مفهوم اتحاد اسلامی كه در میان علمای مومن و روشنفكر اسلامی مطرح است، این نیست كه فرقه های اسلامی برای ایجاد اتحاد اسلامی از اصول اعتقادی و یا غیر اعتقادی خود صرف نظر كرده و به اصطلاح مشتركات همه فرق را بگیرند و مختصات همه كنار گذاشته شود.
مذاهب اسلامی در عین اختلافاتی كه در كلام و فقه با هم دارند به واسطه مشتركات بیشتری كه در میان آنها هست، می توانند در مقابل دشمنان خطرناك اسلام، دست برادری داده و جبهه واحدی تشكیل دهند.
در راستای همین امر و در جهت تقویت و تحكیم اخوت اسلامی ، فاصله میان 12 ربیع الأول كه سالگرد ولادت پیامبر اكرم (ص) بنا بر روایات اهل سنت تا 17ربیع الأول كه تاریخ ولادت محمد (ص) بنا بر روایات موجود در فقه شیعه است، از سوی امام خمینی( ره) به عنوان هفته وحدت نامگذاری شده است.
** هفته وحدت و اتحاد شیعه و سنی
منظور از وحدت شیعه و سنی كنار گذاشتن مسایل اختلافی و تكیه بر مشتركات و مبنا قرار دادن آنها در تعامل با یكدیگر و در امور مربوط به جهان اسلام در صحنه بین المللی است، به گونه ای كه مسلمانان فارغ از اختلافات و با پرهیز از تفرقه به صورت همسو حركت كنند.
به تعبیر دیگر اختلافات مانع از اخوت اسلامی و وحدت صفوف مسلمین در برابر دشمنان نیست، از این رو معنای اتحاد شیعه و سنی دست برداشتن و كوتاه آمدن از اصول و اعتقادات خویش نیست بلكه در عین وجود اختلافات زمینه تعامل و جهت گیری یكسان در مسایل كلی و بین المللی در میان آنها وجود دارد.
** ضرورت وجود هفته وحدت
در شرایطی كه دشمنان اسلام تمام تلاش خویش را برای مبارزه و مقابله با اسلام به كار بسته و آشكارا اعلام می كنند جهان اسلام در قرن بیست و یكم یكی از مهمترین میدان های زورآزمایی سیاست خارجی آمریكاست و تقابل اصلی آینده جوامع بشری برخورد فرهنگ اسلامی و فرهنگ غربی است ، تاكید بر مسایل اختلافی و تفرقه میان صفوف مسلمانان امری منطقی نبوده و در هر شكلی به ضرر امت اسلامی تمام خواهد شد.
در زمانی كه مسلمانان می توانند با توجه به جمعیت بیش از یك میلیارد نفر و منابع و امكاناتی كه در اختیار دارند به عنوان یك قدرت تاثیرگذار در صحنه بین المللی مطرح باشند، پرداختن به اختلافات و مسایل تفرقه انگیز نتیجه ای جز به هدر رفتن سرمایه و سوء استفاده دشمن از این اختلافات، نخواهد داشت.
** اسلام، محور اتحاد با تكیه بر نظر امام خمینی (ره)
در اندیشه تقریب مذاهب و ملت های اسلامی، امام خمینی (ره) تمامی محورهایی را كه به كلیت و فراگیری امت اسلامی صدمه می زند رد نموده و اسلام را به عنوان تنها محور اتحاد این امت عظیم مطرح می كنند.
ایشان خطاب به حجاج بیت اللّه الحرام می فرمایند:|' از جمله وظایف در این اجتماع عظیم، دعوت مردم و جوامع اسلامی به وحدت كلمه و رفع اختلافات بین طبقات مسلمین است كه خطبا، گویندگان و نویسندگان در این امر حیاتی اقدام نمایند و كوشش كنند در به وجود آوردن جبهه مستضعفین كه با وحدت جبهه و وحدت كلمه و شعار «لا اله الاّ اللّه»، از اسارت قدرت های شیطانی ، اجانب ، استعمارگران و استثمارگران بیرون آیند و با اخوت اسلامی بر مشكلات غلبه پیدا كنند'.
** وحدت در قرآن
قرآن كریم همبستگی را برای مسلمانان ضروری تلقی كرده و از آنان می خواهد تا در گسترش این فرهنگ كوشا باشند، قرآن كریم كسانی را كه خدای واحد را می پرستند، به سوی یك قبله نماز می گذارند، كتاب آسمانی شان قرآن و پیامبر والایشان حضرت محمد (ص) می باشد را به اتحاد و یگانگی فرا می خواند و همه امت اسلامی را از منازعه و اختلاف باز می دارد.
چنان كه در سوره انفال آیه 46 می خوانیم: 'از خدا و رسول خدا اطاعت كنید و منازعه و اختلاف نكنید كه سستی بر شما غلبه كرده، هیبتتان از دست خواهد رفت'.
در جای دیگر، قرآن كریم محور وحدت مسلمانان را توحید می داند و می فرماید: 'همگی به ریسمان الهی چنگ بزنید و متفرق نشوید'، بدان امید كه مسلمانان، رهنمودهای قرآن را همواره سرلوحه زندگی شان قرار داده، با تكیه بر مشتركات عقیدتی خویش، گام های مهمی را برای تحقق وحدت بردارند.
** هفته وحدت از نگاه علمای شیعه و سنی استان اردبیل
همه ساله همزمان با سالروز ولادت پیامبر گرامی اسلام و آغاز هفته وحدت برنامه های مختلفی در استان اردبیل از جمله در بخش های سنی نشین عنبران نمین و هشتجین خلخال برگزار و اتحاد و اتفاق مسلمانان به نمایش گذاشته می شود.
علما و مردم اهل تشیع با حضور گسترده و پرشور در برنامه های هفته وحدت، اتحاد ،انسجام و برادری خود را در عین اختلاط مذهبی به اثبات می رسانند.
نماینده ولی فقیه در استان اردبیل در همین ایام با حضور در مناطق سنی نشین استان اردبیل به دیدار با علما و مردم این بخش ها رفته و ضمن حضور در مراسم های ویژه به ایراد سخنرانی می پردازد.
آیت الله سید حسن عاملی در یكی از این سخنرانی ها در بخش عنبران، برداشت و تفاسیر خاص دینی را عامل ایجاد اختلاف و تفرقه در میان مسلمانان و توطئه دشمن می داند و می افزاید: هر كس باعث بدبینی و شكاف در بین اهل تسنن و تشیع شود طبق آیه صریح قرآن كریم مشرك است.
وی می گوید: هدف دشمن در عصر حاضر ایجاد اختلاف مذهبی ، قومی ، قبیله ای و سیاسی در بین امت اسلامی است كه مقابله با این خدعه خبیثانه نیازمند آگاهی و تقویت انسجام بیشتر در درون جامعه اسلامی است.
امام جمعه اردبیل اظهار می دارد: بزرگترین گناه ترویج نفرت بین بشریت و ایجاد دو دستگی و احساس بیگانگی نسبت به مسائل مختلف از جمله مسائل دینی و مذهبی است و هركس به این امر ناپسند دامن بزند به شرافت و كرامت انسانی خیانت كرده است.
آیت الله عاملی با بیان اینكه طبق فرموده پیامبر گرامی اسلام ، تمامی مسلمانان در كنار پیروان مكاتب دینی و آسمانی دیگر خانواده، واحد جهانی را تشكیل می دهند گفت: به تشخیص رهبر كبیر انقلاب اسلامی تنها عاملی كه می تواند باعث زمین خوردن مسلمانان شود اختلاف است و باید از ایجاد آن بر حذر بود.
امام جمعه اهل تسنن عنبران نیز با اشاره به اینكه هفته وحدت حاصل تدبیر خردمندانه و یادگار بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی است می گوید : باید این هفته را به عنوان الگو و برنامه اساسی در نظر گرفته و تمام مسلمانان را زیر لوای اسلام ناب محمدی متحد و منسجم كنیم.
حجت الاسلام یاور مرادی می افزاید: هیچ اهل سنت و تشیعی هیچ مسلمانی را تكفیر نكرده و افرادی كه در فضاهای غیرواقعی و بر اساس منافع فردی یا گروهی اقدام به ایجاد اختلاف و زیر سوال بردن اسلام می كنند در حقیقت بویی از اسلام به مشامشان نرسیده است.
بیداری امروز امت اسلامی، بازگشت مسلمین به قرآن و سنت، آزادی خواهی، عزت طلبی و حركت های وحدت طلبانه مسلمین، بی تردید از ثمرات انقلاب اسلامی ایران است. بنیانگذار كبیر انقلاب اسلامی در طول حیات طیبه خویش باعث و بانی تحركات مهمی در جهان اسلام بودند كه یكی از اقدامات مهم ایشان، ایجاد وحدت و اخوت دینی، در میان مسلمین بود.
آن فرزانه هم چنین برای تحقق این هدف مقدس و ایجاد وحدت و هم گرایی مسلمانان، در بسیاری از سخنان و نوشته های خود، امت اسلام را از تفرقه بر حذر داشته و آنان را به پیامدهای زیان بار و ناگوار تفرقه و اختلاف توجه داده اند.
ساسان رحمتی
6016/7110
اردبیل - ایرنا- بدون شك نیاز مسلمانان به اتحاد از مبرم ترین نیازها در برهه كنونی است و درد اساسی كه جهان اسلام را با خطر تهدید می كند همین شكاف ها و اختلافات میان مردم مسلمان است و دشمن همواره از همین شكاف ها سود جسته و درصدد ضربه زدن به بدنه امت اسلامی است.