ناظرین امور منطقه با اشاره به گشاده دستی اماراتی ها در برخورد با رییس جمهوری چین و امضای 13 قرارداد كه همه جنبه های اقتصادی و تجاری را در بر می گیرد، می گویند : تبلیغات و هزینه های مادی و معنوی بسیاری كه اماراتی ها برای حضور رییس جمهوری چین در این كشور متقبل شدند با هدف جلب نگاه این غول اقتصادی جهان به آنها و منصرف شدن از ادامه همكاریهای اقتصادی با عمان به ویژه جلوگیری از سرمایه گذاری های بیشتر در منطقه آزاد تجاری 'الدقم' صورت می گیرد.
*** الدقم بزرگ ترین منطقه آزاد خاورمیانه
منطقه آزاد الدقم در سال 2011 میلادی فعالیت خود را آغاز كرده است و همچنان در ابتدای راه پیشرفت خود قرار دارد. عمان مدیریت توسعه این منطقه را بر دو اصل ایجاد زیرساخت های اقتصادی و تجاری و صنعت گردشگری بنا كرده است.
از آنجایی كه منطقه آزاد الدقم پل ارتباطی با دریای عرب است و در مسیر كشتیرانی بین خاورمیانه، آفریقا و اروپا قرار دارد، اهمیت و جذابیت آن دو چندان شده است. همچنین این منطقه در مجاورت دو كشور پر جمعیت هند و پاكستان قرار گرفته است. از این رو منطقه آزاد الدقم، پتانسیلهای لازم برای تبدیل شدن به قطب تجاری منطقه را در خود دارد و این چیزی نیست كه مورد رضایت امارات و عربستان باشد.
مالكیت صد درصد خارجی، مزیتی است كه برای ثبت شركت در منطقه آزاد الدقم در نظر گرفته شده است. فعالیت شركتها در این منطقه معاف از مالیات بوده و این شركتها میتوانند از سایر تسهیلات سرمایه گذاری و معافیتهای گمركی آن استفاده كنند.
وسعت این منطقه دو هزار كلیومتر مربع است و دسترسی هفتاد كیلومتری به خط ساحلی با اقیانوس و دسترسی خوب به بازارهای آفریقا ، آسیا و اروپا این منطقه را به نقطه ای شاخص در مقابل دبی امارات تبدیل كرده است .
'لیندا اكمن' كارشناس منطقه آزاد الدقم شهریور ماه گذشته در سخنانی میزان سرمایه گذاری شركت های چینی در این منطقه را بیش از 20میلیارد دلار اعلام كرد و اظهار داشت: این تنها بخشی از سرمایه گذاری انجام شده در این منطقه است و دیگر كشور ها هم سرمایه گذاری های قابل توجهی در این منطقه كرده اند.
امارات با همه قدرت درصدد بسط نفوذ خود در جنوب یمن است تا با سرمایه گذاری‌های عمان و چین در این منطقه كه بر پروژه بندر عمانی در «الدقم» متمركز است، رقابت كند.
گزارش روزنامه آمریكایی «واشنگتن پست» نیز تایید می‌كند كه برخی عمانی‌ها تلاش امارات برای تسلط بر اراضی جنوب را در راستای رقابت بر سر سرمایه گذاری‌هایی می‌دانند كه از سوی چین در پروژه بندر عمانی الدقم حمایت مالی می‌شود یا به طور كلی به منظور محاصره راهبردی عمان صورت می‌گیرد.
*** مقابله با عمان در یمن
عمان در دو مناقشه ( قطر و یمن ) همزمان سال های اخیر شیخ نشین‌ها كه یكی دیپلماتیك و اقتصادی و دیگری نظامی است موضع بی‌طرفی اتخاذ كرده است .
می‌توان در بحران روابط با قطر كه موج تحریم‌ها و قطع روابط دیپلماتیك چهار كشور عربی با دوحه را به همراه داشت عمان را در صف كویت حساب آورد چون حكومت این كشور موضعی در حمایت از محور چهارگانه امارات، عربستان، بحرین و مصر نداشت اگرچه نقش مسقط در مذاكرات و تلاش‌های میانجیگری برای حل بحران نسبت به نقش كویت كم‌رنگ‌تر بوده است.
عمان حمایت اقتصادی خود از قطر در قبال بحران را شفاف‌تر از دیپلماسی كویت آغاز كرد به گونه‌ای كه بلافاصله كمبود مواد غذایی و غیر غذایی قطر ناشی از تحریم را جبران كرد و از طریق دو خط تجاری دریایی بین دو كشور شامل بندر حمد و بندر صحار عمان به دوحه كمك فرستاد.
مخالفت عمان با پیوستن به ائتلاف نظامی بین المللی علیه یمن و اكتفا به ایفای نقش سیاسی در خصوص این كشور در كنار حمایت از قطر ،هم دشمنی امارات و عربستان علیه این كشور را بیش از گذشته كرده است و ائتلاف خود خوانده از هر فرصتی برای حمله به عمان استفاده می كند.
تلاش‌های امارات برای توسعه پایگاه نظامی خود در جزیره سقطری یمن كه در ورودی خلیج عدن واقع است نیز در همین چارچوب تعریف می شود. اماراتی ها سعی داشتند با اشغال جزیره سقطری امنیت راهبردی عمان را تهدید و این كشور را از لحاظ اقتصادی محاصره كنند.
امارات كه از اشغال جزیره سقطری ناامید شد به سراغ استان 'المهره' یمن در مرز با عمان رفته است .
با اقدمات امارات استان المهره دروازه شرق یمن و عمق حیاتی عمان به پایگاه خطری برای مسقط مبدل شد. در این استان كه به خلیج ها و بنادر طبیعی و مناطق گردشگری فوق العاده خود مشهور است و چند گذرگاه مرزی با عمان دارد، یك رقیب شدیدا مكار با نام امارات وجود دارد كه این استان یمنی را هم نظیر همه مناطق جنوب و شرق یمن جای نفوذی برای خود یافته است.
امارات درصدد است با اجرای پروژه‌هایی در بنادر المهره كشورهای شورای همكاری خلیج فارس را با خطوط ریل آهن به این استان مرتبط كند و این موضوع قدرت رقابت با بنادر عمان را افزایش می‌دهد.
در اواخر دهه شصت قرن گذشته نیز از همین استان شورش ظُفار به دعوت چپ‌گرایان كمونیست عمانی تحت حمایت نظام سیاسی در یمن جنوبی علیه حكومت سلطنتی این كشور شكل گرفت، این نبرد با تأسیس جبهه آزادی‌بخش ظفار در 1962 میلادی آغاز شد و با شكست كامل توطئه‌ها در 1975سال پایان یافت.
عمان در سال 1990 پس از وحدت یمن پل‌های ارتباطی محكمی را با نیروهای قبیله‌ای و سیاسی در آنجا ایجاد كرد كه وفاداری اهالی آن به عمان را ضمانت می كرد كاری كه امروز امارات در بخش‌های جنوبی یمن از جمله المهره پیاده می‌كند به گونه‌ای كه امارات اقدام به انعقاد پیمان دوستی با قبایل و شخصیت های سیاسی و اجتماعی این استان كرده است.
كشمكش امارات و عمان در آگوست گذشته شدت گرفت هنگامی كه هر كدام از این دو كشور به طور گسترده شروع به اعطای تابعیت به اهالی مناطق مرزی یمن كردند هلال احمر امارات تحت عنوان اقدامات انسان دوستانه كارهای زیادی را به نفع نفوذ امارات در یمن انجام داد و اخیر هم كه ابوظبی طی حركتی نظامی یك پادگان نیروهای نخبه مهره در این استان تاسیس كرده است.
*** چشم طمع به تمامیت ارضی عمان
روابط دو كشور عمان و امارات طی سال های گذشته به دلیل طمع های ارزی امارات به این سلطان نشین همواره با تنش - ولو خاموش – روبرو بوده است .
در سال 2008 ، ' عبدالله بن زاید'، وزیر خارجه وقت امارات افرادی در ارتش را كه اصالت عمانی داشتند بركنار كرد كه این اقدام وی موج پاكسازی ارتش و دستگاه امنیتی ابوظبی از عناصر عمان شناخته شد.
با وجودی كه حادثه كشف باند جاسوسی سرویس امنیتی دولت امارات كه حكومت عمان و سازوكار دولتی و نظامی این كشور را هدف گرفته بود مربوط به سال 2011 می‌شود اما پیامدهای این حادثه هنوز تمام نشده است.
آن حادثه اختلافات بین سلطنت‌نشین عمان و دولت امارات را عملا آشكار داد تا عمانی‌ها همچنان مطمئن باشند هسته جاسوسی سرویس امنیتی دولت امارات حكومت عمان و نهادهای دولتی و نظامی آن را هدف گرفته است .
برخی عمانی‌ها امارات را به طور غیر رسمی البته به دست داشتن در حوادث صحار متهم می‌كنند همان اعتراضات ضد دولتی كه دامنه آن در فوریه 2011 به مسقط رسید.
در سال 2015 مسقط تاكید كرد كه امارات دست به خرید بی‌سابقه اراضی و انعقاد پیمان دوستی با قبیله‌ای در شمال عمان نزدیك مرز با امارات زده و در همین رابطه مبالغ هنگفتی را به شخصیت‌های قبیله‌ای ناشناسی داده است.
این اتفاق در استان «مدحاء» عمان كه كاملا در داخل خاك امارات واقع است و همچنین استان «مسندم» عمان در شمال امارات كه مشرف به تنگه هرمز است برملا شد.
اقدامات مذكور بیانگر مشكلات بین عمان و امارات است كه از زمان پایان حمایت انگلیس در دهه هفتاد قرن گذشته تاكنون آغاز شده و هنوز تمام نشده است و همچنان امارات مسندم را به چشم منطقه‌ای اشغالی از سوی عمان می‌نگرد
اكتبر گذشته یك كاربر توئیتر با نام 'مجتهد' كه معمولا اخبار دست اولی از خاندان سلطنتی عربستان منتشر می كند، فاش كرد : محمد بن زاید، ولی عهد ابوظبی و محمد دحلان، از رهبران جدا شده جنبش فتح فلسطین از معارضان عمانی در مسندم و ظفار حمایت می كنند به گونه‌ای كه این دو قریب به 16 میلیون دلار به بزرگان و شیوخ استان مسندم دادند چون بن زاید مسندم را منطقه‌ای اشغالی از سوی عمان می‌داند و نام 'رؤوس الجبال' را بر آن نهاده است.
خاورم**1508*1049
دوحه – ایرنا – بی طرفی در تنش با قطر، عدم مشاركت در تجاوز به یمن و روابط حسنه با تهران، موجب دشمنی عربستان و امارات با سلطنت عمان شده است. امارات پس از تنش زایی امنیتی در مرزهای جنوبی و شمالی این كشور اینك با نزدیكی بیشتر به چین، به دنبال وارد كردن ضربه اقتصادی به مسقط است.
