بر اين اساس با سرمايه گذاري به مراتب كمتر نسبت ساير بخشها، مي توان در حوزه صنايع دستي به اشتغال پايدار دست يافت و در شرايطي كه پديده خشكسالي خسارتهاي بسياري به بخش كشاورزي وارد كرده و موجب مهاجرت روستاييان به شهرها شده است، احياء صنايع دستي متكي بر ظرفيتهاي بومي و محلي اقدامي چاره سازي در اين حوزه نيز خواهد بود.
در اين ميان شهرستان گناباد با ظرفيتهاي زياد در حوزه صنايع دستي كه در بيشتر بخشها مانند سفالگري داراي قدمت پنج هزار ساله است از نقاط مهم هدف گردشگري كشور و استان خراسان رضوي مي باشد. هم اينك تنها 172 هنرمند در رشته هاي مختلف صنايع دستي مانند سفالگري، پارچه بافي، گليم بافي، معرق و منبت كاري، سبد بافي، نمد مالي، چاقوسازي و آهنگري در 15 كارگاه و 12 فروشگاه شهرستان گناباد فعاليت دارند.
بيشتر اين صنايع دستي با وجود قدمت و قابليتهاي خاص به تدريج در حال فراموشي هستند لذا احيا و توسعه كمي و كيفي آنها توجه بيشتر دست اندركاران را در بخشهاي دولتي، خصوصي و سرمايه گذاران مي طلبد.
يكي از گردشگران بازديده كارگاههاي سفالگري گناباد كه از بندرعباس به اين شهر سفر كرده به خبرنگار ايرنا گفت: صنعت سفالگري اين شهرستان با وجود قدمت كهن و نقوش تاريخي خود به نسبت سفالهاي ديگر مناطق از تنوع كافي برخوردار نيست و متناسب با نيازهاي بازار هدف توليد نمي شود.
عليرضا محمودي افزود: بايد در عين حفظ نقوش سنتي سفالها، با تنوع بخشي و بازاريابي دقيق در جهت رونق اين صنعت گام برداشت.
ثريا ثابتي نيز كه به همراه خانواده براي ديدن مناطق گردشگري و صنايع دستي به گناباد سفر كرده مي گويد: صنايع دستي اين شهرستان با وجود قدمت و اصالت بسيار در نقاط مختلف مناطق شهري و روستايي پراكنده هستند و وحدت رويه و مكاني براي تجميع و عرضه و معرفي آنها به مردم و گردشگران داخلي و خارجي وجود ندارد.
اين استاد رشته صنايع دستي مراكز آموزش عالي تهران، ناآشنايي با علم روز و تمركز فعاليت و طرحها به صورت سنتي و توليد با خاك فاقد كيفيت مناسب را از مشكلات توليدسفال در گناباد دانست.
يكي از فعالان توليد سفال مند گناباد نيز گفت: هنر سفالگري گناباد با وجود برخورداري از قدمت پنج هزار ساله براي نقش آفريني بيشتر در كاهش معضل بيكاري و توسعه اقتصادي منطقه نيازمند توجه مسئولان است.
هادي توسلي افزود: تا چند سال پيش 40 كارگاه سفالگري در گناباد فعال بود اما هم اكنون تعداد كارگاههاي فعال اين بخش به كمتر از 10 مورد كاهش يافته اند.
وي گفت: احيا و ماندگاري هنر سفالگري نيازمند توجه است. گناباد در سالهاي گذشته در ميان شهرهاي داراي صنعت سفالگري مانند لالجين همدان، شهررضا و ميبد پيشرو بود ولي هم اكنون نتوانسته از قابليتهاي خود در بازارهاي داخلي و خارجي حداكثر بهره را ببرد.
يكي از هنرمندان توليد معرق و منبت در گناباد هم گفت: با وجود توسعه فناوري ارتباطات تاكنون از اين ظرفيت براي معرفي و شناساندن هنر اين شهرستان استفاده نشده است.
محبوبه صمدي افزود: فضاي مجازي از ظرفيت موثري براي معرفي صنايع دستي برخوردار است و علاوه بر بازاريابي موجب معرفي هرچه بيشتر اين صنعت به ديگر نقاط ايران و حتي ساير كشورها مي شود و بستر افزايش سفر گردشگران داخلي و خارجي را به منطقه هموار مي كند. بر اين اساس با ايجاد گروه در فضاي مجازي در اين زمينه به موفقيتهاي خوبي دست يافتيم.
عليرضا سعادتي نيز كه در زمينه عرضه صنايع دستي گناباد از جمله پارچه بافي فعاليت مي كند گفت: حفظ طرحها و نقشهاي سنتي با وجود تنوع در طرحها از خصوصيات مهم هنرپارچه بافي اين شهرستان است.
وي ادامه داد: پارچه بافي از جمله هنرهاي سنتي قديم در گناباد است كه با دستگاه قديمي به نام طون توليد مي شود. اين نوع دستگاه پارچه بافي در شهرستان تربت‌جام با نام فربافي و در شهر يزد به نام شَعربافي معروف است. در دستگاه طون از نخ پنبه اي استفاده مي شود در حالي كه در دستگاه پارچه بافي ديگر مانند شعربافي، از موي شتر و انسان و حيوانات بهره گرفته مي شود.
او گفت: دستگاه قديمي فضاي زيادي را اشغال مي كرد و استفاده از نخ هم با محدوديتهايي همراه بود ولي دستگاههاي جديد با متراژ بالا در حدود هزار متر به بافت پارچه مي پردازد و فضاي كمي را هم اشغال مي كند.
رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گرشگري گناباد نيزبرندسازي، توسعه آموزش، تجارت الكترونيكي و حضور بيشتر در فضاي مجازي را از ضرورتهاي توسعه صنايع دستي اين شهرستان برشمرد.
عليرضا شناسايي گفت: هنرمندان صنايع دستي بايد با افزايش دغدغه به كار خود ارزش قائل شده و با نوآوري و همراه با افزايش كيفيت در طراحي و توليد، براي ارتقاي توليدات خود بكوشند.
وي افزود: ايجاد تشكل و تعاوني صنايع دستي گناباد را از ضرورتهاي مهم همگرايي و هم افزايي بين هنرمندان اين بخش برشمرد وگفت: بدين منظور جلساتي با حضور هنرمندان مربوطه در دست برگزاري است.
او با اشاره به پيگيريهاي متعدد براي كاهش معضل بيمه هنرمندان صنايع دستي و ايجاد مجتمع براي عرضه آنها در گناباد گفت: مركز آموزش سفال طي دو سال گذشته در روستاي مند اين شهرستان راه اندازي و نخستين دوره آموزشي بسته بندي صنايع دستي به صورت منطقه اي يك ماه پيش در آن برگزار شد.
وي حضور در نمايشگاههاي ميراث فرهنگي و صنايع دستي در سطوح كشوري و منطقه اي را از جمله اقدامات مهم براي معرفي قابليتهاي اين بخش در ساير نقاط طي امسال برشمرد.
گناباد در فاصله 287 كيلومتري جنوب مشهد واقع است.
2095/1858
گناباد- ايرنا- صنايع دستي به عنوان صنعتي مستقل، پويا و متكي بر داشته هاي بومي و محلي حوزه اي پرظرفيت براي بهره گيري از آن در رونق اقتصادي و به ويژه در موضوع حياتي اقتصاد مقاومتي محسوب مي شود.
