شكوفایی تئاتر در بستر توسعه پلاتو

به گزارش ایرنا هنرمندان استان سال های گذشته در نبود حمایت های كافی با هدف اعتلای تئاتر منطقه در سالن های سنتی خاك صحنه خورده و نمایش های مختلفی را به روی صحنه برده بودند و مخاطبان مشتاق نیز از روی قدرشناسی به تماشای آثار در سالن های چندمنظوره اكتفا كرده بودند.
راه اندازی چند پلاتو در 2 سال گذشته در مركز آذربایجان غربی فرصت مناسبی برای پویایی این هنر دیرینه را فراهم كرد تا بازیگران تئاتر با فراغ بال و بدون داشتن دغدغه سالن اجرای حرفه ای، آثار خود را به روی صحنه ببرند.
اهالی تئاتر با مغتنم شمردن تریبون ایرنا وضعیت تئاتر آذربایجان غربی را پیش و پس از برخورداری از سالن های تخصصی /پلاتو/ به گفت و گو نشستند و راهكارهای خود را برای ارتقای كیفیت آنها ارائه كردند.
مدیر مسوول تماشاخانه «چیچست» با اشاره به اینكه راه اندازی این مجموعه هنری از مهر سال 1396 شروع شد، گفت: این فضای تئاتری در سه طبقه و با تمهید زیرساخت های هنری مطلوب برای علاقه مندان هنر دیرینه تئاتر فراهم شد.
پیمان سلیمانی افزود: این مجموعه نخستین سالن تئاتر خصوصی در زمینه هنرهای نمایشی در آذربایجان غربی بوده و در زمینی به مساحت 500 مترمربع و زیربنای 600 مترمربع راه اندازی شد.
وی اضافه كرد: این تماشاخانه دارای سالن های بلك باكس 50 و 100 نفری بوده و مجهز به امكانات نور و صدای مطلوب برای اجرای آثار نمایشی است.
سلیمانی با بیان اینكه با همراهی «نوید پیروزنیا» این مجموعه را مدیریت می كند، افزود: سه میلیارد و 280 میلیون ریال برای راه اندازی این تماشاخانه خصوصی سرمایه گذاری شده و زمینه شكوفایی بازیگران مستعد با ارائه آثار هنری مختلف در این فضای تئاتری فراهم می شود.
سلیمانی اعلام كرد: تماشاخانه چیچست از میزبان های اصلی سی امین جشنواره تئاتر آذربایجان غربی از 6 تا هشت شهریور امسال بود و همچنین نخستین سوگواره منطقه ای تئاتر عاشوراییان /16 تا 18 آبان/ با میزبانی نمایش هایی از شمال غرب كشور با موضوع ماه محرم و واقعه عاشورا در این فضای هنری برگزار شد.
مسوول فرهنگسرای هنر شهرداری ارومیه نیز با اشاره به اینكه این فرهنگسرا از بهمن 1396 فعالیت خود را آغاز كرد، گفت: این مجموعه یكی از فضای هنری مناسب برای اجرای هنرهای نمایشی در آذربایجان غربی بوده و پلاتو «سایه» این فرهنگسرا با 90 نفر ظرفیت دارای امكانات صوتی و كیفیت نور مطلوب است.
بابك لطفی افزود: سه نمایش از ابتدای سال جاری تاكنون برای علاقه مندان هنر تئاتر در این پلاتو اجرا شده است.
وی اضافه كرد: برگزاری كارگاه های سخنوری و فن بیان و همچنین بازیگری از دیگر فعالیت های انجام شده در این فرهنگسرا از ابتدای سال جاری بوده است.
رییس انجمن هنرهای نمایشی هم با اشاره به اینكه این پلاتو گنجایش 50 تماشاگر را دارد، گفت: مقدمات ساخت این فضای تئاتری در بهمن سال 1395 كلید خورد و مراحل ساخت آن از مهر سال 1396 آغاز شد.
محمد كاظمی افزود: این سالن مجهز به 12 پروژكتور تخصصی، بلك لایت، منبع تغذیه و سیستم كنترل كننده مطلوب، میز و اتاق گریم و بك استیچ /پشت صحنه/ است.
به گفته وی این سالن سیستم صوتی بسیار مطلوبی دارد و سازه فلزی قرار گرفته در بالای سر بازیگران، امكان استفاده حرفه ای از نور را میسر می كند.
كارگردان نمایش «به مناسبت ورود اشكان» درباره سالن های تئاتر ارومیه بیان كرد: شمار اجراها با توسعه فضاهای تئاتری افزایش یافته و دست كارگردان ها را برای اجرا به شیوه های مختلف باز نگه داشته است.
سامان حسن زاده پیشنهاد كرد تا سالن های تئاتر در دل مراكز پرجمعیت شهر كه نزدیك به مركزهای خرید و پرتراكم است، احداث شود تا در معرض دید عموم قرار بگیرد و تماشای نمایش جایی در سبد فرهنگی خانوارها داشته باشد.
وی با اشاره به اینكه فضای هنری و امكانات بیشتر به اجرای با كیفیت و با شیوه های مختلف منجر می شود، تاكید كرد: در پلاتوهای جدید باید جای پارك كافی و تجهیزات حرفه ای برای این هنر دیرین و مردمی تمهید شود.
كارگردان نمایش «مار و زنجیر» اضافه كرد: اجرای نمایش در پلاتو با ابزارهای دكور كمتر و همچنین تماشاچی های كمتر اما علاقه مندتر توام می شود.
به گفته «حسن زاده» پیشرفت تكنولوژی و تغییر سبك زندگی نوع سرگرمی را متنوع تر كرده و به همین علت تماشاگر تئاتر نسبت به گذشته كمتر شده و در این بین پلاتو فضایی متناسب با این سبك زندگی است.
وی افزود: جذب چند صد نفری تماشاگران در سالن های بزرگ سخت است و كارگردان مجبور به بسنده كردن به پلاتوها و حداقل تماشگران هستند.
كارگردان نمایش «محاق» با بیان اینكه مخاطب در پلاتو به بازیگران نمایش نزدیك است و انتقال حس سریع تر منتقل می شود، افزود: بازیگران بی نیاز از حركت های اغراق آمیز و استفاده از صدای بلند بوده و دكور نیز در این سالن ها مینیمال تر و خلاقانه تر است.
حسن زاده با اشاره به اینكه احداث این پلاتوها برای شروع خوب است اما از استاندارد لازم برخوردار نیست، گفت: كیفیت صندلی های این پلاتوها در خوشبینانه ترین حالت درجه 2 بوده و لازم است پلاتوها دارای اتاق گریم و تعویض لباس و سیستم سرمایشی و گرمایشی مطلوب باشد.
كارگردان نمایش «ورثه بناپارت» نیز با تاكید بر اینكه پلاتو اغلب به منظور تمرین اجرا می شود و استفاده از بلك باكس به جای پلاتو بهتر است، گفت: این سالن ها به صورت سالن كف و به شكل جعبه سیاه است كه برعكس سالن های قاب عكسی كه در آن تماشاگر در موقعیت پایین تر از صحنه نمایش قرار می گیرد، در بلك باكس در موقعیت بالاتری است.
رضا رجایی افزود: اجرای نمایش در این نوع سالن ها می تواند به صورت تك سو، دوسو، سه سو و چهارسو باشد.
وی با اشاره به اینكه با افزایش امكان های صحنه ای و سخت افزاری امكان تمرین همزمان برای چند گروه فراهم می شود، اضافه كرد: این زیرساخت ها انگیزه هنرمندان را برای فعالیت در تئاتر بالا می برد.
وی در پاسخ به این سوال كه «آیا كیفیت تئاتر طی 2 سال گذشته همزمان با توسعه فضای تئاتری بالا رفته است؟»، بیان كرد: بررسی میزان كیفیت تولیدات نمایشی در این مرحله ضروری نیست زیرا با راه اندازی پلاتوها گام مهم در راستای ایجاد فرصت برابر برای هنرمندان و تماشاگران برای اجراهای بیشتر برداشته شده است.
مترجم نمایشنامه «صدای انسانی» افزود: اگر این توسعه فضای تئاتری همزمان با ارتقای آكادمیك آن از لحاظ ارتقای آموزش تئاتر در آموزشگاه ها و دانشگاه ها باشد، تاثیرگذاری بهتری خواهد داشت.
رجایی، لزوم محاسبه فضای تئاتری به ازای هنرمندان و شهروندان را ضروری دانست و گفت: هر فعال تئاتری باید بین یك تا 2 مترمربع فضا برای تمرین و اجرا در اختیار داشته باشد و این میزان باید به عنوان معیار ارزیابی ایده آل در زمینه توسعه زیرساخت در این هنر مورد توجه قرار بگیرد.
وی بیان كرد: مكان یابی سالن های نمایش باید به صورت تخصصی و در قالب مطالعه پژوهشی توسط جامعه دانشگاهی و محققان مجرب انجام و عوامل مختلفی چون بافت جغرافیایی و فرهنگی، ترافیك و محل پارك خودرو در احداث سالن های تئاتر مدنظر قرار بگیرد.
بازیگر نمایش «هملت به روایت هملت» افزود: سرمایه گذاری بخش خصوصی در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و نیازمند ریسك است و باید از این حركت ارزشمند حمایت شود.
رجایی، سیستم سرمایشی و گرمایشی، جایگاه تماشاگران و اتاق فرمان را از ضعف های عمده پلاتوهای ارومیه دانست و افزود: امكانات این سالن ها باید از لحاظ روشنایی، صوتی، صندلی، سیستم های سرمایشی و گرمایشی، اتاق گریم و سالن انتظار در قالب طرح تحقیقی به صورت چك لیست ارزیابی تهیه و كمبودهای آنها با هدف ارتقا این فضاها در راستای افزایش میزان رضایتمندی تماشاگران برطرف شود.
به گزارش ایرنا انواع صحنه های نمایشی میدانی /گرد/، هلالی /سه سویه/، قاب عكسی، آزاد، بلك باكس و پلاتو برای اجرای تئاتر استفاده می شود و صحنه های متحرك روی تریلی ها، صحنه های موقت و صحنه های خیابانی نیز از دیگر مكان های اجرای هنر تئاتر به شمار می رود.
انجمن هنرهای نمایشی آذربایجان غربی در شهرستان های ارومیه، خوی، میاندوآب، ماكو، نقده، ماكو، تكاب، مهاباد و بوكان فعالیت دارد؛ 21 گروه نمایشی ثبت شده در آذربایجان غربی وجود دارد كه از این میان ارومیه با 6 گروه و خوی با پنج گروه به ترتیب بیشترین گروه های نمایشی را به خود اختصاص داده است.
در سال های اخیر فعالیت پایدار گروه های نمایشی در كنار تلاش برای افزایش امكانات سخت افزاری به اعتلای هنر تئاتر در این منطقه انجامید و اجرای ده ها نمایش در هر سال و راهیابی گروه های نمایشی به جشنواره های مختلف ملی از پویایی تئاتر در این منطقه حكایت دارد.
7129/3072