بنزین دونرخی در دستور كار نیست

هم‌زمان با یازدهمین سال اجرای سهمیه‌بندی بنزین در ایران، بحث احیای كارت سوخت دوباره مطرح شده است. البته این بار استفاده از كارت سوخت نه به بهانه اجرای طرح تحول اقتصادی و واقعی كردن یارانه‌ها، بلكه به‌منظور صرفه‌‌جویی در مصرف بنزین و جلوگیری از قاچاق سوخت انجام می‌شود.

**تأثیر تورم سالانه بر كاهش قیمت واقعی بنزین

با این حال همگان بر مؤثر بودن كارت سوخت در كاهش مصرف و كاهش قاچاق سوخت هم نظر نیستند، زیرا تجربه قبلی نیز نشان داده كه اگرچه در یكی دو سال اول اجرای سهمیه‌‌‌بندی بنزین، مصرف كاهش پیدا كرد، اما سال‌های بعد شدت مصرف بنزین دوباره به شكل سابق ادامه‌دار بود. مهم‌ترین دلیل این امر را نیز باید در تورم جستجو كرد، زیرا به‌واسطه تورم سالانه، به مرور زمان قیمت بنزین در مقایسه با دستمزد كاهش پیدا می‌كند و حتی به پایین‌تر از قیمت قبلی می‌رسد.

افزایش قیمت دلار نیز در این امر بی‌تأثیر نیست. از ابتدای اجرای طرح تحول اقتصادی قرار بود به‌تدریج قیمت بنزین به قیمت فوب خلیج فارس نزدیك شود. با كاهش قیمت نفت و همچنین افزایش قیمت بنزین به هزار تومان در ایران، این قیمت‌ها به یكدیگر نزدیك شد. به همین دلیل در سال 94، سهمیه‌بندی بی‌اثر شد و كارت سوخت كارایی خود را از دست داد.

**بازار جذاب و پر‌سود قاچاق بنزین

اما به دنبال افزایش قیمت نفت و همچنین افزایش قیمت دلار در ایران، فاصله قیمتی بنزین در داخل و خارج كشور زیاد شد و زمینه را برای افزایش قاچاق سوخت فراهم كرد. در همین رابطه، وزیر نفت با كنایه اعلام كرد كه اوضاع قاچاق سوخت عالی است. یك مقایسه آماری نیز نشان از آن دارد كه قیمت بنزین با احتساب دلار آزاد در تركیه هم‌اكنون حدود 19 هزار و 300 تومان در هر لیتر است. قیمت بنزین در افغانستان حدود 12 هزار و 400 تومان و در پاكستان حدود 12 هزار و 700 تومان است و این در حالی است كه بنزین در ایران لیتری هزار تومان به فروش می‌رسد. بنابراین، می‌تواند جذابیت بالایی را برای قاچاقچیان ایجاد كند.

مصرف داخلی نیز افزایش چشمگیری داشته و هر روز بیش از 90 میلیون لیتر بنزین در باك خودروها می‌سوزد. این عوامل دست به دست هم داده تا احتمالا كارت سوخت به پمپ‌بنزین‌ها بازگردد و حتی احتمال دونرخی شدن دوباره بنزین نیز به گوش برسد.

**پیشگیری از قاچاق بنزین با احیای كارت سوخت

با این حال، دبیردوم كمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرناپلاس، می‌گوید تنها تصمیمی كه كمیسیون انرژی مجلس درباره سوخت گرفته، احیای كارت سوخت است و بحث دونرخی شدن تاكنون مطرح نبوده است.

كوروش كرم‌پور حقیقی، دبیر كمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینكه اگر قرار باشد قیمت بنزین تغییر كند، باید به‌عنوان طرح و یا لایحه در اختیار كمیسیون قرار گیرد و بعد از آن رسماً اظهارنظر می‌كنیم، گفت: تاكنون در این مورد درخواستی نشده و اگر دولت بخواهد بنزین را دونرخی كند باید در قالب اصلاحیه بودجه آن را به مجلس ارائه دهد.

وی با بیان اینكه احیای كارت سوخت یكی از روش‌های پیشگیری از قاچاق سوخت است، افزود: همچنین كارت سوخت یكی از روش‌های مدیریت مصرف و صرفه‌جویی است. اگرچه برخی كارشناسان معتقدند تاثیرگذار است و برخی كارشناسان معتقدند هیچ تأثیری ندارد، اما وجود كارت سوخت هیچ ضرری نخواهد داشت.

**جامعه پذیرای افزایش قیمت سوخت نیست

كرم‌پور ادامه داد: بر اساس این تصمیم با توجه به نظر كارشناسی، سهمیه هر خودرو مشخص می‌شود و بر اساس تعداد خودروهایی كه در هر استان و منطقه و شهری وجود دارد، سوخت آن تعداد خودرو و كارت سوخت تأمین خواهد شد.

وی تأكید كرد: در حال حاضر، آنچه در كمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی مطرح شده، احیای كارت سوخت و عدم موافقت با افزایش قیمت سوخت است. درواقع این مرحله تنها شامل بازگشت كارت سوخت می‌شود، اما در آینده بر اساس شرایط كشور تصمیماتی گرفته خواهد شد و امیدوارم نیازی نداشته باشیم تغییری در قیمت‌های سوخت بدهیم، زیرا در شرایط فعلی جامعه، پذیرای تغییرات قیمتی نیست.

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: اكنون شرایط مناسبی نیست كه در نیازمندی‌های مردم و به‌ویژه در كالاهای اساسی افزایش قیمت از سوی دولت داشته باشیم.

وی ادامه داد: تا پایان سال كمیسیون انرژی مجلس برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد.

**اداره كل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**