به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا برای مقابله با صادرات نفت ایران تلاش گسترده ای را به كار بسته و كارگروه های گوناگونی را به كشورهای مختلف گسیل كرده است تا آن ها را برای توقف واردات نفت از ایران از آبان ماه متقاعد سازد.
مهمترین خریداران نفت ایران كشورهای عضو اتحادیه اروپا، چین، هند، كره جنوبی و ژاپن هستند كه كاخ سفید با هر یك از آن ها وارد گفت وگوی مستقیم شده و حتی از تهدید آن ها هم فروگذار نكرده است.
موضوع فشارهای كاخ سفید به جنگ لفظی میان روسای جمهوری ایران و ایالات متحده هم تبدیل شده است.
حسن روحانی رئیس جمهوری كشورمان روز یكشنبه گذشته در تشریح تلاش های ترامپ و فرصت های موجود برای ایران گفت: امروز درست است كه آمریكا بر شركت‌های اروپایی و آمریكایی فشار وارد می‌كند تا با ایران همكاری نكنند كه اولاً تمام سخنان آنان بی‌اساس است و شك ندارم كه نمی‌فهمند كه چه چیز را عنوان می‌كنند. مثلاً می‌گویند نمی‌گذاریم نفت ایران صادر شود و خیال می‌كنند وقتی ما می‌گوییم هنگامی كه نفت ایران صادر نشود، هیچ كس نمی‌تواند نفت صادر كند به دنبال بستن تنگه هرمز هستیم در صورتی كه راه‌های فراوانی وجود دارد و بستن تنگه هرمز روش ساده آن است، اما بسیاری تنگه‌های دیگر برای این كار در اختیار داریم.
در مقابل دونالد ترامپ نیز در یك پیام توئیتری با تكرار ادعاهای پیشین خود، به اظهارات روحانی پاسخ داد و از وی خواست ایالات متحده را تهدید نكند.
** دست برتر ایران
مقام های كاخ سفید رویكرد راهبردی ایالات متحده در مقابل ایران را فشار حداكثری بر ایران تا عقب نشینی تهران عنوان و یكی از ابزارهای واشنگتن تحریم نفتی بیان داشته اند.
روزنامه انگلیسی دیلی میل در این خصوص نوشت: ایالات متحده تلاش دارد از 4 اوت تحریم ها علیه صنعت خودروسازی و معامله فلزات گرانبها ایران را اجرایی سازد. كاخ سفید بقیه تحریم های خود را در ماه نوامبر علیه بخش انرژی ایران اجرا می كند ضمن اینكه معامله های مالی بانك مركزی را نیز هدف می گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریكا هدف آمریكا را به صفر رساندن صادرات ایران در كوتاه ترین زمان اعلام كرده و اظهار داشته است: واشنگتن در این مسیر با تولیدكنندگان و مصرف كنندگان نفت هماهنگی هایی را انجام می دهد تا ثبات در بازار را حفظ كند.
وی در زمینه مخالفت برخی كشورها همچون تركیه با توقف واردات نفت از ایران نیز تاكید كرد: ایالات متحده هیچ مجوز یا تخفیفی را در دستور كار خود قرار نداده است تا فشار تحریم ها بر ایران را كم نكند. كاخ سفید به دنبال اجرای كمپین افزایش فشار بر ایران است به همین دلیل هیچ مجوز جامعی را در این زمینه اعطا نخواهد كرد و موضوع كاهش صادرات ایران را به صورت مورد به مورد بررسی و دنبال می كند.
تارنمای شكه خبری بلومبرگ نیز به موضوع مجادله روحانی و ترامپ در زمینه صادرات نفت پرداخت و نوشت: رئیس جمهوری آمریكا به دنبال اعمال دوباره تحریم ها است این در حالی است كه تنگه هرمز به عنوان نقطه حیاتی انتقال دریایی نفت در اختیار ایران است و حدود 30 درصد از كشتی های نفتكش از این مسیر عبور می كنند. صادرات نفت كشورهای عراق و عربستان سعودی نیز به شدت به این مسیر دریایی وابسته هستند.
این شبكه خبری با اشاره به سیطره ایران بر خلیج فارس و تنگه هرمز خاطرنشان ساخت، ایران و اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته ای تلاش می كنند تا تحریم ها در قبال ادامه اجرای برجام متوقف باقی بماند. حتی بحث هایی در زمینه ادامه خرید نفت از ایران میان تهران و كشورهای اروپایی انجام شده است اما ایالات متحده به شدت بر موضع خود پافشاری می كند و تلاش دارد مشتریان ایران را از معامله با تهران منصرف سازد.
**نفت ایران سلاح چین در جنگ تجاری
تحلیلگران اعتقاد دارند كشورهای هند و چین به شدت در مقابل خواسته های ترامپ مقاومت می كنند. تاكنون پكن به عنوان یكی از امضاكنندگان برجام ، واكنشی را به درخواست های ترامپ نشان نداده و به خریدهای نفتی خود ادامه داده است. یك واقعیت مهم بازار در آسیا آن است كه جایگزین كردن ایران در زمینه تامین انرژی برای این دو كشور با توجه به ساختار پالایشگاهی و حتی مسیر انتقال انرژی سخت است.
تارنمای اویل پرایس كه به پوشش خبرهای بازار نفت می پردازد، عنوان كرده است: حتی اگر اتحادیه اروپا به علت فشار آمریكا نتواند به وعده های خرید نفتی خود عمل كند، دو كشور چین و هند می توانند از بار فشار آمریكا بر ایران بكاهند. در ماه جاری دهلی نو و پكن هر یك روزانه بیشتر از 600 هزار بشكه نفت خام از ایران خریداری كردند كه در كل حدود 60 درصد از صادرات نفت ایران را شامل می شود. این میزان خرید نفت خام می تواند تاثیر بسیار زیادی بر كارآمدی تحریم های ایالات متحده داشته باشد.
بر اساس ارزیابی ها از بازار نفت، در این شرایط ممكن است كشوهای آسیایی مسیر خود را از غرب جدا كنند. البته هنوز هند دقیق و صریح تصمیم خود را اعلام نكرده است اما نیاز روزافزون به نفت و انرژی، هند را به خریدار بزرگ نفت ایران تبدیل كرده است ضمن اینكه نوع رابطه رهبران هند با كاخ سفید به گونه ای بوده كه دهلی نو توانسته است با مدیریت شرایط، از خشم ترامپ جلوگیری كند. گزارش اویل پرایس افزود: در كل شاید نیاز هند به نفت و ناتوانی این كشور برای خرید نفت با قیمت بالاتر، برای دهلی نو و واشنگتن چالش برانگیز شود. به همین دلیل ممكن است هندوستان همچون دوره باراك اوباما، خود را از تحریم های ترامپ مستثنی كند.
وزنه دیگر نفتی ایران چین است كه اكنون درگیر یك جنگ تجاری با ایالات متحده شده است و این موضوع می تواند فرصتی برای تهران ایجاد كند. شرایط كنونی نه تنها از میزان خریدهای نفتی چین از ایران نمی كاهد بلكه می تواند آن را بیشتر هم كند زیرا با خروج اجباری كشورهای ژاپن، كره جنوبی و حتی اروپایی ها ظرفیت فروش نفت ایران به چین بیشتر هم می شود.
مقام های ایرانی از هم اكنون اعلام كرده اند كه تهران مشكلی برای فروش بیشتر نفت به پكن ندارد. ضمن اینكه چین هم برای انجام معامله های بیشتر با ایران از طریق ارز ملی «یوآن» مشكلی ندارد. روزنامه وال استریت ژورنال معتقد است حتی اتحادیه اروپا نیز در چارچوب تلاش های خود برای حفظ برجام، از تقویت مبادلات تجاری و نفتی میان تهران و پكن استقبال می كند.
در كل كارشناسان اندكی هستند كه نتیجه جنگ تجاری آمریكا و چین را شكست یا عقب نشینی پكن پیش بینی می كنند.
به نوشته اویل پرایس «خرید هرچه بیشتر نفت از ایران، یكی از ابزارهای چین در این جنگ تجاری با ایالات متحده است. در هر صورت میزان توقف عرضه نفت ایران به بازار جهانی به نوع بازیگری كاخ سفید بستگی دارد. اگر هدف ترامپ به صفر رساندن صادرات نفت ایران باشد آنگاه جهان باید شاهد یك جهش قیمتی شدید نفت خام باشد».
به نظر می رسد ارزیابی های عقلانی از بازار نفت موجب شده است كه تاحدودی از تندی اظهارات مقام های ایالات متحده كاسته شود به گونه ای كه از موضوع «بررسی درخواست معافیت ها» سخن به میان آمده است. به اعتقاد تحلیلگران در هر صورت حتی اگر وعده خرید یك میلیون بشكه ای نفت اروپا از ایران اجرایی نشود، در شرایط كنونی دو كشور هند و چین حدود دو سوم از صادرات نفت ایران را می توانند جذب كنند و این امر برگ برنده بزرگ ایران در مقابله با تحریم ها خواهد بود.
پژوهش**9130 **1552
تهران-ایرنا-نفت ایران خریداران پرقدرتی همچون اتحادیه اروپا، هند و چین دارد و به اعتقاد برخی از تحلیلگران حتی در صورت تردید برخی از كشورها، نیاز و تمایل پكن به افزایش خرید نفت خام از تهران، می تواند رویكردهای تحریمی كاخ سفید را ناكارآمد سازد.
