پارا گردشگری در انتظار خروج از غفلت متولیان

'پارا گردشگری' كه بیشتر با عنوان گردشگری معلولان شناخته می شود یكی از موضوعات مهم گردشگری در جهان امروز است زیرا معلولیت، محدودیت نمی آورد و معلولین نیز همانند سایر افراد جامعه حق استفاده از تمام امكانات، ظرفیت ها و فرصت ها را دارند.
چهار تا پنج درصد جمعیت جهان را معلولان تشكیل می دهند كه با افزوده شدن افراد ناتوان از قبیل سالمندان، بیماران، زنان باردار، كودكان و افراد دچار ناتوانی های حاصل از بروز حوادث این درصد به 15 تا 16 درصد جمعیت هر جامعه افزایش می یابد.
با توجه به اینكه گردشگری، صنعت به روز و در ارتباط نزدیك با رشد سواد، فرهنگ، تاریخ و توانمندی های فردی محسوب می شود، بهره بردن از زیرساختهای این صنعت بخشی از حقوق معلولان و توانیابان می باشد و باید به این افراد و حق آنان از بهره مندی از این زیرساختها توجه شود.
گرچه به اعتراف متولیان و مسئولان گردشگری این مهم تاكنون با غفلت و بی توجهی همراه بوده است، اما افق روشنی در برنامه های موجود برای توسعه و ترویج پارا گردشگری و حضور معلولان و توانیابان در عرصه گردشگری مشاهده می شود.
به گفته صاحبنظران و كارشناسان توانبخشی، حضور در اجتماع و انجام فعالیت های روزانه برای معلولان نوعی توانبخشی است و موجب ارتقای توان این افراد می شود كه ضرورت تحقق آن فراهم بودن زمینه های لازم و مناسب سازی محیط است كه هنوز به خوبی محقق نشده است.

* پاراگردشگری مغفول مانده است
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: پارا گردشگری یا همان گردشگری معلولان تاكنون آنطور كه باید و شاید مورد توجه نبوده است.
محمد محب خدایی افزود: این نوع گردشگری در كشور مغفول مانده اما جزو برنامه های در دستور كار قرار دارد.
وی اظهار داشت: هم اكنون فراهم سازی زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری توسعه گردشگری معلولان در این سازمان هدف گذاری شده و كارگروهی نیز در این زمینه فعال شده است.
وی گفت: در حوزه نرم افزاری برنامه ریزی های لازم و در حوزه سخت افزاری، سازه ها و زیرساختهای لازم برای بهره بردن اقشار خاص از فرصت های گردشگری درنظر گرفته شده است.
محب خدایی افزود: در حوزه پاراگردشگری، جذب معلولان و فرصت آفرینی و اشتغال زایی برای آنان نیز مد نظر قرار دارد.

*نقص در زیرساخت های موجود
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار داشت: گرچه زیرساختها و ابزارهایی برای افزایش سطح دسترسی معلولان به خدمات و امكانات گردشگری به صورت محدود وجود دارد اما همین داشته های موجود نیز دارای ضعف و نقص بوده و اغلب با استانداردهای مورد نظر فاصله دارند.
وی گفت: كارشناسی بر روی 2 كاربرده شدن برخی تجهیزات و امكانات در این زمینه در حال انجام است و در این راستا برنامه ریزی هایی نیز انجام شده است.

*تحول طی چند سال آینده
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینكه آمار دقیق از شمار گردشگران معلول در دست نیست افزود: بسیاری از این افراد در تلاش های فردی و سفرهای شخصی، سختی گردشگری و سفر را به جان می خرند كه تعداد آنان زیاد نیست.
وی اظهار داشت: تمام تلاش خود را برای توسعه پاراگردشگری، میزبانی معلولان و ارائه خدمات مفید و موثر به آنان به كار خواهیم گرفت و امیدواریم طی چند سال آینده حداقل ها را در این زمینه ایجاد كنیم.

* فرصت های فراوان برای پاراگردشگری
مدیر كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز در این زمینه گفت: مهمترین ویژگی صنعت گردشگری تنوع و تعدد فرصت ها و زمینه های موجود در آن است.
ابوالفضل مكرمی فر افزود: مهمترین علت وجود انواع مختلف گردشگری از جمله گردشگری ورزشی، طبیعت گردی، گردشگری فرهنگی، گردشگری ماجراجویی، اكوتوریسم، گردشگری غذایی ،گردشگری سلامت و امثال آن نیز تنوع و تكثر در این صنعت است.
وی با بیان اینكه شاید معلولان به خاطر برخی مشكلاتی كه دارند نتوانند از 100 درصد ظرفیت های موجود بهره مند شوند، اظهار داشت: باید ظرفیت ها و بخش هایی كه برای این افراد قابل استفاده است شناسایی گردد و برخی ظرفیت ها با ساده ترین مناسب سازی از جمله احداث رمپ، قابل استفاده برای این گروه شود.
وی گفت: جشنواره ها، شب های فرهنگی، عرصه های طبیعی، آثار تاریخی و ورزشی قابلیت حضور گردشگران معلول را دارند و این قشر به راحتی می توانند از این فرصت ها بهره ببرند.
مكرمی فر با بیان اینكه تنوع بخش های مختلف گردشگری می تواند فرصتی برای حضور افراد و اقشار مختلف باشد افزود: شاید معلولان در حوزه گردشگری ورزشی نتوانند در همه رشته ها شركت كنند اما تعدادی از رشته های ورزشی می تواند برای این قشر مفید و قابل استفاده باشد.
وی اظهار داشت: بازدید گردشگران معلول از جاذبه های تاریخی و فرهنگی نیز میسر است كه تلاش داریم در كنار مناسب سازی این جاذبه ها برای تردد معلولین، واحدهای اقامتی برای رفاه آنان را نیز افزایش دهیم.
وی گفت: با برآورد سطحی می توان گفت 80 درصد معلولان می توانند از بسیاری از زیرشاخه های گردشگری استفاده كنند.

* مشهد الرضا (ع) كعبه آرزوها و میزبان شایسته
معاون سرمایه گذاری اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز گفت: معلولان توانایی های خود را نباید دست كم بگیرند و ما نیز باید زمینه را برای حضور و بهره مندی آنان فراهم كنیم.
احمد دیناری افزود: با توجه به اینكه محور اصلی گردشگری در مشهد گردشگری زیارت است، بسیاری از معلولان حضور در این شهر و زیارت بارگاه حضرت امام رضا (ع) را آرزو دارند.
وی اظهار داشت: در این زمینه اقداماتی به تناسب نیاز اما در حد و اندازه اندك انجام شده و باید زیرساختهای لازم را در این زمینه فراهم كرد.
وی گفت: در این راستا كارگروهی برای مناسب سازی فضاهای اداری و غیر اداری مربوط به بخش های خصوصی و دولتی به ریاست معاون استاندار خراسان رضوی با عنوان كارگروه مناسب سازی محیط تشكیل شده است كه یكی از موارد مورد پیگیری در آن مناسب سازی واحدهای اقامتی است.

*مناسب سازی تاسیسات گردشگری
معاون اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود: در حوزه تاسیسات گردشگری اغلب واحدهای اقامتی و پذیرایی درگیر مسئله مناسب سازی هستند.
وی اظهار داشت: به همین دلیل تلاش می كنیم فضاهای اقامتی از جمله هتل و سایر واحدهای اقامتی و پذیرایی به گونه ای آماده شوند كه به راحتی میزبان افراد معلول و ناتوان باشند.
وی احداث رمپ در ورودی واحدهای اقامتی را نیاز نخست در این زمینه دانست و گفت: در ضوابط فنی واحدهای اقامتی احداث رمپ در نظر گرفته شده و در هر طبقه از واحدهای اقامتی نیز باید یك اتاق معلول با تمام امكانات مناسب سازی شده وجود داشته باشد.
دیناری افزود: صدور مجوز ساخت و بهره برداری واحدهای اقامتی در گرو اجرای كامل این ضوابط و در نظر گرفتن فضاهای مناسب برای معلولان است.

*90 درصد اماكن مذهبی مشهد قابلیت استفاده معلولین را ندارند
معاون امور توانبخشی اداره كل بهزیستی خراسان رضوی نیز گفت: هم اكنون 90 درصد اماكن مذهبی كلانشهر مشهد قابلیت و امكان استفاده برای افراد معلول و ناتوان را ندارند.
مسعود فیروزی افزود: وضعیت مساجد، اماكن مذهبی، مقبره امامزاده ها، حسینیه ها و بخش هایی از حرم مطهر رضوی از شرایط مناسب برای حضور معلولان برخوردار نیست.
وی اظهار كرد: این در حالی است كه 15 درصد افراد جامعه را افراد ناتوان شامل معلولان، سالمندان، زنان باردار و افراد آسیب دیده ناشی از حوادث تشكیل می دهند.
وی با اشاره به شناسایی 117 هزار معلول در استان خراسان رضوی گفت: حدود 49 درصد از این تعداد در مشهد دچار معلولیت و ناتوانی شدید هستند.
فیروزی افزود: گرچه استان خراسان رضوی رتبه دوم مناسب سازی محیط برای معلولان را دارد اما هنوز حجم و سطح مناسب سازی متناسب با نیاز معلولان نیست.
وی با بیان اینكه حادثه و ناتوانی در كمین همه افراد است، اظهار داشت: سالمندی، بارداری و امكان شكستگی و ناتوانی موقت بر اثر بروز حادثه و حتی معلولیت شدید برای تك تك شهروندان به صورت بالقوه وجود دارد.
وی گفت: فرهنگ پذیرش معلولان در جامعه و حق آنان برای حضور در عرصه ها و مكان های مختلف هنوز به خوبی جا نیفتاده است و در این زمینه كمبود و ضعف وجود دارد.

*50 درصد هتلهای استان برای تردد معلولان مناسب هستند
معاون سرمایه گذاری اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با بیان اینكه هم اكنون 50 درصد هتلهای فعال در این استان از امكانات مناسب برای تردد معلولان برخوردارند گفت: بیشترین مشكل در این زمینه مربوط به واحدهای اقامتی غیر از هتلهاست كه باید با برنامه ریزی مناسب برطرف شود.
وی افزود: طی روزهای آینده به همراه نماینده انجمن حمایت از معلولان خراسان رضوی بازدید و نشست مشترك برای تسریع در اجرای روند مناسب سازی واحدهای اقامتی استان برگزار خواهد شد.

* زیرساخت های زنجیرگونه
دیناری مناسب سازی واحدهای اقامتی و تاسیسات گردشگری استان را برای توسعه پاراگردشگری لازم اما ناكافی دانست و ادامه داد: مناسب سازی باید در مجموع خدمات مختلف حوزه گردشگری انجام شود به این معنا كه سیستم حمل و نقل، واحدهای اقامتی، مكان های گردشگری، تفریحی و جاذبه های تاریخی همه باید مناسب سازی شده و برای میزبانی معلولان آماده شوند.
وی اظهار داشت: فضاهای شهری، بانك ها و فضاهای فرهنگی نیز در كنار این بخش ها باید آماده سازی شوند و به تعبیری شهرها باید قابلیت و توان میزبانی از معلولان در زمینه های مختلف را داشته باشد.

* بازدید نظارتی از 40 هتل
سرپرست معاونت گردشگری اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: از ابتدای امسال تاكنون 40 هتل در مشهد در زمینه مناسب سازی برای تردد معلولان بازدید شدند.
یوسف بیدخوری افزود: بخش عمده نواقص این واحدها در زمینه درب های تعبیه شده در سرویس های بهداشتی، نصب دستگیره برای استفاده معلولین و رمپ ورودی ساختمان بوده است.
وی اظهار داشت: براساس بازدید های صورت گرفته هتل های بین المللی قصر طلایی، قصر، مدینه الرضا (ع)، پارس و الماس نوین دارای شرایط و فضاهای مناسب بوده اند.
وی گفت: با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته و اقداماتی كه در این زمینه در حال انجام است تا پایان سال جاری ٥٠ درصد از هتلهای مشهد مناسب سازی خواهد شد.
بیدخوری افزود: طرح بررسی و پایش وضعیت مناسب سازی تاسیسات گردشگری استان از ابتدای امسال آغاز شده است.
استان خراسان رضوی 220 هتل و یك متل دارد.
7496 / 6053