سابقه تأسيس كتابخانه عمومي در جهرم به اواخر دوره قاجار و اوايل دوره پهلوي مي رسد طوري كه مي‌توان گفت جهرم يكي از قديمي ترين و سابقه‌دارترين كتابخانه هاي عمومي فارس را داراست.
قديمي ترها مي‌گويند: سيدعبدالحسين مولازاهدي كه عكاس بود، نخستين قرائت خانه و كتابخانه عمومي را در جهرم در منزل خود در محله‌ي گازران بنيان‌گذاري كرد.
اين منزل كه از منازل بسيار زيبا و تاريخي جهرم و داراي تالارآيينه خانه بود، با بي تدبيري انجمن دوستداران ميراث فرهنگي جهرم بيش از 50 درصد آن تخريب شد.
كتابدوستي در خاندان مولازاهدي موروثي شد و نوه مرحوم عبدالحسين، سيد جلال مولازاهدي، قديمي ترين كتابفروش جهرم و صاحب كتابفروشي «شاه‌اوليا» تا اول دهه هشتاد در مغازه قديمي پستومانند خود در انتهاي خيابان منوچهري جهرم به خريد و فروش كتاب مشغول بود كه در طرح توسعه خيابان منوچهري، مغازه وي براي تعريض اين خيابان تخريب شد.
خدمات اين خاندان پس از فوت وي نيز ادامه يافت و خانواده مرحوم مولازاهدي، يكصد جلد كتاب از كتابخانه شاه‌اوليا را در سال 1395 به كتابخانه‌ي عمومي تابش اهدا كردند.
بدرستي معلوم نيست پيش يا پس از مرحوم عبدالحسين مولازاهدي، در سال 1307 شمسي، ابوالفضل حاذقي، كفيل مدرسه اسلاميه و نماينده چهار دوره مردم جهرم در مجلس شوراي ملي، اولين گام را براي تأسيس قرائت‌خانه در جهرم برداشت و قرائت‌خانه و كتابخانه اسلاميه را براي استفاده كتابخوان‌ها در منزل خود در محله‌ي صحرا، راه‌اندازي كرد.
اغلب محققان معتقدند وي اولين جهرمي است كه در شهر جهرم، كتابخانه تأسيس كرده است و در آن مدت‌ها به تعليم قرآن مجيد مي‌پرداخته است.
سپس در دهه چهل، يكي از علماي برجسته جهرم به نام مرحوم آيت‌الله شيخ حسين شب زنده‌دار با كمك برخي ديگر از علماي جهرم مانند آيت‌الله حق شناس، كتابخانه عمومي اسلاميه را در ساختماني جنب امامزاده ابراهيم(ع) جهرم در خيابان منوچهري در كوي سنان كه محل اقامه نماز جماعت ايشان بود در سال 1344 برپا كرد.
اين مركز در آن سال‌ها محل تجمع جوانان انقلابي و روشنفكر شهر بود، جلساتي براي فعاليت‌هاي سياسي و انقلابي در آن تشكيل مي‌شد و عوامل رژيم شاه به اين مركز و افراد آن بسيار حساس بودند.
جهرمي‌هاي كتابخوان!
اگرچه هنوز هم در كتابخانه عمومي جهرم، كتاب‌هايي با مُهر دهه چهل ديده مي‌شود اما اولين كتابخانه عمومي رسمي جهرم يا كتابخانه ميرزانصير جهرمي فعلي در سال 1351 به طور رسمي افتتاح شد و در آستانه پنجمين دهه از فعاليتش قرار است به زودي جشن پنجاه سالگي آن برگزار شود.
ميرزا نصير يا خواجه نصير جهرمي، يكي از دانشمندان بزرگ ايران در قرن دوازدهم بوده است كه نام وي در سال 1395جايگزين عنوان كتابخانه عمومي شماره يك جهرم شد.
كتابخانه عمومي ميرزانصير، 13هزار عضو دارد كه چهار هزار نفر آن فعالند، يعني اعضايي كه هفته اي يك بار به كتابخانه براي امانت يا برگرداندن كتاب مراجعه مي‌كنند.
اين كتابخانه بيش از 37هزار جلد كتاب دارد و در گردش كتاب ساليانه آن 19هزار كتاب است.
طي پنجاه سال فعاليت اين كتابخانه، صدها عضو اين كتابخانه، تبديل به متخصص، محقق، صاحب‌نظر، دكتر، مهندس و پزشك و نخبه مسئولان فعلي شده‌اند كه بسياري از آنها از مفاخر ملي‌اند.
حتي وزير ارتباطات، نويسنده اين گزارش، فرماندار شهرستان و رئيس فعلي اداره كتابخانههاي عمومي جهرم نيز از كودكي، عضو فعال اين كتابخانه بوده‌اند.
در حال حاضر، كتابخانه هاي عمومي جهرم روي‌هم رفته نزديك به 125هزار جلد كتاب دارند و جهرمي‌ها با توجه به امكانات موجود، به نسبت ساير شهرستان‌هاي فارس، كتابخوان تر هستند.
اين را مدير اداره كتابخانههاي عمومي شهرستان جهرم به ايرنا گفت و افزود: در برخي مناطق شهرستان مثل كتابخانههاي روستاي موسويه و علويه، كتابخانه عمومي تبديل به قلب تپنده فعاليت‌هاي فرهنگي در آن مناطق شده است.
البته به همان ميزان كه كتابخوانان قوي در جهرم هستند، تعداد افرادي كه كتاب‌هاي خود را اهدا كرده و مي‌كنند، نيز قابل توجه است مثلاً كتابخانه تابش، نخست كتابخانه‌اي شخصي بود كه صاحب آن محسن تابش، فرهنگي بازنشسته كتاب هايش را از تهران به جهرم منتقل كرد و پس از 13سال اداره آن به صورت خصوصي، آن را به اداره آموزش و پرورش شهرستان جهرم اهدا كرد.
فقط در سال 1395، بيش از 81 نفر كتاب‌هاي خود را به كتابخانه تابش اهدا كرده‌اند.
تا حدود 10سال قبل سيستم جست وجو در كتابخانه جهرم به همان شيوه سنتي گنجه‌هاي چوبي كشوهايي با برگه دان‌هاي موضوعي بر اساس نام كتاب يا نام نويسنده بود كه اينك تبديل به سيستم جست و جوي ديجيتال شده است.
دو ماه پيش، كتابخانه عمومي ميرزانصير جهرم پس از 18سال حضور در مجتمع فرهنگي هنري ارشاد، به مكان فعلي خود در خيابان دفاع مقدس(پاركينگ) بازگشت.
مجتبي اميرزاده، مدير كتابخانههاي عمومي شهرستان جهرم در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به تغيير مكان كتابخانه عمومي ميرزانصير جهرم طي دوماه اخير گفت: نهاد كتابخانههاي عمومي شهرستان جهرم، 9كتابخانه‌ي مستقل دارد كه از اين تعداد، 3 كتابخانه در بخش خفر، 2 كتابخانه در بخش مركزي، يك كتابخانه در بخش كرديان و دو كتابخانه مشاركتي در كتابخانه تابش وابسته به اداره آموزش و پرورش و يك كتابخانه مشاركتي در زندان جهرم دارد.
وي با بيان اينكه دو نوع عضويت در كتابخانه وجود دارد گفت: در سطح شهرستان نزديك به 13هزار نفر عضو داريم كه چهار هزار نفر آنها فعال هستند و با كتابخانههاي شهرستان ارتباط مستمر دارند.
اميرزاده با اشاره به افزايش احتمالي كتابخانه هاي مشاركتي افزود: در نظر داريم كتابخانه‌اي مشاركتي با پادگان آموزشي شهيد دستغيب شهرستان جهرم نيز احداث كنيم كه عمليات عمراني آن بر عهده پادگان و عمليات تجهيز آن بر عهده نهاد كتابخانه‌ها خواهد بود.
وي بيان كرد: در كتابخانههاي مشاركتي وظيفه احداث بنا بر عهده يك نهاد و تجهيز آن با نرم‌افزار، تأمين نيرو و تجهيز با كتاب و نشريات بر عهده نهاد كتابخانههاي عمومي خواهد بود.
مدير كتابخانه هاي عمومي جهرم با اشاره به همكاري و تعامل با تعداد زيادي از كتابخانههاي مساجد جهرم گفت: نهاد كتابخانههاي جهرم با جدايي از مجموعه فرهنگي ارشاد اسلامي جهرم ضمن كسب هويت مستقل، تعاملات فرهنگي بيشتري را با اداره ارشاد اسلامي جهرم پيدا كرده است.
مدير كتابخانههاي عمومي شهرستان جهرم گفت: بر خلاف ضرر و زيان‌هاي قابل توجهي كه شهرستان هرسال به دليل عدم پرداخت نيم درصد سهم كتابخانه‌ها از سوي شهرداري متحمل مي‌شد، خوشبختانه امسال شهرداري جهرم نيمي از تعهدات خود را از محل پرداخت نيم درصد پرداخته و با اين پرداخت تغيير و تحولات مثبتي در سطح شهرستان انجام شده است.
وي بيان كرد: اگر مابقي تعهدات به صورت كامل پرداخت شود و اين تعهدات هر ساله ادامه يابد، مي‌توانيم فعاليت‌هاي خود را از سطح تجهيزكتابخانه به سمت ترويج كتابخواني ببريم.
اميرزاده بيان كرد: خوشبختانه با اين پرداخت‌ها توانستيم تمام بخش‌ها و 9كتابخانه‌ي شهرستان را به صورت عادلانه تجهيز كنيم.
وي گفت: در بخش تجهيزات علاوه بر تجهيزات كتابخانه‌اي نظير ميز و صندلي موفق شديم سيستم سرمايي و گرمايي را ارتقا دهيم و مي‌توانيم قول دهيم امسال در زمستان هيچ يك از كتابخانههاي شهرستان جهرم، هيچ كس احساس سرما نخواهد كرد.
وي با بيان اينكه 20اسپيلت طي دو مرحله براي 9 كتابخانه شهرستان خريده شده، ابراز داشت: براي خريد تجهيزات سرمايي بيش از 200ميليون ريال هزينه شده و به‌علاوه تمام كتابخانه‌ها بخش‌ها اعم از شهر و روستا به تجهيزاتي چون كامپيوتر، اسكنر، پرينتر مجهز شده‌اند.
وي با بيان تجهيزات اضافه شده به كتابخانه ميرزا نصيرجهرمي گفت: با اعتبارات شهرداري بيش از بيست قفسه كتاب و صد نفر گنجايش ميز و صندلي و تجهيزات امنيتي به اين كتابخانه اضافه شد و در چهار كتابخانه نيز سيستم امنيتي نصب شده است.
وي اولويت اصلي نهاد كتابخانههاي عمومي را احداث كتابخانه مركزي شهرستان جهرم دانست و گفت: مهمترين نياز شهرستان در حوزه كتابخانه، احداث كتابخانه مركزي است و در صورت ايجاد، بخش‌هاي ديداري، شنيداري و بخش نابينايان راه‌اندازي خواهد شد.
به گفته وي طرح احداث اين كتابخانه از سال 1386در سفر رئيس جمهوري وقت به جهرم كليد خورده و هنوز كه هنوز است مصوبات آن در حال خاك خوردن است.
وي عنوان كرد: كتابخانه شهر قطب‌آباد مركز بخشض كرديان نيز با رفع معارض زمين به زودي به بهره برداري مي‌رسد و كتابخانه شهر باب انار خفر نيز چهل درصد پيشرفت داشته است.
اين مقام مسئول افزود: در روستاهاي فتح آباد، قاليني، بالاشهر، طاحونه، موسويه و شهر جهرم نيز زمين توسط خيرين به منظور احداث و توسعه كتابخانه اهدا شده است و براي احداث ساختمان نيازمند حمايت مسئولان و خيرين هستيم.
وي با بيان اينكه در مناسبت‌هاي خاصي مثل روز كتابخواني و دهه فجر، خدمات عضويت رايگان نيز ارائه مي‌شود، بيان كرد: اداره كتابخانههاي عمومي جهرم 16 كارمند و تعداد قابل توجهي رابط در روستاهاي كم جمعيت داشته كه بيش از 12 هزار نسخه به كتاب‌هاي شهرستان تزريق شده است.
وي با بيان اينكه كتابخانه شهر خاوران، اولين كتابخانه شهرستان بود كه به اينترنت براي اعضا مجهز شده، اظهار كرد: تا هفته كتابخواني نيز شهر جهرم به اينترنت واي‌فاي براي استفاده‌ي شخصي اعضا مجهز خواهد شد كه در اين رابطه پيشنهادهايي را براي بوستان مطالعه با توجه به موقعيت پارك روبه روي كتابخانه و تجهيز آن به اينترنت ارائه داده‌ايم.
اميرزاده انعقاد تفاهم‌نامه براي امكان رايگان بهره‌گيري از مقالات پايگاه استنادي جهان اسلام و عضويت رايگان در كتابخانههاي مناطق محروم شهرستان را از برنامه‌هاي در دست اقدام كتابخانه هاي جهرم دانست و گفت: در حوزه‌ي بهترين روستاي دوستدار كشور، جشنواره كتاب رضوي، كتابداران و اعضا، رتبه‌هاي خوبي در استان و كشور داريم و حتي زندانيان جهرم نيز در مسابقات كتابخواني خودشان، صاحب مقامند.
شهرستان جهرم در 193 كيلومتري جنوب شرقي شيراز است.
ف ت / 1876
شيراز-ايرنا- كتابخانه عمومي جهرم موسوم به كتابخانه ميرزا نصير جهرمي با قدمتي نزديك به نيم قرن درحال فعاليت است.
