گرد پیری بر چهره اش نشسته، به موهایش كه نگاه می كنی حتی یك تار سیاه هم نمی بینی، موقع غذا خوردن به سختی می تواند قاشق را در دستان چروكیده و لرزانش نگه دارد.
زمانی برای خود برو بیایی داشت، زمین زیر گام های محكم و استوارش به لرزه در می آمد و امروز مسیری كوتاه را به سختی و در برخی مواقع با كمك اطرافیان طی می كند.
این روزها همبازی نوه هایش شده، گاهی با كمك عصایی كه زیر بغل زده آنها را به پارك محله می برد، روی نیمكت می نشیند و در ظاهر مشغول نگاه كردن به بازی بچه ها است، اما در واقع در دنیای دیگری سیر می كند.
ذوق و شوق بچه ها و شور و هیجان جوانان او را به روزگاران دور می برد، زمانی كه به حدی مشغول كار و فعالیت بود كه گذشت زمان را حس نمی كرد و امروز ثانیه ها و دقیقه ها برایش به كندی می گذرد.
دلتنگ دوستان و همسن و سالانش است كه یا از این دنیا رفته اند و یا به دلایلی مجبور شده اند باقی مانده عمرشان را در سرای سالمندان سپری كنند.
گاهی وسوسه می شود پیش همسن و سالانش برود اما این روزها تنها دلخوشی زندگی اش شنیدن سر و صدای نوه هایش است و احساس می كند نمی تواند از آنها دور شود.
صحبت از جوانان دیروز و گنج های امروز است، همان هایی كه تمام شور و نشاط و جوانی شان را رنج ها و سختی های روزگار با خود برد و امروز ادعایی ندارند فقط كمی توجه، اندكی محبت و ذره ای مهربانی می خواهند.
سالمندی بخش طبیعی زندگی هر انسانی است و همه ما روزانه با تعداد زیادی از این گنجینه های خرد و دانایی در میان دوست و آشنا و یا خانواده خود روبرو هستیم كسانی كه حتی با چند دقیقه نشستن در كنارشان به اندازه ها سال ها درس می گیری.
بسیاری از ما مشكلات و دغدغه های روزمره را بهانه ای برای بی توجهی به این فرشته های مهربان زندگی مان قرار می دهیم و زمانی به خود می آییم كه دیگر در میان ما نیستند و حتی اگر بخواهیم هم نمی توانیم از وجودشان بهره ببریم.
قطعا هر فردی وقتی به سن سالمندی می رسد بدلیل برخی تغییرات و تحولاتی كه با بالا رفتن سن، جسم و روح و روانش را درگیر می كند به مراقبت، توجه و از همه مهمتر تكریم و احترام بیشتری از سوی اطرافیان بخصوص خانواده و نزدیكان نیاز دارد.
امروزه در جاهای مختلف مشاهده می شود كه نحوه رفتار جوانترها با سالمندان همان هایی كه تمام جوانی خود را خرج پرورش آنان كرده اند به گونه ای است كه خود را در میان خانواده و جامعه اضافی تلقی كند.
نباید به این مساله بی توجه باشیم كه سالمندان امروز در میان باورها و دیدگاه هایی بسیار دورتر از دنیای مدرن كنونی زندگی كرده و رشد یافته و سنت های مخصوص به خود را دارند و در بسیاری مواقع رفتارهایی با گرایش نوگرایانه و زندگی مدرن امروز آنها را آزرده خاطر می كند.
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت جمعیت كشور طی 30 سال آینده، 30 درصد سالمند خواهد داشت و پیش بینی شده در سال 2050 میلادی از هر سه نفر جمعیت ایران یك نفر سالمند باشد.
سرشماری نفوس و مسكن سال 1395 نشان می دهد كه از جمعیت حدود 80 میلیونی كشور، هفت میلیون و 414 هزار و 91 نفر یعنی حدود 9.28 درصد سالمند هستند.
براساس این سرشماری استان كردستان با 149 هزار و 145 نفر سالمند در رتبه بندی كشوری جایگاه چهاردهم را به خود اختصاص داده است.
** 9.85 درصد جمعیت استان كردستان سالمند است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان می گوید: طبق برآوردهای سازمان جهانی بهداشت، جمعیت سالمندان در كشورهای در حال توسعه سریعترین رشد را نسبت به تمام گروه های جمعیتی داشته و تا سال 2030 رشدی معادل چهار برابر رشد كل جمعیت را دارا و به یك مساله جمعیت شناختی عمده تبدیل خواهد شد.
فرزام بیدارپور افزود: در استان كردستان درصد سالمندان به كل جمعیت برابر با 9.85 درصد است كه بیجار با 14.85 درصد پیرترین و مریوان با 7.16 درصد جوانترین شهرستان استان شناخته شده است.
** افزایش امید به زندگی از برنامه های اولویت دار وزارت بهداشت است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان ادامه داد: در برنامه ششم توسعه، اولین هدف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، افزایش امید زندگی است و این مهم دستاورد مثبت توسعه اجتماعی، اقتصادی و پیشرفت های نظام سلامت به شمار می رود.
وی با اشاره به اینكه بند 15 سیاست های كلی خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری بر اتخاذ روش های حمایتی و تشویقی مناسب برای تكریم سالمندان در خانواده و تقویت مراقبت های جسمی و روحی و عاطفی از آنان تاكید دارد، گفت: بر این اساس همه ما باید به صورت همه جانبه سلامتی سالمندان و پویایی آنها در جامعه را به عنوان یك اولویت ویژه در نظر بگیریم.
بیدارپور اظهار داشت: روند سالمندي به سه گروه سالمندی همراه با سلامت، سالمندی طبیعی و سالمندی همراه با بیماری تقسیم می شود كه هدف نظام سلامت كشور افزایش جمعیت گروه اول است و این هدف از طریق آموزش فراگیر به سالمندان و ارائه خدمات مورد نیاز آنان تحقق می یابد.
وی با بیان اینكه در حال حاضر یكی از مهمترین برنامه ها در كشورهای توسعه یافته، ارتقای آگاهی و افزایش توانمندی سالمندان برای مراقبت از خود است، گفت: در خدمات نوین سلامت سالمندان برنامه های آموزش شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی و مراقبت سالمندان تعریف و در حال اجرا است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی كردستان یادآور شد: سالمندی یكی از دوران های عمر انسان است و لزوما با بیماری همراه نیست، بنابراین كسانی كه از ابتدا و حتی در سنین سالمندی، سبك زندگی صحیح را برگزینند از مزایای سالم زیستن برخوردار می شوند.
وی در ادامه با اشاره به خدماتی كه به سالمندان ارائه می شود، گفت: در تمام پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت، مراقبت های آموزشی و بهداشتی برای گروه سالمندان انجام می شود.
بیدارپور افزود: سال گذشته 61.4 درصد سالمندان استان توسط پزشكان و 56 درصد آنان توسط غیرپزشكان تحت پوشش برنامه های مراقبتی قرار گرفتند و همچنین 74 درصد سالمندان بین رنج سنی 60 تا 70 ساله در زمینه شیوه زندگی سالم آموزش دیدند.
** خدمات رسانی بهزیستی كردستان به چهار هزار و 770 سالمند
كارشناس توانبخشی و شورای سالمندان بهزیستی كردستان گفت: در حال حاضر چهار هزار و 770 نفر از سالمندان استان زیرپوشش این سازمان بوده و از خدمات حمایتی این نهاد در حوزه های مختلف بهره می برند.
روناك خالدیان با بیان اینكه برای خدمات رسانی به این قشر در سطح استان سه مركز شبانه روزی و یك مركز روزانه داریم، اظهار داشت: مركز روزانه ما در سنندج بود و هر روز از ساعت 8 تا 12 به 50 نفر سالمند در زمینه های مختلف توانبخشی، آموزشی، اردویی و ورزشی خدمات می دهد.
وی افزود: از مجموع مراكز شبانه روزی نیز دو مركز در سنندج و یك مركز در سقز واقع شده كه در مجموع 162 نفر سالمند در این مراكز به صورت شبانه روزی اقامت دارند و از خدمات مختلف توانبخشی، دارو درمانی، فیزیوتراپی، كاردرمانی و غیره بهره مند می شوند.
كارشناس شورای سالمندان بهزیستی كردستان ویزیت در منزل را یكی دیگر از فعالیت های این نهاد در زمینه خدمات رسانی به قشر سالمند اعلام كرد و گفت: در این طرح سالمندانی كه نمی توانند از منزل بیرون بیایند و به نوعی بسترگرا هستند توسط تیم توانبخشی بهزیستی متشكل از پزشك و فیزیوتراپ و كاردرمان تحت مداوا قرار می گیرند.
وی همچنین به فعالیت بنیاد فرزانگان به عنوان یكی دیگر از فعالیت های بهزیستی در حوزه سالمندان اشاره كرد و اظهار داشت: در این طرح افراد بالای 60 سال كه معمولا افراد تحصیلكرده و اجتماعی هستند انجمنی تشكیل داده و با هم به فعالیت های مختلف آموزشی، اردویی و ورزشی می پردازند.
كارشناس مركز روزانه توانبخشی بهزیستی كردستان نیز با اشاره به اینكه امروزه سالمندان ما در میان خانواده و جامعه با مشكلات مختلفی روبرو هستند، گفت: یكی ازموضوعات مهم در زمینه مراقبت از این قشر عدم توجه به اصول تغذیه ای آنان است و همین امر در بسیاری مواقع آنان را با مشكلات جدی روبرو می كند.
فرزانه بهرامی با بیان اینكه بسیاری از خانواده ها اطلاعات و آگاهی كافی در زمینه برخورد با سالمندان را ندارند و آنان را دچار افسردگی می كنند، افزود: علاوه بر این خانواده هایی كه سالمند در منزل دارند حتی در طراحی منزل خود نیز رفت و آمد آنان را مورد توجه قرار نمی دهند.
وی همچنین یكی از مشكلات موجود در زمینه خدمات رسانی بهتر و مطلوب تربهزیستی به سالمندان را نبود اعتبارات كافی عنوان كرد و اظهار داشت: محدود بودن اعتبارات مانع توسعه مراكز مراقبت از سالمندان و همچنین خدمات بیشتر به این قشر شده است.
** شهر دوستدار سالمند راهكاری برای روبرو شدن با افزایش جمعیت سالمندی
كارشناس مركز روزانه توانبخشی بهزیستی كردستان گفت: با توجه به آمارهای سازمان بهداشت جهانی مبنی بر اینكه سال های آینده كشورهای جهان از جمله ایران یا جمعیت زیادی از سالمندان روبرو می شود لذا باید مسئولان و متولیان امر با فراهم كردن زمینه های لازم به استقبال این شرایط بروند.
وی تاكید كرد: برای روبرو شدن با این شرایط ایجاد شهر دوستدار سالمند یكی از طرح هایی است كه در اكثر كشورهای جهان اجرا شده و در كشورما نیز تاكنون در چند شهر به صورت آزمایشی اجرا شده و امید می رود به صورت كامل اجرایی و به سایر استان های كشور از جمله كردستان نیز تعمیم یابد.
شهر دوستدار سالمند، شهری است كه در همه بخش ها و تاسیسات زیربنایی آن، ملاحظات خاصی برای بهره مندی سالمندان و معلولان در نظر گرفته شده است.
شهری كه سالمندان در آن از نعمت وجود خانه هایی مناسب سازی شده برخوردارند و در استفاده از امكانات و تسهیلات شهری كوچكترین مشكلی ندارند به عنوان مثال برای رفت و آمد درون و برون شهری از خودروهای مناسب سازی شده بهره گرفته و ایمنی كامل در عبور و مرور دارند.
در شهر دوستدار سالمندان، پارك ها، میادین، فضاهای سبز و معابر عمومی، مناسب استفاده سالمندان و دارای مراكز ویژه ای برای گذران اوقات فراغت این قشر است و با توجه به نیاز و امكانات منطقه، تجهیزات ویژه ای در اختیار سالمندان قرار می دهد.
با این اوصاف متوجه می شویم كه در كشور ما شهری كه تمام این ویژگی ها را داشته باشد وجود ندارد و حتی وسایل نقلیه عمومی ما نیز برای افراد سالمند مناسب نیست.
امید می رود با فرهنگ سازی درست و برقراری شرایط مناسب در مسیر تكریم و سلامت سالمندان و برای رفاه و آسایش آنان بتوانیم گام های مثبتی برداریم و زمینه ای فراهم شود تا این قشر به عنوان منبع تحول و تكامل اجتماعی در فعالیت های مختلف شركت داده شوند چرا كه داشتن یك زندگی خوب و ارزشمند با حفظ كرامت انسانی و دستیابی به استانداردهای كیفی حق مسلم این قشر است.
از 10 تا 16 مهر ماه با عنوان هفته سالمند نامگذاری شده است.
7348/9102
سنندج - ایرنا - صداهای اطرافش را به سختی می شنود، دیدگانش تار شده، توان ایستادن بر روی پاهایش را ندارد و به كمك عصا راه می رود، همه این گنج ها را در اثر رنج های روزگار از دست داده تا به جای آن گنجی جدید از جنس خرد و دانایی بدست آورد.
