخي سرطان ها را بروز دهد.
وي در خصوص بروز بيماري هاي استخواني ناشي از كمبود اين ويتامين گفت: بيماري هايي مانند راشيتيسم يا نرمي استخوان بيشتر در كودكان وجود دارد؛ مادر بايد تا 2 سالگي قطره مولتي ويتامين و يا آ دي را بدهد و در صورت مشاهده علايم اين بيماري بايد زير نظر پزشك متخصص، مكمل هاي لازم مصرف شود.
صاحبدل بيان كرد: راشيتيسم با مصرف كافي ويتامين D و كلسيم قابل كنترل است.
** نرمي استخوان از مهمترين عوارض كمبود ويتامين D
يك متخصص ارتوپد نيز در خصوص عوارض كمبود اين ويتامين در بدن گفت: در زمان كمبود ويتامين دي در حد شديد، راشيتيسم يا نرمي استخوان در كودكان و در افراد بالغ استئومالاسي(نرمي استخوان در بزرگسالان) بروز مي كند.
دكتر محمد فكور ادامه داد: اين بيماري در صورتي بروز مي كند كه ورود كلسيم و ويتامين D در بدن مختل باشد و يا متابوليسم توليد و يا مصرف آن دچار اختلال باشد.
وي در خصوص دلايل اختلال در ورود ويتامين دي به بدن گفت: افراد با بيماري هاي گوارشي، صفراوي مزمن، اختلال در عملكرد كبد و يا جذب مواد غذايي به دليل داشتن اسهال مداوم، توليد ويتامين دي در بدن آنها مختل است.
فكور بيان كرد: ويتامين D به عنوان كاتاليزور براي جذب كلسيم لازم است و كانون اصلي ويتامين دي ، تابش اشعه آفتاب است كه در صورت سالم بودن كليه و كبد در صورت تابش آفتاب به پوست ويتامين دي لازم جذب مي شود.
اين متخصص ارتوپد بيان كرد: حد معمول مورد نياز روزانه اين ويتامين بين 30 تا 100 نانوگرم در دسي ليتر است.
وي ادامه داد: ويتامين هاي مورد نياز كودك از زمان تولد بايد تامين شود تا در آينده به بيماري مبتلا نشود.
** استفاده از منابع غذايي اين ويتامين به تنهايي عوارض دارد
يك متخصص تغذيه و رژِيم درماني در خصوص نقش ويتامين D در بدن گفت: تنظيم متابوليسم كلسيم و املاح معدني از جمله مهمترين نقش هاي اين ويتامين است كه به حفظ استحكام استخوان ها و دندان ها كمك مي كند و همچنين به عنوان يك هورمون براي تنظيم بسياري از فعاليت هاي سلولي از جمله تكثير و تمايز سلول هاي بدن لازم است.
دكتر مجيد كارانديش ادامه داد: قرار گرفتن مستقيم زير نور خورشيد از بهترين راه هاي تامين اين ويتامين است كه البته بيشتر از حد در معرض نور آفتاب قرار گرفتن عوارضي به دنبال دارد.
وي افزود: در بيشتر نقاط ايران از حوالي حدود 10 صبح تا 2 بعد از ظهر، امكان ساخته شدن اين ويتامين در پوست وجود دارد ولي يكي از موانع سنتز ويتامين در پوست، آلودگي و يا وجود موانعي مانند شيشه، پنجره و يا كرم ضد آفتاب است.
كارانديش بيان كرد: اين ويتامين در مواد غذايي حيواني، كره و جگر وجود دارد ولي امروزه با توجه به شيوع بالاي چاقي، بيماري هاي قلبي و عروقي و اختلال در چربي هاي خون، تامين مقدار كافي ويتامين تنها از مواد غذايي، ممكن است عوارض جانبي را به همراه داشته باشد.
اين متخصص تغذيه ادامه داد: احتمال افزايش كلسترول و چربي هاي اشباع با استفاده از اين نوع مواد غذايي وجود دارد و براي سالمندان و بيماران قلبي و عروقي توصيه نمي شود.
اين متخصص تغذيه ادامه داد: در بسياري موارد با آزمايش و سنجش غلظت ويتامين در خون، كمبود يا ناكافي بودن آن مشخص مي شود.
وي اضافه كرد: در كمبودهاي شديد، تزريق آمپول ويتامين D، پيش از مصرف خوراكي توصيه مي شود و در كمبودهاي حاشيه اي نياز به تزريق نيست.
كارانديش ادامه داد: افراد بهتر است انجام آزمايش ها را در برنامه مراقبت هاي خود قراردهند و در صورت لزوم مصرف مكمل را طبق نظر پزشك انجام دهند.
3004/ 6037
اهواز - ايرنا - ويتامين D به عنوان يكي از ويتامين هاي مهم براي سلامت انسان محسوب مي شود و مهمترين منبع آن نورخورشيد است.