۲۲ آبان ۱۳۹۷، ۱۱:۴۸
کد خبر: 83097911
T T
۰ نفر
از بینی خوكی تا گوش الاغی و چشم گربه‌ای؛ برخورد قضایی چاره‌ساز است؟

تهران- ایرناپلاس- برخی اعمال جراحی زیبایی غیرمتعارف مانند گوش الاغی و چشم گربه‌ای چند وقتی است كه در جامعه ظهور كرده است. برخی از برخورد قضایی با متقاضیان و پزشكانی كه این عمل‌ها را انجام می‌دهد خبر داده‌اند. پرسش اینجاست «آیا زبان زور و تهدید راهكار مقابله با چنین پدیده‌ها و آسیب‌های اجتماعی است؟».

«برخی جراحی‌های زیبایی نوظهور، مثل گوش الاغی یا چشم گربه‌ای شامل مجازات حبس و شلاق خواهد شد». حسن نوروزی، سخنگوی كمیسیون قضایی مجلس در گفت‌وگو با خانه ملت این موضوع را مطرح كرده و جریمه را با استناد به ماده 638 قانون مجازات اسلامی شامل دو ماه حبس و 74 ضربه شلاق می‌داند.

این نماینده مجلس در مورد مجازات‌شوندگان این اعمال جراحی می‌گوید: انجام این نوع عمل‌ها مصداق ماده 638 قانون مجازات اسلامی بوده و اقدامی مجرمانه است و چنین تغییراتی كه در جسم انسان انجام شده و باعث تحریف در جامعه می‌شود، ممنوع است. قطعاً هم فردی كه تقاضای انجام این‌گونه عمل‌های جراحی مجرمانه را دارد و هم پزشكی كه راه را برای تحقق این عمل‌ها تسهیل كرده و اسباب ارتكاب جرم را فراهم می‌كند، مجازات خواهند شد.

**اشتیاق فراوان برای زیبایی

این روزها شاهد انواع و اقسام كارها برای تغییر ظاهر و تبدیل شدن به فرم دلخواه هستیم. در حالی كه ایران در آمار عمل بینی یكی از بالاترین رتبه‌ها را به خود اختصاص داده است و میزان مصرف مواد آرایشی در ایران به نسبت سایر كشورها در سطح بسیار بالاتری قرار دارد، به‌تازگی با انواع خاصی از عمل‌ها مواجه شده‌ایم كه هدفی غیر از زیبایی دارد. جلب توجه از مسیر ظاهر، تنها هدفی است كه برای این نوع عمل‌ها می‌توان در نظر گرفت.

**سهم رسانه‌ها در مشروعیت بخشی به جراحی زیبایی و لوازم آرایشی

معیارهای متفاوتی برای زیبایی در بین انسان‌ها وجود دارد. هر فردی با توجه به جهان‌بینی خود و نگاهی كه به بدن خود دارد، معیارهایی را برای زیبایی و زندگی خود در نظر می‌گیرد. همین تفاوت در بین انسان‌ها موجب بروز اشكال مختلف و ظاهرهای متفاوت می‌شود. اما تمایل به ایجاد تغییر در بدن برای تبدیل شدن به گونه معیار تحت تأثیر برخی عوامل افزایش می‌یابد.

رسانه‌ها به‌صورت عام و در شكل كنونی آن یعنی فضای مجازی و رسانه‌های رسمی در شكل‌گیری بدبینی افراد به بدن خود و افزایش تمایل به عمل جراحی مؤثرند. وقتی معیار انتخاب افراد برای حضور در رسانه‌های تصویری زیبایی ظاهری ولو با انجام تغییرات حاصل از عمل جراحی است، افراد این نوع تغییرات را مشروع محسوب می‌كنند و تمایل‌شان برای انجام این عمل‌ها بیشتر می‌شود. نام بردن از سلبریتی‌هایی كه به‌ویژه با جراحی بینی سعی در زیبا نشان دادن خود داشته‌اند كار سختی نیست.

از طرفی، در سال‌های اخیر گسترش اینترنت و افزایش دسترسی افراد به مدل‌ها و نمونه‌های جدید موجب بروز برخی تمایلات در جامعه به‌ویژه در بین زنان شده است. وقتی رسانه‌های رسمی سلیقه‌های عمومی را نمایندگی نمی‌كنند افراد به رسانه‌های غیررسمی كه آزادی عمل و انتخاب بیشتری به آنها می‌دهند، روی می‌آورند. در فضای مجازی هم در كنار نمونه‌های مثبت، نمونه‌های منفی وجود دارد و این امكان برای افراد وجود دارد كه نمونه مثبت را انتخاب نكند.

**هزینه‌ای بالا برای زیبایی مبهم

این‌گونه اعمال جراحی زیبایی و یا حتی لوازم آرایشی، هزینه‌های گزافی را برای افراد به همراه دارند. این هزینه‌ها معمولاً حاصل كار سخت با درآمد متوسط و یا حتی پایین است، ولی افراد به دلیل جوّ اجتماعی‌ای كه در آن زندگی می‌كنند، حاضر می‌شوند تا این هزینه را بپردازند و به‌نوعی از اعتماد به نفس كه حالتی كاذب نیز دارد دست پیدا كنند. فردی كه بینی خود را عمل كرده است، بعد از عمل، جایگاه اجتماعی بهتری را برای خود متصور می‌شود و گمان می‌كند نگاه‌های بد از او دور شده است.

در راستای همین عمل‌ها نیز افراد بسیاری آسیب دیده‌اند كه متأسفانه این نمونه‌ها به دلیل در اولویت نبودن و یا پرداخت غیرحرفه‌ای رسانه‌ها به آنها مورد توجه قرار نگرفته‌اند. مثلاً اگر صداوسیما بخواهد رویكردی آسیب‌شناسانه به این حوزه داشته باشد، پیش از هر چیز، فضایی سیاه و یأس‌آلود را ترسیم می‌كند و این در حالی است كه فیلم و سریالی پیش یا پس از این برنامه پخش كرده است كه معیار انتخاب بازیگران در آنها زیبایی حاصل از اعمال جراحی و یا آرایش‌های گران‌قیمت بوده است.

**راه برخورد چیست؟

متأسفانه برخی مسئولان تا به این حوزه‌ها می‌رسند زبان زور و تهدید را به‌كار می‌گیرند و می‌خواهند با مجازات و جریمه با چنین آسیب‌های اجتماعی‌ای برخورد كنند. اولین و سریع‌ترین راه‌حل در ذهن برای هر پدیده‌ای كه آسیب اجتماعی محسوب می‌شود زندان، شلاق، جریمه نقدی و... اعلام می‌شود، در حالی كه خیلی پیش از این می‌شود با چنین آسیب‌هایی برخورد كرد.

به نظر می‌رسد نگاه‌های آسیب‌شناسانه به این حوزه‌ها در بین سیاست‌گذاران نادیده انگاشته می‌شود و برای تصمیم‌گیری به نتایج برخوردهای مشابه با آسیب‌های اجتماعی توجهی نمی‌شود. امروز كدام مقام مسئولی می‌تواند از موفقیت گشت ارشاد در برخورد با حجاب صحبت كند؟ آیا كسی می‌تواند بگوید كه به دلیل برخوردهای سلبی و شدید با معتادان، بساط اعتیاد برچیده شده است؟

نشان دادن زشتی برخی پدیده‌ها و آگاه‌سازی جامعه در مورد عواقب آنها به پژوهش‌های كیفی و اظهار نظر اساتید دانشگاه نیاز دارد. رسانه‌ها نیز نقش مهمی در فرهنگ‌سازی برای این حوزه دارند، اما همان‌گونه كه نقد به كنكور از رسانه‌ای كه مُبلّغ آن است شنیده نمی‌شود، نقد به این رفتارها و فرهنگ‌سازی در مورد آنها نیز در رسانه‌ای كه خود مصرف‌كننده این خدمات است، مؤثر نیست.

یادداشت از مهدی نجفی‌خواه

**اداره كل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
۰ نفر