ابتلا به سالك در ایلام روند كاهشی دارد

دكتر راضی ناصری فر روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه سال 93 بیش از یك هزار و 560 مورد ابتلا به بیماری سالك در استان به ثبت رسید، اظهار كرد: این تعداد در سال های 94، 95 و 96 به ترتیب به یك هزار و 302 مورد، یك هزار و 60 مورد و 777 مورد كاهش یافته است.
وی افزود: سال های قبل و بویژه سال 93 با اوج ابتلا به سالك در استان مواجه بودیم اما با انجام اقداماتی از جمله ساماندهی نخاله های ساختمانی و جلوگیری از نگهداری حیوانات در حاشیه شهرها میزان ابتلا در سال های بعد كاهش یافت.
معاون دانشگاه علوم پزشكی ایلام یادآور شد: بیماری سالك یا لیشمانیوز جلدی یك بیماری مزمن پوستی از گروه بیماری های مشترك بین انسان و دام است كه از طریق گزش پشه خاكی به انسان منتقل شده و بیشتر در مناطق گرمسیری دیده می شود.
ناصری فر تاكید كرد: فصل گزش پشه خاكی دارای 2 دوره در سال است كه دوره اول در ماه های فروردین و اردیبهشت و دوره بعدی در شهریورماه است و زمان گزش پشه تا ظاهر شدن علائم بسته به نوع شهری و روستایی بین 2 تا هشت ماه طول می كشد.
وی اضافه كرد: ناقل بیماری سالك حشره بسیار كوچكی به نام پشه خاكی است كه روزها در پناهگاه های تاریك، گرم و مرطوب مانند شكاف دیوارها، زیرزمین منازل، پشت اشیای ثابت مانند كمدها، قاب عكس، اصطبل ها، اطراف توده های زباله، كودهای حیوانی، اماكن متروكه، لانه جوندگان و غارها زندگی می كند.
دكتر ناصری فر افزود: عامل بیماری سالك نیز یك نوع انگل به نام لیشمانیا است كه در زخم های پوستی ناشی از این بیماری در انسان، جوندگان و سگ وجود دارد.
وی در خصوص روند بیماری سالك نیز اظهار كرد: پس از گزش پشه خاكی و طی شدن دوره نهفتگی بیماری، در محل گزش پشه برجستگی به رنگ قرمز در پوست ایجاد می شود كه كمی خارش دارد اما بدون درد است و با گذشت چند هفته این برجستگی سفت شده و اطراف آن ملتهب شده و به رنگ قرمز در می آید.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی ایلام با بیان اینكه پس از 2 تا سه ماه بر روی برجستگی ایجاد شده یك فرورفتگی به عمق یك میلیمتر ایجاد می شود، یادآور شد: سرانجام محل گزش پشه به صورت یك زخم سرباز با حاشیه نامنظم و برجسته درمی آید كه در صورت آلوده نشدن زخم به قارچ یا باكتری در طی شش تا 12 ماه بهبود می یابد اما جای آن به صورت سوختگی یا جوشگاه تا پایان عمر باقی می ماند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی ایلام گفت: تشخیص قطعی بیماری سالك بر اساس آزمایشات انجام شده و مشاهده میكروسكوپی انگل لیشمانیا در نمونه های گرفته شده از زخم بیمار است و در صورت پیدایش زخم پوستی كه بهبود آن بیش از 14 روز به طول بیانجامد باید به احتمال وجود بیماری بخصوص در مناطقی كه سالك به عنوان بیماری بومی وجود دارد، توجه شود.
دكتر ناصری فر افزود: بیماری سالك به طور معمول بعد از یك دوره چهار تا 12 ماهه به صورت خودبخود بهبود می یابد اما داروهای شیمیایی مختلف از جمله آمپول گلوكانتیم برای درمان وجود دارد و همچنین استفاده از روش كرایو تراپی(سرما درمانی) نیز یكی دیگر از روش های درمان بیماری است.
وی تاكید كرد: در تمامی شهرستان های استان بجز بدره و سیروان تجهیزات كرایوتراپی برای درمان موارد ابتلا به بیماری سالك در كنار تزریق آمپول گلوكانتیم وجود دارد.
وی یادآور شد: مراكز بهداشتی ، درمانی شماره یك آبدانان، شماره سه ایلام، شماره یك ایوان، شماره 2 دهلران و شماره یك مهران و همچنین مركز بهداشتی درمانی سرابله و بیمارستان ولیعصر دره شهر دارای مركز درمان سالك و تجهیزات مورد نیاز هستند و در شهرستان های بدره و سیروان نیز مردم می توانند برای درمان بیماری سالك به شبكه بهداشت و درمان واحد مبارزه با بیماری ها مراجعه كنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی ایلام گفت: نصب تور مقابل در و پنجره ها، استفاده از پشه بند هنگام خواب و استراحت، جمع آوری و دفع صحیح زباله ها از محل زندگی، استفاده از لباس آستین بلند و پوشش مناسب موقع گزش پشه خاكی از غروب تا طلوع آفتاب و استفاده از پماد دور كننده حشرات هنگام كار شبانه در فضای باز و هنگام خواب و استراحت از جمله راهكارهای پیشگیری از ابتلا به بیماری سالك است.
دكتر ناصری فر، جلوگیری از تجمع زباله ها در محیط زیست، بهسازی كانال های روباز، دفع صحیح فاضلاب و نخاله های ساختمانی، جلوگیری از انباشته شدن هر گونه پسمانده غذایی در داخل و بیرون منزل و ترمیم سوراخ ها و شكاف های دیوار و سقف منازل و محل های نگهداری دام و طیور را از دیگر راهكارهای مقابله با بیماری سالك عنوان كرد.
وی اضافه كرد: همچنین لازم است به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماری سالك نسبت به جداسازی آغل حیوانات اهلی از محیط مسكونی و تخلیه منظم فضولات دامی به خارج از محیط زندگی، استفاده منظم و صحیح از حشره كش های خانگی جهت مبارزه با پشه خاكی در اماكن سربسته، معدوم كردن سگ های ولگرد، مبارزه با جوندگان با استفاده از روش هایی مانند تله گذاری و سموم موش كش و جمع آوری زباله در سطل های در دار یا كیسه های زباله اقدام شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی ایلام با بیان اینكه اقدامات پیشگیرانه متعددی در سال های گذشته در 2 شهرستان مهران و دهلران انجام شده است كه بسیاری از آنها در سال جاری نیز ادامه می یابد، گفت: از جمله این اقدامات می توان به برگزاری كلاس های آموزشی برای اولیا و مربیان دانش آموزان، برگزاری كمیته های كاهش و كنترل بیماری سالك، انجام عملیات جونده كشی در حاشیه شهر و كانون های درگیر بیماری، توزیع اسپری دافع حشرات به همراه آموزش چهره به چهره در بین ساكنان مناطق درگیر و عملیات مه پاشی در زمان فعالیت پشه خاكی در كانون تجمع نخاله و مخروبه ها اشاره كرد.
دكتر ناصری فر یادآور شد: همچنین در راستای مقابله با بیماری سالك، بنرهای آموزشی در سطح معابر و مكان های تجمعی شامل مراكز بهداشتی درمانی، مساجد، پادگان ها و محل اسكان رانندگان كامیون ها نصب و كلاس های آموزشی در سطح مراكز و خانه های بهداشت برای عموم مردم برگزار شده است.
وی تاكید كرد: در استان ایلام بیماری سالك بومی شهرستان های مهران و دهلران است و تمامی افراد در صورت مسافرت به این شهرستان ها باید به نكات ایمنی و مسائل بهداشتی در زمینه پیشگیری از ابتلا به این بیماری توجه كنند.
به گزارش ایرنا، بیماری سالك یك بیماری پوستی مشترك بین انسان و حیوان از جمله جوندگان است كه از طریق نیش یك پشه آلوده به انگل بنام پشه خاكی به هنگام تغذیه خون بیمار به انسان سالم منتقل می شود و كانون آن در استان ایلام در شهرستان های گرمسیری مهران و دهلران قرار دارد.
این بیماری مرگ و میر ندارد و افراد تنها با مراقبت صحیح از بیماری خود و با جلوگیری از عفونت در محل زخم و پوشاندن آن با گاز استریل، دوره درمان خود را كوتاه تر كرده و از گسترش بیماری جلوگیری كنند.
یكی از دلایل افزایش ابتلا به سالك در سال 93 همزمانی اجتماع بزرگ اربعین با وقوع زلزله در مورموری عنوان شده است.
سالانه در ایام اربعین حسینی صدها هزار زائر از طریق مرز مهران راهی عتبات عالیات و كربلای معلی می شوند.
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن سال 95، جمعیت این استان 580 هزار و 158 نفر معادل 73 صدم درصد جمعیت كل كشور رتبه آخر میزان جمعیت را در میان استان ها دارد.
6032/6119