به گزارش خبرنگار ايرنا، جمعي از اهالي روستاي مرزي دوزاولوم بخش داشلي برون گنبد، دو روز پيش به هنگام حضور كارشناس و نماينده يك شركت سرمايه گذاري براي انجام اقدامات اوليه اكتشاف معدن يد در نزديكي اين روستا با تجمع مقابل پاسگاه مرزباني شهيد حدادي اين روستا مانع انجام كار شدند.
مردم اين روستاي مرزي با حضور گسترده خود مقابل پاسگاه، مخالفت جدي خود را با اجراي طرح اكتشاف يد كه معتقدند پساب آن اراضي زراعي و دامپروري آنان را از بين مي برد، اعلام كردند.
براساس گزارش پاسگاه شهيد حدادي هنگ مرزي اترك گلستان، در جلسه اي كه با حضور دهيار و رئيس شوراي اسلامي روستاي دوزاولوم با دارندگان پروانه اكتشاف برگزار شد، رئيس شوراي اسلامي روستا به نمايندگي از مردم مخالفت جدي خود را با انجام هرگونه عمليات اكتشاف اعلام كرده است.
يكي از ساكنين بخش مرزي داشلي برون گنبدكاووس به خبرنگار ايرنا گفت: يكي از نگراني هاي اهالي روستاي دوزاولوم بحث خطرات زيست محيطي استخراج معدن يد در محدوده اين روستا است.
مصطفي جرجاني افزود: مردم روستا با توجه به سابقه معدن يد بويژه در منطقه 'اينچه' در حوزه شهرستان آق قلا كه شورابه هاي استخراجي آن سبب آسيب به اراضي زراعي شده، معتقدند كه اين معدن نيز اراضي زراعي آنان را به شوره زار تبديل مي كند و از اين حيث نگران هستند.
وي اضافه كرد: علاوه بر اين با توجه به اجراي پروژه حدود يكصد ميليارد ريالي توليد محصولات ارگانيا در حوزه اين روستا و حدود 150 شغل ايجاد شده از محل اين واحد توليدي براي اهالي، آنان معتقدند كه اكتشاف معدن يد به اين پروژه آسيب جدي مي زند.
رييس شوراي بخش داشلي برون گنبدكاووس نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: مردم محروم مناطق مرزي اين شهرستان بويژه روستاي دوزاولوم با سرمايه گذاري بخش خصوصي مخالف نيستند اما معتقدند كه انجام يك كار توليدي نبايد به محيط زيست آنان كه ميراث آيندگان است، آسيب بزند.
گلر صابري راد افزود: مخالفت مردم اين روستا با اكتشاف و استخراج يد به دليل مشكلات زيست محيطي اين طرح است كه قطعا اندك اراضي زراعي آنان و شغل دامپروري مردم اين ديار مرزي را نابود مي كند.
وي بابيان اينكه شنيده شده صنعت، معدن و تجارت گلستان تاكنون 15 مجوز اكتشاف يد در منطقه مرزي داشلي برون گنبدكاووس صادر كرده است، گفت: اين نهاد به جاي صدور اين همه مجور، ابتدا يك طرح را به بهره برداري برساند تا مردم مشاهده كنند كه اجراي اين طرح ها خطرات زيست محيطي ندارد.
صابري راد اضافه كرد: مردم اين منطقه وقتي مي بييند كه تنها واحد توليدي يد اين استان در منطقه اينچه آق قلا منجر به تخريب محيط زيست آن شده، مخالف اجراي طرح مشابه در روستاي خود كه با محدوديت شديد اراضي مواجه است، هستند.
حاجي نظر شيرمحمدلي بخشدار داشلي برون نيز معتقد است كه مردم اين بخش بويژه اهالي روستاي دوزاولوم با اجراي طرح اكتشاف معادن يد، با رعايت مسائل زيست محيطي مخالفتي ندارند.
وي گفت: تجمع مردم اين روستا و ممانعت آنان از اجراي طرح اكتشاف معدن يد درحومه اين روستا با توجه به مخاطرات زيست محيطي اجراي طرح مشابه در ديگر نقاط استان بوده و از اين حيث نگران هستند.
شيرمحمدلي اضافه كرد: موضوع داشتن مجوز زيست محيطي اين طرح نيز درحال پيگيري است و در صورتي كه اكشتاف معدن يد در اين روستا با مجوزهاي قانوني و تاييديه محيط زيست همراه باشد، مردم همكاري خواهند كرد.
رييس اداره حفاظت محيط زيست گنبدكاووس نيز به خبرنگار ايرنا گفت: هرگونه اكتشاف معادن يد بايد با مجوز محيط زيست باشد كه مجوزهاي اين حوزه در مركز استان و سپس توسط سازمان مركزي حفاظت محيط زيست صادر مي شود.
غلامرضا كريمي افزود: پرونده اكتشاف معدن يد درحوزه روستاي مرزي دوزاولوم گنبدكاووس در تاريخ 16 آذر 1396 در اداره كل حفاظت محيط زيست گلستان بررسي شد اما به دليل رعايت نشدن حريم 1500 متري از واحدهاي مسكوني روستا، اين درخواست تا اصلاح نقشه ها رد شده است.
وي با بيان اينكه در نقشه اوليه حريم پيش بيني شده، حدود 1100 متر بوده است، گفت: از آن تاريخ تاكنون متقاضي اكتشاف، نقشه هاي اصلاحي را به اداره كل محيط زيست گلستان ارائه نكرده است.
به گزارش ايرنا، با اينكه هم اكنون 9 كشور در دنيا از جمله تركمنستان، آذربايجان، آمريكا، چين، روسيه، شيلي، ژاپن و ايران توليد كننده ماده معدني يد هستند اما ذخاير اين ماده با ارزش معدني در كشور ما تنها در استان گلستان و درحوزه دو شهرستان آق قلا و گنبدكاووس وجود دارد.
به گفته رييس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان، اكتشاف يد ابتدا به صورت مقدماتي توسط عمليات ژئوفيزيك به روش مگنوتلوريك (يك فن ژئوفيزيكي سطحي غيرفعال) و به وسيله يك تيم مجرب از موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران صورت مي پذيرد و پس از قطعي شدن وجود 'شورابه ها' در اعماق 600 تا 1000 متري زمين، عمليات حفاري جهت اكتشافات تكميلي و نمونه گيري از شورابه ها انجام مي شود.
حسينقلي قوانلو چند ماه پيش نيز در جلسه شوراي معادن اين استان گفته بود معادن يد در حوزه دو شهرستان آق قلا و گنبدكاووس استان گلستان قرار دارند و تاكنون سه پروانه بهره برداري و ۱۲ پروانه اكتشاف صادر شده است.
هومن هاديان، معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: تاكنون 15 مجوز درحوزه استخراج يد در اين استان صادر شده و كه تمامي اين مجوزها، ابتدا توسط سازمان حفاظت محيط زيست تاييد مي شود.
گفته مي شود، حداقل 24 نوع ماده يددار وجود دارد و اين ماده معدني را مي توان در صنايع دارو سازي (مانند قرص هاي تيروئيد)، صنايع پتروشيمي (به عنوان كاتاليزور)، ساخت داروهاي ضدعفوني كننده دامي و مواد شيميايي (كليه تركيبات يددار) استفاده كرد.
اين ماده معدني در ساخت اسيد استيك، كائوچو، رنگدانه، مواد آلي، فيلم مديا، توليد فلزات با خلوص بالا، مكمل غذايي، تاير اتومبيل، صنايع هوافضا و الكترونيك نيز به كار مي رود.
هم اكنون در استان گلستان تنها كارخانه توليد يد كانسار خزر در 27 كيلومتري شمال آق قلا و در نزديكي مرز اينچه برون واقع است. اين واحد توليدي درسال 1383 و با هدف اكتشاف و استخراج يد در شمال اين استان تأسيس و توليد يد در معدن اين شركت از اواخر سال 87 آغاز شد.
اين واحد توليدي سالانه 130 تن يد را فرآوري مي كند كه علاوه بر تأمين نياز داخلي به چند كشور خارجي نيز صادر مي شود.
شهرستان گنبدكاووس با 350 هزار نفر جمعيت درشرق استان گلستان واقع است.
1860/3039/
گنبدكاووس - ايرنا - اكتشاف و استخراج معادن يد در مناطق مرزي گنبدكاووس كه از چند سال پيش شدت يافته است، در كنار مزايا و محاسن اقتصادي آن، مخالفاني نيز دارد كه بيشتر دغدغه حفظ محيط زيست را دارند.
