به گزارش ایرنا «بازار قصه خوانی» زمانی محل تجمع بازرگانان و سربازان و پیشهوران مشتاق شنیدن قصههای رزمی و حماسی و عاشقانهها بود.
در گذشته قصهخوانهای حرفهای در كاروانسراها و قهوه خانههای این بازار از شاهنامه و حماسه هندی «ماهابهاراتا» داستانهای شورانگیزی را روایت میكردند و همین محل نیز، اخبار و شایعات شهر و كشور نیز رد و بدل میشد.
هر چند زمان دقیق احداث بازار قصه خوانی در لابه لای اوراق گرد گرفته تاریخ شهر پیشاور پاكستان گم شده است اما بروز حوادث تلخ و شیرین طی چند صد سال گذشته كه گاه به قصه و مثل در زبان پشتو تبدیل شده گویای این حقیقت است كه این بازار با تاریخ بسیار كهن شهر پیشاور گره خورده است.
به گفته مورخان، تلخ ترین حادثه كه در این بازار روی داد كشتار بیرحمانه نزدیك به 400 تن از بازاریان و مردم عادی شهر پیشاوری است كه 23 آوریل 1930 میلادی از سوی سربازان انگلیسی روی داد.
این كشتار باعث شد تا جرگه جنبش موسوم به 'خدمتكار خدا' در سراسر پاكستان امروزی و شبه قاره هند علیه استعمار پیر انگلیس زده شود.
مردم شبه قاره پس از اینكه از كشتار مردم پیشاوری در بازار قصه خوانی مطلع شدند به جنبش خدمتكار خدا پیوستند و بدین نحو زمینه برای استقلال پاكستان هند و پاكستان آماده شد.
از سوی دیگر به دلیل اینكه شهر پیشاور در مسیر سوق الجیشی بین افغانستان و آسیای میانه به شبه قاره هند بود در گذشته بازار قصه خوانی در این شهر محل تجمع و تردد مردم از نژادهای مختلف بوده است.
ساكنان پیشاور با آمدن به محل مخصوصی در این بازار قدیمی، از سوی تاجران و مسافران از رویدادهای جهان با خبر می شدند.
در عصر كهن این بازار در شبانگاهان به محفلی برای ذكر قصه های مختلف و زیبا بین مردم تبدیل می شد و مسافران تاجران و ساكنان پیشاور تا پاسی از شب برای یكدیگر قصه تعریف می كردند به همین جهت این بازار از دیرزمان به بازار قصه خوانی معروف شد.
اما اكنون بازار قصه خوانی رونق گذشته خود را از دست داده است و تنها بوی انواع ادویه ، چای و خشكبار در فضای آن می پیچد.
این بازار بزرگ از كانونهای بازرگانی مهم در جاده ابریشم و همچنین از تقاطعهای اصلی فرهنگ شبه قاره هند و آسیای میانه بود.
اكنون در بازار قصهخوانی از قصهخوانها و قصهخوانی تنها نامی باقی مانده است و بس، ساكنان این بازار عمدتا بازرگانان و مشتریان پاكستانی و هندی و پشتون و مهاجران از افغانستان هستند كه قهوه خانهها، كبابیها و دكههای قدیمی خشكبار و غرفههای مدرن پوشاك و لوازم خانگی را پر كردهاند.
این روزها، بازار قصهخوانی جای مناسبی برای داد و ستد زیورآلات زرین و سیمین، برنجی و مسی، صنایع دستی و سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی است.
بازار قصه خوانی همچنین نماد فرهنگی شهر پیشاور است و بسیاری از تولیدات دستی در این بازار به فروش می رسد به همین علت توریست های خارجی برای خرید سوغاتی از این مكان بازدید می كنند.
مردم پیشاور از قدیم الایام تا كنون چای سبز می نوشند و معمولا مردم این شهر از میهمانان خود با چای سبز و میوه های خشك پذیرایی می كنند.
از گذشته های دور ، كوزه های سفالی شهر پیشاور بسیار معروف بوده است و معمولا این كوزه ها به بسیاری از مناطق افغانستان و شبه قاره صادر می شده است حالا هم در این بازار چند مغازه سفالگری وجود دارد.
ظروف برنجی نیز از دیگر تولیدات مشهور شهر پیشاور است كه در قصه بازار خوانی به فروش می رسد و ظروف مختلف برنجی از جمله كاسه، لیوان، قابلمه و دیگ های كوچك و بزرگ در بازار قصه خوانی به فروش می رسد و برخی از ظروف برنجی به صورت دكوری و نمایشی ساخته می شود.
رستوران های قصه خوانی نیز از شهرت زیادی در ایالت خیبرپختون خواه و شهر پیشاور برخوردار است.
بسیاری از غذاهای سنتی در این بازار طبخ می شود و بیشتر ساكنان و گردشگران سعی می كنند با حضور در یكی از این رستوران ها از چبل كباب و پلوی پیشاوری لذت ببرند.
اطراف بازار قصه خوانی نیز مكان ها و معابر تاریخی وجود دارد كه به دلیل باقت قدیمی چشم هر بیننده ای را ناخودآگاه به سوی خود جلب می كند.
البته تا 10 سال پیش چاپخانه های زیادی نیز در اطراف این بازار وجود داشت و بسیاری از ناشران افغانی كتابهای خود را در این مكان به چاب می رساندند و به افغانستان می بردند اما با راه اندازی چند چاپخانه در كابل این صنعت در بازار قصه خانی شهر پیشاور طی چند سال گذشته دیگر اهمیت خود را از دست داده است.
یقینا با كمی توجه به این بازار گردو خاك گرفته كه در یكی از قدیمی ترین شهرهای پاكستان قرار دارد هنوز حال و هوای دوران گذشته و عصر كهن را میتوان در این مكان تاریخی با پیشنیه فرهنگی و هنری به خوبی حس كرد.
بازار قصهخوانی از شلوغترین مناطق پیشاور است كه محله های زیادی دارد و یكی از این محلات، منطقه شیعهنشین است.
در دهه نخست محرم به ویژه تاسوعا و عاشورا این منطقه میزبان عزاداران حسینی است زیرا یكی از زیارتگاههای اهل تشیع منطقه موسوم به «امام بارگاه» در پشت بازار قصهخوانی واقع است.
البته این آمیختگی فرهنگی و مذهبی كه بر غنای تركیب بازار قصهخوانی افزوده است.
گزارش: سید بهادر تشنیزی
آساق**6125**1663**
اسلام آباد - ایرنا - «بازار قصه خوانی» از بازمانده های جاده ابریشم قدیم و جاذبه های فرهنگی و تاریخی پاكستان است كه در دل شهر پیشاور مركز ایالت خیبرپختونخواه جای گرفته است، روزگاری روایتگر سروده های فردوسی و سعدی بود.