به گزارش خبرنگار ایرنا، دیابت به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین ایجاد می شود، ماده ای كه از قند به عنوان عظیم ترین منبع انرژی بدن استفاده می كند.
لوزالمعده مسئول ترشح انسولین در بدن است كه اگر میزان ترشح این ماده كافی نباشد، یا بدن نتواند از آن استفاده كند، از هورمون های جایگزین برای تبدیل چربی به انرژی استفاده می شود.این فرآیند منجر به تولید سطح بالای مواد شیمیایی سمی شامل اسید و اجسام كتونی می شود كه به آن ' كتواسیدوز دیابتی ' گفته می شود.
خیلی ها در جامعه ، دیابت را تنها به عنوان یك بیماری ساده اختلال در قند خون می شناسند كه فرد می تواند پس از ابتلا به آن تا آخر عمر از طریق مصرف قرص های كاهنده قند خون و در نوع شدیدترش تزریق انسولین به زندگی عادی اش ادامه دهد.
اما واقعیت این است كه وجود اختلال در قندخون تنها یك بیماری ساده نیست بلكه در صورت عدم شناسایی و مراقبت می تواند منشا بسیاری از بیماریهای غیرواگیر شده و بسیاری از اعضای مهم و اساسی بدن از جمله قلب ، كلیه و چشم ها را از بین ببرد.
دیابت در صورتی كه با تحرك ، كم خوری مواد قندی و خوردن مواد غذایی با فیبر بالا در كنار مصرف قرص های كنترل كننده كنترل نشود، می تواند به انباشت كلسترول در اندام هایی كبد، كلیه و قلب منجر شود كه نتیجه آن ابتلا به بیماری هایی نظیر دیالیز ، سكته های قلبی و عروقی و پارگی عروق چشم و كم بینا و نابینا شدن فرد مبتلاست.
در حالی كه كارشناسان بهداشتی می گویند 90 درصد بیماری دیابت با تشخیص بموقع قابل درمان است، اما بر اساس آمارهایی كه وجود دارد ناآگاهی و كمبود سواد جامعه در این خصوص باعث شده تا این بیماری به روند پیشرونده خود را ادامه دهد و ابتلا به بیماری های وابسته به آن هر روز در جامعه بیشتر شود به گونه ای كه تنها در مازندران بر اساس گزارش های رسمی نیمی از بیماران دیالیزی را افرادی تشكیل می دهند كه دارای سابقه دیابت بودند.
سرپرست بیماری های خاص دانشگاه علوم پزشكی استان مازندران در این باره گفت: در بروز بیماری مهلك دیالیز و از دست دادن كلیه ، دیابت نقش و تاثیر اساسی دارد و به همین خاطر هم است كه از یكهزار و 300 نفر بیماری دیالیزی استان نیمی به دلیل ابتلا به دیابت دچار نقص در كاركرد كلیه ها و دیالیزی شده اند.
به رغم اینكه دیابت بیماری خطرناك است و به قول كارشناسان بهداشت و درمان به صورت مرگ خاموش عمل می كند، اما هنوز جامعه نسبت به آن احساس خطر نكرده است و به همین دلیل بخشی از بیماران دیابتی كشور شناسایی نشده اند.
در استان مازندران كه تمامی جمعیتش زیر نظر پزشك خانواده قرار دارند و سنجش قند خون آنها یكی از وظایف تعریف شده پزشكان خانواده است ، بر اساس اعلام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی از 228 هزار و 237 بیمار دیابتی بالای 25 سال استان تنها 124 هزار و 295 نفر شناسایی شدند .
** جوانگرایی دیابت
یكی از كارشناسان حوزه بهداشت و سلامت دانشگاه علوم پزشكی مازندران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برخلاف گذشته كه فقط افراد مسن به بیماری دیابت مبتلا می شدند، امروز به دلیل شیوه زندگی و تغذیه ای دیابت دیگر متعلق به یك سن و سال نیست و حتی كودكان و نوجوانان نیز به آن مبتلا می شوند .
آزیتا غلامی افزود: كم تحركی ، پرخوری ، چاقی و استفاده از غذاهای فست فودی و پرچرب و شیرین باعث شده تا ابتلا به این بیماری در مازندرانی ها زیاد شود به گونه ای كه ما كودكان 9 یا 10 ساله مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 در استان داریم.
وی رعایت اصول صحیح زندگی همچون انجام فعالیت های ورزشی و تحرك و مصرف غذاهای مناسب همچون سبزی و میوه را عاملی در پیشگیری از این بیماری و حتی كنترل آن در دیابتی ها و پیش دیابتی ها دانست و بر ضرورت توجه جدی خانواده ها در این زمینه تاكید كرد.
غلامی كه خود به عنوان كارشناس بهداشت در مراكز بهداشتی و درمانی روستاهای مازندران فعالیت دارد، گفت: متاسفانه وضعیت بی توجهی به آموزش های مربوط به پیشگیری دیابت به حدی است كه حتی روستاییان ما حاضر نیستند در كلاس هایی كه برای آنها در نظر گرفتیم حضور پیدا كنند.
** رتبه داری مازندران در دیابت
كارشناس بیماری های غیر واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی مازندران هم در باره افزایش آمار بیماران دیابتی استان هشدار داد و گفت: حدود 700 هزار نفر از جمعیت بالای 25 سال استان اختلال قند خون دارند و دیابتی و پیش دیابتی هستند .
علیرضا شمس افزود : از این تعداد 228 هزار و 237 نفر دیابتی هستند كه نیمی از آنها یعنی 124 هزار و 295 شناسایی شدند و زیر نظر پزشكان قرار دارند.
وی ادامه داد: در رتبه بندی وزارت بهداشت ، مازندرانی ها در خصوص این بیمار جز استان های صدرنشین است به طوری كه در ابتلا به این بیماری در جایگاه ششم و در پیش دیابتی بودن نیز پس از گیلان در جایگاه دوم كشور قرار دارد .
مسئول دیابت دانشگاه علوم پزشكی مازندران گفت: مشكل در اینجاست كه بیشتر افراد دیابتی شناسایی نشده استان از افراد پرخطر جامعه و آنهایی هستند كه دخانیات مصرف می كنند و یا اضافه وزن دارند.
در شاخص های ارزیابی وزارت بهداشت ، مردم مازندران رتبه اول چاقی ، رتبه دوازدهم مصرف دخانیات و رتبه سوم چاقی شكمی دارند .
شمس در توضیح این مساله كه شناسایی نشدن بیماران چه تاثیری دارد ؟ گفت : كم آگاهی و نقص آگاهی از دیابت باعث شده افراد فكر كنند كه این بیماری را می شناسند، در حالی كه اطلاعات اكثر افراد جامعه در باره دیابت تنها به بالا رفتن قند خون و مصرف دارو و انسولین خلاصه می شود و پیرامون اثرات و تبعات آن اطلاع درستی ندارند.
مسئول دیابت مازندران اضافه كرد : بیماری های هزینه بری همچون دیالیز ، سكته ها و كم بینا و نابینایی از عوارض دیابت است كه كمتر مردم در این خصوص آگاهی دارند .
وی با اشاره به اینكه 95 درصد مبتلایان به دیابت از نوع دیابت 2 هستند، گفت: این دیابت كه به نحوه زندگی و تغذیه بر می گردد با رعایت این اصول قابل كنترل و حتی قابل درمان است .
شمس ادامه داد: با توجه به اینكه مازندران از نظر ابتلا به دیابت جز استان های اول كشور است اما در زمینه مراقبت های آموزشی و دیابتی های كنترل شده در این زمینه از میانگین كشور پایین تر است .
وی گفت: میانگین كشوری دیابتی های كنترل شده 36 درصد است ولی در مازندران تنها به 33 و 3 دهم درصد رسیدیم.
با توجه به اهمیت و حساسیت بیماری دیابت ، وزارت بهداشت ، درمان و علوم پزشكی 19 تا 25 آبان را به عنوان هفته ملی دیابت نامگذاری كرد و روزهای این هفته امسال با دیابت ، رسانه و خانواده - دیابت ، آموزش وخانواده - دیابت ، تغذیه و خانواده - دیابت ، سازمان های مردم نهاد و خانواده - دیابت ، غربالگری و خانواده - دیابت ، مشاركت های محلی - خانواده و دیابت، فعالیت های بدنی و خانواده نامگذاری شده است .
2096/1654
ساری - ایرنا - آگاهی نداشتن درخصوص عوارض و پیامدهای بیماری دیابت (قند خون ) باعث شده تا اغلب افراد از آن به عنوان تنها یك بیماری ساده یاد كنند، در حالی كه كارشناسان حوزه بهداشت از آن به عنوان آغاز راهی یاد می كنند كه به ' مرگ خاموش ' می انجامد.
