به گزارش خبرنگار ایرنا، «برهم صالح» در كنفرانس خبری مشترك با 'حسن روحانی' رییس جمهوری كشورمان گفت كه درراستای منافع ملت های منطقه باید یك نظام جدید منطقه ای تعریف شود كه به گفته او، ایران می تواند در آن نقش مهمی داشته باشد.
او در عین حال خاطرنشان ساخت كه این نظام منطقه ای بدلیل شرایط جغرافیایی و سیاسی عراق با محوریت این كشور خواهد بود.
مسئله نظام منطقه ای كه صالح از او سخن گفته، موضوع تازه ای نیست بلكه او پیشتر در سال 2009 زمانی كه سمت معاون نخست وزیری عراق را داشت آن را مطرح كرده بود.
طرحی كه صالح در سفر به ایران در كسوت ریاست جمهوری عراق مطرح كرد، به مقاله ای بر می گردد كه او در ژوئن 2009 در فصلنامه «الدراسات العراقیه» متعلق به مركز پژوهش های راهبردی عراق - از مراكز پژوهشی معتبر این كشور - منتشر كرد.
نظام منطقه ای كه صالح در سفر تهران از آن سخن گفته و شواهد و قرائن نشان می دهد در سفرهای منطقه ای خود آن را با دیگر رهبران كشورهای منطقه نیز دنبال خواهد كرد، به مثابه یك طرح جامع اقتصادی و سیاسی است كه به گفته صالح حاصل آن آرامش و صلح در منطقه خواهد بود.
در واقع تقسیم بندی برهم صالح بر مبنای منافع اقتصادی و سیاسی منطقه و تعاملات با قدرت های خارجی استوار است.
این نظام منطقه ای كشورهای ایران، عراق، شورای همكاری خلیج فارس، اردن، سوریه، تركیه به علاوه پنج كشور عضو شورای امنیت سازمان ملل را در بر می گیرد و با مركزیت عراق خواهد بود.
در این مقاله تفصیلی به جزییات بسیاری در این خصوص اشاره شده است. از جمله این كه این نظام منطقه ای، به منزله هسته تشكیل دهنده یك ائتلاف منطقه ای و بین المللی با هدف تحقق ثبات، پیشرفت و تضمین حقوق فرد و گروهها بر اساس ارزش های مشترك و میثاق های بین المللی خواهد بود.
بر اساس طرح پیشنهادی برهم صالح، این ائتلاف نشست های دوره ای در عراق و دیگر كشورهای عضو برگزار خواهد كرد و در آن مسائل مربوط به حوزه امنیت منطقه، چارچوب های همكاری و هم افزایی اقتصادی بین كشورهای منطقه به بحث و تبادل نظر گذاشته خواهد شد.
این طرح همچنین این هدف را دنبال می كند كه عراق پس از پشت سر گذاشتن سالهایی كه در نظام سابق این كشور صحنه درگیری های منطقه ای و بین المللی بود، در دوره جدید به میدانی برای تفاهم، گفتگو و همسویی منافع بنیادین كشورهای عربی و اسلامی و بین المللی تبدیل شود.
مبارزه با تررویسم و افراط گرایی و نیز بهره برداری مناسب از منابع و ثروت های منطقه در خدمت پیوند دادن ملت های منطقه به شبكه ای از منافع اقتصادی هدفمند، تحقق توسعه و پیشرفت، ثبات و رشد دموكراسی در منطقه از دیگر محورهای مورد نظر برهم صالح برای تشكیل چنین ائتلافی است.
هر چند ارائه طرح تشكیل یك سازمان جدید منطقه ای با ابعاد و جزییاتی كه برهم صالح مطرح كرده است در عراق كم سابقه است اما وی نخستین مقام عراقی نیست كه طرحی مشخص برای صلح و آرامش در منطقه مطرح می كند، بویژه آن كه - به گفته مقامات عراقی - این كشور در طول 15 سال گذشته از تنش بین كشورهای منطقه بیشترین آسیب را دیده كرده است.
اولین شخصیتی كه در این راستا طرح نظام منطقه ای را مطرح كرد، «احمد چلبی» رهبر فقید كنگره ملی عراق بود كه در قالب یك كتابچه كوچك با عنوان 'اقلیم چهارم' این نظام منطقه ای جدید را مطرح كرد.
طرح چلبی برگرفته از اقلیم های هفتگانه «یاقوت حموی» است كه اقلیم چهارم متشكل از عراق، ایران، تركیه و سوریه در مركز این هفت اقلیم قرار دارد و چلبی معتقد است كه این یك ائتلاف تاریخی است كه تاریخ، كارامدی آن را در حفظ آرامش و موازنه قدرت در منطقه اثبات كرده است و باید این ائتلاف جدید دوباره شكل گیرد.
«نوری المالكی» نخست وزیر سابق، رهبر فعلی فراكسیون دولت قانون و در عین حال دبیركل حزب الدعوه اسلامی عراق نیز در سال های اخیر به نوعی با این ایده همراه شده و حفظ آرامش و ثبات و موازانه قدرت را در منطقه در گرو ایجاد ائتلاف منطقه ای دانسته است.
اما «فواد معصوم» رییس جمهوری سابق عراق نیز در دوره اخر ریاست جمهوریش یك ائتلاف منطقه ای را برای صلح و آرامش در منطقه مطرح كرد.
ائتلاف منطقه ای مورد نظر معصوم متشكل از كشورهای جمهوری اسلامی ایران، تركیه، مصر، كشورهای عربی حوزه خلیج فارس و عراق است.
غیر از معصوم در سال های اخیر «سید عمار حكیم» رهبر جریان حكمت ملی نیز طرح ائتلاف منطقه ای دیگری مطرح كرده كه شامل 5 كشور ایران، عراق، تركیه، عربستان سعودی و مصر است.
او در سال های اخیر بارها این پنج كشور را به پای میز مذاكره ای صادقانه برای پایان بخشیدن به همه تنش های منطقه ای فراخوانده است.
ایجاد یك نظام منطقه ای كه امنیت و آرامش را برای منطقه به ارمغان بیاورد از دغدغه های جدی رهبران سیاسی عراق است و بر همین اساس به دلیل آسیبی كه كشورشان از این تنش ها دیده، همچنان ایده های خود را در این راستا مطرح می كنند.
برهم صالح بعد از چند سال كه انتشار مقاله اش در یك نشریه داخلی می گذرد، این بار همین طرح را در كسوت ریاست جمهوری عراق مطرح كرده و با فعالیت ها و رایزنی های پر دامنه در ابعاد داخلی و خارجی بویژه سفرهای منطقه ای اخیر خود نشان داده است كه پیشبرد این طرح یكی از اولویت های دوران ریاست جمهوری او خواهد بود.
به نظر می رسد، صالح اكنون با توجه به اینكه در ساختار قدرت قرار گرفته، بهترین فضا را برای پیشبرد دیدگاه هایش فراهم می بیند و برای تحقق آن تلاش می كند اما سوال این است كه آیا كشورهایی كه اراده تصمیم گیری شان به خارج از منطقه بسته شده، می توانند با این فراخوان او همراه شوند؟
خاورم *10*353*380*
بغداد – ایرنا – 'برهم صالح' در سفر دو روزه خود به تهران كه روز یكشنبه به اتمام رسید، برای اولین بار در كسوت ریاست جمهوری عراق از ضرورت تعریف یك نظام جدید برای منطقه خاورمیانه سخن به میان آورد.
