احمد سپاسدار پيشكسوت تئاتر فارس كه با اين بانوي هنرمند از نخستين سال‌هاي حضورش در شيراز آشنا بوده است، در گفت و‌گو با ايرنا از مرحوم پران با عنوان بازيگري مقتدر، متين و بي حاشيه ياد كرد.
سپاسدار با استناد به گفت و‌گويي ضبط شده از اين بانو، از روند ورود اين بازيگر به تئاتر شيراز سخن گفت و بيان داشت: او در سال 1326به طور اتفاقي در تئاتر اصفهان مشغول به فعاليت شد.
به گفته اين كارگردان تئاتر، ماجرا از اين قرار بود كه بازيگر نمايشي با عنوان تخت جمشيد در آتش با كارگرداني هنرمندي با نام ناصر فرهمند كه در آن زمان نمايش‌هايي جدي و اصولي را بر روي صحنه مي‌برد و فردي تأثيرگذار در هنر نمايش به شمار مي‌رفت، به دليل ازدواج از اجراي نقش انصراف مي‌دهد و عين‌الشريعه پران كه بسيار به هنر نمايش علاقه مند بود، اين نقش را طي مدت زمان كوتاهي بازي كرد و بر روي صحنه برد.
سپاسدار ادامه داد: بدين ترتيب نخستين نقش‌آفريني مادر تئاتر شيراز در نقش بانوي پارسي در سال 1326 در اصفهان رقم خورد و پس از آن نقش‌هاي متعددي را از جمله نقش فانتين در نمايش بينوايان و دزده مونا در تراژدي اتللو بازي كرد.
اين پيشكسوت تئاتر فارس همچنين به نمايش‌هايي همچون اسرار نفت، خداحافظ ، زارع شيكاگو، پيك نيك در ميدان جنگ، آب و قهوه خانه آخرالزمان نيز اشاره كرد كه شادروان پران در اين نمايش‌ها به ايفاي نقش پرداخته بود.
او زمان ورود شادروان پران به شيراز را سال 1350 و پس از فوت همسر ايشان، عنوان كرد و ادامه داد: در همان سال‌ها بود كه با اين بازيگر آشنا شدم و فعاليت‌هايش را پيگيري مي‌كردم و شاهد نقش آفريني‌هاي به ياد ماندنيش بودم كه برخي از آن‌ها هيچگاه فراموش نمي‌شود.
سپاسدار بازي بانو پران را در نمايش در پوست شير به كارگرداني حبيب دهقان نسب يكي از نقش آفريني‌هاي درخشان او برشمرد و گفت: ايشان در اين نمايش باعنوان بازيگري مقتدر بر روي صحنه ظاهر شد.
اين پيشكسوت تئاتر فارس با اشاره به همكاري با شادروان پران در نمايش اسب سفيد، بيان داشت: اين نمايش به كارگرداني من بر روي صحنه رفت و بانو پران در يكي از صحنه‌ها بايد بر سطحي دايره‌اي با قطر يك متري مي‌ايستاد و در حاليكه اين صفحه مي‌چرخيد، ديالوگ‌هايي پشت سر هم مي‌گفت.
او ادامه داد: ايشان بدون اينكه اين چرخيدن او را آزار دهد و مانع تمركزش شود، بسيار خوب از پس ايفاي نقش خود برآمد.
سپاسدار همچنين از نمايش ديگري كه كارگرداني آن را برعهده داشت با نام كوچ بال و پر شكسته‌ها ياد كرد و بيان داشت: اين نمايش دو بازيگر داشت و بانو پران در آن به اتفاق رحيم هودي بازي مي‌كرد و در نقش زني عليل بسيار درخشيد و موفق شد در اولين جشنواره انجمن‌هاي نمايش كشور كه در اصفهان برگزار مي‌شد، جايزه نخست بازيگري زن اين جشنواره ملي را كسب كند.
اين استاد هنرهاي نمايشي از فعاليت مرحوم پران در زمينه آموزش تئاتر نيز سخن گفت و ابراز كرد: او پيش از انقلاب گروه تئاتر كودكان را راه‌اندازي كرد كه فعاليت آن تا دهه شصت نيز ادامه داشت و برخي افرادي كه امروز در حوزه نمايش فعاليت مي‌كنند از شاگردان ايشان در آن زمان بودند.
سپاسدار عنوان مادر تئاتر شيراز را به حق شايسته عين‌الشريعه پران دانست و گفت: با آنكه او فعاليت خود را از شيراز آغاز نكرد، از سال 50 تا حدود 15 سال پيش مستمرا در اين شهر به فعاليت در حوزه نمايش مشغول بود و هيچ فرد ديگري وجود ندارد كه سابقه فعاليت طي اين زمان طولاني را بر روي صحنه تئاتر داشته باشد؛ بنابراين با توجه به سن و نوع فعاليت و توفيقاتش بايد اين لقب به او داده شود.
اين پيشكسوت هنر نمايش از اينكه در آن زمان، امكان فيلمبرداري از نمايش‌ها وجود نداشت ابراز تأسف كرد و گفت: اگر از آن نمايش‌ها فيلمي در دسترس بود، اقتدار او در اجرا و توانمندي‌هايش به خوبي ديده و براي نسل جديد شناخته مي‌شد.
شادروان عين الشريعه پران عنوان مادر تئاتر شيراز را دارد و شادروان محيي الدين لايق به عنوان پدر تئاتر شيراز شناخته مي شود.
7375 /1876
شيراز-ايرنا- عين‌الشريعه پران، مادر تئاتر شيراز، هفتم شهريور 97 در سن 91 سالگي درگذشت كه دوشنبه 12 شهريور با حضور هنرمندان و اهالي هنر نمايش استان فارس از مقابل اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي فارس تا سراي ابديش دارالرحمه شيراز بدرقه شد.
