به گزارش ایرنا، امضای اسناد الحاق ایران به پیمان مودت و همكاری اتحادیه جنوب شرق آسیا موسوم به تاك توسط محمد جواد ظریف وزیرامورخارجه چشم انداز جدیدی در روابط كشور با این منطقه را فراهم كرد . علاوه براین برجام و راهكارهای همكاری دیگر كشورها با ایران پس از خروج آمریكا از آن محور دیگر دیپلماسی ایران درسنگاپور بود.
پنجاه و یكمین اجلاس وزیران امورخارجه كشورهای عضو آسه آن كه از روز دوشنبه هشتم مرداد در سنگاپور شروع شده و امروز به كار خود پایان می دهد، بستری برای حضور فعال دستگاه دیپلماسی ایران نیز در عرصه مراودات منطقه ای و بین المللی را فراهم ساخت.
این حركت به ویژه پس از اقدام یكجانبه آمریكا در خروج از توافقنامه بین المللی برجام و بازگشت تحریم هایی كه ترامپ وعده آنها را داده بود، برای كشور حائز اهمیت بود.
دو مولفه وزیرامورخارجه ایران چهارشنبه شب برای شركت در اجلاس وزیران خارجه آسه آن و امضای اسناد تاك وارد سنگاپور شد و شنبه صبح این كشور را به مقصد تهران ترك كرد.
** تاك و اهمیت حضور ایران
وزیر امورخارجه ایران روز پنجشنبه 11 مرداد در یك مراسم ویژه با حضور تمام وزیران خارجه كشورهای عضو آسه آن اسناد مرتبط با الحاق ایران به پیمان مودت و همكاری اتحادیه جنوب شرق آسیا موسوم به 'تاك' را امضا كرد تا ایران به طور رسمی با پیوستن به آن بتواند از ظرفیت های پنجمین قدرت اقتصادی دنیا برای توسعه تعاملات اقتصادی خود استفاده كند.
در مراسم ویژه امضای این اسناد در محل اكسپوی سنگاپور، 'جواد انصاری' سفیر ایران در سنگاپور و تمام وزیران امورخارجه 10 گانه این كشورها شامل سنگاپور، مالزی، فیلیپین، اندونزی، میانمار، كامبوج، لائوس، ویتنام و برونئی حضور داشتند. همه وزیران آ.سه.آن نیز پس از ظریف ، این اسناد را یك به یك امضا كرده و در پایان عكس ویژه این اقدام تاریخی نیز درقاب تصاویر خبرنگاران جای گرفت.
این مراسم توسط نمایندگان زیادی از خبرنگاران و نمایندگان رسانه های بین المللی حاضر در اجلاس، پوشش خبری و تصویری داده شد.
تشریفات قانونی الحاق ایران به پیمان پیشتر در داخل كشور مراحل خود را طی كرده بود.
لایحه الحاق ایران به تاك در مجلس شورای اسلامی در مرداد ماه 1396 با 181 رای موافق، یك رای مخالف و سه رای ممتنع از مجموع 224 نماینده حاضر به تصویب رسیده بود.
مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران نیز در تاریخ 14 تیر 97، لایحه پیوستن دولت به پیمان مودت و همكاری در جنوب شرقی آسیا موسوم به «تاك» را تایید كرد.
پیمان مودت و همكاری جنوب شرق آسیا (تاك) در فوریه سال 1976 از سوی كشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور به امضاء رسید و بر اساس اصلاحیه ای كه در سال 1987 صورت گرفت، مقرر شد كه كشورهای دیگر خارج از حوزه جنوب شرق آسیا نیز بتوانند به عضویت این پیمان منطقه ای درآیند. پس از آن در سال 1998 نیز موافقت همه اعضاء به منظور پذیرش عضو جدید در این پیمان مورد تاكید قرار گرفت.
هند و چین نخستین كشورهایی بودند كه در سال 2003 در جزیره بالی اندونزی پیوستن به 'تاك' را امضاء كردند و تا سال 2009 میلادی 16 كشور از جمله آمریكا به این پیمان منطقه ای پیوستند و اتحادیه اروپا نیز پس از انجام برخی اصلاحات كه اجازه عضویت نهادهای غیردولتی را نیز در آن گنجاند، به عضویت 'تاك' در آمد.
این پیمان منطقه ای در حال حاضر دارای 35 عضو است كه مراكش، مصر، شیلی، نروژ، برزیل و انگلستان به ترتیب تازه ترین كشورهایی هستند كه به 'تاك' پیوسته اند.
هدف از تاك ترویج 'صلح پایدار'، 'مودت همیشگی' و همكاری بین مردم جنوب شرق آسیا است كه به همبستگی، تقویت و روابط نزدیك آنها كمك می كند.
احترام متقابل به استقلال، حاكمیت، برابری، همبستگی منطقه ای و هویت ملی همه كشورها؛ عدم مداخله در امورد داخلی سایر كشورها، حق هدایت كشور بدون مداخلات خارجی یا اجبار؛ پایان دادن به تفاوت ها و چالش های از طریق ابزار صلح آمیز؛ رد تهدید و یا استفاده از نیروی قهری و همكاری موثر بین همه اعضاء از جمله اصولی هستند كه این پیمان بر آنها تاكید دارد.
نگاهی به عملكرد پیشین اتحادیه آ.سه.آن و همچنین ظرفیت هایی كه این اتحادیه منطقه ای از آن برخوردار است، به درك ضرورت پیوستن ایران به این اتحادیه ای كمك می كند.
** ظرفیت های تاك برای ایران
منطقه آسه آن به بیش از 650 میلیون نفر جمعیت ،پنجمین بلوك اقتصادی جهان محسوب می شود و همه كشورها و اتحادیه های مهم مانند اتحادیه اروپا درصدد استفاده از ظرفیت های اقتصادی این منطقه هستند.
طبق اطلاعات تارنمای آ.سه.آن پیش بینی شده تا سال 2025 میزان صادرات درون منطقه ای این بلوك با رشد سالانه یك و نیم درصد به 375 میلیارد دلار برساند، كه این افزایش ناشی از رشد مداوم و قدرتمند و همچنین نیروی انسانی زیاد منطقه است.
صادرات درون منطقه ای آ.سه.آن بر اساس آخرین آمار ارائه شده در سال 2016 میلادی 305 میلیارد دلار بوده است .
آنگونه كه در تارنمای رسمی 'آ.سه.آن' آمده است، در مجموع میزان تجارت دو جانبه ای كه كه در بین اعضاء آ.سه.آن و همچنین این اتحادیه با سایر كشورهای جهان صورت گرفته و بر اساس آخرین آمار سال 2016 میلادی بیش از دو هزار و 270 میلیارد دلار برآورد شده است.
بر اساس این آمار، 24 درصد تجارت انجام شده آ.سه.آن در بین اعضاء خود این اتحادیه بوده و پس از آن چین با 15.2 درصد، ژاپن با 10.5 درصد، اتحادیه اروپا با 10 درصد، آمریكا با 9.4 درصد و كره جنوبی با 5.4 درصد اصلی ترین شركای تجاری این اتحادیه بوده اند.
این آمار وضعیت كنونی وچشم انداز آتی اقتصادی این بلوك را در منطقه وجهان به تصویر می كشدكه ایران می تواند از این ظرفیت ها در جهت توسعه اقتصادی خود با مدیریت صحیح و كارآمد استفاده بهینه داشته باشد.
البته نگاهی به آمار مبادلات تجاری ایران و آ.سه.آن
حاكی از روابط حداقلی ایران با این بلوك اقتصادی در شرایط كنونی است.
طبق آمار اعلام شده در سال 2016 سهم صادرات از این منطقه به ایران یك میلیارد و 78 میلیون دلار و واردات از ایران به منطقه 213 میلیون دلار بوده كه در مجموع رقم یكدهم درصد از كل مبادلات تجاری آ.سه.آن را به خود اختصاص داده است.
بنابراین كشور تاكنون سهم بسیار كمی از فرصت های تجاری این منطقه را مورد بهره برداری قرار داده و انتظار می رود الحاق ایران به تاك ظرفیت ها برای توسعه همكاری های متنوع ازجمله اقتصادی در این منطقه را در یك رابطه متقابل و متعادل برای دو طرف افزایش دهد.
نكته حائز اهمیت این است كه بخش های دولتی و خصوصی ایران باید با استفاده از پیمان 'تاك' فرصت های آشنایی آ.سه.آن با ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی ایران را افزایش داده و درجهت به ویژه صادرات كالاهای ایرانی به این كشورها تلاش های خود را مضاعف كنند.
علاوه براین ایران می تواند نقش دروازه غرب و شرق آسیا را در تعاملات وتبادلات تجاری میان این دو منطقه را ایفا كند و همانند كریدوری توسعه تجارت در منطقه را بهبود بخشد و از این مسیر در جهت توسعه صادرات خود نیز گام بردارد.
** برجام
توافق هسته ای برجام (برنامه جامع اقدام مشترك) بیست و سوم تیرماه سال 1394 (چهاردهم ژوئیه 2015) در وین بین نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، اتحادیه اروپا و گروه 1+5 شامل انگلیس، فرانسه، آمریكا، روسیه، چین و آلمان امضا شد.
با اجرای برجام از دی ماه 1394، مقام های ایرانی بارها به كارشكنی های طرف مقابل بویژه آمریكا در اموری مانند ارتباط های مالی و تجاری اعتراض كردند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا پس از تهدیدهای مكرر سرانجام روز 18 اردیبهشت خروج این كشور از برجام را اعلام و دستور بازگشت تحریم ها را در دوره 90 و 180 روزه صادر كرد. تحریم های آمریكا علیه ایران 15 مرداد و 13 آبان در حوزه های مختلف باز خواهد گشت.
این كشور با خروج از توافقنامه آب و هوایی پاریس، یونسكو و برجام، همچنین اعمال تحریم ها بدون تصویب سازمان ملل عملا عدم تعهد خود به توافقنامه های جهانی را به تصویر كشید.
اجلاس وزیران امورخارجه آسه به عنوان یك نشست بین المللی كه علاوه برحضور 10 وزیرخارجه این اجلاس بیش از 20 وزیر خارجه كشورهای طرف همكاری با این كشور از سراسر جهان حضور داشتند، فرصت مناسبی برای تحرك دیپلماسی ایران در جهت خنثی كردن اقدام غیرقانونی آمریكا در خروج از برجام و اهداف این كشور در انزوای ایران بود.
دكتر ظریف وزیر امورخارجه ایران در ایام حضور در پنجاه و یكمین اجلاس وزیران خارجه آسه آن در سنگاپور با حدود 14 نفر از همتایان و یا مقام های ارشد كشورهای مختلف جهان از جمله رئیس جمهوری سنگاپور، بسیاری از وزیران امورخارجه آسه آن مانند مالزی، اندونزی،فیلیپین، سنگاپور، ویتنام، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، وزیران امورخارجه چین، ژاپن، روسیه، استرالیا، نیوزیلند،تركیه، دبیركل آسه آن با محور برجام و تاكید بر رعایت اصول چندجانبه گرایی درجهان و مقابله با بی تعهدی نسبت به تعهدات بین المللی و یكجانبه گرایی دیدار و گفت وگو كرد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت وگو با خبرنگار اعزامی ایرنا به سنگاپور درمورد نتایج سفرش به سنگاپور ضمن اینكه الحاق ایران به پیمان مودت و همكاری آ.سه.آن را گام مهمی برای توسعه روابط ایران با پنجمین قدرت اقتصادی جهان دانست تاكید كرد: تمام مقام های ارشد آسه آن و سایر كشورهای طرف گفت وگو با تهران نیز درحاشیه این اجلاس بر حفظ برجام و گسترش روابط با ایران تاكید كردند.
وزیر امورخارجه ایران خاطرنشان ساخت: از فرصت این دیدارها برای شرح وضعیت كنونی، خروج آمریكا از برجام و فشارهای غیرقانونی كه آمریكا بر اعضای سازمان ملل می آورد تا با قطعنامه های سازمان ملل مقابله كند، استفاده شد و حضور در این اجلاس همچنین فرصتی برای بحث در مورد نحوه گسترش روابط دو جانبه ایران با این كشورها بود.
به گفته وی در تمام دیدارهایی كه با نخست وزیر سنگاپور و تمام وزیران امورخارجه داشتم این موضوع بارزبود كه همگی بر عزم خود برای حفظ برجام و استفاده از راهكارهای نوآورانه برای ادامه گسترش روابط اقتصادی خود با ایران تاكید كردند.
آسه آن امسال دو شعار مقاومت و نوآوری دارد كه هر دو این شعارها در شرایط كنونی ما بسیار مهم است و نشان دهنده این واقعیت است كه سیاست های یكجانبه گرایانه كه مغایر با نظم بین المللی است كشورها را ناگزیر كرده تا اقدامات مرتبط با مقام سازی برای مقابله با این گونه سیاست ها را مورد پیگیری قرار دهند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران گفت: باتوجه به نزدیك شدن اجرای اولین گروه از تحریم های آمریكا مجموعه ای از كشورها در تمام قاره های مختلف دنیا این آمادگی را دارند كه در رویارویی با این تحریم ها روش هایی را پیدا كنند كه بتوانند در مقابل با فشارهای آمریكا مقاوم باشند و از نوآوری ها برای ادامه سیاست های خود استفاده كنند.
وی تاكید كرد: تمام مقام های ارشد طرف گفت وگو با ایران منافع خود را در حفظ برجام و تداوم روابط و گسترش روابط با ایران می دانند.
آساق**1599 **1663**
كوالالامپور - ایرنا - «تاك و برجام» اصلی ترین شاخص های فعالیت محمد جواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در متن و حاشیه اجلاس شش روزه وزیران امورخارجه آسه آن در سنگاپور بود كه امروز شنبه به كار خود پایان می دهد.
