معاونت علمی بدنبال ایجاد یك نهاد ضامن برای حوزه دانش بنیان

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، به طور حتم یكی از چالش های اقتصادی امروز كشورمان خروج از اقتصاد سنتی و حركت به سوی اقتصاد مدرن است، اقتصاد نوظهوری كه دیگر برپایه منابع زیرزمینی و معادن استوار نیست و شاكله اصلی آن را خلاقیت، نوآوری و فناوری های دانشی روز شكل می دهد.
مروری گذرا به عملكرد موفق چندین شركت غول دنیا همچون گوگل، مایكروسافت، آمازون، فیس بوك، اپل كه زیرساخت های آنان تنها متكی به فناوری های اطلاعات و ارتباطات است، نشان از آن دارد كه این شركت ها با خلاقیت و نوآوری توانسته اند بسیاری از شركت ها و غول های بزرگ انرژی دنیا را پشت سر بگذارند.

**ترس و نگرانی از ظهور اقتصاد دانش بنیان در دولتی ها
هرچند در كشورمان چندسالی می شود كه با شكل گیری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و تاسیس ستادهای تخصصی سعی در شناساندن هرچه بیشتر این اقتصاد نوظهور به جوانان و دانشگاهیان برای تشویق و گام برداشتن آنان در مسیر اقتصاد دانش بنیان شده، اما هنوز با گذشت حدود 12 سال از راه اندازی این معاونت، این مسیر با چالش هایی روبروست.
چالشی كه ریشه آن به اعتقاد علیرضا دلیری معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ترس و نگرانی بخشی از دستگاه ها و نهادهای دولتی و حاكمیتی در جایگزین شدن اقتصاد دانش محور به جای اقتصاد سنتی و عدم اعتماد به جوانان خلاق فعال در حوزه دانش بنیان كشور برمی گردد.
دلیری كه با خبرنگار گروه علمی ایرنا سخن می گفت تاكید كرد: امروز تمام دستگاه ها، نهادها و سازمان های دولتی و حاكمیتی باید به حوزه دانش بنیان و فعالان كسب و كارهای نو یا همان استارتاپ ها برای كاهش هرچه بیشتر سهم اقتصاد سنتی و دولتی در بازار اعتماد كنند.
دلیری اظهارداشت: در حال حاضر شركت های دانش بنیان و استارتاپی توانسته اند در بخشی از بازار كشورمان و حتی بازارهای صادراتی در حوزه های مختلف اثرگذار باشند و مطمئنا تنها با توسعه و پیشرفت فعالیت این بخش از اقتصاد می توان شاهد اتفاقات و تحولات مثبت در حوزه اشتغال، رونق كسب و كارهای نوین و بهبود معیشت مردم بود.
وی با تاكید براینكه، اقتصاد آینده و پیشرو كشور بایستی برپایه اقتصاد دانش بنیان شكل گیرد، گفت: سال هاست كه اقتصاد سنتی در دنیا كارایی خود را از دست داده است و این اقتصاد دانش بنیان است كه می تواند پایه اقتصاد مقاومتی قرار گیرد.

**دستگاه های حاكمیتی خود را با حوزه دانش بنیان هماهنگ كنند
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینكه این معاونت وظیفه تامین مالی و سرمایه گذاری در حوزه دانش بنیان و فناوری های نوین را عهده دار است گفت: ما چشم اندازی را ترسیم كرده ایم كه در این بخش شركت های دانش بنیان با محدودیت مواجه نباشند.
دلیری تاكید كرد: بر همین اساس تمام دستگاه های حاكمیتی بایستی در دو بحث بستر سرمایه گذاری و همچنین تامین مالی خودشان را با حوزه دانش بنیان كشور هماهنگ كنند.
وی معتقد است كه منابع مالی حمایتی تعریف شده كشور كه بیشتر در اختیار بانك ها و نهادهای مالی است بایستی به سمت و سوی حوزه تولیدات دانش بنیان و فناورهای «های تك»سوق پیدا كنند.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: امروز هلدینگ های بزرگ اقتصادی و صندوق های سرمایه گذاری بهترین جایی كه می توانند سرمایه گذاری كنند و روی سودآوری آن حساب كنند حوزه دانش بنیان است و هم اكنون این نگاه فعالیت های معاونت علمی و فناوری را هدایت می كند.

**پرداخت تسهیلات به شركت های دانش بنیان روان تر شده است
اما شاید بتوان از مسئله تامین مالی اجرای طرح های فناورانه و بحث ضمانت بعنوان بزرگترین چالش فعالان حوزه دانش بنیان و كسب و كارهای نوین نام برد، موضوعی كه البته به گفته دلیری، بستر آن بسیار روان تر از سالهای گذشته شده است و در حال حاضر بروكراسی و كاغذبازی ارائه تسهیلات به شركت های دانش بنیان و استارتاپ ها بسیار كاهش یافته است.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی توضیح داد: بعنوان مثال درحال حاضر شركت های دانش بنیان و فعالان استارتاپی برای دریافت تسهیلات دیگر نیازی نیست كه به كارگروه های استانی و دستگاه ها ارجاع داده شوند و تنهابا تایید معاونت علمی و فناوری تسهیلات درخواستی به آنان پرداخت می شود.

**پرداخت 12 هزارمیلیارد تومان تسهیلات به حوزه دانش بنیان
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین با اشاره به عملكرد این معاونت در حمایت از حوزه دانش بنیان كشور گفت: ما برای حمایت هرچه بیشتر چندین مسیر را شروع كرده ایم كه یكی از این مسیرها استفاده از ظرفیت صندوق توسعه ملی كشور است.
دلیری با اشاره به دریافت مصوبه از هیات مدیره صندوق توسعه ملی برای حمایت از حوزه دانش بنیان كشور گفت: ما موفق به ایجاد یك فایل مستقل تحت عنوان دانش بنیان در این صندوق شدیم كه البته تاكنون نیز عملكرد خوبی داشته است.
وی افزود: به طوری كه در پنج سال اخیر یعنی در طول دولت یازدهم و یكسال دوازدهم رقمی حدود 12 هزار میلیارد تومان تسهیلات به حوزه دانش بنیان پرداخت شده است كه این عدد قابل توجهی است و البته این میزان با سرعت در حال رشد است.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می گوید: این اتفاق نشان می دهد اولویت صندوق توسعه ملی در حمایت از تولید، حمایت از تولید دانش بنیان است و ما در جلسات با هیات مدیره این صندوق توانسته ایم این مهم را نهادینه كنیم.
وی افزود:حتی در طول دوره یكساله اخیر از خرداد 1396 تا خرداد 1397 نزدیك به پنج هزار میلیارد تومان پرداختی به حوزه دانش بنیان كشور داشته ایم و ابن یعنی پنج هزار میلیارد از 12 هزار میلیارد تومان پنج سال اخیر در یكسال اخیر به حوزه دانش بنیان كشور اختصاص پیدا كرده است.
دلیری ادامه داد: اگر حمایت صندوق توسعه ملی به همین شكل ادامه پیدا كند می توان گفت كه اكثر منابع صندوق توسعه ملی به بخش دانش بنیان اختصاص یافته است و ما امیدواریم در سال 1397 این میزان تسهیلات بیشتر از سال قبل شود.

**فعال شدن بانك ها در حمایت از حوزه دانش بنیان
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه با با بیان اینكه بانك ها نیز در سال های اخیر درصد مناسبی از منابع خود را به بخش دانش بنیان اختصاص داده اند گفت: ما در طول سه سال اخیر با بیش از 14 بانك تفاهمنامه همكاری امضاء كرده ایم كه منابع خودشان را وارد این حوزه كنند.
دلیری با اشاره به سرمایه گذاری بانك ها در گذشته در شركت های سرمایه گذاری مربوط به خودشان گفت: آنان درحال حاضر به این نتیجه رسیده اند كه برای سودآوری بیشتر بایستی در فناوری های جدید و «های تك» سرمایه گذاری كنند و اگر می خواهند پولشان سریع تر برگشت داشته باشد بایستی در حوزه دانش بنیان سرمایه گذاری كنند.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوریافزود:این درحالی است كه بانك ها در دهه های قبل به سختی به این شركت ها تسهیلات ارائه می داند چراكه معتقد بودند كه ریسك ارائه تسهیلات در شركت های فناور و دانش بنیان بالاست.
وی با اشاره به مذاكرات انجام شده با صندوق نوآوری و شكوفایی ریاست جمهوری به منظور ارائه تسهیلات به شركت های دانش بنیان گفت: این صندوق نیز در ارائه تسهیلات به بخش نوآوری و فناوری كشور در طول چند سال اخیر عملكرد مناسبی داشته است.
دلیری اظهارداشت: ضمن اینكه معاونت علمی و فناوری در سالهای اول و حتی سالهای جدید برای حمایت موثرتر، از منابع وجوه اداره شده خود نیز تسهیلات به شركت های دانش بنیان پرداخت كرده است.

** ژاپن و كره الگوی صدور ضمانت نامه برای حوزه دانش بنیان
دلیری با اشاره به اینكه ضمانت تسهیلات یكی از مشكلات اصلی شركت های دانش بنیان محسوب می شود گفت: ما در طول چند سال اخیر عملكرد برخی از كشورهای دنیا در ارتباط با نحوه حمایت مالی از حوزه های «های تك» را بررسی كردیم كه بر این اساس مدل های كشورهای مشابه خودمان مانند كره و ژاپن را الگو برداری و موفق به پیاده سازی شدیم.
وی با اشاره به یك مدل پیشنهادی و ارائه شده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در اواخر سال 1395 به دولت و تصویب آن به منظور حمایت از حوزه دانش بنیان كشور گفت: بر اساس این مدل صندوق های پژوهش و فناوری كه قانون گذار آنها را ملزم به حمایت از شركت های دانش بنیان كرده است می توانند ضمانت نامه برای پروژه های های تك و دانش بنیان صادر كنند.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: خوشبختانه این طرح و مصوبه خوبی بود و ما توانسته ایم تنها در طول یكسال گذشته بیش از یكهزار و 400 ضمنانت نامه از طریق این صندوق ها صادر كنیم كه این اتفاق در عملكرد بخش دانش بنیان كشور بسیار راهگشا بوده است.
وی همچنین با بیان اینكه در سالجاری بحث ضمانت اعتباری بانك ها را فعال كردیم گفت: در طول یكی دو سال اخیر صندوق های سرمایه گذاری با بانك ها توافقنامه هایی امضا كرده اند كه بر اساس آن می توانند از طریق كارگزاری بانك ها نیز ضمانت نامه اعتباری صادر كنند كه این تفاهمنامه تاكنون با سه بانك به مرحله عملیاتی رسیده است و معتقدیم این باید توسعه یابد.

**درصدد ایجاد یك نهاد بزرگ ضمانتی برای حوزه دانش بنیان هستیم
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه تاكید كرد:ما معتقدیم كه در كشور بایستی یك نهاد یا سازمان بزرگ ضمانتی متمركز برای حمایت و رفع مشكل ضمانتی حوزه دانش بنیان كشور شكل گیرد كه در این خصوص با دولت و كمیسیون اقتصادی مجلس نیز در حال رایزنی هستیم.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین در ادامه با تاكید براینكه در بحث سرمایه گذاری نیز كه فایل سوم این معاونت در حمایت از حوزه دانش بنیان كشور محسوب می شود اقدامات مناسبی صورت گرفته است افزود:به طوریكه با پیشنهاد و پیگیری معاونت علمی تاكنون دو نوع صندوق شامل صندوق پژوهش و فناوری و همچنین صندوق های سرمایه گذاری جسورانه راه اندازی شده است.
دلیری می گوید:تاكنون تعداد 25 صندوق پژوهش و فناوری در كشور فعال شده است كه تعداد 8 صندوق مجوز گرفته اند و در زمینه سرمایه گذاری و پرداخت تسهیلات و صدور ضمانت نامه فعالیت می كنند.
وی با اشاره به كلید خوردن صندوق های سرمایه گذاری جسورانه یا خطرپذیر از ابتدای سال 1396 در كشور با امضاء تفاهمنامه بین معاونت علمی و سازمان بورس نیز گفت: این صندوق ها مختص حوزه دانش بنیان هستند.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصریح كرد:درحال حاضر 15 صندوق جسورانه در كشور مجوز فعالیت گرفته اند كه پنج صندوق به مرحله پذیره نویسی رسیده اند، ضمن اینكه حدود 15 صندوق نیز در مرحله صدور مجوز برای فعالیت در بورس هستند.
دلیری ضمن تاكید بر پیشرفت قابل توجه كشور در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، اظهار كرد: بیش از 18 هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری خطرپذیر در كشور در حال اجرا است.
وی در ادامه با اشاره به شكل گیری صندوقی با عنوان صندوق FAND & FAND (صندوق مادر) با همكاری با نهادهای بزرگ اقتصادی از جمله ستاد فرمان حضرت امام (ره)، آستان قدس رضوی و دانشگاه آزاد اسلامی بعنوان مجموعه های بزرگ اقتصادی كشور تصریح كرد:این صندوق كه با یك هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری خود را شروع می‌كند، به عنوان اصلی ترین صندوق وظیفه نظارتی و تأمین مالی بر اجرای كار سایر صندوق‌های جسورانه را عهده دار خواهد بود.

**تلاش برای ایجاد پلتفرم برای ارتباط سرمایه گذار و سرمایه پذیر
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی همچنین گفت: ما در حال راه اندازی بستر یا ایجاد پلتفرمی از طریق بخش خصوصی در كشور هستیم كه بر پایه آن ارتباط بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر به سهولت ایجاد شود.
دلیری افزود: بر این اساس سرمایه گذارانی كه با سرمایه خود قصد سرمایه گذاری در طرح های های تك و دانش بنیان دارند به راحتی می توانند با طرح های ارائه شده در این پلتفرم آشنا شده و پس از تجزیه و تحلیل نسبت به سرمایه گذاری در طرح تصمیم گیری كنند.
وی ادامه داد: از سویی دیگر در این پلتفرم كسانی كه دارای طرح های فناورانه می باشند می توانند ایده ها و طرح های خود را برای جذب سرمایه به این پلتفرم ارائه كنند و ما امیدواریم از این طریق بتوانیم یك رابطه سودمند بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر ایجاد كنیم.
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی گفت: قطعا در این پلتفرم شركت های مشاوره ای، ارزیابی و ارزش گذاری نیز پیش بینی خواهیم كرد كه این مهم می توانند در ایجاد ارتباط بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر موثر باشد.
علمی ** 1836 **