به گزارش ایرنا، استان چهارمحال وبختیاری طی سالهای اخیر با كسب بالاترین نرخ بیكاری در كنار استان های كرمانشاه، كردستان و آذربایجان غربی جزو استانهای پربیكار كشور معرفی شده است.
بیكار در اقتصاد به فردی گفته می شود كه در سن كار (15 تا 65 سال) و جویای كار باشد، اما شغل و یا منبع درآمدی پیدا نكند، با این وجود هنوز تعریف بیكاری از وضوح چندانی برخوردار نیست و تعریف یكسان و مشخصی برای آن ارائه نشده، از همین رو دولتها و مراكز آمارگیری با استفاده از تعاریف و شاخص های مختلف، به نتایج و آمارهای ناهمخوان و متفاوتی می رسند.
صرف نظر از این موضوع طبق تعریف مركز آمار ایران كه بیكاری را بدین شرح تعریف كرده است؛ «بیكار به تمام افراد 10 ساله و بیشتر اطلاق می شود كه فاقد كار باشند (اشتغال مزد بگیری یا خوداشتغالی نباشند)، آماده به كار باشند (برای اشتغال مزدبگیری یا خوداشتغالی آماده باشند) و جویای كار باشند (اقدام های شخصی را به منظور جستجوی اشتغال مزدبگیری و یا خوداشتغالی به عمل آورده باشند)، همچنین افرادی كه به دلیل آغاز به كار در آینده و یا انتظار بازگشت به شغل قبلی، جویای كار نبوده ولی فاقد كار و آماده برای كار هستند نیز بیكار محسوب می شود».
نرخ بیكاری چهارمحال و بختیاری در زمستان 96 كه به تازگی اعلام شده، 23.7 درصد اندازه گیری شده است و این استان را در ردیف نخست بیكاری در بین سایر استانهای كشور قرار داده است.
رقم بیكاری سال 95 این استان 21.3 درصد بوده كه رشد 3.4 درصدی آن در سال 96 نشان از بی تدبیری و نداشتن برنامه در خصوص بیكاری است.
هرچند این موضوع برای مردم این استان تازگی چندانی ندارد و چندین سال است كه این استان با بالاترین نرخ بیكاری در ردیف های اول تا سوم پربیكارترین استانهای كشور قرار دارد، اما بحرانی شدن وضعیت بیكاری در استان و تبعات بعدی آن، مهار و جلوگیری از رشد این پدیده نامبارك را به یك ضرورت حیاتی تبدیل كرده است.
كارشناسان بر این باورند؛ سیاسی كاری و انتصاب مدیران ناكارآمد، محرومیت تاریخی، نبود زیرساخت های تولید، نبود فكر اقتصادی هدفمند، روزمره گی دستگاه های اجرایی، ساختار معیشتی سنتی، نبود فرهنگ كارآفرینی و ناهماهنگی بین بخشی از مهمترین علل بیكاری این استان است.
** بی توجهی به ظرفیت های نسبی
به گفته مدیركل تعاون، كار و رفاه اجتماعی این استان بیش از 63 هزار بیكار در استان 947 هزار نفری چهارمحال و بختیاری شناسایی شده است كه 44 درصد این افراد را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشكیل می دهند.
حفیظ الله فاضلی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، نبود فرهنگ كارآفرینی، بی توجهی به ظرفیت های نسبی استان به ویژه در بخش گردشگری و كشاورزی، نبود فرهنگ همكاری و تعاون و ناهماهنگی بین رشته های دانشگاهی و نیاز بازار را از مهمترین دلایل رشد تعداد بیكاران استان عنوان كرد.
وی ادامه داد: با این وجود دولت با اجرای طرح های اشتغال فراگیر، مشاغل خانگی، اشتغال روستایی و عشایری و طرح كارورزی در تلاش است تا بتواند رشد نرخ بیكاری كشور را مهار كند.
فاضلی تصریح كرد: در همین راستا تسهیلات قابل توجهی به استان اختصاص داده شده كه تاكنون 2 هزار و 380 میلیارد ریال آن جذب شده و امید است با هماهنگی بیشتر بین دستگاه های اجرایی و بانك های عامل بتوان در جذب این تسهیلات عملكرد بهتری ارائه كرد.
** اجرای طرح یارانه دستمزد در استانهای با نرخ بیكاری بالا
معاون توسعه كارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی كه اخیرا برای بررسی طرح های اشتغالزایی به چهارمحال و بختیاری سفر كرده بود، تعلل در جذب تسهیلات را از علل افزایش نرخ بیكاری در این استان برشمرد و گفت: تعلل بانك ها در بررسی طرح های متقاضی سبب وقفه در پیشبرد برنامه ها شده و انتظار می رود با هماهنگی های بین بخشی این مشكل برطرف شود.
عیسی منصوری، اجرای طرح یارانه دستمزد را از مهمترین سیاست های این نهاد برای مهار نرخ بیكاری استانها دانست و افزود: اجرای این طرح با اولویت استان چهارمحال و بختیاری كه دارای بالاترین نرخ بیكاری كشور است، انجام می گیرد بدین صورت كه دولت معادل 30 درصد حقوق نیروی كار را به كارفرما پرداخت می كند.
وی خاطرنشان كرد: اجرای طرح های اشتغال فراگیر، مشاغل خانگی، اشتغال حمایتی و طرح كارورزی از دیگر برنامه های اجرایی در كشور برای مهار بیكاری است و امید می رود با پیشبرد مطلوب این برنامه ها شاهد كاهش نرخ بیكاری در استانها باشیم.
با این وجود برخی كارشناسان بر این باورند؛ رفع بیكاری نه تنها نیازمند آسیب شناسی دقیق و ریشه ای وضعیت موجود است، بلكه با اكتفا كردن به توزیع غیراصولی و بی هدف تسهیلات و اجرای برنامه های مقطعی نمی توان امیدی به رفع این معضل داشت و باید با نگاهی جامع و اساسی با آن روبه رو شد.
** مدیریت ناكارآمد مهمترین عامل افزایش نرخ بیكاری در استان
یك دكترای علم اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی شهركرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا مهمترین عامل افزایش نرخ بیكاری در این استان را سوء مدیریت دانست و گفت: مدیران اقتصادی استان نه براساس شایستگی و تخصص كه براساس سیاسی بازی انتخاب می شوند و همین امر سبب شده تا در سالهای اخیر شاهد انتصاب مدیران ناتوان و بدون تخصص در مسندهای اقتصادی استان باشیم.
محمود بخشی نژاد تصریح كرد: وضعیت نگران كننده بیكاری در استان می طلبد تا مسئولان همت و تلاش خود را برای سامان دادن به این وضعیت دوچندان كنند.
وی، ناتوانی در جذب سرمایه گذاری را از دیگر علل افزایش نرخ بیكاری در این استان برشمرد و افزود: در هیچ یك از بخش های صنعت، كشاورزی، گردشگری و خدمات استان توسعه زیرساخت ها و سرمایه گذاری های كلان انجام نگرفته و بی شك نبود سرمایه گذاری، تولید و نیاز به نیروی انسانی را نیز تحت الشعاع قرار داده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینكه اعتقادی به رونق تولید در برنامه ریزی های توسعه ای استان وجود ندارد، اظهارداشت: با وجود اینكه منابع و اعتبارات محدود است و باید آن را برای توسعه و رونق تولید به كار گرفت، اما بسیار مشاهده شده كه این منابع محدود صرف احداث ساختمان های اداری شیك شده و این نشان دهنده آنست كه فكر اقتصادی كارآمدی در استان دنبال نمی شود.
بخشی نژاد، آفت روزمره گی دستگاه های اجرایی استان را از دیگر علل رشد بیكاری در استان عنوان كرد و گفت: دستگاه های اجرایی استان بازدهی لازم را ندارند و ضروری است تا مسئولان مربوطه بیش از گذشته بر روند امور این نهادها نظارت داشته و اوضاع آن را ساماندهی كنند.
وی خاطرنشان كرد: ضمن رفع نقایصی كه ذكر شده باید با نگاهی جامع به ظرفیت و توانمندی های هر منطقه از استان، در جهت توسعه صنعت، كشاورزی، گردشگری و رونق بخش خدمات گام های اساسی برداشته شود تا بتوان به كاهش نرخ بیكاری در استان امیدوار شد.
** ضرورت اصلاح ساختار معیشتی
یك كارشناس برنامه ریزی نیز بر ضرورت اصلاح ساختار معیشتی و تغییر اقتصاد سنتی استان تاكید و آن را راهكار ریشه ای برای رفع معضل بیكاری استان دانست.
علیرضا شجاعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هرچند تمام استانهای كشور با معضل بیكاری مواجه هستند، اما نرخ بیكاری در چهارمحال و بختیاری به سبب ساختار و اقتصاد معیشت سنتی با افزایش بیشتری روبه رو بوده است.
وی ادامه داد: واقعیت این است كه هنوز بخش مهمی از عناصر تشكیل دهنده نظام اقتصادی و ساختار معیشتی مردم سنتی است و این ساختار جوابگوی رشد فزاینده جمعیت استان نیست.
این مدرس دانشگاه تصریح كرد: با ایجاد كسب و كارهای مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان به ویژه در بخش فناوری اطلاعات و نوآوری در بخش كشاورزی و دامپروری می توان تا حد زیادی نرخ بیكاری را كاهش داد.
گزارش: خاطره حسین زاده
7363/6021
شهركرد- ایرنا- كارشناسان معتقدند؛ رفع معضل بیكاری در چهارمحال و بختیاری كه در سالهای اخیر به یك معادله مجهول و حل نشدنی تبدیل شده نه با اقدامات مقطعی و تزریق غیراصولی تسهیلات كه با اصلاح موانع ساختاری امكانپذیر است.
