به گزارش ایرنا، سال های نه چندان دور بیماری های عفونی و مسری و سوء تغذیه عمده ترین علل مرگ و میر در كشور محسوب می شدند كه با ارتقای سطح بهداشت و درمان و علم پزشكی به تدریج از میزان ابتلا و مرگ و میر این نوع بیماری ها كاسته شد و بیماری های متابولیكی از جمله مشكلات قلبی و عروقی در شمار اساسی ترین علت مرگ و میر قرار گرفت.
به باور متخصصان امر هم اكنون بیماری های قلبی و عروقی علت اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر دنیا و به تبع آن در ایران محسوب می شود.
بر اساس آمارهای جهانی سالانه 17.5 میلیون نفر جان خود را بر اثر بیماری های قلبی و عروقی از دست می دهند و طبق پیش بینی انجام شده تا سال 2030 این رقم به حدود 23 میلیون نفر خواهد رسید.
سید محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز در این ارتباط گفته بود: بیماری های قلبی و عروقی عامل 48 درصد از مرگ و میر مردم كشور است و در واقع بیشترین سهم را در مرگ و میر ایرانیان دارد.
مدیركل ثبت احوال استان زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: طبق آخرین آمارهای ثبت شده، بیماری های قلبی و عروقی با 41.3 درصد، سرطان و تومورها با 12.8 درصد و حوادث غیرعمد با 7.7 درصد در صدر سه عامل مرگ و میرهای این استان قرار دارند.
روند بیماری های غیر واگیر مانند بیماری های قلبی و عروقی و شمار مبتلایان در حال افزایش است و كمتر كسی را در اطراف و پیرامون خود می توان یافت كه به نوعی به نارسایی و مشكل قلبی مبتلا نباشد و از طرفی هم شمار مراجعه كنندگان به مراكز بیمارستانی و مطب های خصوصی گویای این مساله مهم است.
روزانه در مطب های شلوغ شهر زنجان كه شمار زیادی از مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی با همراهان خود چشم انتظار فرا رسیدن نوبت ویزیت از سوی متخصص مربوطه هستند، با نگاهی گذرا می توان بخوبی دریافت این بیماری دیگر به كهنسالان و افراد با سنین بالا اختصاص ندارد، بلكه در بین مراجعه كنندگان افراد جوانی نیز وجود دارند كه به دلایل مختلفی به بیماری های قلبی دچار شده و در پی درمان هستند.
سینا، جوان 23 ساله با قد بلند و هیكل ورزیده و تنومند، دانشجوی رشته عمران است كه مدتی برای گذران اوقات فراغت خود به باشگاه بدنسازی رفته است.
به گفته مادر سینا، پسرش پس از اینكه فعالیت ورزشی می كرد احساس ناراحتی در ناحیه قفسه سینه داشت و به نظر مشكل بزرگی نبود، اما استمرا درد در این ناحیه موجب شد كه برای بررسی وضعیت و علت عارضه به پزشك متخصص قلب مراجعه كند.
این مادر ادامه داد: سابقه بیماری قلبی و عروقی در بستگان درجه یك نداریم، شاید یكی از دلایل شدت گرفتن درد در ناحیه قفسه سینه و مشكلات دیگر مرتبط با آن، مكمل هایی بوده كه پسرم در باشگاه بدنسازی مصرف كرده است.
معاون فنی مركز بهداشت دانشگاه علوم پزشكی زنجان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: همه ساله 29 سپتامبر مصادف با هفتم مهر از سوی اتحادیه جهانی قلب، شعاری با توجه به شیوع و میزان بالای مرگ و میر بیماری های قلبی و عروقی تعیین می شود كه برای سال 2018 شعار ' هم پیمان برای سلامتی قلب ' انتخاب شده است.
دكتر داود رحمانی افزود: این شعار بیانگر توجه تك تك افراد جامعه به موضوع قلب و اهمیت بیماری های قلبی و عروقی و تعهد به پیروی از سبك زندگی سالم برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.
وی اظهار داشت: حتی یك تغییر كوچك نیز می تواند گامی رو به جلو برای مبتلا نشدن به بیماری قلبی و عروقی باشد این در صورتی است كه افراد بیش از گذشته به اهمیت این موضوع بیندیشند و به اصول صحیح عمل كنند.
معاون فنی مركز بهداشت دانشگاه علوم پزشكی زنجان ادامه داد: فشار خون، قند و چربی خون بالا سه فاكتور اصلی ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی محسوب می شود و وجود سه عامل در كنار یكدیگر این مهم را تشدید می كند.
** 21 درصد افراد بالای 30 سال در زنجان فشار خون دارند
این مسئول ادامه داد: با توجه به آخرین مطالعات انجام گرفته 21 درصد افراد بالای 30 سال در این استان به بیماری فشار خون مبتلا هستند در حالی كه این میزان در كشور 27 درصد است.
وی افزود: طبق این مطالعه 50 درصد این افراد مبتلا از بیماری فشار خون خود اطلاعی نداشتند كه این موضوع نیازمند آگاهی و اطلاعی رسانی بیشتر به عموم مردم است.
این مسئول بهداشتی ادامه داد: با توجه به مطالعه انجام شده 7.5 درصد افراد بالای 30 سال در استان به بیماری دیابت مبتلا هستند كه این رقم در كشور 12 درصد است و موضوع مهم اینكه 40 درصد این افراد نیز از بیماری خود مطلع نبودند.
وی بیان كرد: مطالعات گویای آن است كه 60 درصد افراد بالای 30 سال در استان كم تحرك و 58 درصد نیز به چاقی و اضافه وزن مبتلا هستند كه این بسیار نگران كننده است.
معاون فنی مركز بهداشت دانشگاه علوم پزشكی زنجان ادامه داد: موضوع نگران كننده دیگر اینكه 90 درصد گروه هدف مطالعه شده در استان بیش از میزان استاندارد نمك مصرف می كنند كه این موضوع خود از عوامل اصلی فشار خون و در پی آن بیماری های قلبی و عروقی به شمار می رود.
وی بیان كرد: به دلیل وجود فرهنگ خاص 57 درصد زنجانی ها در سر سفره نمكدان استفاده می كنند در حالی كه این رقم در كشور 41 درصد است كه این مساله نیز خود از عوامل اصلی و مهم افزایش خون است.
رحمانی افزود: این مطالعات نشان می دهد 4.5 درصد مردم این استان حداقل هفته ای 2 بار در هفته ماهی مصرف می كنند كه این میزان در كشور 9.5 درصد است.
وی خاطرنشان كرد: برای هم پیمان شدن سلامت قلب مان می توان بجای استفاده از خودرو برای رسیدن به محل كار یا هر مقصد دیگری در صورت طولانی بودن مسافت از وسایط نقلیه عمومی استفاده كرد و با برنامه ریزی حساب شده چند ایستگاه زودتر پیاده شد و بقیه راه را پیاده روی كرد.
** سن ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی كاهش یافته است
یك فوق تخصص قلب و عروق مركز آموزشی و درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان نیز گفت: شیوع بیماری های قلبی و عروقی در سطح جهان و كشورمان روند افزایشی دارد و به یكی از علل اصلی و شایع مرگ و میر تبدیل شده است.
دكتر حسن آهنگر افزود: بر این اساس سن شیوع ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در كشورمان روند كاهشی دارد، این در حالی است كه در سال های گذشته این بیماری به افراد سنین بالا اختصاص داشت.
وی اظهار داشت: پیشرفت های علمی رخ داده اقدامات تشخیصی و درمانی بهنگام بیماری در مبتلایان در مقایسه با گذشته بهبود یافته و این خود عاملی مهم پیشگیری از عواقب نامطلوب آن است.
این فوق تخصص بیماری های قلب و عروق ادامه داد: عوامل ژنتیكی و ارثی و در كنار آن فاكتورهای خطر متعدد دیگری نظیر سبك زندگی ناسالم، زندگی شهرنشینی....از عوامل موثر كاهش سن مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی است.
وی بیان كرد: موضوع اهمیت دار این است كه سن ابتلا به بیماری های قلبی رو به كاهش بوده و تا سال 2020 به شایع ترین علت مرگ در دنیا بیماری ایسكمی قلبی ( بیماریهای ناشی از كاهش خونرسانی به عضله قلب) خواهد بود.
به گفته آهنگر، فشار خون و كلسترول خون بالا، استعمال دخانیات،چاقی، كم تحركی، تغذیه نامناسب،از عوامل خطر قابل كنترل و سابقه خانوادگی، جنسیت، افزایش سن از عوامل خطر بروز بیماری های قلبی است.
**50 درصد مرگ های ناشی از سكته قلبی در یكساعت اول رخ می دهد
این فوق تخصص بیماری های قلب و عروق ادامه داد: موضوع مهم دیگر اینكه 50 درصد مرگ های ناشی از سكته های قلبی در یكساعت اول به وقوع می پیوندد كه ارجاع سریع بیمار به مراكز درمانی می تواند از مرگ حتمی وی جلوگیری كند.
وی اضافه كرد: بر این اساس و در صورت مشاهده علائم سكته قلبی توصیه می شود، در كوتاهترین زمان ممكن با اورژانس تماس گرفته و سپس بیمار به مركز درمانی منتقل شود و در این میان شناخت علائم هشدار دهنده و اقدامات فوری بسیار حائز اهمیت است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی زنجان ادامه داد: برای انجام اقدامات تشخیصی و درمانی بیمار دچار سكته قلبی زمان طلایی وجود دارد كه همكاری اطرافیان در اعلام به موقع مورد به اورژانس و ارجاع آن به مركز درمانی از مرگ احتمالی جلوگیری می كند.
وی ابرازكرد: هم اكنون مركز حاد درمان سكته قلبی در مركز درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان راه اندازی شده كه تلاش می شود با انجام اقداماتی نظیر آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی از عوارض بروز بیماری جلوگیری شود كه این كار موفقیت هایی را به دنبال داشته است.
** شوك و استرس ناگهانی از عوامل بروز سكته قلبی
این فوق تخصص بیماری های قلبی و عروقی ادامه داد: گسترش و رشد شهرنشینی وجود بیماری های مختلف به ویژه استرس و اضطراب را در گروه های مختلف جامعه به شدت افزایش داده است.
وی با اشاره به رواج اصطلاح قلب شكسته در بین عامه مردم گفت: وجود استرس ناگهانی در فرد منجر به آزاد سازی هورمون هایی در بدن می شود كه ممكن است به عوارض و تبعاتی نظیر سكته قلبی، آریتمی قلبی و حتی مرگ منجر شود.
آهنگر اضافه كرد: اصطلاح قلب شكسته به عنوان مساله احساسی بوده و از طرفی به لحاظ علمی نیز تایید شده كه اقدامات خاص خود را می طلبد و از طرفی در موارد مزمن در مبتلایان به اختلالات افسردگی نیز بروز بیماری های قلبی و عروقی بیشتر است.
وی بیان كرد: اطرافیان نقش مهمی در روند درمانی بیمار مبتلا به بیماری قلبی و عروقی دارد و در واقع كمك حال تیم درمانی محسوب می شوند و بر این اساس باید به توصیه های پزشكان در موارد مختلف توجه بیشتری داشته باشند.
آهنگر، رعایت رفتارهای بهداشتی از قبیل سبك زندگی سالم،كاهش استرس و اضطراب، ورزش كردن به مدت پنج روز در هفته، تغذیه مناسب، كاهش وزن، اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و از همه مهمتر مصرف میوه و سبزی ها را در ابتلا نشدن به بیمارهای قلبی و عروقی حتی فشار خون موثر ذكر كرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی زنجان خاطرنشان كرد: نقش رسانه های گروهی در آگاهی بخشی و اطلاع رسانی به عموم جامعه به ویژه گروه های هدف در شناخت علائم این بیماری و مراجعه بهنگام به مراكز درمانی نقش مهمی دارد.
** مصرف بی رویه چربی ها خطر جدی برای سلامت قلب
عضو انجمن تغذیه ایران نیز در ارتباط با نقش تغذیه در پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی گفت: با وجود آن كه ارتباط بین میزان چربی های موجود در خون و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، مستند و اثبات شده اما همچنان مصرف نادرست این دسته از مواد غذایی، سلامت افراد را با خطر مواجه كرده است.
پروین افشار افزود: شناخت چربی های موجود در خون، ویژگی های و نقش هر یك در سلامت و بیماری، مهمترین گام در اصلاح این رفتار است.
وی اظهار داشت: بر این اساس ارتباط مستقیمی بین مقدار كلسترول خون و بروز بیماری های قلبی و عروقی وجود دارد كه با كاهش هر یك درصد از سطح كلسترول خون 2 درصد از میزان بروز بیماری های قلبی عروقی كاسته می شود.
افشار ادامه داد: كارشناسان تغذیه حداكثر میزان دریافت كلسترول روزانه را كمتر از 300 میلی گرم در دسی لیتر، توصیه می كنند و در این میان دریافت كلسترول زیاد از طریق رژیم غذایی موجب افزایش LDL یا كلسترول بد می شود، با این حال، تاثیر منفی آن كمتر از اسیدهای چرب اشباع است.
وی ابراز كرد: بیشتر مواد غذایی حاوی چربی های اشباع به ویژه چربی های حیوانی و جامد، منبع غنی از كلسترول بوده و محدود كردن مصرف آنها به كاهش كلسترول دریافتی منجر می شود.
افشار افزود: زرده تخم مرغ غنی از كلسترول است ولی به دلیل این كه میزان چربی اشباع در تخم مرغ پایین است، تاثیر كلسترول زرده تخم مرغ بر LDL كمتر از سایر منابع غذایی حاوی كلسترول است.
** اسیدهای چرب خطر بیماری قلبی و عروقی را افزایش می دهد
كارشناس تغذیه مركز آموزشی درمانی تخصصی و فوق تخصصی آیت الله موسوی زنجان ادامه داد: ثابت شده است كه اسیدهای چرب ترانس موجب افزایش LDL و كاهش HDL می شود كه این نوع اسیدها در روغن های نباتی جامد موجود در شیرینی ها ، غذاهای سرخ شده ، غذاهای آماده و برخی از كره های گیاهی مارگارین وجود دارد.
وی یادآوری كرد: بیشتر اسیدهای چرب ترانس از طریق روغن های هیدروژنه شده یا جامد به بدن می رسند كه توصیه می شود متوسط دریافت اسیدهای چرب ترانس در حدی باشد كه كمتر از یك درصد انرژی روزانه فرد را تامین كند.
افشار خاطرنشان كرد: دریافت زیاد اسیدهای چرب ترانس با بالا رفتن خطر بیماری های قلبی عروقی ارتباط دارد و افزایش دریافت اسیدهای چرب ترانس بیشتر از 6 درصد از كل انرژی دریافتی موجب كاهش HDL و افزایش LDL می شود.
افشار افزود: از ریسك فاكتورهای دیگر برای ابتلا به بیماری های قلب، داشتن چربی دور شكمی و چاقی سیبی شكل و اضافه وزن است و كسانی كه چربی اضافه بخصوص در ناحیه شكم دارند بیش از دیگران به بیماریهای قلبی دچار می شوند.
وی اظهار داشت: افزایش وزن منجر به بالا رفتن بار قلب، افزایش كلسترول خون، بالارفتن فشار خون و كاهش HDL می شود ، پس با داشتن یك برنامه غذایی صحیح و فعالیت بدنی باید از چاقی و اضافه وزن پیشگیری كرد.
این كارشناس ادامه داد: نداشتن فعالیت و كم تحركی یكی از عوامل خطر برای بروز بیماری عروقی است و ورزش و پیاده روی بصورت منظم از بیماری عروق خونی و قلب جلوگیری می كند.
به گزارش ایرنا، روز جهانی قلب به عنوان یك ابتكار جهانی در سال 2000 عنوان شد تا آگاهی عمومی نسبت به تهدید بیماری قلبی و سكته مغزی و اهمیت شیوه زندگی قلب سالم را افزایش دهد.
روز جهانی قلب سالانه توسط اعضای اتحادیه جهانی قلب در بیش از 100 كشور و با همكاری بیش از 200 عضو از سازمان ها، انجمن های علمی، بنیادها و جمعیت های بیماران و انجمن های قلب و عروق برگزار میشود.
سازمان جهانی بهداشت نیز به طور فعال از این روز حمایت می كند. این اتحادیه اعتقاد دارد كه سلامت قلب برای هر فرد یك حق بشری اساسی و یكی از اركان دسترسی به عدالت در سلامت جهانی است.
9646/6085
زنجان - ایرنا - داشتن قلبی سالم به عوامل مختلف از جمله نداشتن سابقه خانوادگی و بیماری های زمینه ای مانند دیابت، داشتن فشار خون، چربی خون و وزن متعادل، تحرك كافی و مهمترین آنها بهره گیری از الگوی زندگی و تغذیه ای صحیح باز می گردد.