مهمترین هدف عملیات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بویژه رزمندگان سپاه و بسیج از اجرای این عملیات كه از شب دهم تیرماه 1365 به مدت 10 روز در سه مرحله اصلی در منطقه عملیاتی ادامه داشت، باز پس گیری شهر مهران در مناطق مرزی استان كرمانشاه و سلسله ارتفاعات قلاویزان از لوث وجود نیروهای دشمن و همچنین دستیابی به مرز و تامین كل منطقه بود.
منطقه عملیاتی كربلای یك از جنوب به ارتفاعات قلاویزان، از شمال به ارتفاعات نمه كلان كوچك، از غرب به امتداد غربی ارتفاعات قلاویزان و پاسگاه مرزی بهران آباد و از شرق به جاده مهران دهلران منتهی می شد.
مرحله اول عملیات در ساعت 22 و 30 دقیقه نهم تیرماه 65 با رمز یا «اباالفضل العباس ادركنی» آغاز شد و رزمندگان اسلام در اغلب محورها خطوط دشمن را شكستند و تا قبل از روشنایی صبح روز دهم تیر ماه ضمن انهدام بیش از 10 گردان پیاده عراق، اهداف مرحله اول و قسمتی از مرحله دوم عملیات را به تصرف درآوردند.
ساعاتی بعد، دشمن با به كارگیری نیروهای احتیاط خود به محور امامزاده سید حسن پاتك كرد كه با مقابله قوای خودی خنثی شد. سپس، یگان های خودی با مشاهده از هم گسیختگی نیروهای دشمن، عملیات را طی روز اول بدون وقفه ادامه دادند.
در شب دوم (شب یازده تیرماه )، تمام یگان های عمل كننده ضمن پیشروی در باقی مانده محدوده مرحله دوم عملیات، تا قبل از روشنایی صبح ، خط سراسری از هرمزآباد تا شیار مگ سوخته را كاملا و مقداری از محدوده مرحله سوم عملیات را نیز تامین كردند.
از آغاز روز دوم ( یازدهم تیرماه) عملیات در تمام محورها ادامه یافت و نیروهای رزمنده ضمن به اسارت درآوردن تعدادی از نیروهای دشمن به باغ كشاورزی وارد شدند و سپس در حدود ساعت 12 این روز نیز شهر مهران آزاد شد.
ساعت 6 صبح روز سوم ( 12 تیرماه )، دو تیپ گارد ریاست جمهوری عراق به ارتفاع 210 پاتك و پس از یك درگیری سخت این ارتفاع را تصرف كردند. به همین خاطر، رزمندگان اسلام مستقر در این منطقه حدود 200 متر عقب آمدند.
در ادامه عملیات، رزمندگان از محورهای قلعه كهنه و فرخ آباد به طرف تپه های غلامی و پاسگاه دراجی حركت كردند و ضمن پاكسازی كامل منطقه، تعداد زیادی از نیروهای دشمن را به اسارت درآوردند.
طی 10 روز ایثار و مقاومت رزمندگان سپاه و بسیج در منطقه عملیاتی مهران 175 كیلومتر مربع از خاك جمهوری اسلامی ایران و بخشی از خاك عراق آزاد شد و چندین روستا و ارتفاعات قلاویزان و دو پاسگاه مرزی به دست رزمندگان اسلام افتاد. همچنین عقبه های دشمن در شهرهای بدره و زرباطیه عراق در دید و تیر رس نیروهای مسلح جمهوری اسلامی قرار گرفت.
در عملیات غرور آفرین كربلای یك تعداد 110 دستگاه تانك و نفربر، صدها دستگاه خودرو، چند انبار بزرگ مهمات و مقدار زیادی سلاح سبك و نیمه سنگین دشمن منهدم شد و در كنار خسارات، ده ها تیپ از یگان های ارتش عراق از میان رفت و بیش از 10 هزار نفر از قوای دشمن بعثی كشته یا زخمی شدند و یا به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.
** آزاد سازی مهران دل امام را شاد كرد
حاج حمید پارسا كه طی حضوری چندساله در جبهه بارها دچار مجروحیت شده است درباره عملیات كربلای یك ، می گوید: یكی از بارزترین عملیات هایی كه اوج ولایتمداری و ایثار در آن نمود پیدا كرد، عملیات كربلای یك بود، دلیلش این بود كه نیروهایی كه قبل از این عملیات در چندین عملیات دیگر حضور داشتند و هنوز برای تجدید قوا و یا مرخصی به عقب نرفته بودند، در كربلای یك نیز حاضر شدند.
وی می افزاید: اجباری در كار نبود بلكه به دلیل بروز عملیات های پشت سر هم در فاو، فكه و بعد هم در مهران، كسی از دلش نمی آمد كه عملیات ها را رها كند و به مرخصی اعزام شود. بعد از عملیاتی كه در فكه انجام شد بخشی از بچه ها تسویه كردند تا به مرخصی اعزام شوند اما دوباره برگشتند.
پارسا تصریح می كند: این همان نیروی ایمان باور نكردنی رزمندگان اسلام بود. وقتی رژیم بعث، مهران را به تصرف خودش در آورد، صدام پیام داد كه فاو را بدهید تا مهران را آزاد كنم.فاو تنها نقطه ارتباطی عراق با آب های آزاد به شمار می آمد و از موقعیت بسیار استراتژیكی برخوردار بود اما مهران موقعیت آنچنان برتر استراتژیكی و اقتصادی نداشت. این منطقه گرچه جزیی از خاك مقدس ایران به شمار می آمد اما از لحاظ ارزش شاید به پای فاو نمی رسید.
جواد رهبر دهقان، فرمانده وقت یكی از گروهان های گردان حضرت علی اكبر لشكر سید الشهدا علیه السلام در باره عملیات آزاد سازی مهران نیز می گوید: نیروهای بسیجی و سپاهی در آن منطقه حماسه سازی های فراموش نشدنی را رقم زدند.
وی می افزاید: پس از این موفقیت ها پیام امام راحل به رزمندگان اسلام نیز باعث شور و شوق زایدالوصفی در بین آنان شد و در واقع شعار رزمندگان این بود كه «مهران آزاد شد / دل امام شاد شد». بعد از این عملیات دشمن جرات نكرد چنین اقداماتی را علیه ایران انجام دهد. همانطور كه برخی از فرماندهان خودی باور نداشتند كه چنین كار بزرگی را می شود انجام داد، نیروهای بعثی نیز در یك غافلگیری بزرگ قرار گرفتند و زمانی متوجه این موضوع شدند كه چاره ای جز عقب نشینی از مهران و ارتفاعات قلاویزان و مناطق تصرف شده نداشتند.
رهبر دهقان خاطرنشان می كند: تمام روزهای دفاع مقدس، مملو از نور معنویت بود. با چشم خود می دیدم كه نه غذا برای خوردن داشتیم و نه آب برای نوشیدن نه تجهیزات مناسب و نه نیروی انسانی قابل توجه. اما آنچه كه باعث شد رزمندگان اسلام در مقابل دشمن بایستند، همان معنویت و اراده مستحكم الهی در قلوب آنها بود؛ در غیراین صورت آن شرایط را به هیچ وجه قابل تحمل نبود.
ابوالفضل اسلامی جانباز و رزمنده لشكر محمد رسول الله ص می گوید: در حالی كه در گردان كمیل حضور داشتم به همراه تعدادی دیگر از همرزمان جهت انجام ماموریت شناسایی به مناطق اطراف اعزام شدم كه در حین انجام شناسایی مواضع دشمن، پایم روی مین رفت و از زیر زانو قطع شد كه این موضوع برایم باعث تاثر و تاسف بسیاری شد كه چند روزی در كنار رزمندگان نبودم اما به هر ترتیب بعد از گذشت 25 روز مجددا به منطقه اعزام شدم و با عصا در ادامه عملیات كربلای یك به عنوان فرمانده گروهان شركت كردم.
وی اظهار می دارد: این عملیات در نهایت به آزادسازی مهران و ارتفاعات بسیار مهم قلاویزان و انهدام چندین تیپ و لشكر رژیم بعث منجر شد. همچنین ارتفاعات 223 و 210 و قله 200 نیز به تصرف رزمندگان اسلام در آمد اما در این مسیر شهدایی نیز تقدیم اسلام شد كه در بین آنها شهادت سردار رضا دستواره قائم مقام لشكر27 محمدرسول الله، شهادت سردار امیر مسعودی یكتا، فرمانده گردان المهدی حضرت سیدالشهدا، شهادت حجت الاسلام ملك زاده، امام جمعه موقت كرج، شهادت سلمان ایزدبار جانشین گردان حمزه لشكر10 به چشم می خورند.
اسلامی تصریح می كند: البته ما تا آخر عمر مدیون تمامی شهدایی هستیم كه در حفظ اسلام جان خویش را نثار آزاد سازی خاك های وطن اسلامی نمودند.
گزارش : رضا رضایی مجد
اجتمام / 1095 ** 1776
تهران - ایرنا - منفعل كردن سیاست تهاجمی حزب بعث عراق در كنار سرعت عمل رزمندگان، اعتقاد بارز، حفاظت عملیات، فریب دشمن، تناسب نیروها با طرح عملیات،انجام كارهای مهندسی لازم ازجمله عوامل بارز و موثر در عملیات پیروز كربلای یك بود كه نیروهای مسلح كشورمان به خوبی توانستند به آن دست یابند.
