طبق توافق سوچی میان تركیه و روسیه، قرار بود در تاریخ 23 مهر ماه گذشته گروه های تروریستی از بخش های توافق شده در استان ادلب خارج شوند؛ هیات تحریر الشام (النصره سابق) بالاخره این موضوع را پذیرفت، اما چند گروه وابسته به آن این مساله را نپذیرفتند.
توافق سوچی میان تركیه و روسیه جهت ایجاد منطقه كاهش تنش در استان ادلب به وسعت 15 تا 20 كیلومتر مربع قرار بود تا روز 23 مهر ماه گذشته كاملا اجرایی شود، اما عدم همراهی برخی گروهك های تروریستی حاضر در این استان موجب تعویق آن شد؛ مسئله‌ای كه نقض توافق ادلب است.
'ولادیمیر پوتین' رئیس جمهور روسیه در 17 سپتامبر (25 شهریورماه) در كنفرانس خبری مشترك با 'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهور تركیه در شهر بندری سوچی از توافق مسكو - آنكارا برای ایجاد منطقه غیرنظامی در استان ادلب میان نیروهای ارتش سوریه و تروریست ها خبر داد.
پس توافق سوچی بسیاری از گروهك های تروریستی حاضر در استان ادلب موافقت خود را در همراهی با این توافق اعلام كردند، اما چند گروهك تاكید كردند كه موافق آن نیستند و منطقه را ترك نخواهند كرد.
بنابر اعلام رسانه های معارض سوری، سه گروه (تروریستی) كه هنوز توافق روسیه و تركیه را نپذیرفته‌اند شامل 'حراس الدین'، 'انصار التوحید'، و 'جبهة انصار الدین' می باشند.
بر اساس توافقنامه سوچی قرار بود، در مرحله نخست سلاح سنگین تروریست‌ها از منطقه 'عاری از سلاح' خارج و در مرحله بعدی تروریست‌ها از این منطقه بیرون رانده شوند و در مرحله سوم نیز نهادهای دولتی سوریه فعالیت خود را در آن مناطق از سر بگیرند.
تركیه و برخی رسانه‌های معارض سوری حدود یك ماه پیش مدعی شده بودند كه تروریست‌ها سلاح سنگین خود را از منطقه عاری از سلاح در استان ادلب خارج كرده اند، هر چند گروه موسوم به دیدبان حقوق بشر سوریه (نزدیك به معارضان) اعلام كرد كه برخی از تروریست ها سلاح های سنگین خود را در 'سنگرهای سربسته و تونل های مخفی' پنهان كرده و آن تجهیزات را خارج نكرده‌اند.
روزنامه 'الوطن' سوریه طی مطلبی در تاریخ 23 مهر ماه اعلام كرد كه نه تنها تروریست ها تجهیزات سنگین خود را از مناطق مورد نظر در استان ادلب خارج نكرده اند، بلكه شواهدی از قصد تروریست‌ها برای خروج از این منطقه نیز مشاهده نمی‌شود.
روزنامه لبنانی الاخبار نیز در گزارشی با اشاره به بیانیه گروه تروریستی تحریر الشام اعلام كرده كه این گروه هر چند بر خروج ضمنی از منطقه عاری از سلاح در استان ادلب تاكید كرده تا آنكارا را راضی نگه دارد، اما از طرف دیگر قصد دارد مانع ایجاد انشقاق در میان عناصر خود شود، زیرا برخی از عناصر این گروه همكاری كامل با تركیه را رد می‌كنند؛ تحریر الشام در عین حال اعلام كرده كه سلاح خود را حفظ خواهد كرد.
استان ادلب اهمیت ویژه ای برای هر دو جبهه تكفیری غربی - عربی از یك سو با جبهه مقاومت اسلامی به همراه روسیه دارد، چرا كه این استان آخرین پایگاه گروه های تروریستی - تكفیری در سوریه به شمار می رود و با آزادسازی آن تمام خاك سوریه پس از هفت سال و نیم اشغال از دست تروریست ها خارج خواهد شد.
استان ادلب از ابتدای بحران سوریه تا اواسط آن (بحران سوریه 24 اسفند ماه سال 1389 / 2011) آغاز شد، استانی امن به شمار می آمد؛ در تاریخ هشتم فروردین 1394 گروه تروریستی تحریر الشام (جبهه النصره) به همراه گروه تروریستی جیش الفتح با حمایت برخی كشورهای همسایه سوریه در یورشی سریع این استان (در شمال غرب سوریه هم مرز با تركیه) را به اشغال خود درآوردند.
14 هزار عنصر تروریستی از سراسر جهان كه در تركیه تجمع كرده، تجهیز و سازماندهی شده بودند، در هشتم فروردین ماه 1394 به استان ادلب حمله كردند و به سرعت تمام خاك این استان را به غیر از دو شهرك شیعه نشین فوعه و كفریا در 10 كیلومتری شمال شهر ادلب را اشغال كردند.
پیشتر ارتش سوریه به دنبال آزادسازی مناطق جنوبی این كشور از دست تروریست ها، نیروهای خود را برای آزادی ادلب رهسپار شمال غرب سوریه كرد، ولی به دنبال توافق سوچی اجرای عملیات خود را به تعویق انداخت.
براساس توافق سوچی قرار بود تركیه به عنوان یكی از طرف های ضامن به تعهدات خود در خصوص بیرون راندن گروه های تروریستی از منطقه عاری از سلاح در استان ادلب عمل كند كه تا این لحظه این چنین نشده است.
** وضعیت فعلی توافق سوچی
با گذشت یكماه از زمان اجرای توافق سوچی و دست دست كردن آنكارا در اجرای آن، به نظر می رسد مقامات تركیه تلاشی برای اجرای آن نمی كنند و سعی دارند با كش دادن موضوع، شرایط به همین منوال سپری شود، اما مقامات دمشق كه عملیات ادلب را پایانی بر تروریسم و هجوم بیش از هفت ساله و نیم تكفیری ها در سوریه می دانند، اصرار دارند كه این عملیات هر چه زودتر انجام شود.
'علی حیدر' وزیر آشتی ملی سوریه روز گذشته (سه شنبه) در گفت وگو با روزنامه الوطن سوریه با اشاره به توافق سوچی و اینكه روسیه قصد ندارد توافق با تركیه از بین برود، تأكید كرد: طرف تُرك وظایف خود را در خصوص اجرای توافق سوچی انجام نمی‌دهد.
وزیر سوری با بیان این كه فرآیند سیاسی در ادلب متوقف شده است، گفت: با وجود به تعویق افتادن عملیات نظامی، فرآیند سیاسی در ادلب در حال حاضر به صورت كامل متوقف شده، زیرا طرف تُرك به وظایف خود درباره توافق سوچی عمل نمی‌كند.
وی در خصوص نظر مسكو درباره اجرای توافق سوچی نیز تصریح كرد: اصل مسلم نزد روسیه بازگشت ادلب به حاكمیت سوریه است و مسكو بر سر این موضوع پافشاری می‌كند.
این مقام سوری با اشاره به اینكه 'امروز نمی‌توان درباره مصالحه یا حل و فصل در ادلب سخن گفت'، خاطر نشان كرد: وضعیت این استان ناپایدار و متزلزل است.
پیشتر نیز بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی سوریه بر آزادسازی استان ادلب از دست تروریست ها تاكید كرده بودند.
تاكید مقامات نظامی و سیاسی سوریه بر آزادسازی استان ادلب از دست تروریست ها نشان می دهد كه مقامات دمشق عزم خود را برای آزادسازی این استان جزم كرده اند تا با آزادسازی ادلب و غرب استان حلب، شر تروریسم مورد حمایت جبهه غربی - عربی - صهیونیستی را از سر مردم سوریه كم كنند و صلح و آرامش را به این استان و دیگر نقاط این كشور بازگردانند.
اتقاق مهمی كه در دو ماه گذشته در سوریه رخ داده تحویل سامانه دفاع هوایی 'اس 300' روسی به ارتش سوریه در دهم مهر ماه گذشته می باشد كه موجب تقویت سامانه پدافند هوایی این كشور شده و باعث گردید تا بمب افكن های متجاوز صهیونیستی، آمریكایی انگلیسی و فرانسوی نتوانند به سادگی به یاری تروریست های دست پرورده خود بشتابند.
حال باید دید مقامات تركیه و روسیه كه توافق سوچی را در اواخر شهریور ماه امضا كردند، به رغم گذشت یك ماه از اجرای این توافق برای عقب نشینی تروریست ها از مناطق مشخص شده چه اقدامی خواهند كرد.
از مجید جعفری
خاورم*1275*1436*
تهران - ایرنا - بر اساس توافق درباره 'ادلب' كه حدود دو ماه پیش میان رؤسای جمهوری روسیه و تركیه در شهر سوچی روسیه حاصل شد، قرار بود كه طی سه مرحله استان ادلب به وضعیت عادی بازگردد و تروریست ها از مواضع خود عقب نشینی كنند و در عوض ارتش سوریه و روسیه به آنها حمله نكنند.
