به گزارش خبرنگار ایرنا، برخورداری از 22 مزیت اقتصادی در منطقه آزاد برای سرمایه گذاری و تجارت نسبت به سایر مناطق ویژه اقتصادی باعث شده تا داشتن منطقه آزاد برای استان هایی چون مازندران ظرفیت كلان و بسیار مهم اقتصادی به حساب آید.
مهمترین مزیت های اقتصادی منطقه آزاد نسبت به سایر مناطق از جمله ویژه اقتصادی معافیت های مالیاتی و گاها گمركی صادراتی و وارداتی، جذب سرمایه گذاری خارجی با مالكیت 100درصدی، افزایش درآمد ناشی از فعالیت‌های خدماتی (حمل و نقل، بارگیری و تخلیه، بانكداری، بیمه گری و توریسم) و اشتغال است.
استان مازندران با قرارگیری در منطقه جنوبی دریای خزر و همسایگی 5 كشور حاشیه و با واسطه ارتباط با اروپا از طریق خط ریلی اینچه برون- آسیای میانه و تولید سالانه 7 میلیون تن محصولات كشاورزی و امكانات زیرساختی چون بندرامیرآباد در شرق از نگاه كارشناسان اقتصادی مهمترین نقطه برای ایجاد منطقه آزاد است.
شورای برنامه ریزی مازندران پس از بررسی 3 نقطه پیشنهادی برای ایجاد منطقه آزاد با اكثریت آراء طبق نظر كارشناسان، بندر و منطقه ویژه اقتصادی امیراباد را به دلیل داشتن حدود 2 هزار هكتار زمین و تجهیزات زیرساختی چون 15 دستگاه اسكله، در حال تجهیز به اسكله رورو ریلی، ظرفیت بارگیری 7.5 میلیون تنی و ارتقاء به 18 میلیون تن تا 2030 را منطقه آزاد پیشنهاد كردند كه در لایحه دولت برای تصویب به مجلس قرار گرفت.
این پیشنهاد دولت اوایل شهریورماه با مخالفت برخی نمایندگان مازنی در كمیسیون اقتصادی مجلس رد شد و پیش از ورود به صحن ناكام ماند.
*** روز از نو
استاندار مازندران برای حفظ حقوق توسعه ای استان، هفته گذشته دوباره با مصوبه شورای برنامه ریزی مازندران پیشنهاد تشكیل منطقه آزاد در امیرآباد را به دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد ارسال كرد كه در صورت تایید و تصویب در هیات وزیران در قالب لایحه برای تصمیم گیری قانونی به مجلس شورای اسلامی ارسال می شود.
بر اساس گزارش ها 2 نماینده مازندران نیز برای میانبر و تسریع در تصویب منطقه آزاد در امیرآباد با رایزنی رئیس مازنی مجلس شورای اسلامی و درخواست از دولت برای ارسال لایحه منطقه آزاد امیرآباد فعالیت گسترده ای را شروع كردند تا شاید زخم ناشی از چوب مخالفت برخی نمایندگان بر تن منطقه آزاد این خطه التیام یابد.
*** نگاه منطقه محوری آسیب جدی
یك كارشناس اقتصادی می گوید: مازندران از لحاظ داشتن منطقه آزاد اقتصادی حدود دو دهه عقب ماند و این عقب ماندگی ضررهای اقتصادی زیادی را متوجه استان كرد.
دكتر محمدعلی موحدمنش در گفت وگو با خبرنگار ایرنا دلیل اصلی مصوب نشدن منطقه آزاد ناشی از نگرش های منطقه محور و فشارهای سیاسی دانست و گفت: ما برای توسعه یافتگی در مازندران نیاز به تغییر نگاه های منطقه ای به استانی داریم و این كه این استان را در قالب كلانشهر ببینیم كه توسعه هر منطقه ای می تواند سود اقتصادی را نصیب سایر مناطق نیز برساند.
وی معتقد است: از نگاه اقتصادی می توان 3 منطقه آزاد اقتصادی را برای مازندران در قالب گردشگری برای غرب، صنایع تبدیلی كشاورزی( زراعت-باغ-آبزی) برای مناطق مركزی و صنعتی و تجاری در شرق پیش بینی كرد كه بتواند از مزیت های موجود اقتصادی استانی بیشتر استفاده شود.
موحدمنش با دفاع از تشكیل منطقه آزاد صنعتی در امیرآباد شرق مازندران مخالفت برخی نمایندگان این خطه شمال كشور با پیشنهاد دولت را نكوهش كرد و اظهار داشت: امیرآباد به دلیل دسترسی به آب های آزاد ( با واسطه)، راه آهن سراسری، نزدیكی به فرودگاه ظرفیت ارتقاء به منطقه ازاد صنعتی و تجاری را دارد و به جای مخالفت با گزینه دولت باید برای سایر ظرفیت ها نیز پیگیری صورت گیرد.
*** منطقه آزاد راهكار دم دستی توسعه مازندران
یكی دیگر از كارشناسان اقتصادی در مازندران می گوید: ایجاد منطقه آزاد در شرایط ركود اقتصادی ناشی از تحریم به دلیل دسترسی به تجارت آزاد می تواند راهكار مناسبی برای توسعه اقتصادی این استان باشد.
دكتر معصومه حسین زاده به خبرنگار ایرنا گفت: با وجود ظرفیت های خوبی كه مازندران برای ایجاد منطقه آزاد داشت، تاكنون از چنین مزیت هایی به دلیل نداشتن پشتوانه كارشناسی براثر لج و لج بازی نگاه های منطقه ای از بین رفت.
وی خط خوردن منطقه آزاد در فهرست لایحه پیشنهادی دولت در مجلس دهم را نیز ناشی از همین نگاه های منطقه محور بیان كرد.
حسین زاده معتقد است: باید با كار كارشناسی دقیق مناطقی از استان مازندران كه ظرفیت برای منطقه آزاد دارند را شناسایی و به دولت و مجلس معرفی كرد و با پرهیز از نگاه های منطقه محوری نسبت به استقرار آن تلاش كرد.
*** اجماع بر سرمنطقه آزاد
این استاد دانشگاه می گوید: از لحاظ اقتصادی 12 نوع منطقه آزاد از كشاورزی تا گردشگری و 000 متصور است و براساس مزیت های منطقه ای و ظرفیت های موجود برای هر نقطه یك منطقه را طبق كاركرد مصوب كرد.
حسین زاده گفت: با این رویكرد پس از اجماع نمایندگان مردم مازندران در مجلس شورای اسلامی می توان چند منطقه آزاد را همزمان برای این استان شامل گردشگری، كشاورزی، تجاری و صنعتی پیگیر كرد و به نتیجه رساند.
وی اضافه كرد: ما برای اجماع نیاز به همراهی مردم نیز داریم كه برای مشاركت پذیری اكثریت و باید به گونه ای برنامه ریزی شود كه سود ایجاد منطقه آزاد به تمام مردم برسد.
حسین زاده خاطرنشان كرد: اگرچه صرف داشتن منطقه آزاد نمی توان مزیت اقتصادی برای منطقه ای پیش بینی كرد، ولی برای مازندران به دلیل داشتن ظرفیت های اقتصادی این مزیت ها بیشتر از ضررهای احتمالی است.
این كارشناس اقتصادی معتقد است كه در صورت تصویب یك منطقه آزاد برای مازندران سایر مناطق دارای ظرفیت های مشابه می توانند به عنوان مكمل ظرفیت های خود را از طریق این منطقه دنبال كنند.
*** لایحه دولت برای منطقه آزاد در مازندران
دبیر كمیسیون كشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: پیگیری برای ایجاد منطقه آزاد در این استان پس از كار كارشناسی حدود 2 ساله استانداری با محوریت امیرآباد از طریق دولت در حال پیگیری است.
علی محمد شاعری به خبرنگار ایرنا افزود: ما برای ایجاد مناطق آزاد برای سایر نقاط استان نیز مخالفتی نداشته و در صورتی كه دولت موافق ایجاد چند منطقه آزاد در این خطه شمال كشور باشد، همه ما از این نقطه نظر با قوت حمایت خواهیم كرد.
وی اضافه كرد: در شرایط فعلی طبق كار كارشناسی بندر امیرآباد در شرق مازندران به دلیل داشتن مزیت های زیرساختی و منطقه ای، معرفی شد و پس از ایجاد ان می توان از ظرفیت های سایر نقاط استان نیز استفاده كرد.
وی خواهان تسریع دولت در ارایه لایحه منطقه آزاد اقتصادی امیرآباد در شرق مازندران به مجلس شورای اسلامی شد.
***شروع از نقطه صفر
استاندار مازندران گفت: پیگیری ایجاد منطقه آزاد برای مازندران از نقطه صفر كه ارایه پیشنهاد به شورای عالی مناطق آزاد بود در حال پیگیری است و در صورت تایید برای تصویب به هیات دولت می رود.
محمد اسلامی افزود: چنانچه دولت این پیشنهاد مازندران را مصوب كند، از طریق لایحه ای به مجلس شورای اسلامی ارسال می كند و مجلس دهم در این ارتباط تصمیم گیرنده اصلی می شود.
نماینده عالی دولت در مازندران پیشنهاد شورای برنامه ریزی برای منطقه آزاد را امیرآباد در شرق پس از كار كارشناسی اعلام كرد.
***ایده ایجاد مناطق آزاد
ایدهٔ ایجاد مناطق آزاد تجاری به پس از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد كه كشورهای زیادی پس از این جنگ به استقلال رسیدند و این كشورها در صدد برآمدند تا آثار عقب ماندگی را از بین ببرند. در این راستا، رسیدن به استقلال اقتصادی-صنعتی را یكی از مهمترین عوامل پیشرفت دانسته و بدین جهت در پی یافتن نظریه‌ها و راهبردهایی بودند كه هر چه سریع‌تر آثار عقب ماندگی را زدوده و صاحب صنعت شوند.
چندین نظریه و استراتژی جهت توسعه صنعتی ارائه شدند، از جملهٔ آن‌ها، استراتژی تشویق یا توسعه صادرات بود كه پس از سرخوردگی كشورهای در حال توسعه از سیاست جایگزینی واردات، به عنوان سیاستی كه می‌تواند توسعه اقتصادی را به ارمغان بیاورد، توسط مؤسساتی نظیر سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) پیشنهاد و تشویق می‌شد.
نكتهٔ مهم قابل ذكر این است همان‌طور كه در قلب سیاست جایگزینی واردات، حمایت از صنایع نوزاد بود، در قلب سیاست توسعهٔ صادرات بحث ایجاد مناطق آزاد تولیدی و تجاری مطرح بود و ادعا می‌شود اگر چنین مناطقی ایجاد شود بسیاری از كمپانی‌های خارجی انگیزهٔ سرمایه‌گذاری در این مناطق خواهند داشت كه به تبع آن، تكنولوژی جدید، اشتغال و توان صادرات و ارز از آن حاصل خواهد گردید كه توسعهٔ صنعتی كشور را به دنبال خواهد داشت، لذا مناطق آزاد تجاری مورد توجه قرار گرفتند.
6982/1899
ساری - ایرنا - در حالی تصویب منطقه آزاد اقتصادی برای مازندران از لایحه پیشنهادی دولت به مجلس شورای اسلامی حذف شد كه به گفته كارشناسان، این استان به دلیل داشتن ظرفیت های بالای اقتصادی از هر لحاظ نسبت به سایر استان ها برتری دارد.
