پس از حدود 100 سال از آغاز فعالیت راه آهن در ایران هم اینك طول خطوط ریلی در سطح كشور به 12 هزار و 500 كیلومتر رسیده است. پس از انقلاب اسلامی روند توسعه راه آهن با فراز و فرود ادامه یافت و اینك نیز توسعه خطوط ریلی و جا به جایی مسافر و كالا با قطار مورد توجه دولت تدبیر و امید قرار گرفته است.
* ركورد حمل بار از طریق راه آهن شكسته شد
بر اساس اعلام مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران تا پیش از سال 1392 سالیانه حدود 33 میلیون تن بار از طریق شبكه ریلی حمل می شد اما از سال 1394 این رقم روند صعودی داشته و تا پایان پارسال به حدود 47 میلیون تن افزایش یافت.
سعید محمدزاده افزود: سال 1394 میزان حمل بار توسط شبكه ریلی 35 میلیون تن و در سال 1395 به حدود 40 میلیون تن رسید و همچنین طی سال 96 شبكه ریلی كشور موفق شد یك میلیون و 600 هزار تن كالا ترانزیت كند در حالی كه این رقم در سال 95 یك میلیون و 100 هزار تن بود.
* افزایش جا به جایی مسافر با قطار
حدود شش سال است سهم حمل و نقل مسافر توسط شبكه ریلی كاهش می یابد و علت آن استفاده از خودروهای شخصی برای مسافرتهای بین شهری می باشد اما با برنامه ریزی های انجام شده بویژه در بخش قطارهای حومه ای سال 96 حمل مسافر به وسیله قطار 6 درصد رشد داشته و به 24.5 میلیون نفر رسیده كه جابجایی 18 میلیون و 300 هزار نفر آن در مسیرهای بین شهری و 6 میلیون و 200 هزار نفر آن با قطارهای حومه ای بوده است.
* خراسان پیشگام توسعه حمل و نقل ریلی
طی پنج سال عملكرد دولت تدبیر و امید جابجایی نیمی از مسافران شبكه ریلی كشور (12.5 میلیون مسافر) از طریق راه آهن منطقه خراسان صورت گرفته و این منطقه هر سال سهم بیشتری از جابجایی بار توسط راه آهن در كشور را به خود اختصاص داده است.
از مجموع 12هزار و 500 كیلومتر خطوط شبكه ریلی كشور هزار و 500 كیلومتر معادل 12 درصد آن در خراسان رضوی قرار دارد و به دلیل وجود بارگاه منور رضوی در مشهد این استان هر سال بیشترین سهم جا به جایی مسافر (50 درصد ) را در ناوگان ریلی كشور به خود اختصاص داده و در دولت تدبیر و امید كیفیت ارائه خدمات این ناوگان به مسافران سال به سال رو به رشد بوده است.
* نیمی از طرحهای راه آهن ایران در خراسان
مدیركل راه آهن خراسان در تشریح افزایش كیفیت این خدمات گفت: نیمی از پروژه های مهم و تاثیرگذار در راه آهن تهران - مشهد و بالعكس طی پنج سال دولت تدبیر و امید به بهره برداری رسیده است.
محمد هادی ضیایی مهر افزود: اجرای سیستم هوشمند سازی ترافیك قطارها (سیستم ATC و بلاك میانی) در مسیر ریلی تهران - مشهد و بالعكس در جهت افزایش ظرفیت این مسیر پرتردد به 2 برابر وضعیت موجود و همچنین ارتقای ایمنی قطارها در این مسیر از جمله طرحهای مهم راه آهن در این منطقه است.
* كاهش زمان سیر قطار
مدیركل راه آهن خراسان افزود: افزایش سرعت قطارهای مسافربری در مسیر تهران - مشهد و بالعكس به 140 كیلومتر در ساعت برای قطارهای معمولی و 160 كیلومتر در ساعت برای قطارهای سریع السیر موجب كاهش 2 و نیم ساعته زمان سیر در این مسیر شده است.
وی اظهار داشت: اجرای طرح توسعه و افزایش ظرفیت ایستگاه راه آهن مشهد با افزایش سكوهای مسافر از چهار به هفت سكو و خطوط پذیرش و اعزام قطارهای مسافربری از هفت به 13 خط ریلی، افزایش خطوط توقفگاهی، توسعه مراكز تعمیر واگنهای مسافربری و سایر پروژه های ساختمانی، تاسیساتی و خدماتی از دیگر اقدامات این اداره كل در دولت تدبیر و امید است.
* ایستگاه 20 میلیونی راه آهن مشهد
ضیایی مهر گفت: با افزایش ظرفیت مسافر در خطوط ریلی مشهد - تهران و كاهش زمان سیر در این مسیر كه 60 درصد از ترددها در مسیر مشهد را به خود اختصاص داده است، ظرفیت جابجایی مسافر در این ایستگاه راه آهن طی دولت تدبیر و امید از 14 میلیون به 20 میلیون مسافر در سال افزایش یافته است.
وی همچنین از عملیات اجرایی و پیشرفت فیزیكی70 درصدی احداث ایستگاه اسفراین (حكم آباد) در خراسان رضوی خبر داد و افزود: این طرح به منظور اتصال مجتمع فولاد سبزوار به شبكه ریلی و همچنین دسترسی مردم این منطقه به شبكه راه آهن و استفاده از قطارهای مسافربری انجام می شود.
* ایمن سازی ناوگان و حاشیه خطوط راه آهن
مدیركل راه آهن خراسان، اجرای پروژه ایمن سازی حریم ریلی در مجاورت شهرستانهای مسیر خط آهن در این استان با احداث تقاطع های غیر همسطح و اجرای دیوار حریم برای رفع نقاط حادثه خیز و احداث و توسعه سالن های مسافری ایستگاه های راه آهن سرخس، ابومسلم (بینالود)، نقاب به منظور توسعه قطارهای حومه ای را از دیگر اقدامات این اداره كل در سالهای اخیر عنوان كرد.
وی اظهار داشت: خروج واگنهای فرسوده و دارای عمر بیش از 45 سال از چرخه سیر و ورود واگنهای جدید، متوسط عمر واگنهای مسافربری مسیر خراسان رضوی را از حدود 30 سال به 18 سال كاهش داده است.
* اتصال ریلی پنج شهر جدید به مشهد
ضیایی مهر شهرهای واقع در مسیر ریلی منتهی به مشهد را 28 شهر و مركز استان اعلام كرد و گفت: 23 شهر و مركز استان قبل از سال 92 با مشهد ارتباط ریلی داشته اند كه با ارتباط ریلی شهرستان های خرمشهر، ملایر، میاندوآب، همدان و كرمانشاه با مشهد طی پنج سال گذشته تعداد این شهرها به 28 شهرافزایش یافته است.
* رشد 25 درصدی حمل بار توسط با قطار
مدیر كل راه آهن خراسان افزود: راه آهن این منطقه و زیر ساختهای مناسب آن از جمله ایستگاه راه آهن سرخس و خطوط ریلی متنوع با قرار گرفتن در مسیر ترانزیت كشورهای آسیای مركزی جایگاه ویژه ای در ترانزیت ریلی كالا به خود اختصاص داده است.
وی اظهار داشت: تناژ بارگیری شده در راه اهن خراسان طی سال 92 یك میلیون و 765 تن بود كه با رشد حدود 25 درصدی در سال 96 به 2 میلیون و 210 تن افزایش یافته است.
وی شاخص اصلی اندازه گیری حمل و نقل ریلی را تن كیلومتر مبدا مقصدی عنوان كرد و گفت: حمل و نقل بار ریلی از یك میلیارد و 200 میلیون تن كیلومتر مبدا مقصدی در سال 92 به 2 میلیارد و 800 میلیون تن كیلومتر رسیده است كه 132 درصد افزایش داشته است.
ضیایی مهر افزود: علت این افزایش ناشی از افزایش قابل توجه ترانزیت ریلی محور سرخس بویژه در كریدور ترانزیتی سرخس به بندر عباس بوده است.
* رشد چهار برابری ترانزیت ریلی
مدیر كل راه آهن خراسان اظهار داشت: ترانزیت ریلی در خراسان از 370 هزار تن در سال 1392 به یك میلیون و 300 هزار تن در سال 96 رسیده كه اغلب در كریدور ریلی آسیای مركزی - سرخس - بندر عباس بوده و باعث افزایش سهم ترانزیت ریلی محور سرخس از كل ترانزیت ریلی كشور از 70 درصد به 85 درصد در سال گذشته شده است.
3221 / 6053
مشهد- ایرنا- شبكه حمل و نقل یكی از زیرساختهای اقتصاد كلان تلقی می شود و در همین چارچوب رونق ناوگان حمل و نقل ریلی و خطوط راه آهن بخاطر نقش موثر آن در توسعه از شاخصهای مهم سنجش فعالیتهای دولت است كه دولت تدبیر و امید كارنامه درخشانی در آن دارد.
