به گزارش روز دوشنبه ایرنا، از سال 2014 به این سو با الحاق شبه جزیره كریمه به خاك روسیه كه پیش از آن به اوكراین تعلق داشت، واشنگتن و متحدان غربی بر فشار تحریم ها افزودند و پس از حضور نظامیان روسی در سوریه برای مشاركت در جنگ با تروریست ها نیز تحریم های آمریكا شدت بیشتری گرفت.
به عبارت دیگر مسكو با انواع تحریم ها مواجه است و حتی بسیاری از شركت ها و افراد پرنفوذ روس در فهرست سیاه واشنگتن قرار گرفته اند. خبرها نیز حاكی از آن است گر چه دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین به تازگی در راستای كاهش تنش ها در هلسینكی فنلاند دیدار كرده اند، اما موج دیگری از تحریم ها علیه روسیه به خاطر پیروی نكردن از تصمیم های آمریكا برای ایجاد تغییر و تحولات جهانی در راه است.
بی شك فشارهای غرب بر اقتصاد روسیه تاثیر منفی گذاشته، اما هیچگاه با شوك سقوط ارزش روبل مقابل سایر ارزهای خارجی در یك شب مواجه نشده، هر چند كه بخش اعظمی از اقتصاد این كشور به صادرات نفت و گاز متكی است.
مسكو برای اینكه بتواند از وارد آمدن شوك به اقتصاد ملی ناشی از اجرای 54 بسته تحریمی ضدروسی از سال2011 تاكنون (به گفته سرگئی ریابكوف معاون وزیر خارجه روسیه) پیشگیری كند، تدابیر مختلفی را اتخاذ كرده است.
** اعمال محدودیت های متقابل
بی شك می توان گفت كه نخستین تدبیر برای مقابله با تحریم های ضدروسی غرب به رهبری آمریكا، اعمال محدودیت های متقابل بوده است.
این سیاست پس از تحریم های ضدغربی در ماه اوت سال 2014 وضع شد و مسكو خرید محصولات كشاورزی و بخش عمده مواد غذایی از كشورهای تحریم كننده روسیه را منع كرد.
این تحریم ها كه به روسی «كونتر سانكتسی» نام دارد و هر ساله با پیشنهاد دولت توسط پوتین برای یك سال دیگر تمدید می شود، آسیب های زیادی به كشورهای شامل این مجازات كه با روسیه روابط گسترده ای دارند، خسارات زیادی وارد كرده است و برخی كشورهای اروپایی بویژه آلمان، ایتالیا و فرانسه كه شركای عمده تجاری روس ها در اروپا محسوب می شوند، میلیاردها دلار خسارت دیده اند.
برخی كارشناسان نیز یكی از دلایل تغییر رویكرد اخیر مقامات ایتالیایی با هدف تمایل به بهبود رابطه با روسیه را ناشی از تاثیر قانون كونتر سانكتسی بر تراز تجاری ایتالیا می دانند.
** ایجاد اداره مقابله با تحریم ها
روسیه در گام دوم نیز اداره مبارزه با تحریم را راه اندازی و نحوه فعالیت آن را در چارچوب وظایف وزارت دارایی تعریف كرد.
براساس این سند، وزارت دارایی روسیه موظف شد از طریق اداره مقابله با تحریم ها با سایر سازمان های دولتی گفت وگو كند و تدابیر لازم را برای كاستن از تاثیرات تحریم های خارجی بكار بندد.
این وزارتخانه همچنین اجازه یافت با كشورهای دیگر درباره مسائل مربوط به تحریم های وضع شده علیه روسیه مذاكره كند.
** ایجاد سامانه شبیه سوئیفت
در پی تهدید برخی مقام های آمریكایی مبنی بر حذف روسیه از سامانه مالی بین المللی سوئیفت، این كشور از سه سال پیش اقدام به تاسیس و راه اندازی سامانه مالی مشابهی كرد كه در زمان حاضر فعال است و 91 بانك به آن پیوسته اند.
شاید هشدارهای پیاپی مسكو مبنی بر خروج از سوئیفت و آمادگی برای استفاده از یك زیرساخت بانكی دیگر باعث شده واشنگتن تاكنون از تصمیم خود چشم پوشی كند، زیرا ممنوعیت روسیه از تداوم روابط مالی در جهان هرچند ضررهای ضدروسی دارد، اما همزمان درگاه مالی بین المللی دیگری در جهان گشوده می شود كه كشورهای مخالف آمریكا از آن استقبال خواهند كرد.
** كم كردن نقش دلار در مبادلات تجاری
روسیه از حدود چهار سال پیش مبادلات بازرگانی با كشورهای مختلف را با استفاده از ارزهای ملی آغاز كرده است.
چنین همكاری های تجاری بین روسیه و برخی كشورها از جمله چین، تركیه و هند برقرار شده و میلیاردها دلار كالا بدون استفاده از دلار آمریكا یا یورو مبادله شده است.
گسترش این مساله چندی پیش مورد انتقاد شدید دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا قرار گرفت و اعلام كرد كه چین و روسیه در راستای ضربه زدن به دلار با خارج كردن آن از معاملات خارجی دو كشور هستند.
پوتین رئیس جمهوری روسیه چندی پیش غیرمستقیم در پاسخ به این اظهار نظر گفت، این خود آمریكایی ها هستند كه با اتخاذ تحریم های مالی علیه دیگر كشورها به موقعیت دلار در جهان ضربه می زنند.
وی خاطرنشان كرد كه تمایل واشنگتن برای اعمال تحریم ها موجب بی اعتمادی به دلار آمریكا شده است.
** استفاده از اتحادیه ها و تشكل های منطقه ای برای مقابله با تحریم ها
روسیه از اتحادیه های منطقه ای برای مقابله با تحریم های آمریكا نیز بهره می گیرد كه مهم ترین آنها گروه بریكس، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همكاری شانگهای است.
گروه بریكس از كشورهای روسیه، برزیل، چین، هند و آفریقای جنوبی تشكیل شده و به تازگی نیز رئیس جمهوری تركیه برای پیوستن به این سازمان اعلام تمایل كرده است.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز از روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان تشكیل شده و مبادلات تجاری بین این كشورها با تسهیلات گمركی انجام می گیرد.
هدف سازمان همكاری شانگهای به عنوان تشكلی منطقه ای با عضویت روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیكستان، ازبكستان، هند و پاكستان توسعه همكاری های اقتصادی و امنیتی بین كشورهای عضو است.
روسیه با توسعه همكاری ها در چارچوب این سازمان ها با كشورهای دیگر سعی دارد از تاثیر تحریم های ضدروسی غرب و آمریكا بكاهد.
** حمایت از شركت های روسی تحریم شده
دولت روسیه طرحی را برای حمایت از شركت های روسی در برابر تحریم های غرب و آمریكا تنظیم كرده است.
وزارت دارایی روسیه این طرح را برای مقابله با تحریم ها تنظیم كرده و از جمله تامین كار برای شركت های تحریم شده در بازار داخلی در آن پیش بینی شده است.
برپایه این سند كه در جلسه ای به ریاست آنتون سیلوانف معاون نخست وزیر و وزیر دارایی روسیه تایید شده، گروه كاری مقابله با تحریم های غربی شكل گرفته است و سه وزرات صنایع و بازرگانی، اقتصاد و دارایی این كشور نیز برقراری تعرفه هایی از برخی كالاهای خارجی را بررسی می كنند.
** جایگزینی كالاهای روسی با وارداتی
دولت روسیه پس از اعمال تحریم های غربی از چهار سال گذشته، جایگزینی كالاهای روسی با تولیدات كشورهای تحریم كننده را در دستور كار قرار داده است.
این وضعیت به ویژه در مورد كالاهای ساخت اوكراین كشوری كه از تحریم های غربی حمایت كرده بود بیشتر به چشم می خورد و در راستای این سیاست، انبوهی از كالاهای روسی جایگزین وارد بازار مصرف شده است.
دولت روسیه همچنین در بخش های اقتصادی كه جایگزینی كالای خارجی اجرا می شود، تسهیلاتی ویژه می دهد و مراكز اقتصادی مجری این طرح ملی از وام های دولتی و سایر امتیازات برخوردار می شوند.
** رویكرد نزدیك شدن به غرب همزمان با افزایش فشارهای ضدروسی
مقامات روسی با وجود تداوم دشمنی غرب و حتی آغاز جنگ دیپلماتیك علیه مسكو، در سخنرانی ها از آمریكا و غربی ها به عنوان شركای خود یاد كرده و اعلام می كنند دست روسیه برای دوستی دراز است، ولی آنها خیال ندارند توهم روس هراسی را كنار بگذارند.
در واقع هر از چندگاه رئیس جمهوری روسیه از تمایل این كشور برای دوستی و همكاری با آمریكا و لزوم بهبود روابط غرب و مسكو بر اساس منافع مشترك سخن می گوید.
حداقل تاثیر این رویكرد در روسیه آن بوده كه وقتی از روس ها در این زمینه پرسش می شود، می گویند دولتمردان روس خواهان بهبود روابط هستند، اما گروهی در غرب نمی گذارند مناسبات دو طرف بهبود یابد.
به عبارت ساده تر، مقصر اختلافات، تحریم ها و فشارها علیه روسیه از نگاه اكثر مردم این كشور، گروه هایی در آمریكا یا مقامات برخی كشورهای اروپایی هستند كه از تداوم اختلاف ها و تنش ها بین واشنگتن و مسكو سود می برند.
اروپام*391* 1346 *1516
مسكو - ایرنا - روسیه از زمان شوروی تاكنون با انواع تحریم های مالی از سوی آمریكا و غرب مواجه بوده، ضمن اینكه از سال 2014 نیز بر شدت محدودیت های ضدروسی غرب افزوده شده است.
