به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، قضات دیوان بین المللی كیفری لاهه در قرائت رای خود اعلام كردند، دیوان دریافته است كه برخی از تحریم های ضد ایرانی آمریكا مرتبط با برخی از حقوق و تعهدات طرفین در معاهده مودت است.
آنان افزودند: دیوان دریافته كه تحریم های آمریكا خسارت اقتصادی به ایران به خصوص در صنعت هوانوردی وارد كرده و به دلیل تحریم ها تهیه غذا و دارو دشوار تر شده و بانك ها مشغول خارج كردن دارایی خود از كسب و كارهای ایران هستند.
دیوان در حكم موقت خود رای داد كه آمریكا باید طبق معاهده مودت سال 1955 تمامی موانع ناشی از تحریم های 15مرداد در مورد صدور دارو، وسایل پزشكی، مواد غذایی و هواپیما و قطعات آن و بازرسی های مربوطه را به ایران برداشته و تضمین دهد تا تراكنش های مالی مربوط به این رای امكانپذیر باشد.
** سابقه شكایت ایران از آمریكا
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه 25 تیرماه سال جاری اعلام كرد كه ایران از آمریكا به دلیل 'نقض عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق كنسولی بین دو كشور در سال 1955' شكایت كرده است و جمهوری اسلامی ایران بر همین مبنا دادخواستی را به دبیرخانه دیوان لاهه تسلیم كرد.
در پی این شكایت، دیوان بین المللی دادگستری 2 مرداد طی نامه ای رسمی خطاب به مایك پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا، به دولت واشنگتن هشدار داد از هر گونه اقدام جدید در این زمینه اجتناب كند، و 'توجه دولتمردان كاخ سفید را به این ضرورت جلب كرد كه باید در زمینه مورد دعوا (بازگشت تحریم ها) طوری عمل كند كه آرای آینده دیوان كه بعد از جلسه 27 اگوست (پنجم شهریور) صادر خواهد كرد، بلا اثر نشود.'
به گفته كارشناسان، این دستور، نظیر حكم موقت به توقف هرگونه اقدام متصرفانه در پرونده های مالی است و نشان دهنده حساسیت و اهمیت موضوع شكایت ایران برای دیوان بین المللی دادگستری است.
دیوان دادگستری بین المللی نهاد قضایی وابسته به سازمان ملل است كه برای حل و فصل اختلاف های بین المللی تشكیل شده و آراء آن الزام آور است.
سفیر ایران در هلند پیشتر در مصاحبه ای تصریح كرده بود: در صورتی كه رأی به نفع جمهوری اسلامی صادر شود، شورای امنیت سازمان ملل نقش ضمانت اجرایی دارد و می تواند آمریكا را مجاب به اجرای حكم كند، اما اگر حكم توسط آمریكا در شورای امنیت وتو شود، از طریق افكار عمومی میتوان فشار بسیار به آمریكا وارد كرد.
*** عهدنامه مودت
'عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق كنسولی بین دول متحده آمریكا و ایران' كه در تارنمای سازمان ملل نیز بارگذاری شده، در 23 مرداد 1354 هجری شمسی میان نمایندگان دو كشور امضا شد و در جلسه سه شنبه بیست و هشتم اسفند ماه 1355به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
بر اساس بند 2 ماده 21، 'هر اختلافی بین طرفین معظمین متعاهدین درمورد تفسیر یااجرای عهدنامه فعلی كه از طریق دیپلماسی به نحو رضایت بخش فیصله نیابد به دیوان دادگستری بین المللی ارجاع خواهد شد مگر اینكه طرفین موافقت كنند كه اختلاف به وسائل صلح جویانه دیگری حل شود.'
بند 2 ماده 23 تصریح می كند: این عهدنامه مدت 10 سال معتبر خواهد بود و پس از آن نیز تا موقعی كه به ترتیب مقرر در این عهدنامه خاتمه پذیرد به قوت خود باقی خواهد بود.
در بند 3 ماده 23 نیز آمده است: هر یك از طرفین می تواند با دادن اخطار كتبی به مدت یكسال به طرف معظم متعاهد دیگر در انقضاء مدت 10سال اولیه یا هر موقع پس از آن این عهدنامه را خاتمه ده. (فسخ كند).
لعیا جنیدی معاون حقوقی رییس جمهوری ایران اعتقاد دارد كه این معاهده گرچه در سال 1955 بین دو كشور به امضا رسیده و اكنون نزدیك به 40 سال است كه واشنگتن و تهران با یكدیگر رابطه ندارند اما چون هیچ یك از طرفین خروج خود را به طور رسمی از این پیمان اعلام نكرده اند ، 'معاهده مودت' همچنان به اعتبار خود باقی است.
وی همچنین در این باره تاكید كرده بود: 'پیمان مودت مكرراً در دیوان داوری ایران و آمریكا مورد استناد قرار گرفته و حتی در دادگاههای آمریكا نیز به آن استناد شده است.'
اروپام**1590**3092
تهران - ایرنا - قضات دیوان لاهه روز چهارشنبه به اتفاق با اعلام اینكه صلاحیت رسیدگی به شكایت ایران از آمریكا به سبب نقض عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق كنسولی سال 1955بین دو كشور را دارند، رای به لغو تحریم های دارویی، غذایی،بشردوستانه و هوایی آمریكا علیه ایران دادند.