به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري، امروزه نارسايي قلبي و سرطان از معضلات اساسي سلامت عمومي در جوامع صنعتي به‌شمار مي‌روند كه ميزان بروز و شيوع آن‌ها در حال افزايش است.
اين بيماري‌ها علاوه بر آسيب‌هاي جسماني و هزينه‌هاي درمان بالا، مي‌توانند زندگي بيمار را از لحاظ روحي مختل كند. اين امر به‌نوبه خود عامل مهمي در پيشروي بيماري محسوب مي‌شود. ازاين‌رو، تشخيص دقيق و زودهنگام بيماري‌ها يكي از مهم‌ترين راه‌هاي مقابله با آن‌هاست.
دكتر كريم اسدپور زينالي محقق دانشگاه تبريز، هدف از انجام اين طرح را ساخت يك نانوحسگر زيستي مبتني بر نقاط كوانتومي گرافني جهت تشخيص زودهنگام بيماري نارسايي قلبي عنوان كرد.
به گفته وي اين نانوحسگر الكتروشيميايي قادر به تشخيص، سنجش و آناليز مقادير بسيار اندك يك نشانگر زيستي موسوم به AXL در نمونه سرم بيماران مبتلا به نارسايي قلبي و نيز سرطان است. در اين نانوحسگر، از نقاط كوانتومي گرافني عامل‌دار شده به‌عنوان بستري براي تثبيت آنتي‌بادي AXL استفاده شده‌است.
«اين بستر مي‌تواند براي نشانگرهاي زيستي مربوط به ساير بيماري‌ها نيز مورد استفاده قرار گيرد. حسگر طراحي شده قادر است با آناليز و تجزيه تنها 10 ميكرو ليتر از نمونه بسيار رقيق سرم خوني بيمار مبتلا به نارسايي قلبي، غلظت 'پروتئين تيروزين كيناز' (AXL) در جريان خون را اندازه‌گيري كند. سطوح بالاي غلظتي پروتئين AXL نشان‌دهنده التهاب و نارسايي قلب است كه مي‌تواند با حمله قلبي يا سكته قريب الوقوع همراه باشد.»
اسدپور زينالي در ادامه افزود: در اين طرح براي تاييد موفقيت‌آميز بودن سنتز نقاط كوانتومي گرافني از تكنيك هاي ميكروسكوپ روبش الكتروني نشر ميداني و عبوري و روش‌هاي مشخصه يابي از قبيل اسپكتروسكوپي UV-Vis، مادون قرمز تبديل فوريه FT-IR، پراش اشعه پرتو ايكس XRD و اسپكتروسكوپي فتولومينسانس (PL) استفاده شد. سپس حسگر الكتروشيميايي پيشنهادي، از حيث پاسخ به گونه AXL مورد ارزيابي قرار گرفته و نتايج آن با نتايج حاصل از كيت تجاري ELISA مقايسه شد.
حد تشخيص نانوحسگر توسعه يافته به ميزان 0.5 پيكوگرم بر ميلي‌ليتر و محدوده پاسخ‌دهي آن نيز 1.7 تا 1000 پيكوگرم بر ميلي ليتر است كه نسبت به كيت‌هاي تجاري الايزا بهبود يافته است. اين حسگر قادر است كارايي خود را تا دو هفته حفظ كند.
اين تحقيقات حاصل تلاش‌هاي دكتر كريم اسدپورزينالي- عضو هيأت علمي دانشگاه تبريز- و دكتر فريبا ملارسولي- دانش‌آموخته مقطع دكتري اين دانشگاه- است. محققاني از كشور اسپانيا نيز در انجام اين طرح همكاري داشته‌اند. نتايج اين كار در مجله Analytica Chimica Acta با ضريب تأثير 4.95 (جلد 1011، سال 2018، صفحات 28 تا 34) به چاپ رسيده است.
علمي**1023**1440
تهران - ايرنا - محققان دانشگاه تبريز موفق به ساخت نانوحسگري بر پايه نقاط كوانتومي گرافني شدند كه مي‌توان به كمك آن حملات قلبي را پيش‌بيني كرد. همچنين مي‌توان براي تشخيص زودهنگام سرطان‌ها به‌ويژه سرطان سينه مورد استفاده قرار داد.
