تاكسی های فرسوده در خیابان ها ماندند

طرح نوسازی تاكسی‌های فرسوده از بهمن‌ سال 1394 طی یك همكاری مشترك میان سازمان مدیریت و برنامه، بانك‌های عامل، وزارت كشور و گمرك آغاز شد.
در این طرح 200 میلیون ریال تسهیلات ارزان قیمت به مالكان تاكسی‌های فرسوده و 50 میلیون ریال معادل ارزش ریالی دو گواهی اسقاط توسط گمرك به حساب خودروساز پرداخت می شد.
همچنین 5میلیون ریال نیز بابت لاشه خودرو به عنوان آورده مالك تاكسی فرسوده لحاظ می شد و به عبارتی حدود 25 میلیون تومان تسهیلات به آنان داد می‌شد وبقیه وجه را مالك تاكسی فرسوده پرداخت می كرد كه در نهایت به تحویل و جایگزینی خودروی جدید منجر شود.
این طرح از زمان اجرای خود چند مرتبه متوقف شد و دوباره به كارش ادامه داد. اوج توقف این طرح بهمن سال 1396بود كه دلیل آن طلبكاری 110میلیارد تومانی خودروسازان به گمرگ اعلام شد. طرح نوسازی‌ تاكسی‌های فرسوده پس از توقف چندماهه، خرداد امسال با حركتی كند به جریان افتاد.
مدیرعامل اتحادیه تاكسیرانی‌های شهری كشور علت توقف این طرح را نبود تناسب اعتبارات و انباشت فرسودگی دانست و گفت كه این موضوع باعث شده تا گمرك معوقات خود را به ایران خودرو نپردازد و در نتیجه شركت خودروساز نیز پیش فاكتور صادر نكند و در حقیقت می‌توان گفت اعتباری كه هرساله در قانون بودجه برای این نوسازی تاكسی ها تخصیص داده می شود، پاسخ انباشت فرسودگی را نمی‌دهد.
این توقف تا اوایل سال 97 ادامه داشت تا اینكه در خرداد امسال زمزمه‌هایی به گوش رسید كه قرار است شركت خودروساز صدور پیش فاكتور را برای تعویض تاكسی‌های فرسوده آغاز كند بنابراین این طرح در اواسط خرداد دوباره به جریان افتاد، اما روند بسیار كندی را طی كرد.
سایه مشكلاتی كه در زمینه تحریم و تغییرات ارزی در چندماهه اخیر پیش آمد بر سر طرح نوسازی تاكسی های فرسوده نیز سنگینی كرد و در عمل می توان گفت، طرح نوسازی تاكسی ها دوباره متوقف شده است.
گرانی قطعات خودرو و گرانی قیمت تمام شده خودرو كه هر روز شاهد بالاتررفتن آن هستم موجب شده است كه خودروساز در نبود ثبات قیمت و افزایش هرروزه قیمت آن برای تحویل تاكسی های نو كوتاهی كند و در عمل شاهد زانو زدن و توقف این طرح باشیم. طرحی كه در حمل و نقل عمومی شهری، نقش بسیار مهمی را ایفا می كند و با
نوسازی ناوگان تاكسیرانی به خصوص در كلانشهرها می تواند به كاهش آلودگی هوا كمك كند.

* قرار بود 90هزار تاكسی نوسازی شود
مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور به خبرنگار ایرنا گفت: برای نوسازی ناوگان تاكسیرانی بانك‌ها، گمرك و شركت خودروساز و همچنین اتحادیه تاكسیرانی فرآیند اجرایی را برعهده دارند.
او تاكید كرد: برای نوسازی ناوگان تاكسیرانی قرار شد كه 90هزار تاكسی نوسازی شود و در این زمینه بانك های ملت، تجارت و پارسیان عهده‌دار واگذاری تسهیلات 20 میلیون تومانی شدند.
وی ادامه داد: به مرور كه این طرح نوسازی جلوتر رفت در حوزه بانكی مشكلاتی به وجود آمد كه در نهایت به توقف طرح نوسازی تاكسی ها منجر شد.
ضامنی گفت: خدمات گمرك بسیار مهم است، چرا كه در فرایند نوسازی خودروهای فرسوده مراكز اسقاط دو عدد گواهی اسقاط را كه به ارزش 5 میلیون تومان محاسبه شده است، از محل گمرك از بودجه كشوری كارسازی می كند و 5 میلیون تومان هم از خود متقاضی كسر می شود و به این ترتیب خودروساز هم می تواند از تخفیفات گمركی در این زمینه برخوردار شود.
مدیرعامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور گفت: طرح نوسازی ناوگان تاكسیرانی چندین سال متوقف شده بود تا اینكه از ابتدای سال 95 دوباره این طرح شروع شد و قرار شد كه با حجم 186 هزار دستگاه تاكسی كه به سن فرسودگی 10 سال بر اساس قوانین موجود مصوبه هیات وزیران رسیده بودند، این نوسازی انجام شود.
ضامنی تصریح كرد: در این مسیر انباشت فرسودگی تاكسی ها و همچنین اعتباراتی كه برای بخش گمرك و نوسازی در نظر گرفته شده بود با هم تناسب نداشت.

* سه بار متوقف شد
وی ادامه داد: خودروساز طلبكار بود. این انباشت بدهی وقفه ای را در روند اجرایی طرح نوسازی تاكسی ها ایجاد كرد و روند نوسازی تاكسی‌ها كند شد.
مدیرعامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشوری اعلام كرد: سال گذشته شاهد بودیم كه به واسطه وقفه ایجاد شده پیش بینی هایی كه در این طرح انجام شده بود، تحقق پیدا نكرد و حدود سه بار در سال 96 این طرح متوقف شد.
ضامنی گفت: دو عامل موجب توقف طرح نوسازی خودروها در سال 1396 در بهمن ماه بود. در آن زمان 110 میلیارد تومان به خودروساز بدهكار بودیم در نهایت در سال 97 بدهی گمرك به شركت خودروساز توسط سازمان برنامه و بودجه كارسازی شد و مبلغ 110 میلیارد تومان معوقات تا پایان سال 96 پرداخت شد.

* 104 هزار و 500 نفر متقاضی تاكسی
وی اضافه كرد: در زمان حاضر 104 هزار و 500 نفر متقاضی نوسازی تاكسی تمام فرآیندهای سازی را انجام داده اند و منتظر صدور پیش فاكتور هستند، اما سرعت كار كند است.
ضامنی خاطرنشان كرد: در مسیر اجرای این طرح به مباحث جدیدی رسیدیم. تولید خودروساز پایین آمد و تبعات آن نیز متوجه تاكسی‌ها شد.
وی ادامه داد: در سال 97 حدود هزار پیش فاكتور صادر شد كه از این میزان فقط 350 تا كسی تحویل داده شده است. این عدد به هیچ عنوان تناسبی با نوسازی ناوگان تاكسیرانی و همچنین انباشت خودروهای فرسوده ندارد.
وی اعلام كرد: در طرح نوسازی ناوگان تاكسیرانی طوری برنامه ریزی شده است كه مراحل ثبت نام و تقاضا برای نوسازی تاكسی انجام شود اما تا زمان تحویل خودروی نو، تاكسی فرسوده از راننده تاكسی گرفته نمی‌شود و در اصل می‌توان گفت تحویل تاكسی كلید به كلید انجام می شود تا مشكلات معیشتی و كاری برای رانندگان تاكسی ایجاد نشود.

*نوسازی تاكسی ها فقط با همكاری یك خودروساز
ضامنی خاطرنشان كرد: یكی از مشكلات نوسازی ناوگان تاكسیرانی این است كه برای نوسازی فقط از ظرفیت شركت ایران خودرو استفاده می شد. در این زمینه مباحث انحصاری بودن نیز مطرح می‌شد كه سرعت را در این كار كند می كرد.
وی ادامه داد: به همین دلیل بود كه با همكاری سایپا دو خودروی آریو و برلیانس نیز در دستور كار نوسازی ناوگان تاكسیرانی قرار گرفت و این خودروساز نیز وارد طرح شد به این دلیل كه می‌خواستیم در سال 97 اجرای طرح نوسازی ناوگان تاكسیرانی شتاب بیشتری بگیرد.

*نوسانات ارز و افزایش قیمت خودرو
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی كشور گفت: اوایل سال 97 كار نوسازی تاكسی ها طبق روال پیش می رفت تا اینكه مباحث جدید در زمینه تحریم و همچنین نوسانات ارز و افزایش قیمت خودرو پیش آمد.
وی افزود: حدود یك و نیم ماهه اوایل سال بود هنوز شورای رقابت قیمت های جدید را مشخص نكرده بود و در نهایت حدود دو میلیون تومان به قیمت محصولات ایران خودرو اضافه شد اما دوباره شاهد تحریم‌های دیگر بودیم كه به افزایش مجدد قیمت خودرو منجر شد. اكنون ارز دولتی از خودروها حذف شده و ارز ثانویه جایگزین شده است و به این ترتیب خودروهای سمند، پژو، برلیانس و آریو را دستخوش تغییرات افزایش قیمت كرده است.
وی اعلام كرد: به این ترتیب بود در عمل واگذاری تاكسی كند شد. خودروساز از دادن خودرو امتناع كرد و طرح نوسازی تاكسی ها اكنون به صورت قطره چكانی به كار خود ادامه می داد.

* انباشت 116هزار تاكسی فرسوده داریم
ضامنی گفت: در حال حاضر انباشت 116 هزار تاكسی فرسوده داریم كه تا پایان سال به 150هزار عدد خواهد رسید.
وی با اشاره به اینكه ثبت سفارش خودرو وارداتی متوقف شده است، گفت: در طرح نوسازی تاكسی ها، اسقاط بدون جایگزین داریم اما عده ای از رانندگان قصد ماندن در ناوگان تاكسیرانی را ندارند و به این ترتیب از ناوگان خارج می شوند و مبلغ اسقاط خودروی خود را دریافت می كنند، در اینجا ارزش اسقاط این نوع خودروها وابسته و تابع واردات خودرو است كه در عمل توقف ثبت سفارش خوردو وارداتی نیز یكی از موجبات توقف طرح نوسازی تاكسی ها شده است و با این روند امیدی به خروج تاكسی های فرسوده نداریم.

* 10درصد تاكسی ها بدون جایگزین
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور گفت: برآورد می شود از مجموع تاكسی های فرسوده 10درصد شامل فرآیند بدون جایگزین خواهند بود كه در این زمینه چون از ناوگان تاكسیرانی خارج می شوند به یك نوعی كمكی به اعتبارات دولتی خواهد شد.

* ورود خودروهای هیبریدی به ناوگان حمل و نقل عمومی
وی افزود: در 2سال گذشته شاهد ورود خودروهای هیبریدی به ناوگان حمل و نقل عمومی بودیم كه اتفاق خوبی بود. این طرح در كلانشهرها به صورت محدود انجام شد و بخش خصوصی هم از این طرح استقبال كرد.
ضامنی خاطرنشان كرد: ایران خودرو 4هزار و 500 خودرو را برای سال 96 وعده داده بود اما برای هزار خودرو پیش فاكتور داده شد و همچنین متعهد شده بود تا پایان شش ماهه اول امسال این خودروها تحویل دهد البته قیمت تحویلی بر اساس قیمت روز است.

*حوزه حمل و نقل عمومی نیاز به حمایت دارد
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور گفت: امسال شاهد اتفاقات غیر منتظره ای مانند تحریم ها و تغییرات ارزی بودیم و این مباحث حوزه نوسازی ناوگان تاكسیرانی را هم متاثر كرد. در صورتی كه با توجه به حجم بالای فعالیت ناوگان تاكسیرانی، در مجموع در حوزه حمل و نقل عمومی در چنین اوضاعی نیاز به حمایت داریم، چرا كه با این تاثیرات شاهد استرس در بخش كرایه تاكسی، اتوبوس و همچنین حمل بارشهری خواهیم بود.

*برای بخش حمل و نقل عمومی ارز دولتی تخصیص داده شود
ضامنی اعلام كرد: در مرحله نخست دولت باید بیشتر از بخش حمل و نقل عمومی حمایت كند و همچنین به این بخش ارز دولتی داده شود تا قیمت ها متعادل شود.

* پیشنهادهایی برای تقویت ناوگان حمل نقل عمومی
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشوری با توجه به مشكلات پیش آمده در روند نوسازی ناوگان تاكسیرانی به بیان پیشنهادهایی برای تقویت ناوگان حمل نقل عمومی و تاكسیرانی پرداخت و گفت: بهتر است دولت برای كاربری خودروهای شخصی، تاكسی ها و ناوگان حمل و نقل عمومی تفكیك قائل شود. این تفكیك می بایست در مبحث خودروهای وارداتی و ثبت سفارش ها نیز مود توجه قرار گیرد.
ضامنی ادامه داد: دولت باید شركت های خودروساز را الزام كند كه سهمی از تولید خود را به تاكسی و حمل و نقل عمومی اختصاص دهند. در این خصوص نیز درخواستی در كار گروه كاهش آلودگی هوا داشتیم كه قرار شد كه خودروساز و وزارت صنعت به این درخواست پاسخ دهند.

* راهكاری برای خروج تاكسی های بدون جایگزین داشته باشیم
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور تصریح كرد: در چند سال گذشته فرآیند واگذاری تاكسی به متقاضیان با ضابطه نبوده است. برخی كه كارشان تاكسی داری نبود و در این خصوص ذی حق نبودند، تاكسی گرفتند، اما در عمل هیچ نوع فعالیتی ندارند و فقط از ورود به طرح ترافیك و مصارف شخصی خود از این تاكسی ها استفاده می كنند.
ضامنی تاكید كرد: بنابراین باید تمهیداتی اندیشیده شود تا با ارائه طرحی مانند خروج آنها از ناوگان تاكسیرانی بدون جایگزین اقدام شود و پلاك این خودروهای تاكسی به پلاك شخصی تبدیل شود این طرح شامل تاكسی هایی است كه به سن 10 سال رسیده اند و معاینه فنی دارند.
وی ادامه داد: تبدیل این نوع تاكسی ها به پلاك شخصی موجب كاهش آلودگی هوا خواهد شد، چرا كه هر تاكسی به طور متوسط 200 كیلومتر در روز پیمایش دارد در صورتی كه پیمایش یك خودرو شخصی یك چهارم این میزان است به این ترتیب كمكی به كاهش آلودگی هوا خواهد شد.
مدیر عامل اتحادیه تاكسیرانی شهری كشور اظهار داشت: به این ترتیب پیش بینی می شود كه 20درصد ا زتاكسی ها از مسیر فعالیت ناوگان تاكسیرانی خارج خواهند شد.
ضامنی گفت: در طرح نوسازی 90 هزار تاكسی فرسوده در مجموع 72 هزار تاكسی ثبت نام كرده اند كه 61 هزار و 700 تاكسی جدید تحویل داده شده و 10 هزار و 800 تاكسی در فرآیند بدون جایگزین بودند.
گزارش از ناهید حاجی خانی
اجتمام *2181 * 3063