دكتر حسن فرشيد نيا روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا در خصوص ماهيت عيوب انكساري بيان كرد: ابتدا بهتر است چشم را با يك دوربين عكاسي مقايسه كنيم؛ يك دوربين عكاسي ساده شامل عدسي و فيلم حساس به نور است كه عدسي در قسمت جلوي دوربين تعبيه شده و پرتوهاي نور را از محيط گرفته و بر روي فيلم دوربين عكاسي متمركز مي كند تا يك تصوير واضح ايجاد شود.
وي افزود: در ساختمان چشم نيز با شرايطي تقريبا مشابه روبه رو هستيم به اين معني كه چشم نيز 2 جز اصلي دارد كه بخش جلويي شامل عدسي و قرنيه است و شبكيه هم در پشت كره چشم
قرار گرفته است. عدسي و قرنيه پرتوهاي نور را از محيط گرفته و آنها را بر روي شبكيه متمركز مي كند تا تصوير واضحي از دنياي پيرامون حاصل شود.
فرشيد نيا ادامه داد: بر اين اساس عيوب انكساري حالت هايي هستند كه تصوير اشيا به طور دقيق روي شبكيه تشكيل نمي شود بلكه در جلو و يا پشت شبكيه شكل مي گيرند.
** نزديك بيني شايع ترين عيب انكساري است
اين جراح و متخصص چشم نزديك بيني، دوربيني، آستيگمات منظم، آستيگمات نامنظم و پيرچشمي را از جمله اين عيوب برشمرد و گفت: نزديك بيني شايعترين اين عيوب است كه تصاوير در جلوي شبكيه تشكيل مي شود لذا فرد تصوير واضحي از اشياي دور ندارد.
وي بيان كرد: در دوربيني، فرد تصوير روشني از اشياي نزديك ندارد و تصوير در پشت شبكيه ايجاد مي شود و در استيگمات منظم قرنيه چشم حالت كروي منظم خود را از دست داده وتقريبا به شكل بيضي در مي آيد و فرد براي براي انجام كارهاي دقيق خود در فاصله دور و نزديك نياز به استفاده از عينك آستيگمات دارد.
فرشيد نيا اضافه كرد: در آستيگمات نامنظم، كه يك حالت خاص و بيمار گونه است قرنيه به طور كامل شكل منظم خود را از دست داده و لذا تصوير كليه اشيا در شبكيه يك تصويركاملا به هم ريخته است و فرد حتي با عينك نيز ديد خوبي ندارد؛ سردسته بيماري هاي منجر به اين نوع عيب انكساري، بيماري قوز قرنيه است.
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك بيان كرد: پير چشمي بيشتر در افراد بالاي 42 سال ايجاد مي شود و دليل آن كاهش توان تطابق چشم براي فواصل نزديك است و اين افراد براي انجام كارهاي نزديك مانند خواندن و نوشتن، كار با گوشي و رايانه نياز به استفاده از عينك پيرچشمي دارند.
وي گفت: براي درمان عيوب انكساري روش هاي غير جراحي از جمله عينك و لنز تماسي و روش هاي جراحي وجود دارد كه توصيه نخست براي بيماران استفاده از روش هاي غير جراحي و در راس آنها استفاده از عينك است.
فرشيد نيا ادامه داد: گروهي از بيماران بنا به دلايل شغلي و زيبايي و يا پزشكي تمايلي به استفاده از عينك ندارند كه براي آنها مي توان از روش جراحي استفاده كرد و از بين تمام پنج نوع عيب ذكر شده، نزديك بيني، دوربيني و آستيگمات منظم قابل جراحي ليزيك هستند.
اين جراح و متخصص چشم با اشاره به اينكه روش هاي جراحي اصلاح عيوب انكساري به 2 گروه عمده استفاده از اگزايمر ليزر و كاشت لنز تقسيم مي شوند گفت: اگر بيماري شرايط مناسب براي انجام عمل جراحي گروه ليزر را داشته باشد پيشنهاد اول چشم پزشكان استفاده از اين روش است و در كساني كه به دليل شماره چشم بالا و يا قرنيه نازك مناسب ليزيك نيستند ممكن است مجبور باشيم لنز داخل چشمي ايمپلنت كنيم.
وي افزود: برخي درمان ها نيز به صورت تركيبي شامل لنز و ليزر هستند كه تلفيق اين 2 روش در بيماران با شماره هاي چشم بالا، نتايج خوبي را به همراه دارد.
فرشيد نيا بيان كرد: جراحي اگزايمز ليزر شامل ليزيك، لازك، پي آركي و چند جراحي ديگر كه بيشتر بيماران به اسم ليزيك مي شناسند؛ شايع ترين جراحي هاي اين گروه لازك و پي آركي است.
** روش اسمايل (SMILE)جديدترين روش جراحي ليزري است
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك گفت:جديدترين روش جراحي ليزري نيز روش اسمايل (SMILE)
است كه خوشبختانه به تازگي در ايران به اين تكنولوژي دسترسي پيدا كرديم و در چند ماه اخير اين جراحي براي تعدادي از بيماران انجام ، و نتايج عالي به همراه داشته است.
وي ادامه داد: در جراحي ليزر به وسيله اشعه ليزر شكل قرنيه به گونه اي عوض مي شود كه فرد ديگر نياز به عينك نداشته باشند كه اين ليزر به سه حالت قابل اعمال بر روي قرنيه است وقتي ليزر سطحي انجام مي شود به عنوان مثال در پي آر كي و لازك قرنيه برش نمي خورد و ليزر در سطح قرنيه اعمال مي شود و قرنيه به شكلي تراش داده مي شود كه فرم مطلوب را پيدا كند.
فرشيد نيا گفت: اما در ليزيك ، ليزر در لايه هاي عمقي اعمال مي شود يعني پيش از ليزر لايه اي از قرنيه را به ضخامت تقريبي 100 ميكرون از سطح آن برداشته و ليزر در قسمت عمقي انجام مي شود.
اين جراح و متخصص چشم افزود: در روش SMILE با استفاده از تكنولوژي ليزر جديد يعني فمتو ليزر برش هاي خاصي در قرنيه انجام مي شود كه به دليل دقت بالاي اين نوع ليزر نتايج خيلي خوبي دارد.
** همه بيماران مناسب جراحي نيستند
وي با تاكيد بر اينكه همه بيماران مناسب جراحي نيستند در زمينه شرايط لازم براي انجام عمل جراحي موفق توضيح داد: سن مناسب، نخستين شرط براي بيماران است كه بايد 18 سال كامل باشد چون پيش ازاين سن، نتايج جراحي قابل پيش بيني نيست.
** بيماران با شماره چشم متغير نامزد جراحي نيستند
فرشيد نيا دومين شرط را ثبات شماره چشم عنوان كرد و گفت: بيماراني كه شماره چشم متغير دارند كانديد براي جراحي مناسب نيستند و زماني كه شماره چشم به مدت 6 ماه ثابت ماند و يا تغيير جزيي داشت براي جراحي مناسب هستند.
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك اضافه كرد: همچنين بيمار نبايد آستيگمات نامنظم داشته باشد
چون در اين صورت نه تنها از جراحي سودي نمي برد بلكه دچار عوارض پس از عمل نيز مي شود.
وي بيان كرد: بيماران براي عمل جراحي بايد ضخامت قرنيه خوبي تا حداقل 500 ميكرون داشته باشند در غير اين صورت پس از انجام جراحي، باقيمانده قرنيه ضخامت كمي خواهد داشت واين امر قرنيه را آسيب پذير مي كند در نتيجه براي بررسي اين فاكتورها نياز به عكس برداري تخصصي از قرنيه پيش از عمل داريم.
** برخي بيماري ها مانع جراحي هستند
فرشيد نيا افزود: وجود برخي بيماري ها نظير ديابت كنترل نشده، بيماري هاي روماتيسمي وجود گلوكوم و خشكي چشم شديد نيز به عنوان موانع جراحي در نظر گرفته مي شوند.
اين جراح و متخصص چشم متذكر شد: در دوره بارداري و شير دهي منع انجام جراحي وجود دارد ولي سه ماه پس از پايان شيردهي انجام جراحي براي مادران كاملا بي خطر است.
وي در خصوص معايب و محاسن روش هاي جراحي اگزايمر ليزر بيان كرد: روش هاي ليزر سطحي مانند پي آر كي و لازك و ليزرعمقي يعني ليزيك محاسن و معايبي دارند اما كيفيت ديد اين 2 گروه پس از 6 ماه تفاوتي ندارد.
فرشيد نيا گفت:افرادي كه ليزيك مي شوند چون سطح قرنيه دست نخورده باقي مي ماند درد پس از عمل و خشكي چشم كمتري دارند.
** مشاغل در معرض ضربه مناسب جراحي ليزيك نيستند
اين جراح و متخصص چشم اضافه كرد: يكي از ايرادات ليزيك اين است كه چون يك لايه از قرنيه برش مي خورد مستعد آسيب در مقابل ضربه است در نتيجه مشاغلي كه احتمال ضربه به چشم آنها زياد است مانند مشاغل نظامي، آتش نشاني و ورزش كاران رزمي، مناسب جراحي ليزيك نيستند.
وي گفت: در ليزرهاي سطحي اين برش در سطح قرنيه ايجاد نمي شود و روش هاي بسيار ايمني از اين نظر هستند و نتايج بينايي خوبي دارند.
فرشيد نيا در خصوص عوارض جراحي عيوب انكساري افزود: جراحي عيوب انكساري، بسيار ايمني هستند اما مانند هر روش جراحي ديگر احتمال بروز عوارض ناچيز وجود دارد.
** عفونت و كدورت قرنيه از عوارض احتمالي جراحي است
اين جراح و متخصص چشم گفت: از جمله عوارض احتمالي تمام جراحي ها عفونت پس از عمل است كه براي پيشگيري از آن براي بيماران آنتي بيوتيك هايي تجويز مي شود تا خطر عفونت كم شود.
وي بيان كرد: از ديگر عوارض كدورت قرنيه است كه بيشتر در روش هاي سطحي مانند پي آر كي و لازك اتفاق مي افتد يعني پس از بهبود زخم قرنيه كدورت سطحي اتفاق مي افتد كه مانع ديد مي شود.
** احتمال نامنظم شدن سطح قرنيه خطرناك ترين عارضه است
فرشيد نيا ادامه داد: خطرناك ترين عارضه احتمال نامنظم شدن سطح قرنيه است كه اكتازيا نام دارد كه قرنيه شكل منظم خود را از دست داده و نامنظم و موج دار مي شود يعني دچارآستيگمات نامنظم مي شود.
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك گفت: اين گروه از بيماران مدت ها پس از جراحي، براي بهبود ديد دوباره نياز به استفاده از عينك و يا لنز سخت دارند.
وي احتمال برگشت شماره چشم و تشديد خشكي چشم را از ديگر عوارض احتمالي جراحي ليزر بيان كرد و افزود: احتمال اين عوارض بسيار كم و در صورت وقوع قابل درمان هستند.
فرشيد نيا ادامه داد: در مورد جراحي كاشت لنز جدي ترين عارضه عفونت داخل چشمي است كه متاسفانه عارضه خطرناكي است و التهاب پس از عمل و احتمال بروز آب مرواريد سال ها پس از جراحي نيز از عوارض كاشت لنز است.
اين جراح و متخصص چشم در اين خصوص كه اين سوال كه چرا خود چشم پزشك ها ليزيك نمي كنند پاسخ داد: اين سوال معمولا از چشم پزشكان عينكي پرسيده مي شود؛ در حاليكه بسياري از همكاران ما سال ها قبل عينك استفاده مي كرده اند و جراحي اين گروه را انجام داده و اكنون نيازي به عينك ندارند.
وي ادامه داد: جراحي عيوب انكساري يك جراحي انتخابي است اگر كسي با عينك راحت است توصيه نمي شود كه به عنوان نخستين گام جراحي را انتخاب كند و در نتيجه پزشكان نيز همين حالت را دارند و يا اينكه ممكن است شرايط لازم براي انجام عمل جراحي را نداشته باشند.
** نكات لازم در خصوص مراقبت پسه از عمل
فرشيد نيا در خصوص مراقبت هاي پس از عمل گفت: انجام مراقبت دقيق پس از عمل و رعايت توصيه هاي پزشك در حصول نتيجه خوب پس از عمل و جلوگيري از بروزعوارض جراحي بسيار ضروري است.
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك بيان كرد: معمولا پس از جراحي توسط پزشك تعدادي قطره براي جلوگيري از عفونت و التهاب تجويز مي شود كه داروها بايد مطابق دستور پزشك مصرف شود.
وي بيان كرد: معمولا به بيماران توصيه مي شود در چند روز اول پس از جراحي از مالش چشم و حضور در محيط هاي آلوده و آب زدن به صورت اجتناب كنند.
فرشيد نيا افزود: انجام كارهاي روزمره مانند مطالعه يا تماشاي تلويزيون منعي ندارد و بيماران پس از چند روز مي توانند سر شغل خود حاضر شوند.
اين جراح و متخصص چشم ادامه داد: از آنجا كه كار طولاني مدت با رايانه و تلفن همراه موجب خستگي چشم و خشكي چشم مي شود توصيه اين است بيماران احتياط لازم را رعايت كنند و
مصرف قطره اشك مصنوعي نيز براي جلوگيري از خشكي چشم ضروري است.
** استفاده از عينك آفتابي در بيماران جراحي شده اهميت مضاعف دارد
وي گفت: استفاده ازعينك آفتابي استاندارد نكته بسيار مهمي است كه به تمام افراد توصيه مي شود اما در بيماران جراحي شده اهميت دو چندان پيدا مي كند.
فرشيد نيا تاكيد كرد: بيماران در صورت بروز درد شديد كاهش ديد و قرمزي چشم، مراجعه فوري به پزشك داشته باشند.
اين فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك افزود: مراجعات دوره اي براي معاينه نيز در تضمين سلامت چشم بسيار مهم است.
وي ادامه داد: اگر كسي تمايل به استفاده از روش جراحي داشته باشد بهتر است پيش ازعمل به چشم پزشك و فوق تخصص قرنيه مراجعه كند تا ارزيابي تخصصي لازم انجام شود.
تهيه كننده: خاطره غفاري
3004/ 6037
اهواز – ايرنا – يك جراح و متخصص چشم و فوق تخصص قرنيه، پيوند و ليزيك گفت: جراحي هاي عيوب انكساري در بين بيماران بيشتر به عنوان ليزيك ياد مي شود اما جراحي ليزيك توصيه نخست پزشكان براي درمان نيست بلكه استفاده از روش هاي غير جراحي و در راس آنها عينك است.
