به گزارش خبرنگار ایرنا، مرگ جمعی و غیر منتظره ماهی های پرورشی در حوضچه های شناور، نخست از رودخانه دجله در استان دیاله (شمال شرقی بغداد) در 10 روز قبل آغاز و ظرف دو سه روز این پدیده عجیب از طریق رودخانه دجله، به ماهیان پرورشی در بغداد كشیده شد.
همزمان با رسیدن این پدیده عجیب به قفس های پرورش ماهی شناور در رودخانه دجله در بغداد، بحران بدتر از آن، در رودخانه فرات در منطقه 'المسیب' در شمال استان بابل انتشار یافت و ده ها هزار قطعه ماهی را به صورت یكجا با مرگ غیرمنتظره مواجه كرد.
یكی از پرورش دهندگان ماهی در رودخانه دجله در بغداد در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا درباره چگونگی آلودگی و مرگ ماهی های پرورشی در این رودخانه می گوید كه حدود یك هفته قبل، تعدادی از ماهی های مرده را یكباره در رود دجله مشاهده كرد كه به قفس های پرورش ماهی او چسبیده اند.
«احمد علوان» افزود كه به گمان اینكه این ماهی ها از قفس های بالادست است، آنها را از قفس های خود جدا كرد تا آب آنها را با خود ببرد و روز بعد وقتی به سراغ قفس های پرورش ماهی اش آمد، مشاهده كرد كه ماهی ها حالت گیجی و كندی در شنا كردن در آب دارند.
به گفته وی، وقتی این حالت را در ماهی ها مشاهده كرد، تصورش این بود كه ماهی ها از سیری زیاد دچار كندی در شنا كردن شده اند اما وقتی روز بعد به سراغ آنها آمد با كمال تعجب دید كه 90 درصد ماهی هایش مرده اند و 10 درصد بقیه دچار گیجی و در شرف مردن هستند.
علوان اضافه كرد كه ناچار شد تا ماهی های مرده را به آب رودخانه بیندازد و در عین حال با مسوولان امر تماس گرفت و قضیه را به آنها اطلاع داد.
وی یادآور شد كه بعد از اولین گروه ماهی های مرده كه به قفس هایش برخورد كردند، تعداد ماهی های مرده در روزهای بعد در سطح رودخانه دجله بیشتر شدند و با مشاهده این وضعیت متوجه شد كه قضیه، مرگ موردی نبوده بلكه یك بیماری عامل این مرگ جمعی ماهی ها است.
با توجه این كه بیشترین قفس های شناور پرورش ماهی در مسیر رودخانه فرات ساخته شده است، مرگ غیرمنتظره و یكباره ای ماهی ها در این رودخانه خصوصا در منطقه المسیب بیشتر بوده است.
وزیر كشاورزی برای اطلاع از این بحران دیروزجمعه راهی بابل شد و از نزدیك این بحران اقتصادی و زیست محیطی را مشاهده كرد و دستور تشكیل یك اتاق بحران را به ریاست خود داد.
«صالح الحسنی» از دستگاه های استان بابل و وزارتخانه های بهداشت و محیط زیست و كشاورزی خواسته است كه با ایجاد كمربندی های پلاستكی در داخل رودخانه دجله جلوی حركت ماهی های مرده به استان های زیر دست گرفته شود تا این بیماری به استان های دیگر منتقل نشود.
همزمان استاندار نجف نیز برای مقابله با این بحران، دستور داده است كه تمامی دستگاه های ذیربط استان برای ممانعت از رسیدن ماهی های مرده استان بابل و جلوگیری از انتشار بیشتر بیماری، بسیج شوند.
در استان واسط نیز در كه مسیر رودخانه دجله واقع است، شورای این استان امروز شنبه در یك نشست اضطراری دستور مقابله با انتشار این بیماری و ممانعت از رسیدن ماهی های مرده از بغداد به سمت این استان داده است.
طبق اعلام كارشناسان، مرگ یكباره ماهی ها در عراق، میلیون ها دلار خسارت به پرورش دهندگان ماهی در این كشور زده و از آن بدتر، ماهی های مرده شناور بر روی رودخانه دجله و فرات تبدیل به یك بحران زیست محیطی شده است.
وزارت كشاورزی عراق از پرورش دهندگان ماهی كه با این بحران مواجه شده اند، خواسته است كه ماهی های مرده را به جریان آب رودخانه رها نكنند و آنها را از آب خارج كرده و در خارج از آب رودخانه معدوم كنند.
براساس بیانیه رسمی وزارت كشاورزی عراق، بیماریی كه ماهی ها را در 10 روز گذشته آلوده كرده، به بیماری «عفونت آبشش ها» (Branchiomycosis) معروف است كه گرچه جزو بیماری های شناخته شده و بومی عراق است ولی تاكنون به این شدت و گستردگی وجود نداشته است.
باور اولیه درباره این بحران، وجود عامل عمدی بوده و شخصیتی مثل «خلف عبدالصمد» از اعضای برجسته فراكسیون «ائتلاف دولت قانون» در پارلمان عراق خواستار تحقیق درباره گزارش هایی شد كه گفته بودند، ایادی خارجی با هدف ضربه زدن به اقتصاد عراق از طریق تخریب صنعت پرورش ماهی این كشور، موجب انتشار این بیماری در بین ماهی های عراق شده اند.
اما طبق اعلام كارشناسان علوم دامی در وزارت كشاورزی در عراق، این بیماری حاصل نوعی قارچ است كه در آبشش ماهی می نشیند و اكسیژن آب را از طریق آبشش ماهی می مكد و ماهی را با خفگی مواجه می كند.
این بیماری به دلیل شدت عملی كه دارد باعث تغییر رنگ آبشش به رنگ خاكستری شده و ماهی دچار بادكردگی و سپس در عرض 24 ساعت با مرگ مواجه می شود.
كارشناسان وزارت كشاورزی عراق می گویند كه آلودگی عمومی دو رودخانه دجله و فرات و ریختن پسماندهای شهری خصوصا فاضلاب شهری به این دو رودخانه و پایین آمدن سطح این دو رودخانه در ماه های اخیر به دلیل خشكسالی و سدهایی كه تركیه بر رودخانه دجله و فرات بسته، باعث گسترش این بیماری شده است.
براساس این نظر، عدم رعایت استانداردها در تعداد ماهی های پرورشی در قفسه های شناور و وجود پرتعداد پرورش دهندگان غیر استاندارد و تجمع فضولات ماهی ها در ته رودخانه و اضافه شدن گازهای برخاسته از این فضولات با دیگر آلودگی های موجود در آب اساسا آلوده دجله و فرات، در گسترش كم سابقه این قارچ در آبشش ماهی اثر گذار بوده است.
وزیر كشاورزی عراق برای مقابله و شناسایی پرورش دهندگان غیر استاندارد، دستور استفاده از نقشه های هوایی برای شناسایی و آمار دقیق پرورش دهندگان غیر استاندارد را در حاشیه دو رودخانه فرات و دجله داده است.
براساس اعلام نظر كارشناسان علوم دامی در وزارت كشاورزی عراق، این بیماری فقط بین ماهی ها خصوصا ماهی های نوع «كارب» كه جزو ماهی های آبگرم به شمار می روند، واگیر دار است و مشترك بین حیوان و انسان نیست و نگرانی از این جهت برای انسان وجود ندارد.
با وجود این، بوی تعفن این ماهی ها بر حجم آلودگی این دو رودخانه و ایجاد یك بحران زیست محیطی افزوده و ورود برخی از سودجویان كه درصدد فروش ماهی های مرده به مردم هستند، مزید بر علت شده است.
این وضعیت و نگرانی عمومی از ماهی های مرده باعث شده است كه تقاضا برای ماهی بسیار كاهش و قیمت ماهی در عراق به طرز كم سابقه ای ارزان شود تا جایی كه قیمت هر كیلو ماهی «كارب» كه تا قبل از این بحران حدود 8 دلار بود هم اكنون به یك دلار و حتی كمتر رسیده است.
وزارت كشاورزی عراق امیدوار است كه با مهار این بیماری در حوزه بابل و بغداد از گسترش آن به دیگر استان ها جلوگیری كند هرچند كارشناسان با توجه به امكانات محدود عراق، آن را امری مشكل می دانند.
خاورم *10*353*380*
بغداد – ایرنا – 10 روزی است كه دو رودخانه دجله و فرات در عراق با پدیده عجیب و كم سابقه مرگ ده ها هزار قطعه ماهی مواجه شده اند امری كه از یكسو موجب نگرانی عمومی شده و از طرفی عراق را در برابر یك بحران زیست محیطی و اقتصادی قرار داده است.
