به گزارش روز پنجشنبه ايرنا، پيش از آغاز دوران رياست جمهوري ترامپ و در زمان كارزارهاي انتخاباتي در سال 2016 ميلادي، شايد بسياري از ناظران سياسي و اقتصادي فكر نمي كردند كه با پيروزي ترامپ، وي بتواند وعده هاي انتخاباتي خود در حوزه اقتصادي به ويژه جنگ تعرفه ها و جنگ تجاري با متحدان نزديك خود مانند اروپا و چين را آغاز كند. اما رئييس جمهوري جديد آمريكا در همان فرداي روز انتخاب، با دعوت از مديران ارشد شركت هاي بزرگ اقتصادي و كسب و كارهاي فناوري، شيپور جنگ اقتصادي با طرف هاي اقتصادي خود را نواخت.
در سياست مي گويند، جنگ پايان ديپلماسي و سياست است، جنگ تجاري نيز پايان ديپلماسي تجاري و ديپلماسي اقتصادي شمرده مي شود؛ نقطه اي كه ترامپ در آبان ماه 96 در نخستين سفر آسيايي خود به چين رفت تا با اجراي يك ديپلماسي فشار، پكن را وادار به پذيرش شروط تجاري آمريكا كند. پس از اين سفر، حضور «شي جي پينگ» و بسياري از رهبران اروپايي در واشنگتن و نشست گروه7 در كانادا هم نتوانست مانع از آغاز يك جنگ تجاري ميان آمريكا و متحدان اصلي شود.
جنگ تجاري در واقع، به دليل تسري زيان تجاري از دامنه يك يا چند كالاي خاص به محدوده تعداد بيشتري از كالاها گفته مي شود كه چنين روندي موجب افزايش هزينه سربار تجاري در عرصه تجارت بين‌الملل شده و نيز هزينه مبادله در بعد اقتصاد و بازارهاي داخلي دو كشور را نيز افزايش مي‌دهد.
ترامپ براي نخستين بار در سوم آوريل (فروردين97) با انتشار فهرستي از حدود يك هزار 300 كالاي چيني شامل تلويزيون، قطعات هواپيما، وسايل پزشكي و ... اعلام كرد كه قصد دارد با هدف برقراري عدالت تجاري ميان دو كشور بر اين كالاها تعرفه 25 درصدي وضع كند.
به اعتقاد او، شكاف تجاري 375 ميليارد دلاري ميان آمريكا و چين، اعمال محدوديت‌هاي غيرتعرفه‌اي از سوي پكن كه مانع رشد صادرات آمريكا مي‌شود و در عين حال عدم رعايت حق مالكيت معنوي محصولات توليدي به اقتصاد آمريكا ضربه مي‌زند. يك روز بعد چين، آمريكا را به مقابله به مثل تهديد كرد. دولت چين نيز با انتشار فهرستي حاوي حدود 100 كالاي آمريكايي از جمله اتومبيل، هواپيما و طيف وسيعي از محصولات كشاورزي به ارزش تقريبي 50 ميليارد دلار اعلام كرد كه زيان اقدام آمريكا را با اعمال تعرفه 25 درصدي بر اين محصولات جبران خواهد كرد.
حجم مبادلات بازرگاني ميان دو كشور 580 ميليارد دلار در سال برآورد مي‌شود. اما ماجرا به همين جا ختم نشد و ترامپ در خرداد ماه ترامپ بدون آنكه پيام توييتي بنويسد، اين بار ويلبور راس وزير تجارت آمريكا را مسوول اعلام تصميم آغاز جنگ تجاري عليه اتحاديه اروپا، كانادا و مكزيك كرد و واشنگتن يك تعرفه گمرگي 25 درصدي فولاد و 10درصدي براي آلومينيوم وضع كرد.
پس از اين اقدام آمريكا، كميسيون اروپا نيز اعلام كرد تعرفه مالياتي 3 ميليارد دلاري بر كالاهايي همچون موتورسيكلت هارلي ديويدسون، ذرت، تنباكو، محصولات آلومينيومي و فولادي برقرار خواهد كرد.
در همان زمان، برونو لومير وزير دارايي فرانسه هشدار داد كه جنگ تجاري هم اكنون با آمريكا در جريان است.
راينهارد بوتيكوفر عضو جناح سبز‌هاي پارلمان اروپا در گفت وگو با شبكه تلويزيون آلمان تاكيد كرد كه اتحاديه اروپا بايد به رئيس جمهوري آمريكا ترامپ نشان دهد كه اجازه نمي‌دهد كسي اين اتحاديه را مجازات كند.
اگرچه آغاز جنگ تجاري ميان آمريكا و ديگر كشورها ريشه در سياست «نخست آمريكا» ترامپ دارد و وي از همان آغاز كارزارهاي انتخاباتي، سياست تجاري آمريكا را به وضوح بيان كرد اما بسياري از طرف هاي تجاري اين كشور تلاش كردند كه واشنگتن را از آغاز چنين جنگي بازدارند؛ چين با پذيرش پايين آوردن تراز منفي تجاري دو كشور به 200 ميليارد دلار، در جهت اقناع واشنگتن براي محدود كردن جنگ تجاري برآمد اما سياست دولت ترامپ اساسا پايان دادن به سلطه پكن در حوزه تجارت خارجي آمريكا هست.
در اساسنامه سازمان تجارت جهاني ، كشورهاي عضو متعهد هستند تا با ترويج تجارت آزاد مانع از شكل گيري تجارت غيرمنصفانه شوند. تجارت غيرمنصفانه زماني شكل مي گيرد كه كشوري با اعطاي يارانه‌هاي دولتي يا اجراي تعرفه هاي سنگين موجب ارزان و گران تر شدن آن نسبت به توليد ساير اعضاء و يا يك عضو رقيب شود.
آغاز و تداوم چنين جنگ تجاري مي تواند پيامد منفي بر اقتصادي جهاني به همراه داشته باشد. برخي ناظران حوزه اقتصاد بر اين باورند كه ارايه فهرست هاي تعرفه اي پياپي از سوي طرف هاي درگير، علاوه بر پيامدهاي منفي در روابط اقتصادي دوجانبه، باعث خواهد شد تا اين پيامدهاي منفي به اقتصاد جهاني سرازير خواهد شد.
گسترش جنگ تجاري مي تواند بر كاهش رشد اقتصاد جهاني، شاخص بورس هاي جهان، ميزان تجارت جهاني و افول كسب و كارهاي كوچك بيانجامد.
در اين زمينه، لي چنگانگ معاون وزير تجات چين گفت؛ ما اكنون در تجارت جهاني با وضعيت آشوب روبه رو هستيم و چنين جنگي مي تواند نظم اقتصاد جهاني را دچار آسيب كند.
همچنين، اورين هاچ رييس جمهوريخواه كميته مالي سناي آمريكا گفت: ما اگرچه از سياست كاهش ماليات هاي دولت ترامپ حمايت مي كنيم اما آغاز جنگ تجاري و اعمال تعرفه هاي گمركي نوعي ماليات محسوب مي شود و از نظر ما تعرفه همان ماليات است و نتيجه آن تاثير منفي بر زندگي و شغل بسياري از خانواده آمريكايي ملموس خواهد بود.
جنگ در صحنه بين المللي همواره فرجامي جز پيروزي يك طرف يا شكست طرف مقابل، يا نشستن روي ميز مذاكره براي دستيابي به يك توافق دايمي نيست. اگر زماني امواج تصميم گيري هاي اقتصادي آمريكا از غرب اين كشور تا شرق دور با نوسان هاي مختلف تحرك يا افول اقتصادي براي ديگر كشورها به همراه مي آورد، امروز به نظر مي رسد كه همراه با گسترش پيامدهاي جنگ تجاري و جنگ تعرفه اي ميان آمريكا و متحدان قديمي، امواج اين منازعه مي تواند در درون اين كشور زلزله ايجاد كند.
شبد**2040*9122
تهران-ايرنا- آغاز و تداوم جنگ تجاري ميان آمريكا و متحدان اقتصادي، به نقطه اوج خود رسيده، لحظه اي كه هر دوطرف بايد تصميم بگيرند چشم انداز مناسبات تجارت جهاني چه خواهد بود و چه تاثيري بر اقتصاد جهاني خواهد گذاشت.
