استفاده نكردن دولتی ها از محصولات نانویی داخلی پیگیری می شود

به گزارش خبرنگار ایرنا، امروزه فناوری نانو با ورود به عرصه صنعتی، كاهش محسوس هزینه‌های تولید و ایجاد ارزش افزوده را به دنبال داشته و ایران نیز با سرمایه گذاری مناسب و حمایت ستاد توسعه فناوری نانو توانسته است به لحاظ رشد و پیشرفت علمی در این حوزه، جایگاه مناسبی را برای خود رقم زند به طوریكه در حال حاضر رتبه چهارم دنیا را در اختیار دارد.
پیشرفت ایران در حوزه نانو در شرایطی است كه به گفته دكتر سعید سركار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو، كشورمان در طول سال های اخیر به حدود 50 كشور صادرات محصولات نانو داشته و حتی بخشی از این صادرات شامل دانش فنی به برخی از كشورهای صاحب تكنولوژی از جمله چین و كره جنوبی بوده است.
هر چند به گفته سركار، حجم صادرات فعلی 35 میلیون دلار برای محصولات مبتنی بر نانو در مقیاس جهانی قابل قبول نیست و همانطور كه ایران در تولید علم نانو جایگاه چهارم دنیا را بدست آورده، لازم است در حوزه تولید و صادرات محصول و دانش فنی نیز جایگاه خود را ارتقا دهد و تا پایان سال 1398 بازار یك میلیارد دلاری را تجربه كند.
مسائلی همچون چگونگی وضعیت بازار، مشكلات و نیازهای حوزه نانو را با رضا اسدی فرد دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در میان گذاشته ایم.

**بابت تحریم های بین المللی در حوزه نانو نگران نیستیم
اسدی فرد با اشاره به تاثیر تحریم های بین المللی در طول سال های گذشته بر حوزه نانو گفت: هیچ نگرانی وجود ندارد چراكه بیشتر ماشین آلات تولید در حوزه نانو ساخت داخل است و بیش از 80 درصد تجهیزات مربوط به حوزه تحقیقات نانو نیز در داخل كشور ساخته می شود.
وی گفت: براساس آخرین آمار در حال حاضر 170 شركت نانو بیش از 420 محصول نانویی را در حوزه های مختلف از جمله بهداشت و دارو، ساختمان و صنایع وابسته، نساجی، كشاورزی، لوازم خانگی، نیروگاه و برق و انرژی، تجهیزات آزمایشگاهی و ماشین آلات صنعتی تولید و به بازار ارائه می كنند.
دبیر كار گروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو همچنین بالاترین درصد فروش محصولات نانو را با 40 درصد مربوط به بخش ساختمان و صنایع وابسته آن دانست.
وی در خصوص ارزش عددی بازار محصولات نانو در سال 1396 نیز با بیان این كه هنوز آمار سال گذشته جمع بندی نشده است، در عین حال اظهار داشت: پیش بینی ما این است كه فروش شركت های داخلی حدود 1100 تا 1200 میلیارد تومان باشد ضمن اینكه حدود 700 تا 800 میلیارد تومان نیز مربوط به تجهیزات و محصولات وارداتی است كه همان حدود دو هزار میلیارد تومان خواهد بود.
دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: بر اساس شواهد فروش در حوزه نانو همان رشد 100درصد را نسبت به سال 1395 داشته كه البته این میزان رشد در طول پنج سال اخیر تكرار شده و برای سال 1396 نیز این رشد تجربه شده است.
اسدی فرد همچنین با اشاره به چشم انداز آتی حوزه نانو بیان كرد: در یك دوره حدود 5 یا شش سال پیش كشور یك رشد نمایی را از نظر تولید علم داشت كه در حال حاضر به رتبه چهارم دنیا دست یافته اما این رشد نمایی به حوزه صنعت و اقتصاد منتقل شده و این یعنی تعداد محصولات نانو و حجم فروش شركت های نانو مرتبا در حال افزایش است.
وی افزود: به عنوان مثال در پنج سال اخیر به طور متوسط رشد سالانه فروش مجموع شركت های نانو بالای 100 درصد بوده یعنی تقریبا هر سال دو برابر شده است و فكر می كنیم این روند همچنان ادامه پیدا كند و اگر چند سال دیگر ادامه دهیم فناوری نانو در مقیاس اقتصاد ملی قابل رویت خواهد بود چراكه به یك عدد چند هزار میلیارد تومانی تبدیل خواهد شد و در اقتصاد ملی دیده می شود.

** تحریم ها و نقش محصولات نانو در رفع نیاز كشور
دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو همچنین در خصوص قابلیت و میزان تاثیر بخش نانو در تامین نیازهای داخل كشور در زمان تحریم ها گفت: هم اكنون در بخش محصولات تجاری این توانمندی ایجاد شده به طوری كه در حال حاضر چند داروی ضد سرطان شركت های داخلی نانو نه تنها بازار داخلی را پوشش داده است بلكه صادر نیز می شود.
وی افزود: به عنوان مثال یك شركت تولید كننده داروی ضد سرطان برای سال 1397 قرارداد سه میلیون دلاری با یكی از شركت های ترك بسته است یا یكی از شركت های فناوری این حوزه در حال مذاكره با برزیل برای تولید در این كشور است و سایر محصولات نیز این ویژگی را دارند.

** واردات در حوزه نانو محصولات راهبردی را شامل نمی شود
اسدی فرد همچنین در خصوص شرایط واردات محصولاتی كه در حوزه نانو مشابه آن در داخل كشور ساخته می شود، با تاكید بر این كه واردات اجتناب ناپذیر است، گفت: به دلیل اینكه شروع بكار، راه اندازی و طراحی شركت های نانو در طول سال های اخیر مصادف با آغاز تحریم ها بوده، لذا این نگرش در كشور وجود داشته است كه فناوری های اساسی و راهبردی حوزه نانو در داخل كشور بصورت جدی مورد توجه قرار گیرد.
دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اضافه كرد: براین اساس، اقلام اصلی واردات در حوزه نانو شامل محصولات راهبردی و های-تك نخواهد بود.

** مشكل اصلی حوزه نانو تبادلات مالی با كشورها است
اما اسدی فرد در ادامه بیشترین مشكل حوزه نانو را مربوط به حوزه تبادلات مالی و انتقال پول حاصل از صادرات به كشورهای مختلف دانست و اظهار امیدواری كرد كه مسئولان اقتصادی و بانك مركزی با روش های مبادله پولی دو جانبه این مسئله را رفع كنند چرا كه اگر با پول كشور مقصد یا مبدا مبادله صورت گیرد دیگر نیازی به دلار نیست و این مشكل نیز مرتفع می شود.
وی در خصوص پیگیری سند 10 ساله نانو نیز گفت: خوشبختانه این سند بعد از تصویب در هیات دولت به حدود 14 سازمان و وزارتخانه ابلاغ شد، ما بعد از آن تقریبا با همه اینها جلسات مفصلی داشته ایم كه نتیجه ان ایجاد كمیته های مشترك با هر كدام از این وزارتخانه ها بوده است.
دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو افزود: در حقیقت موضوعاتی كه در این سند گذشته شده، به عنوان ماموریت هر وزارتخانه و دستگاه برای پیاده سازی در حال پیگیری است.
اسدی فرد گفت: البته برخی وزارتخانه ها مانند نیرو برای پیاده سازی سند نانو همكاری مناسبی داشته اند كه امیدواریم بتوانیم به اهدافی كه در سند آورده شده است در دوره نخست در سال 1398 و در دوره دوم 1404 دست یابیم.

**نفوذ در بازارهای خارجی مهمترین برنامه ستاد نانو
دبیر كارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در ادامه، یكی از برنامه های مهم این ستاد را حمایت از كالاهایی نانویی دانست كه توانسته اند به بازارهای خارجی راه پیدا و نفوذ كنند.
اسدی فرد افزود: این مهم در دو مرحله انجام می شود به طوری كه در ابتدا به شركت ها كمك می شود كه محصول خود را با كیفیت مناسب تولید كنند و پس از آن با حمایت های مالی سعی در كاهش هزینه و ریسك های شركت های تولیدكننده خواهیم داشت.
وی ادامه داد: در مرحله دوم نیز هنگام ورود محصول نانویی به بازار تلاش می شود سهم بازار آن افزایش یابد كه البته بسته به حوزه های مختلف اقدامات حمایتی متغیری انجام می شود.
اسدی فر افزود: به عنوان مثال در بخش داروهای نانویی سعی می شود كه این محصولات در فهرست بیمه درمانی قرار گیرند، به طوری كه یك داروی ضد سرطان نانویی كه قیمت خارجی آن 2.5 میلیون تومان است و قیمت داخلی آن بدون بیمه 900 هزار تومان است با استفاده از بیمه قیمت آن به زیر 200 هزار تومان كاهش می یابد.

** لازم باشد شركت های دارای تاییدیه نانو حمایت می شوند
دبیر كار گروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در خصوص وضعیت عملكرد و خریدهای سازمان های دولت به عنوان یك اهرم مناسب برای حمایت از شركت های دانش بنیان حوزه نانویی اظهار داشت: واقعیت این است كه ما به عنوان ستاد نانو وظیفه داریم از فروش محصولات شركت های دارای تاییدیه این ستاد در بازار حمایت كنیم.
اسدی فرد با اشاره به برخی مقاومت ها و موانع موجود در خریدهای سازمانی از سوی بخش های دولتی و شبه دولتی گفت: در حقیقت ما از شركت های خصوصی توقع آنچنانی نداریم كه حتما از محصولات نانو ساخت ایران استفاده كنند چراكه آنها منافع اقتصادی خود را مد نظر دارند و اگر محصولی به صرفه باشد آن را خریداری می كنند.
وی افزود: انتظار ما بیشتر از سازمان های دولتی و شبه دولتی است كه متاسفانه در بخش هایی با مقاومت آنها مواجه هستیم و نتوانسته ایم كاری كنیم و البته تولیدات و محصولات زیادی نیز داشته ایم كه با این موانع برخورد كرده اند كه با پیگیری های جدی و طولانی توانسته ایم دستگاه ها را برای خرید محصولات ساخت داخلی ترغیب كنیم.
دبیر كار گروه صنعت و بازار ستاد نانو در ادامه اظهاركرد: ما در حوزه صنایع ساختمان سعی می كنیم سالانه تعدادی از محصولات نانویی وارد لیست «فهرست بها» شود، این فهرست شامل محصولات و كالاهایی هستند كه از سوی سازمان برنامه و بودجه بعنوان یك مرجع رسمی مورد تایید قرار گرفته و پیمانكاران با اطمینان بیشتری می توانند از این محصولات استفاده كنند.
وی همچنین یكی دیگر از اقدامات حمایتی سالانه این كارگروه از تولید كنندگان محصولات نانو را ارائه یك فهرست به روز شده از محصولات تولید داخل به وزارت صنایع به منظور تنظیم تعرفه گذاری مناسب به منظور افزایش توان رقابتی تولیدكنندگان داخلی با محصولات خارجی و وارداتی عنوان كرد.
اسدی فرد همچنین در خصوص ممنوعیت فراروی دولتی ها بابت خرید كالاها و محصولات خارجی كه مشابه آن از سوی شركت های دانش بنیان داخلی ساخته می شود و همچنین میزان حمایت آنها از خرید محصولات نانو ساخت داخل، گفت: البته بستر قانونی آن وجود دارد اما این مسئله به روحیه و عِرق مدیران سازمان ها بر می گردد.
وی افزود: هم اكنون بخشی از سازمان ها از خرید محصولات داخلی استقبال می كنند؛ در ارتباط با سازمان هایی نیز كه بخواهند از این قانون طفره بروند و ما متوجه شویم پیگیری لازم را برای متقاعد سازی آنان در استفاده از محصولات ساخت داخل خواهیم داشت.
دبیر كار گروه صنعت و بازار ستاد نانو ادامه داد: ما حتی در مواردی برای حمایت از خرید كالاهای ساخت داخل به صورت چالشی تر برخورد داشته ایم به طوری كه دستگاه های نظارتی و حتی امنیتی را وارد كار كرده ایم. بعنوان مثال با وجود ساخت یك كاتالیست تولیدی ارزان از سوی شركت های داخلی، برخی پالایشگاه ها اصرار بر استفاده نوع خارجی محصول را داشتند كه ما مجبور شدیم برای ترغیب مسئولان آنها به استفاده از جنس ایرانی نهادهای نظارتی و امنیتی را درگیر كار كنیم.
علمی ** 1836 **2017