تعزيه خواني روز عاشوراي حسيني در گناباد از قدمت و جايگاهي ويژه در خراسان رضوي و به خصوص جنوب اين استان برخوردار است. تعزيه خواني روز عاشورا كه قدمتي 200 ساله در گناباد دارد امروز 29 شهريور نيز روز در 12 روستا و منطقه اين شهرستان همچون نوقاب، رهن، بيلند، باغ آسيا و رياب برگزار شد.
عبدالله نوقابي پايه گذار مراسم تعزيه خواني در شهرهاي جنوبي خراسان رضوي و گناباد به شمار مي رود كه 200 سال پيش اواخر دوره زنديه وآغاز حكومت قاجار در منطقه نوقاب گناباد سكني گزيد و 80 مجلس مختلف شبيه خواني را وقف مجالس تعزيه خواني كرد.
حاج عبدالله نوقابي مردي باتقوا، بانفوذ، ثروتمند و نيكوكار بود و باقيات صالحاتي چون مسجد، حسينيه، حمام و آب انباردر اين منطقه از وي به يادگار مانده است.
بعد از حاج عبدالله نوقابي فرزندان وي همچنان اين آيين را زنده نگهداشتند و به تدريج تعزيه خواني در 11 نقطه ديگر شهرستان گناباد نيز داير شده و همچنان روز عاشورا برگزار مي شود.
در مراسم تعزيه خواني كه از اوايل صبح روز پنجشنبه و همزمان با عاشوراي حسيني در گناباد با حال و هواي خاص و حضور ارادتمندان اهل بيت(ع) برگزار شد، روايت قيام حسيني از زمان جدايي حر از لشكر يزيد و پيوستنش به صف حضرت سيدالشهدا(ع) و جانفشانيهاي ديگر ياران آن حضرت شروع و به زمان شهادت حضرت اباعبدالله الحسين(ع) خاتمه يافت.
اين آيين از مقابل منزل يكي از بانيان و پيشكسوتان تعزيه خواني گناباد شروع شد و به سمت مسجد بالاي نوقاب ادامه يافت.
از ديگر بانيان تعزيه خواني گناباد مي توان مرحوم شيخ محمدباقر عماد، مرحوم ابوالحسن سعيد يان، علي آقا عمادي ،مرحوم كربلايي حسن نجارو درحال حاضر حاج اسماعيل سالاري و انجمن نمايش را نام برد.
همزمان با روز عاشوراي حسيني گناباد سراسر عزا و ماتم است و بيرقهاي سياه بر سردر مساجد، حسييه ها و تكايا، مدارس و دانشگاهها و مراكز آموزش عالي اين مناطق نصب شده است.
مراسم عزاداري ايام سالروز شهادت سرور و سالار شهيدان جهان حضرت اباعبدالله الحسين(ع) كه در مساجد و حسينيه ها تكايا و بيش از 150 هيات عزاداري در گناباد از ابتداي ماه محرم آغاز شده در روز عاشورا به نقطه اوج خود رسيد و با شور خاصي در حال برگزاري است.
به همين مناسبت مرقد امامزاده سلطان محمدعابد برادر بزرگ امام رضا(ع) در بخش كاخك گناباد نيز حال و هواي خاصي دارد و مملو از شيفتگان حضرت سيدالشهدا(ع) است.
عزداران حسيني با شنيدن گلبانگ اذان ظهر به ياد نماز ظهر عاشوراي حضرت اباعبدالله(ع) سوگواري خود را براي لحظاتي متوقف كرده و بعد از انجام فريضه نماز به ادامه سوگواري پرداختند.
گناباد در فاصله 287 كيلومتري جنوب مشهد واقع است.
2095/1858
گناباد- ايرنا- انتقال معارف، ارزشها و تصوير رشادتهاي حضرت سيدالشهدا(ع) و ياران باوفاي ايشان در كنار عزاداريها با آيينهاي خاص در نقاط مختلف ايران اسلامي همراه است و در اين ميان تعزيه خواني روز عاشورا حال و هواي خاصي دارد.
