سه كشور اردن، بحرين و كويت اولين كشورهايي هستند كه امريكا چتر امنيت ضدموشكي خود را از آنها جمع مي‌كند. بر اساس گزارش وال‌استريت‌ژورنال به دستور مستقيم جيمز متيس، وزير دفاع ايالات متحده، چهار سامانه پدموشكي پاتريوت متعلق به امريكا از خاك اردن، كويت و بحرين خارج مي‌شوند. اين اقدام از سوي امريكا بخشي از تغيير استراتژي نظامي براي افزايش تمركز دفاعي بر روسيه و چين عنوان شده است. هر چند برخي كشورهاي خاورميانه پيش از اين مستقيما سامانه‌هاي هاوك، پاتريوت و تاد امريكايي خريداري كرده‌اند، اما اردن و بحرين براي پركردن جاي سامانه‌هاي خارج شده مجبور هستند، هزينه‌هاي كلاني براي خريد سامانه‌هاي جايگزين پرداخت كنند.
سامانه‌هاي موشكي پاتريوت امريكايي، سامانه‌هاي پدافند هوايي هستند كه توانايي مقابله با پرنده‌هايي از جمله جت‌هاي جنگنده و موشك‌هاي بالستيك را دارند. بر اساس گزارش رسانه‌هاي امريكايي چهار سامانه مذكور كه تا پيش از اين در خاورميانه فعال بودند، كاملا از مدار خارج شده‌اند و تا يك ماه ديگر به خاك ايالات متحده منتقل مي‌شوند.
به گفته مقام‌هاي نظامي امريكايي مقصد نهايي اين سامانه‌ها مشخص نشده است، اما قرار است كه عمليات تعمير و ارتقاي آنها در خاك امريكا انجام شود و برنامه‌اي براي بازگرداندن اين سامانه‌ها به خاورميانه وجود ندارد. به نوشته وال‌استريت‌ژورنال هر چند كه چتر ضدموشكي پاتريوت امريكا در خاورميانه باقي مي‌ماند اما به گفته مقام‌هاي نظامي با خروج اين چهار سكو از مدار، توان شبكه پدافندي كاهش چشمگيري پيدا خواهد كرد.
**عملي كردن تهديد ترامپ
دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري امريكا از زمان انتخاب به اين مقام، بارها تهديد كرده است كمك‌هاي امنيتي خود به خارج را كاهش خواهد داد. تازه‌ترين تهديد ترامپ سه‌شنبه شب در سخنراني او در مجمع عمومي سازمان ملل متحد تكرار شد، جايي كه به كشورهاي عضو سازمان كشورهاي صادركننده نفت اوپك هشدار داد بسياري از اين كشورها از خدمات امنيتي امريكا بهره‌مند مي‌شوند، اما به اندازه كافي براي كاهش قيمت نفت با واشنگتن همكاري نمي‌كنند. خروج سامانه‌هاي ضدموشكي پاتريوت از كشورهاي خاورميانه مي‌تواند گامي براي عملي كردن تهديدهاي ترامپ براي جمع كردن چتر حمايتي از كشورهاي عربي خاورميانه باشد كه براي تامين امنيت خود به شدت به حمايت امريكا وابسته‌اند.
همزمان با اين اقدام ايالات متحده امريكا بزرگ‌نمايي در مورد توان موشكي ايران و ادعاي تهديدآميز بودن توان دفاعي موشكي تهران را بار ديگر روز سه‌شنبه با انتشار يك گزارش 48 صفحه‌اي تكرار كرده است. در گزارشي كه همزمان با سخنراني ترامپ در مجمع عمومي سازمان ملل متحد منتشر شد، آمده است كه جمهوري اسلامي ايران «زرادخانه‌اي از صدها موشك در اختيار دارد كه همسايگانش را در منطقه تهديد مي‌كند.» مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران بارها تاكيد كرده‌اند كه توان موشكي جمهوري اسلامي ايران كاملا ماهيت دفاعي دارد و تهديدي عليه هيچ كشور خارجي نيست.
جيمز متيس از زمان انتخاب به عنوان وزير دفاع امريكا، استراتژي تغيير تمركز امريكا از خاورميانه به جنوب شرقي آسيا را آغاز كرده است. به نوشته وال‌استريت‌ژورنال متيس چند ماه بعد از انتخابش به اين مقام به ژنرال جوزف ووتل، فرمانده سنتكام (فرماندهي مركزي امريكا در خاورميانه) خبر داده است كه زمان كاهش حضور نظامي امريكا در خاورميانه و انتقال تجهيزات به شرق براي رويارويي با رقبايي مانند چين و روسيه فرارسيده است. چندين هزار نيروي نظامي ايالات متحده امريكا در بحرين، اردن و كويت مستقر هستند و بحرين ميزبان پايگاه پنجم نيروي دريايي امريكايي است.
وزارت دفاع امريكا رقم دقيقي در مورد تعداد نيروهاي امريكايي مستقر در خارج از مرزهاي اين كشور و پراكندگي آن اعلام نمي‌كند. بيل اوربان، سخنگوي فرماندهي مركزي ارتش ايالات متحده امريكا در پاسخ به وال‌استريت‌ژورنال در مورد دلايل جابه‌جايي سامانه‌هاي پاتريوت از خاورميانه گفته است: «فرماندهي مركزي كاملا به ادامه همكاري با متحدان و شركاي منطقه‌اي براي اشاعه ثبات و امنيت منطقه‌اي پايبند است. با اين حال به دليل نگراني‌هاي امنيتي ما در مورد هرگونه جابه‌جايي مربوط به تجهيزات خاص اظهارنظر نمي‌كنيم.»
**سامانه‌هاي رقيب
تصميم امريكا براي جمع كردن سامانه‌هاي پاتريوت از كشورهاي عربي خاورميانه در شرايطي عملي مي‌شود كه روسيه به تازگي حضور سامانه‌هاي پدافندي خود را در منطقه گسترش داده است. مسكو به تازگي اعلام كرده است كه بعد از تاخيري پنج‌ساله واگذاري سامانه‌هاي پيشرفته موشكي اس300 به سوريه را آغاز مي‌كند و همزمان تركيه هم با امضاي قراردادي به خريداران سامانه موشكي اس-400 روسيه اضافه شده است.
امريكا تهديد كرده است كه ورود سامانه‌هاي اس-300 به سوريه باعث افزايش تنش‌ها در اين كشور بحران‌زده خواهد شد. در عين حال واشنگتن با اجراي اولين تحريم‌هاي عمده بر اساس قانون كاتسا، يك كمپاني نظامي چيني را به دليل سفارش سامانه موشكي اس-400 روسي تحت تحريم قرار داده است. اين تحريم‌ها باعث نگراني ديگر مشتريان اس-400 روسي از جمله تركيه و هند شده است كه به تازگي قراردادهايي براي دريافت اين سامانه موشكي امضا كرده‌اند.
**عقب‌نشيني براي دوشيدن بيشتر
ايالات متحده امريكا در شرايطي تجهيزات نظامي خود را از خاورميانه خارج مي‌كند كه كشورهاي خاورميانه به عنوان بزرگ‌ترين مشتريان سلاح‌هاي توليد امريكا، هزينه‌هاي كلاني براي خريد جايگزين اين سامانه‌ها در منطقه به امريكا پرداخت مي‌كنند. در اين ميان سامانه‌هاي پاتريوت و تاد امريكايي، از جمله سودآورترين كالاهاي نظامي هستند كه دولت امريكا به دولت‌هاي عربي حاشيه خليج‌فارس مي‌فروشد. سال 1991، دولت عربستان‌سعودي اولين كشوري در خاورميانه بود كه سامانه‌هاي پاتريوت امريكايي دريافت كرد تا توانايي پدافندي خود را در برابر موشك‌هاي بالستيك افزايش دهد.
به نوشته ديفنس‌نيوز، عربستان‌سعودي تاكنون براي دريافت سامانه‌هاي پاتريوت و تاد امريكايي تاكنون 10 ميليارد دلار هزينه كرده است، قطر و امارات متحده عربي نيز از ديگر مشتريان سامانه‌هاي پاتريوت و تاد امريكايي هستند كه ميلياردها دلار ديگر براي دريافت اين سامانه‌ها به صنايع نظامي امريكايي پرداخت كرده‌اند. كويت نيز طي سال‌هاي اخير به دريافت‌كنندگان اين فناوري اضافه شده و از سال 2010 بيش از 60 سامانه پيشرفته پاتريوت نسل سوم از امريكا سفارش داده است. اردن نيز تعداد محدودي سامانه پاتريوت قديمي در اختيار دارد كه از آلمان خريداري كرده است.
خروج سامانه‌هاي تحت كنترل امريكا از سه كشور بحرين، اردن و كويت همزمان با اظهارات اغراق‌آميز در مورد توانايي موشكي جمهوري اسلامي ايران، احتمالا با هدف افزايش تقاضاي خريد مستقيم اين تجهيزات از سوي كشورهاي مذكور انجام مي‌شود.
منبع: روزنامه اعتماد؛ 1397،7،5
گروه اطلاع رساني**2059**1755
ايالات متحده امريكا به تدريج چتر امنيتي خود در آسمان كشورهاي عربي خاورميانه را جمع‌تر مي‌كند. روز چهارشنبه روزنامه وال‌استريت‌ژورنال به نقل از مقام‌هاي ارشد پنتاگون نوشته است كه عقب‌نشيني سامانه‌هاي ضدموشك پاتريوت امريكا از خاورميانه آغاز شده است.
