ضرورت توسعه مناسبات اقتصادی ایران و تركیه و تشكیل بانك مشترك

سفارت جمهوری اسلامی ایران در تركیه حجم روابط اقتصادی بین ایران و تركیه در نیمه اول سال جاری میلادی بالغ بر 5.2 میلیارد دلار اعلام كرد كه از این میزان مبادلات اقتصادی، 3.8 میلیارد دلار مربوط به صادرات ایران به تركیه و 1.4 میلیارد دلار آن صادرات تركیه به ایران بوده است.
ایران و تركیه در سال گذشته میلادی بالغ بر 11 میلیارد دلار مبادلات تجاری داشته اند و برغم هدف گذاری مشترك برای دستیابی به تجارت 30 میلیارد دلاری در سال ، رونق اقتصادی بین دو كشور نیازمند ارتقا و ترمیم بویژه در بحث مربوط به تبادل مالی است.
تشنج در روابط تركیه با ایالات متحده به بهانه دستگیری اندرو برانسون كشیش آمریكایی و استرداد ' فتح اله گولن' رهبر جماعت نور تركیه كه ترك ها وی را سرشاخه اصلی كودتا می دانند موجب شده تا ارزش لیر این كشور در برابر دلار آمریكا سقوط كند ولی موجب برجسته شدن نقطه مشترك تیرگی ایران و تركیه در برابر آمریكا شد.
فشار اقتصادی و اعمال تحریم ها از سوی ایالات متحده آمریكا علیه تهران و آنكارا تلاش برای بیشتر كردن رنج جامعه و در ادامه افزایش نارضایتی عمومی در بین مردم این دو كشور است.
جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی 1357 مناسبات رسمی با ایالات متحده آمریكا نداشته و بالاترین سطح روابط بر سر پرونده هسته ای و با روی كارآمدن دولت تدبیر و امید شكل گرفت كه نتیجه آن انعقاد برجام بود كه با خروج یكطرفه آمریكا واعلام بازگشت تحریم ها روابط دو كشور در عین عدم وجود به تیرگی بیشتر از گذشته گروید.
همسویی در مسئله سوریه در نشست های سه جانبه بین ایران، تركیه و روسیه نیز نقطه مشترك دیگری با كشور تركیه است كه نمود پیدا كرد و موجبات همكاری بیشتر در زمینه های مختلف بویژه اقتصادی، تجاری و سیاسی بین دوكشور را فراهم آورد.
دو كشور ایران و تركیه برای توسعه روابط اقتصادی بدنبال راه اندازی بانك مشترك برای كمك به تجارت دوكشور به ارزهای ملی برای رهایی از فشارهای امریكا برای دسترسی به دلار هستند كه این مهم می تواند در صورت اجرایی شدن از آسیب به تجارت خارجی این دو كشور جلوگیری كند.
ایالات متحده برای اعمال تحریم های بیشتر به جمهوری اسلامی بدنبال قطع صادرات نفت بوده و تلاش می كند فشار به كشورهایی كه قصد ادامه دادن روابط اقتصادی با ایران اسلامی را دارند زیاد كند كه ایجاد بانك مشترك بین ایران و تركیه می تواند در رونق اقتصادی و مبادلات مالی دوكشور موثر باشد.
همچنین سالیانه گردشگران زیادی از ایران و تركیه به كشورهای یكدیگر سفر می‌كنند كه ایجاد بانك مشترك می‌تواند موجب رونق صنعت گردشگری در هر دو كشور باشد.
مسئولان دو كشور ایران و تركیه اعلام كردند كه اراده آنها در تاسیس یك بانك مشترك ، تجارت دو جانبه و فعالیت تجاری بدون نیاز به دلار آمریكا و رسیدن به توسعه پایدار در روابط اقتصادی بین دو كشور است.
رییس شورای روابط بازرگانی تركیه ـ ایران در مقاله ای در روزنامه دنیا ، پیشنهاد تاسیس بانك مشترك را حلقه تكمیل كننده روابط ایران و تركیه دانست و گفت: در حاشیه این نشست عبدالناصر همتی رییس كل بانك مركزی ایران نیز بر انجام تجارت با ارز ملی و حذف دلار از مبادلات تجاری از سوی سه كشور تاكید كرد.
امید كیلر از استقبال سرمایه گذاران، تجار، صادر كنندگان و وارد كنندگان تركیه از پیشنهاد تاسیس بانك مشترك و نیز تجارت با ارز ملی دو كشور خبر داد و افزود: ایران و تركیه صدها سال است كه تجارت متقابل دارند و تحریم ایران بیش از هر كشوری تركیه را تحت تاثیر قرار داده است.
وی تاكید كرد: ایران برای تركیه، كشوری مهم به شمار می رود چرا كه مرز مشترك طولانی داریم و ایران هم اكنون از سوی آمریكا دچار یك تحریم ناعادلانه و بی پایه و اساس شده است.
وی با اشاره به توافق سران ایران و تركیه برای گسترش همكاری های تجاری و استقبال تجار و فعالان اقتصادی تركیه از این امر گفت: طرح استفاده از پول ملی در روابط تجاری دو كشور امر جدیدی نیست و پیش از این نیز شورای همكاری تجاری دو طرف در این باره مذاكره كرده اند.
رییس شورای روابط بازرگانی تركیه ـ ایران با مفید خواندن تاسیس بانك مشترك اضافه كرد: در این فرایند، ممكن است تاسیس و فعالیت این بانك مشترك در مرحله اول سخت باشد اما این بانك بعدها می تواند به موسسه موفقی تبدیل شود.
علیرضا جعفربیگلو رایزن اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آنكارا نیز با اشاره به پیش بینی تجارت بیش از 10 میلیارد دلاری در سال جاری، افق تجارت دو كشور ایران و تركیه را 30 میلیارد دلار اعلام كرد و گفت: این میزان تجارت را با روش های جدید از جمله توسعه همكاری بانكی و تاسیس بانك مشترك می توان محقق كرد.
علیرضا جعفر بیگلو اعلام كرد كه حجم روابط اقتصادی بین ایران و تركیه در نیمه اول سال جاری میلادی بالغ بر 5.2 میلیارد دلار بوده است.
به گفته وی تركیه و ایران سالانه 11 میلیارد دلار تجارت مشترك دارند و روسای جمهوری دو كشور چشم انداز روابط اقتصادی دو كشور را 30 میلیارد دلار تعیین كرده اند.
به نظر می رسد امروز جمهوری اسلامی ایران و تركیه در سایه جنگ اقتصادی آمریكا (تحریم) بیش از هر زمان دیگری به سوی همگرایی اقتصادی و سیاسی گام بر می دارند و در صدد اجرای یك ساز و كار مالی مشخص برای حذف دلار از مبادلات اقتصادی و جایگزینی پول ملی هستند و اگر روسیه و چین نیز از آن حمایت كنند، موجب فرار زودرس دلار از زنجیره داد و ستد شده و در آینده نه چندان دور به فاجعه ای برای دولت ایالات متحده تبدیل شود.
از: علی حیدری
خاورم**1211**