به گزارش ايرنا، شهرت روستاي «كندوان» با خانه هاي كله قندي آرميده در دامنه سهند، موسوم به «كران»، سال هاست كه مرزهاي ملي را در نورديده و به يكي از جاذبه هاي اصلي گردشگري آذربايجان شرقي و بلكه ايران تبديل شده است.
كران هاي روستاي كندوان از دور به افراد لشكري مي مانند كه با نظم و ترتيب در كنار هم قد برافراشته اند و از يكهزار سال قبل به مانند نگهباني در دامنه «سهند» به صيانت از زيبايي هاي «عروس كوهستان هاي ايران» مشغول هستند.
زيبايي هاي طبيعي همراه با آوازه «كنداون»، موجب شده است كه ايده ثبت آن در فهرست جهاني يونسكو از سال ها قبل مطرح و براي همين منظور «پايگاه» تخصصي اين جاذبه گردشگري نيز تشكيل شود، اما اين ايده در طول سال هاي گذشته متاثر از عواملي مانند وجود ساخت و سازهاي غيرمجاز، اجرايي نشدن كامل طرح جامع و بروكراسي هاي رايج هنوز جامه عمل نپوشيده است.
با وجود اينكه مسعود سلطاني فر، رييس وقت سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سه سال قبل در سفر خود به استان آذربايجان شرقي در بازديد از روستاي كندوان ابراز اميدواري كرد كه مشكلات ثبت جهاني اين روستاي تاريخي رفع شود، اما هنوز اين وعده محقق نشده است.
نماينده مردم تبريز، اسكو و آذرشهر در مجلس شوراي اسلامي و عضو كميسيون فرهنگي مجلس با اشاره به تعلل ۶ ساله در ثبت جهاني تنها روستاي صخره‌اي جهان (كندوان) مي گويد: اين موضوع را از پايتخت پيگير هستيم و پرونده از استان آذربايجان‌شرقي خارج شده است.
محمداسماعيل سعيدي اضافه مي كند: اميدواريم هر چه سريع‌تر مركز نسبت به ثبت جهاني اين اثر بي‌بديل در دنيا اقدام كنند.
وي با اشاره به اينكه روستاي كندوان يك اثر تاريخي بي‌نظير در جهان مي باشد كه قرن‌ها به شكل سنتي شامل سكنه است، تشريح مي كند: كندوان تنها روستاي سنگي و صخره‌اي داراي سكنه جهان است و به حق ارزش ثبت جهاني شدن را دارد.
اين نماينده مجلس بيان كرد: سازمان ميراث فرهنگي در مركز بايد سريع‌تر اقدام كند تا اين اثر به جايگاه خود در جهان برسد و ثبت جهاني شود؛ تعلل و كم‌كاري در اين موضوع قابل قبول نيست.
وي افزود: ما تمام سعي خود را بر ثبت اين اثر در سريع‌ترين زمان انجام داده و فشار روي ميراث فرهنگي آورده‌ايم و مسوولان ذيربط بايد پاسخگو باشند تا بلكه تا پايان سال پرونده جهاني شدن كندوان تمام شود.
فرماندار اسكو نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با بيان اينكه فرآيند ثبت كندوان در فهرست ميراث يونسكو طولاني خواهد بود، دليل اين امر را مداخلات انساني به شكل ساخت و سازهاي غيرمجاز و اجراي طرح نيمه تمام كنارگذر جنوبي روستا به ويژه در دهه 1370 اعلام مي كند.
مرتضي محمدزاده با اشاره به ممكن بودن رفع مشكل ساخت و سازهاي غيرمجاز از طريق همسان كردن آنها با بافت طبيعي و تاريخي روستا مي گويد: البته حدود 20 روز پيش جلسه اي در دفتر معاون عمراني استانداري آذربايجان شرقي با حضور مديران كل ميراث فرهنگي و بنياد مسكن برگزار شد و همه متفق القول شديم كه پرونده ثبت جهاني كندوان را تا 9 ماه آينده نهايي كنيم.
وي اضافه مي كند: در آن جلسه مقرر شد طرح جامع روستاي تاريخي كندوان با اندكي توسعه و به روزسازي پيرامون روستا از جمله روستاي حيله ور را نيز شامل شود.
رييس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان اسكو و مدير پايگاه تاريخي كندوان نيز به ايرنا مي گويد: پرونده كندوان در فهرست موقت آثار پيشنهادي كشورمان براي ثبت در يونسكو قرار گرفته است، اما با مشكلات موجود تحقق اين خواسته دشوار است.
احد نعمتي تشريح مي كند: در زمان حاضر 80 باب ساخت و ساز غيرمجاز در محدوده روستاي تاريخي كندوان وجود دارد و با اينكه بنياد مسكن بتون ريزي (شناژ) روستاي سرريز اين تعداد را در ورودي كندوان اجرا كرده است، اما ساكنان واحدهاي مسكوي غيرمجاز حاضر به جابجايي نيستند.
وي در تبيين دليل اين امر مي گويد: ساكنان واحدهاي مسكوني غيرمجاز، شرط انتقال به روستاي سرريز را احداث مغازه هاي خود توسط نهادهاي مسوول در روستاي سرريز در نزديكي خانه هايشان اعلام كرده اند كه آن نيز مستلزم هزينه بالاست.
مدير پايگاه تاريخي كندوان تشريح مي كند: البته در بين 713 كران (خانه هاي تاريخي كله قندي سنگي) روستاي كندوان جاي خالي براي جا دادن ساكنان واحدهاي مسكوني غيرمجاز وجود دارد، اما براي اين منظور بايد اعتبار تخصيص يابد.
نعمتي در خصوص بودجه سالانه پايگاه متاريخي كندوان نيز مي گويد: ما امسال 100 ميليون تومان بودجه داريم كه آن را صرف مرمت حمام تاريخي روستاي كندوان و مرمت كران ها كرده ايم.
وي يادآور مي شود: يكي ديگر از مشكلات روستاي تاريخي كندوان براي ثبت در فهرست جهاني يونسكو، اقدام برخي نهادهاي دولتي و غيردولتي در ايجاد ساخت و سازهاي مخصوص به خود در محدوده 10 هكتاري روستاست كه منظر طبيعي و تاريخي آن را به هم مي زند.
مدير پايگاه تاريخي كندوان اضافه مي كند: تاكنون 80 كران روستاي تاريخي كندوان مرمت و درب و پنجره شان تعويض شده است.
دهيار روستاي تاريخي كندوان نيز مهم ترين مشكل در خصوص ساخت و سازهاي غيرمجاز را ناهماهنگي بين نهادهاي مسوول براي تصميم گيري واحد در اين زمينه مي داند و مي گويد: البته از دهه 1350 شمسي چند واحد آجري در روستا وجود داشت، اما تعداد آنها در دهه هاي 1370 و 1380 افزايش يافت.
مهدي صدري در پاسخ به اين سوال كه آيا مردم براي كمك به ثبت جهاني كندوان همراهي مي كنند، تشريح مي كند: مالكان واحدهاي مسكوني غيرمجاز مي گويند زندگي شان از مغازه هاشان در داخل روستا مي گذرد و حتي حاضرند طبقه بالايي خانه هايشان را تخريب كنند، اما ميراث فرهنگي مي گويد كاربري تجاري يك طبقه باقي مانده نيز مجاز نيست.
وي با اشاره به اخذ 90 مورد حكم تخريب واحدهاي مسكوني غيرمجاز تاكيد مي كند: واقعيت اين است كه بالاخره پس از تخريب نيز حق مالكيت مردم از بين نمي رود و از اين رو بايد تدبيري انديشيده شود كه هم اهداف ميراث فرهنگي در ثبت جهاني كندوان محقق و هم معيشت مردم تثبيت شود.
روستاي تاريخي كندوان در 20 كيلومتري جنوب شهرستان اسكو واقع شده است.
گزارش از: محمد عزيزي راد
518
تبريز - ايرنا - روستاي صخره اي كندوان در 60 كيلومتري جنوب تبريز كه تنها 2 نمونه مشابه در داكوتاي آمريكا و كاپادوكياي تركيه دارد، از حدود هفت سال قبل در انتظار ثبت در ميراث جهاني يونسكو قرار دارد.
