دكه ها یا كیوسك های مطبوعاتی كه در آنها از شیر مرغ تا جان آدمیزاد از سیگار گرفته تا نخ و سوزن، پماد سوختگی، آب معدنی، كیك، شكلات، فندك، كارت شارژ، آب میوه، تنقلات، آب جوش، قهوه داغ، نسكافه، و... به فروش می رسد اما روزنامه ها و محصولات فرهنگی كمترین سهم دارند یا سهمی در این دكه ها ندارند.
وجود روزنامه ها و مجلات دهه هشتاد بر پیشخوان بعضی كیوسك های مطبوعاتی شیراز نشان از آن دارد كه سالیان سال است كه این دكه ها رسانه های مكتوب را فراموش كرده اند و از اسمی كه با آن شناخته می شوند فاصله زیادی گرفته اند.
** برتری سیگار بر فرهنگ
كیوسك های روزنامه فروشی پای ثابت اغلب خیابان های شهر هستند كه برخلاف اسمشان نه تنها محلی برای فروش محصولات فرهنگی و روزنامه نیستند، بلكه عملا به سوپرماركت تبدیل شده اند كه شاید گاهی بعضی روزنامه های پرفروش نیز در بساط آنها پیدا شود.
با وجود اینكه دخانیات خود یك كالای ضد فرهنگی است اما سهم فروش سیگار در دكه های مطبوعاتی بسیار بیشتر از محصولات فرهنگی و روزنامه است.
در بازدید میدانی خبرنگار ایرنا از بعضی دكه های مطبوعاتی سطح شهر شیراز به وضوح مشاهده شد كه بسیاری از روزنامه های محلی و كشوری در این محل ها بعد از تحویل مامور توزیع، حتی باز نمی شوند و یك نسخه آن روی پیشخوان قرار داده نمی شود تا در معرض دید شهروندان قرار گیرد.
صاحبان برخی كیوسك های مطبوعاتی شیراز حتی نام برخی روزنامه های محلی فارس به گوششان نخورده در صورتی كه مامور توزیع روزنامه، صبح هر روز حداقل دو نسخه از این روزنامه ها را به آنها تحویل می دهد و متاسفانه روز بعد بدون در معرض فروش قرار گرفتن این روزنامه ها آنها را برگشت می دهند.
** همه چیز جز روزنامه
سرپرست روزنامه اطلاعات در استان فارس در این باره به خبرنگار ایرناگفت: كیوسك های سطح شهر به این دلیل كه فروش مطبوعات مطبوعات سود اقتصادی چندانی ندارد تمایل به فروش مطبوعات ندارند و همه چیز جز روزنامه به فروش می رسانند.
وی اظهار داشت: شهرداری برای حمایت از رسانه ها از دكه های مطبوعاتی اجاره بسیار پایینی دریافت می كند تا مطبوعات فروخته شوند به عنوان مثال هر دكه در خیابان زند حدود 80 هزار تومان اجاره پرداخت می كند.
محمد مهدی نعمتی ادامه داد: بسیاری از صاحبان اصلی،كیوسك های مطبوعاتی را به اشخاص دیگری با مبالغی بیش از سه میلیون تومان در ماه اجاره می دهند و قطعا كسانی كه این دكه ها را اجاره می كنند نمی توانند با فروش مطبوعات و روزنامه حتی كرایه محل را تامین كنند و به ناچار به سمت فروش سیگار،تنقلات و ... روی می آورند.
وی اضافه كرد: بعضا بسیاری از این دكه ها صرفا برای حفظ ظاهر كیوسك مطبوعات، تعدادی از مجله ها و نشریات تاریخ گذشته را كه گاهی متعلق با سال 88 نیز هستند داخل پلاستیك قرار می دهند و آویزان می كنند كه بگویند مطبوعات نیز بفروش می رسانند.
نعمتی اظهار داشت: از شهرداری توقع داریم تكلیف این دكه ها را روشن كند و اگر مطبوعاتی هستند واقعا روزنامه و رسانه های مكتوب را بفروش برسانند و یا دكه های دیگری مخصوص توزیع روزنامه راه اندازی شود.
وی ادامه داد: مشكلی نیست كه این دكه ها تنقلات نیز بفروش برسانند اما باید فروش روزنامه و نشریات اولویت اصلی و واقعی این محل ها باشد در صورتی كه اكنون بطور كامل نشریات و مطبوعات در این كیوسك ها كنار گذاشته شده اند.
سرپرست روزنامه اطلاعات در استان فارس با اشاره به اینكه روزنامه در شرایط كنونی و وضعیت گرانی كاغذ با سختی های فراوان تهیه می شود،گفت: بعد از طی مسیری سخت روزنامه به دكه های مطبوعاتی رسانده می شود تا عرضه شود اما در موارد فراوان مشاهده شده كه حتی یك نسخه از روزنامه در معرض دید مردم قرار نمی گیرد و روز بعد به همان صورت برگشت می خورد.
نعمتی از شهرداری و سازمان میادین درخواست كرد كه با تدوین دستورالعملی ویژه بر این روند نظارت بیشتری اعمال شود.
** خریدار روزنامه، خریداریم
كوروش ناصری صاحب یكی از دكه های مطبوعاتی شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید كه گسترش تكنولوژی و فضای مجازی یكی از دلایل عدم استقبال مردم از رسانه های مكتوب است.
وی ادامه داد: تا اوایل دهه نود روزانه بیش از 300 نسخه از تنها یكی از روزنامه های پرفروش استان فارس را می فروختم بگونه ای كه ظهر تمام روزنامه ها به فروش می رسید اما اكنون از همان روزنامه پر فروش روزانه پنج الی 10 نسخه می آورم كه آن هم اغلب به فروش نمی رسد.
ناصری ادامه داد: در گذشته هر كیوسك مطبوعاتی صرفا با فروش روزنامه می توانست معیشت خود را تامین كند اما اكنون با توسعه فضای مجازی متاسفانه كسی روزنامه نمی خرد و مشتری های این محصول فرهنگی به شدت كاهش پیدا كرده است.
** حدود 15 درصد دكه های مطبوعاتی متعلق به شهرداری است
رئیس سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهرداری شیراز گفت: 270 كیوسك مطبوعاتی در شیراز وجود دارد كه تنها 35 عدد از آنها متعلق به شهرداری است و مالكیت مابقی در سالیان قبل بصورت سرقفلی به اشخاص دیگر واگذار شده است.
محمد رسول عباسی در مصاحبه با ایرنا افزود: هرچند كه سازه تمام این دكه ها متعلق به شهرداری است و سالیانه اجاره ای ناچیز در قبال آن به شهرداری پرداخت می شود و ارزش این دكه ها اكنون از 80 تا 300 میلیون تومان برآورد می شود.
وی با بیان اینكه بعضی از این دكه ها حتی سابقه 80 ساله دارند،اظهار داشت: نظارت بر خرید و فروش و نوع جنسی كه در این دكه ها عرضه می شود بر اساس قانون برعهده اتحادیه مربوط است و شهرداری نمی تواند در این باره دخالت كند.
عباسی ادامه داد: با همكاری كمیسیون فرهنگی و خدمات شهری شورای شهر و همچنین معاونت فرهنگی شهرداری شیراز طرحی دنبال می شود كه خدمات ویژه ای را در این دكه های مطبوعاتی به روزنامه های استان فارس ارائه كنیم كه در آینده جزئیات آن منتشر خواهد شد.
** ساماندهی می شوند
رئیس اتحادیه صنف فروشگاه های محصولات فرهنگی و مطبوعاتی شیراز نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: هیات مدیره جدید این اتحادیه حدود یك هفته است كه تشكیل شده و در این مدت نیز برنامه ریزی هایی انجام گرفته كه ساماندهی دكه های روزنامه فروشی شیراز بزودی كلید بخورد.
محمد فنونی با تاكید بر اینكه باید این كیوسك ها به جایگاه واقعی خود كه نام مطبوعات و فرهنگ را به دوش می كشند باز گردند، بیان كرد: دكه های روزنامه فروشی به دلیل كاهش فروش روزنامه و عدم استقبال مردم به سمت فروش سایر اقلام و سیگار روی آورده اند.
وی ادامه داد: اگه خرید و فروش محصولات فرهنگی در این دكه ها رونق بگیرد به نحوی كه دخل و خرج صاحبان كیوسك ها با هم بخواند چه لزومی هست كه تنقلات و سیگار بفروشند.
رئیس اتحادیه صنف فروشگاه های محصولات فرهنگی و مطبوعاتی شیراز اضافه كرد: اولویت دكه های سطح شهر شیراز فروش مطبوعات است و ما قطعا پیگیری می كنیم تا این اصل رعایت شود.
فنونی اظهار داشت: سازه كیوسك های مطبوعاتی سطح شهر شیراز كه متعلق به شهرداری است به گونه ای طراحی شده كه بیشتر منافع مالی به شهرداری برسد به نحوی كه همه طرف آن تابلو تبلیغاتی است و حتی شهرداری از این تابلوها در جهت تبلیغات فرهنگی و یا ضد استعلام دخانیات نیز استفاده نمی كند.
وی با اشاره به پیگیری آموزش به صاحبان دكه های مطبوعاتی و دوره های آموزشی برای آنها در مسیر ساماندهی،گفت: قطعا در فاصله زمانی سه تا شش ماه آینده وضعیت تمام دكه های مطبوعاتی شیراز ساماندهی می شود و روزنامه و اقلام فرهنگی بخش اصلی فعالیت این واحدها را به خود اختصاص می دهد.
9873 /1876
گزارش از محمدامین افشارپور
شیراز - ایرنا - گاهی فقط نامی از یك مكان كه شغل نیز پیوست آن مكان است برده می شود ولی نشانه ای كه همخوانی با مكان و شغل داشته باشد یافت نمی شود مانند قهوه خانه ها و همچنین دكه های مطبوعاتی.
