به گفته فرماندار شیراز شوری منابع آب شرب و كشاورزی بخش ارژن حدود سه سال قبل پیش بینی شده بود اما علیرغم آن هیچ اقدامی طی این مدت برای جلوگیری از بروز وضعیت بحرانی كنونی توسط دستگاه های متولی انجام نشد.
حیدر عالیشوندی افزود: اكنون زندگی، معیشت و سلامت تعدادی از روستاهای بخش ارژن از توابع شهرستان شیراز با خطر جدی مواجه است و با وجود آن كه آب رودخانه از فاصله كمتر از یك كیلومتری این روستاها می گذرد مردم این منطقه آب آشامیدنی ندارند.
مردم بخش ارژن درغرب شیراز با مشكلات دیگری همچون آنتن ندادن تلفن همراه، نبود اینترنت و خانه بهداشت، مراكز ورزشی و موارد دیگر مواجه هستند.
چند سالی است كه مردم دهستان كوهمره سرخی از توابع بخش ارژن شهرستان شیراز با مشكلی به نام تامین آب آشامیدنی و كشاورزی روبه رو هستند.
آب اكنون با عبور از كنار گنبدهای سپید نمكی روزگار این مردم را سیاه كرده و نه تنها باغ های انار كوهمره سرخی كه نمونه محصول آنها در ایران كم نظیر است را خشكانده بلكه آب لوله كشی آشامیدنی این منطقه را نیز شور و غیرقابل مصرف كرده است.
حدود دو ماه است كه همان آب شور درون لوله ها كه برای مصارف غیر شرب استفاده می شده نیز بطور كامل قطع شده است.
در قسمتی از بستر رودخانه دهستان كوهمره سرخی گنبدهای نمكی به طول دو كیلومتر وجود دارد كه آب تا قبل از آن شیرین است و بعد از گذر از كنار این گنبدها آب شور می شود كه در نتیجه آن اكنون به حدود هزار هكتار از باغ ها و مزارع این دهستان آسیب وارد شده و معیشت مردم را با خطری جدی مواجه كرده است.
گنبدهای نمكی از قدیم در این منطقه وجود داشته اما به دلیل حجم زیاد آب عبوری از بستر رودخانه كوهمره سرخی در سالیان قبل شوری تاثیر چندانی نداشته اما در سالهای اخیر كه خشكسالی حجم آب این منطقه را كاهش داده گنبدهای نمكی تاثیر خود را بر آب اندك موجود گذاشته و این آب را غیرقابل مصرف برای انسان و همچنین مصارف دیگری مانند كشاورزی و دامداری كرده است.
به گفته كارشناسان با انجام اقداماتی در این مسیر حدودا دو كیلومتری نظیر لوله گذاری و جداسازی آب رودخانه از مجاورت گنبدهای نمكی می توان از شوری آب جلوگیری و حیات دوباره به این منطقه بخشید.
مطابق آخرین تقسیمات كشوری شهرستان شیراز از سه بخش مركزی ،ارژن و زرقان تشكیل شده كه بخش ارژن شامل سه دهستان قره چمن ،دشت ارژن و كوهمر سرخی است و این بخش از شمال به بخش مركزی و شهرستان ممسنی از غرب به كازرون و از جنوب به شهرستان فیروزآباد محدود می شود.
بخش ارژن با دو هزار كیلومتر مربع وسعت دارای 78 نقطه سكونتگاهی است كه سهم دهستان دشت ارژن ،قره چمن و كوهمره سرخی به ترتیب برابر 11، 24 و 31 نقطه روستایی است كه مجموعا حدود 30 هزار نفر جمعیت را در خود جای داده است.
** سرعت عمل بالا در روكش آسفالت و خط كشی یك روزه
برای مشاهده مشكلات اهالی بخش ارژن و دهستان كوهمره سرخی به همراه تعدادی از مدیران دستگاه های اجرایی شیراز و فرماندار این شهرستان راهی این منطقه شدیم و از جاده پر پیچ و خم كوهستانی بخش ارژن كه از بین جنگل های زیبای بلوط می گذشت عبور كردیم.
برق سیاهی آسفالت این مسیر نشان از آن داشت كه ظرف یكی دو روز قبل و تنها به دلیل بازدید مسئولان، روكش جاده انجام شده و گواه این موضوع نیز نبود خط كشی این مسیر در زمان رفتن بود كه البته عصر همان روز در مسیر بازگشت خط وسط جاده نیز كشیده شده بود.
سرعت عمل مسئولان راهداری در روكش كردن این مسیر و خط كشی آن ستودنی است هرچند كه انجام اینگونه خدمات نباید تنها منوط به بازدید مسئولان بالادستی باشد و امید می رود كه این سرعت عمل از كیفیت كار نیز كم نكرده و باعث هدر رفتن بخشی از بیت المال نشده باشد.
** بدون گاردریل ، بدون شبكه
جاده منتهی به دهستان كوهمره سرخی كوهستانی، كم عرض است و گردنه های بسیار خطرناكی دارد كه در همه این پیچ های تند كه به دره ای عمیق نیز منتهی می شود هیچگونه شانه خاكی و گارد ریل به چشم نمی خورد.
از حدود 10 كیلومتر مانده به دهستان كوهمره سرخی تلفن های همراه آنتن دهی خود را در این منطقه از دست داد و این وضعیت در طول این سفر ادامه داشت و حتی به توصیه مسئولان شركت مخابرات شیراز تغییر شبكه های تلفن همراه نیز بی فایده بود.
**مرگ ایستاده انارستان ها
از فاصله چند كیلومتر مانده به روستای مسقان از توابع دهستان كوهمره سرخی، صف طولانی درختان انار كه ایستاده مرده بودند و خشك شدنشان خودنمایی می كرد، دل آزار بود.
اهالی گفتند به دلیل شوری آب حدود دو سال است كه آبیاری نشده اند.
رسول بهروزی یكی از اهالی روستای مسقان به خبرنگار ایرنا گفت: تمام زمین های زراعی و باغ های این منطقه به دلیل شوری آب رودخانه حدود دو سال است كه آبیاری نشده و خشك شده اند.
بهروزی افزود: در گذشته بیش از دو هزار نفر از اهالی روستاهای مسقان و بگدانه در باغ های انار این محدوده مشغول به كار بودند كه اكنون تمام آنها بیكار شده اند.
وی ادامه داد: حدود 70 هزار اصله درخت انار در این روستا وجود داشته كه اكنون تنها حدود 200 اصله درخت از این تعداد آبیاری می شود كه آن هم در مجاورت منازل قرار دارند و مابقی به دلیل شوری آب رها شده اند.
**ناله های بی آبی
خانم عباسی ساكن روستای بگدانه می گوید كه آب لوله كشی این روستا حدود دو ماه است كه قطع شده و با تانكر آب آشامیدنی مردم و اهالی تامین می شود و در بعضی روزها نیز هیچ آبی داخل چند تانكر نصب شده در این روستا وجود ندارد.
او با اشاره به اینكه آب در این روستا وجود دارد ولی شور و غیر قابل استفاده است،گفت: آب رودخانه جاری است و از هشت سال پیش كه حجم آن كم شده روز به روز شورتر شده تا اینكه در دو الی سه سال اخیر به طور كامل غیر قابل مصرف برای كشاورزی و نوشیدن شده است.
عباسی ادامه داد: پزشكان توصیه می كنند كه از آب لوله كشی كه تا حدود دو ماه پیش در این محل وجود داشت به دلیل شوری و قلیایی بودن هرگز استفاده نشود چون احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
او اظهار داشت: بسیاری از زنان و كودكان روستای بگدانه به دلیل استفاده از آب لوله كشی برای مصرف شرب و شست و شو به بیماری های پوستی دچار شده اند.
** قحطی پیمانكار
نایب رئیس شورای اسلامی بخش ارژن در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر تامین آب شرب برای ساكنان اغلب روستاهای دهستان كوهمره سرخی با مشكل مواجه است كه این وضعیت در روستاهای مسقان،بگدانه، فتح آباد علیا و سفلی و همچنین سبوك بحرانی تر است.
نوازالله احمدی افزود: برای رفع مشكل بی آبی این روستاها، چاه تامین آب آشامیدنی اهالی در مجاورت روستای سبوك حفر شده كه متاسفانه به دلیل عدم جذب پیمانكار برای احداث خط لوله انتقال تاكنون این طرح معطل مانده است.
وی ادامه داد: مسئولان اداره آبفای روستایی بیش از یكسال است كه می گویند باید مناقصه برای انتقال آب از این چاه به روستاهای مذكور انجام شود و مشخص نیست چرا این كار بیش از یكسال به طول انجامیده است.
احمدی عنوان كرد: طول خط لوله انتقال آب از چاه حفر شده تا روستاهای مذكور تنها هشت كیلومتر است كه تاكنون برای انجام این كار یكسال تعلل شده و مردم این مناطق در حال حاضر از آب بی بهره اند.
وی با اشاره به اینكه بیش از دو هزار و 500 خانوار در این چهار روستا كه اكنون با قطعی كامل آب شرب دست و پنجه نرم می كنند ساكن هستند،گفت: آب لوله كشی این روستاها از چند سال گذشته شور و از حدود دو ماه پیش بطور كامل قطع شده است.
نائب رئیس شورای اسلامی بخش ارژن اظهار داشت: آبرسانی به این روستاها در حال حاضر با تانكر و بصورت روزانه انجام می شود كه البته این آب نیز كیفیت مناسبی ندارد و مردم بناچار از آن استفاده می كنند و به همین دلیل بسیاری از اهالی در حال مهاجرت از این روستاها هستند.
وی بیان كرد: متاسفانه باغ های روستاهای این محدوده به دلیل وجود گنبدهای نمكی و در پی آن شوری آب رودخانه،كاملا نابود شده و اهالی نیز گروه گروه در حال مهاجرت به مناطق حاشیه ای و اطراف شیراز هستند.
سعید شاهین یكی از اعضای شورای اسلامی بخش ارژن نیز از نبود آب نوشیدنی برای استفاده اهالی گلایه دارد و می گوید كه مخازنی كه در این روستاها نصب شده با توجه به فصل گرما جوابگوی ساكنان نیست.
** پول هست، زمین نیست
شاهین افزود: نبود فضای ورزشی یكی از مشكلات روستاهای دهستان كوهمره سرخی است و به این دلیل نوجوان ها و جوانان روستایی برای پیگیری فعالیت های ورزشی باید به شیراز و یا دهستان های اطراف بروند كه این وضعیت مشكلات بسیاری را پدید آورده است.
عزت الله جهانخواه معاون برنامه ریزی و اداری مالی فرمانداری شیراز در این باره به ایرنا گفت: هزینه ساخت یك مجموعه ورزشی برای دهستان كوهمره سرخی درنظر گرفته شده ولی متاسفانه هنوز زمین آن تامین نشده است.
** سه سال پیش گفته بودیم، كسی كاری نكرده
فرماندار شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: معیشت اغلب اهالی بخش ارژن و دهستان كوهمره سرخی با كشاورزی و دامداری تامین می شود كه اكنون زندگی اهالی این دهستان به دلیل خشكسالی و شوری آب این منطقه و وجود گنبدهای نمكی با تهدید جدی مواجه شده است.
حیدر عالیشوندی افزود: پنجم مرداد سال 94 به همراه تعدادی از مسئولان شیراز برای مشاهده مشكلات مردم از این محل بازدید كردیم و در آن سفر كه حدود سه سال از زمان آن می گذرد نیز به وجود گنبدهای نمكی و شوری آب این منطقه كه البته هنوز به حد بحرانی نرسیده بود اشاره و پیش بینی شد كه اگر تصمیمی در این باره گرفته نشود در آینده اهالی با مشكلات جدی مواجه خواهند شد.
عالیشوندی ادامه داد: بعد از بازدیدی كه سه سال پیش از دهستان كوهمره سرخی انجام گرفت مقرر شد كه هر سازمان به تناسب وظیفه اقداماتی برای رفع این مشكل انجام دهد.
وی اضافه كرد:متاسفانه سازمان آب و دستگاه های متولی دیگر هنوز بعد از سه سال هیچ اقدام كار سازی در این باره انجام نداده اند و به این وضعیت رسیدگی نكرده اند و اگر در آن زمان سریعا مشكل برطرف می شد بخش اعظم باغ های انار این محدوده كه منبع اصلی تامین معیشت اهالی است كاملا خشك و نابود نمی شد.
وی با اشاره به وجود بحران مهاجرت در این منطقه گفت: ارگان های متولی باید طی برنامه ای كوتاه مدت و حداكثر شش ماهه مشكل اهالی این منطقه را حل كنند و با توجه به وعده مسئولان مربوط تامین آب آشامیدنی مردم این مناطق تا دهه فجر امسال برطرف شود.
وی با اشاره به آبرسانی به اهالی این مناطق با استفاده از تانكر افزود: انتقال خط لوله آب آشامیدنی از سبوك به مسقان و بگدانه با جدیت دنبال می شود.
فرماندار شیراز اظهار داشت: مقرر شده گزارش پیشرفت كار این طرح نیز هر دو هفته یكبار از طریق معاونت عمرانی و برنامه ریزی فرمانداری شیراز ارائه شود.
**روستای بی نام
غلامرضا یاری یكی از اهالی این منطقه داستان بی نام بودن محل سكونت خود را در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان كرد و گفت: در سال 90 در پی تصمیم مسئولان این منطقه روستای فتح آباد كه در دامنه كوه های این منطقه بنا شده بود به دلیل دور بودن از امكانات و سختی خدمات رسانی به محل جدیدی در مجاور جاده منتقل شد.
یاری افزود: این روستای جدید التاسیس گذشته از نداشتن اسم، از بسیاری نیازهای اولیه زندگی مانند آب شرب،تلفن و ... نیز بی بهره است.
وی با اشاره به هدف انتقال این روستا كه نزدیكی به امكانات توصیف شده گفت: در سال 90 كه به محل جدید منتقل شدیم قرار بود اهالی از آب، مدرسه،تلفن و سایر خدمات بهرمند شوند اما متاسفانه تاكنون تنها برق رسانی به این محل انجام شده است.
یاری با اشاره به اینكه این روستای جدید آب لوله كشی ندارد و با تانكر به ساكنان آبرسانی می شود، اظهار داشت: در حال حاضر حدود 60 خانوار در این روستای بی نام زندگی می كنند.
وی ادامه داد: این روستا در زمینی به مساحت هفت و نیم هكتار احداث شده اما زمانی كه تفكیك زمین های آن انجام و حدود 43 خانه نیز در این محل ساخته شد طرح هادی در این روستا پیاده و در پی آن مشكلات بسیاری برای اهالی ایجاد كرد.
این ساكن روستای بدون نام در دهستان كوهمره سرخی افزود: در حال حاضر ساكنان این روستا برای ساخت و تكمیل خانه ها با ادارات منابع طبیعی و بنیاد مسكن به مشكل برخورده اند و این نهادها مجوز ساخت و تحویل قطعی زمین به اهالی را نمی دهند.
فرماندارشیراز درباره رفع مشكل آب این روستا گفت: این روستا در مسیر انتقال آب از سبوك به بگدانه قرار دارد كه با احداث این خط آبرسانی مردم این محل نیز از آب شرب بهره مند خواهند شد.
مهدی تاكی سرپرست مخابرات شهرستان شیراز به خبرنگار ایرنا گفت: پوشش دهی تلفن ثابت برای مردم این روستا حداكثر ظرف یك تا دو ماه آینده انجام خواهد شد.
بخش ارژن شیراز از حدود 20 كیلومتری غرب شیراز آغاز می شود و تا حدود 80 كیلومتری این كلانشهر امتداد دارد.
9873 /1876
گزارش ازمحمدامین افشارپور
شیراز-ایرنا- منابع آبی بخش ارژن شیراز در بالادست با گنبدهای نمكی همنشین شده و آب نوشیدنی و كشاورزی این منطقه را شور و بدون استفاده كرده كه باید با تانكر به مردم آبرسانی شود.
