۲۴ شهریور ۱۳۹۷، ۸:۴۴
کد خبر: 83033386
T T
۰ نفر
از دارالفنون تا پلی تكنیك؛90 سال با دانشگاه امیركبیر

تهران - ایرنا - نخستین دانشگاه در كشور به سبك دنیای مدرن توسط میرزا تقی خان امیركبیر با عنوان دارالفنون تاسیس شد كه به گفته سید احمدرضا معتمدی رییس كنونی دانشگاه صنعتی امیركبیر، این مركز علمی همان پلی تكنیك سابق بود كه در سال 1335 اولین فارغ التحصیلان دانشگاهی را تحویل جامعه داد.

یكی از شاخص‌ های اعتباری هر دانشگاهی را قدمت آن مركز علمی تعیین می كند و بر همین اساس بسیاری از كشورها در صدد هستند تا با بررسی هویت اصلی دانشگاه، فعالیت‌هایی را از گذشته حتی اگر همسو با فعالیت فعلی‌شان نباشد، بیابند تا بتوانند به قدمت دانشگاه اضافه كنند؛ دانشگاه استنفورد مثال بارز این امر است كه قدمتی بالغ بر ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال برای آن قائل هستند در حالی كه در ابتدا این دانشگاه كلیسا بوده است.
به گزارش گروه دانشگاه ایرنا ، پلی تكنیك تهران، دانشگاهی بزرگ با سابقه بسیار طولانی است كه پس از انقلاب اسلامی به صنعتی امیركبیر تغییر نام یافت و ازاین دانشگاه با نام استنفورد ایران یاد می شود .
دانشگاه صنعتی امیركبیر به عنوان یكی از دانشگاه های مفتخر به داشتن تعداد زیادی فارغ‌ التحصیل است كه جزو مفاخر علمی ایران و جهان چه داخل ایران و چه خارج آن محسوب می‌شوند.
بسیاری از پروژه‌های كلان ملی در این دانشگاه انجام می‌شود. پروژه‌هایی نظیر ابر كامپیوتر ایرانی، انواع ماهواره‌های فضایی، ساخت هواپیمای مسافربری ملی، موتور خودروی ملی و بسیاری پروژه های دیگر.
بسیاری از مقامات و افراد سطح بالای كشوری از این دانشگاه فارغ‌ التحصیل شده‌اند. حضور در این دانشگاه نیازمند كسب رتبه‌های بالا در كنكور سراسری ایران است.
تاریخ تاسیس دانشگاه امیركبیر به سال 1307 هجری خورشیدی باز می گردد دراین سال «هنرسرای عالی» با هدف ایجاد زمینه های لازم برای تحصیلات دوره های عالی مهندسی در ایران، با همكاری آلمانی ها در خیابان 30 تیر ( قوام السطنه) تاسیس شد.
شكل گیری اولیه دانشگاه در آبان ماه 1335 است؛ در آن زمان، هسته اولیه دانشگاه، به عنوان «پلی تكنیك تهران» به منظور توسعه فعالیت های دو موسسه فنی وقت، «انستیتو مهندسی راه و ساختمان» و «هنرسرای عالی» شكل گرفت.
در سال 1336 نخستین دوره دانشجویان از طریق آزمون داخلی پذیرفته شدند و از سال 1337 فعالیت آموزشی پلی تكنیك تهران، به طور رسمی با پنج رشته شیمی مهندسی برق و الكترونیك، مكانیك، نساجی و راه و ساختمان آغاز شد.
پس از انقلاب اسلامی، این مركز آموزش عالی به دانشگاه صنعتی امیركبیر تغییر نام یافت.
سرپرستی مدرسه عالی راه و ساختمان نیز از سال 1356 به پلی تكنیك تهران واگذار شد و به این ترتیب این واحد به عنوان پنجمین بخش از پلی تكنیك تهران محسوب شد.
با رشد تدریجی پلی تكنیك تهران تا سال 1357، پنج بخش به دانشكده اضافه شد.
دانشكده فنی هسته اصلی پلی تكنیك تهران را ایجاد كرده و از 6 انستیتو یا گروه آموزشی با عنوان «مهندسی برق و الكترونیك»، «مهندسی شیمی و پتروشیمی»، «مهندسی نساجی و پلیمر»، «مهندسی مكانیك»، «مهندسی معدن» و «مهندسی صنایع» تشكیل شد.
همچنین دانشكده تربیت دبیر فنی و علوم در سال 1355 با همكاری وزارت آموزش و پرورش فعالیت خود را آغاز كرد.
دانشكده علوم پایه و كامپیوتر نیز به منظور ارایه درس های پایه برای دانشجویان دیگر دانشكده ها ایجاد شد كه دانشجویان این دوره ها، مدرك تحصیلی از دانشكده دریافت نمی كردند.
در عین حال، انیستیتو تحصیلات تكمیلی و تحقیقات به منظور اداره و سرپرستی مقطع كارشناسی ارشد و امور تحقیقاتی دانشگاه دایر شد. در آن زمان پنج دوره كارشناسی ارشد و یك موسسه تحقیقاتی با عنوان 'مركز تحقیقات صنایع غذایی' زیر نظر این انستیتو مدیریت می شد.

**اولین های دانشگاه
پلی تكنیك تهران در جریان انقلاب اسلامی، یكی از پایگاه های فعال دانشگاهی بود و در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی نقش فعالی بر عهده داشت.
پس از پیروزی نقلاب اسلامی، پلی تكنیك تهران در سال 1358 به دانشگاه تبدیل شد و به افتخار امیركبیر، كه به گسترش و توسعه پایه های علم نوین و صنعت در كشور اهتمام داشت، به نام دانشگاه صنعتی امیركبیر نامگذاری شد. این دانشگاه به منظور توسعه و گسترش در زمینه های فنی و مهندسی و همسویی با هدف های علمی و فرهنگی انقلاب تجدید سازمان یافت و در این چارچوب تحولات چشمگیری در آن صورت گرفت.
دانشكده تربیت فنی و علوم، به علت مطابقت هدف های آن با مراكز تربیت معلم از دانشگاه صنعتی امیركبیر جدا و در مجموعه دانشگاهی تربیت معلم قرار گرفت.
همچنین مدرسه عالی ساختمان، از دانشگاه صنعتی امیركبیر جدا و به مجموعه ای با عنوان دانشگاه خواجه نصیر طوسی اضافه شد.
در عین حال ایجاد دانشكده ها و دوره های جدید به خصوص دوره های تحصیلات تكمیلی، منجر به تأسیس 6 دانشكده جدید درطول سال های 1367 تا 1374 شد.

**جایگاه دانشگاه در كشور
دانشگاه صنعتی‏ امیركبیر به موازات فعالیت‏ های گسترده آموزشی به اقدامات ارزنده ‏ای در زمینه پژوهش و گسترش روند تحقیقات به عنوان پشتوانه كیفیت آموزشی و نیز پایه و اساس رشد تكنولوژی و توسعه ملی اهتمام ورزیده و توانسته است در هر دو زمینه آموزش و تحقیق به موفقیت‏ های چشمگیری نائل شود.
امیركبیر یكی از با سابقه ترین موسسه های آموزش عالی كشور در زمینه فنی و مهندسی است كه به مرور زمان به لحاظ كمی و كیفی گسترش فراوانی یافته است؛ به گونه ای كه امروز این دانشگاه به عنوان مادر دانشگاه‌های صنعتی كشور تلقی می شود.

**مدیریت دانشگاه
پس از حبیب نفیسی بنیانگذار پلی تكنیك تهران، چند ماهی درسال 1341 مهرداد عابدی به جای وی ریاست پلی تكنیك را بر عهده داشت. سپس در اواخر همین سال، محمدعلی مجتهدی رییس اسبق دبیرستان البرز، به ریاست پلی تكنیك منصوب شد.
پس از مجتهدی، علی اكبر بینا حدود یك سال و نیم ریاست پلی تكنیك را بر عهده داشت و در اوایل سال 1346 (یا اواخر سال 45) نفیسی كه از آمریكا بازگشته بود به طور مجدد به ریاست پلی تكنیك منصوب شد. یكی از اقداماتی كه او در ریاست مجددش برای پلی تكنیك انجام داد، تهیه تاریخی منسجم از پلی تكنیك بود كه این كار توسط چند كارشناس یونسكو كه نفیسی ازآنها دعوت به همكاری كرده بود انجام شد.
یگانه حائری دارنده نخستین دكترای متالوژی در كشور، محمد جعفر جد بابایی، كاظم نجم آبادی، حسین ماهبان، سیروس شفیعی، میری از دانشكده فنی دانشگاه تهران، مهدی از اساتید دانشكده مهندسی برق، حسن فرید اعلم، سید كمال الدین نیك روش دكترای برق، حسن رحیم زاده ، علی اكبر رمضانیانپور، رضا حسینی ابرده، محمد حسین سلیمی نمین، علیرضا رهایی، عبدالحمید ریاضی، سید احمد فهیمی فر و علیرضا رهایی به ترتیب ریاست و یا سرپرستی این دانشگاه را بر عهده داشتند و سید احمد معتمدی از سال 1393 تاكنون این مسوولیت را عهده دار است.

**جاذبه های دانشگاه
كتابخانه «شهید صبوری» به عنوان كتابخانه مركزی و مركز اسناد علمی دانشگاه صنعتی امیركبیر در زمره بزرگترین كتابخانه فنی و مهندسی پایتخت، یكی از غنی‏ ترین كتابخانه‏ های دانشگاهی در حوزه علوم پایه و فنی مهندسی در سطح منطقه به شمار می ‏آید.
این كتابخانه شامل كتابخانه مركزی و 16 كتابخانه اقماری در تهران و بندرعباس است كه تامین نیازهای اطلاعاتی مراجعان خود را در قالب كتاب، نشریه، مقاله، لوح فشرده و بانك‏ های اطلاعاتی برعهده دارد.
كتابخانه مركزی دانشگاه صنعتی ‏امیركبیر همان‌گونه كه در سال های گذشته به عنوان یكی از دانشگاه‌های موفق فنی و مهندسی كشور، در امور علمی و آموزشی و تربیت‏ نیروی كارآمد، نقش سازنده‏ای در جهت شكوفایی صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی كشور ایفا كرده است.
این كتابخانه براساس چشم انداز ترسیم شده، تلاش دارد تا با بهره‏ مندی از سیستم‏های آموزشی و پژوهشی برتر، متعهد به پرورش پیشگامان علوم و فناوری در بالاترین سطوح منطقه‏ ای و بین المللی باشد آن‌گونه كه مبتنی بر ماموریت و اهداف راهبردی تا سال 1404، در زمره یكصد دانشگاه برتر جهان محسوب شود.

**افتخارات دانشگاه
از جمله افتخارات این دانشگاه می توان به كسب عنوان قطب علمی در رشته های مهندسی مكانیك، مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی نساجی، مهندسی پزشكی، مهندسی هوافضا، مهندسی عمران و مهندسی كامپیوتر و فناوری اطلاعات، رتبه ممتاز در جشنواره خوارزمی و دریافت ده ها جایزه در این جشنواره و عناوین برتر المپیادهای دانشجویی ملی و بین المللی، كسب عناوین ارزنده توسط دانشجویان نخبه و خلاق از رقابت های مختلف علمی دانشجویی در سطح جهان؛ از جمله كمیكار (مسابقه ای برای دانشجویان رشته شیمی) و رباتیك، كسب رتبه اول تحقیقات در میان دانشگاه‌های فنی مهندسی كشور در چندین دوره ارزشیابی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و كسب رتبه اول ارتباط صنعت با دانشگاه و انجام طرح های مهم ملی اشاره كرد.
همچنین، ارتباطات بین الملل علمی دانشگاهی و امضای تفاهم نامه با دانشگاه های معتبر جهان، جذب نخبگان و استعدادهای درخشان و اعطای تسهیلات به آنان از جمله امكان تحصیل همزمان دو رشته دانشگاهی برای دانشجویان ممتاز و ورود به مقاطع ارشد و دكترا بدون كنكور، برخورداری از آزمایشگاه های مدرن و مجهز و انجام پروژه های شاخص ملی از جمله ساخت سریعترین ابررایانه سوپركلاستر و طراحی، ساخت و پرتاپ ماهواره، برگزاری كنفرانس ها، سمینارها و همایش های مختلف علمی در سطوح ملی و بین المللی، پیشرو بودن در پژوهش هسته ای و نقش آفرینی اساتید و دانشجویان در موفقیت كشور برای دستیابی به چرخه سوخت هسته ای و بهره مندی از چهره های ماندگار، اساتید و دانشجویان نمونه كشور دیگر افتخارات دانشگاه محسوب می شود.

**مراكز پژوهشی و تحقیقاتی
دانشگاه دارای مراكز تحقیقاتی و پژوهشی مختلفی از جمله پژوهشكده های اپتیك ، لیزر و فوتونیك، انرژی، انرژی های تجدید پذیر، بهره برداری ایمن شبكه، پرتوفرآیند، تكنولوژی مواد و صنایع معدنی، حمل و نقل و سامانه های هوشمند، رنگ و پلیمر، سیستم‌های تشخیص پزشكی، علوم و فناوریهای فضا، فناوری اطلاعات و ارتباطات، فناوری خودرو، فناوری مخابرات و الكترومغناطیس، فناوری های نو، مطالعات آینده، محیط زیست، مواد و فناوری های پیشرفته در نساجی، نانوفناوری، نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین مراكز تحقیقاتی شامل آپا، تكنولوژی و دام بتن، پردازش های فوق سریع، سازه و زلزله و مهندسی صنایع و بهره وری است.
این دانشگاه علاوه بر مراكز تحقیقاتی و پژوهشی، از واحد مدیریت مراكز رشد و كارآفرینی با استعداد 18 شركت به عنوان زیرمجموعه بهره مند است.

**دانشگاه در زمان حاضر
در زمان حاضر دانشگاه صنعتی امیر كبیر با وجود 16 دانشكده شامل مهندسی برق، مهندسی پزشكی، مهندسی پلیمر و رنگ، ریاضی و علوم كامپیوتر، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی عمران و محیط‌ زیست، فیزیك و مهندسی انرژی، مهندسی‌ كامپیوتر و فناوری اطلاعات، مهندسی مكانیك، مهندسی معدن و متالورژی، مهندسی نساجی، مهندسی نفت، مهندسی كشتی سازی، و مهندسی هوافضا، مدیریت، علم و فناوری و هم چنین سایت مجهز آموزشی و پژوهشی در بندرعباس و دو واحد دانشگاهی در ماهشهر و گرمسار با نزدیك به 550 كادر آموزشی تمام وقت و با ظرفیت حدود 14هزار دانشجو در 48 گرایش مقطع كارشناسی، 132 گرایش در مقطع كارشناسی ارشد و 44 گرایش در مقطع دكترا و هم چنین فرا دكترا، به تربیت نیروی های متخصص و پژوهشگر مورد نیاز جامعه می پردازد.
این دانشگاه علاوه بر این، در چهار گروه آموزشی مستقل شامل فرهنگ و معارف اسلامی، زبان خارجی، تربیت‏ بدنی و شیمی نیز خدمات آموزشی ارایه می كند.
این دانشگاه توانسته است با توسعه فعالیت های آموزشی، تحقیقاتی و دانشجویی، جایگاهی برتر را در میان مراكز علمی و تحقیقاتی به خود اختصاص دهد.
دانشگاه پلی تكنیك تهران در طول سال ها فعالیت مستمر بویژه بعد از انقلاب شكوهمند اسلامی، با بیش از 40 هزار نفر دانش آموخته فنی و مهندسی خدمات گسترده ای در چارچوب اهداف آموزش عالی و تحقیقاتی كشور ارایه كرده است.
**6984**9187**1601**