به گزارش ایرنا شركت های ملی نفت چین كه 'سی ان پی سی'، 'پتروچاینا' و 'ساینوپك' را شامل می شوند عمدتا از شركت های دولتی دست اندركار نفت و گاز هستند شركت ملی نفت چین مالكیت پتروچاینا را نیز به طور كامل در اختیار دارد و از سال 2010 میلادی توانسته است از لحاظ ارزش بازار سرمایه دومین شركت بزرگ جهان باشد.
شركت ملی نفت چین دارای ذخایر خریداری شده معادل 3٫7 میلیارد بشكه نفت خام است و این كمپانی فعالیت‌های گسترده‌ای در كشورهای جمهوری آذربایجان، كانادا، ایران، اندونزی، میانمار، عمان، پرو، سودان، تایلند، تركمنستان و ونزوئلا دارد.
در سال 2011 میلادی بود كه شركت ملی نفت چین اقدام به توسعه قدیمی‌ترین میدان نفتی ایران در شهر مسجد سلیمان، استان خوزستان كرد این بدان جهت مهم بود كه میدان نفتی مسجد سلیمان، اولین و قدیمی‌ترین میدان نفتی در خاورمیانه است.
این قرارداد ارزشی معادل 200 میلیون دلار داشت كه با همكاری شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب و شركت بهره‌برداری نفت و گاز مسجد سلیمان، به‌عنوان شركت‌های تابعه شركت ملی نفت ایران انجام می شد.
این شركت حالا پس از این تاریخ همچنان حضوری فعال در بازار انرژی ایران داشته و به هر صورت در زمان های مختلف با تهران در بخش نفت و گاز همكاری كرده است از جمله شركت چینی نخستین بار در سال 2014 سهام یك میدان نفتی در ایران را خرید و هم‌اكنون 75 درصد از سهام این میدان متعلق به چین است.
شركت ملی نفت چین از طرف دیگر میلیاردها دلار در میادین نفتی آزادگان شمال سرمایه گذاری كرده است و استخراج نفت از این میدان در سال 2016 آغاز شده و روزانه 80 هزار بشكه نفت از آن برداشت می‌شود.
'هایوتیجون' از مدیران كل شركت ملی نفت چین (سی ان پی سی) در این باره می گوید: همكاری اصلی ما با ایران سرمایه‌گذاری در صنایع بالا دستی است دریافت نفت از این میادین بازگشت سرمایه ما است.
او می افزاید ما سالیان متمادی است كه با ایران و عراق و شمار دیگری از كشورهای خاورمیانه ارتباط نزدیك داریم و در بخش انرژی همكاری می كنیم و همچنان آماده ایم به فعالیت های خود ادامه دهیم.
او بر این باور است كه مساله تحریم ها مرتبط با آمریكا است و اگرچه برخی شركت های بزرگ از ایران خارج شده اند اما 'سی ان پی سی' به فعالیت هایش ادامه می دهد و البته با شركت های بزرگ نظیر توتال و شل هم همكار است و آنها را رقیب نمی داند.
چین به هر صورت به بازار انرژی و نفت ایران نیاز دارد این كشور اكنون هم معافیت از تحریم ها را برای دریافت 360 هزار بشكه نفت در روز بدست آورده است كه البته بخش دیگری را هم شماری از شركت های دیگر نفتی ملی چین وارد می كنند كه شاید جزو این محاسبه نباشد.
از جمله مواردی كه در روزهای اخیر بار دیگر مطرح شده موضوع بازگشت 'سی ان پی سی' به پارس جنوبی است كه ظاهرا اسناد فنی آن مورد ارزیابی این شركت قرار گرفته است.
در پی خروج توتال از كنسرسیومی كه برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی تشكیل شده بود، طبق قرارداد توسعه، شركت ملی چین (CNPC) جایگزین توتال شد و مدارك فنی را تحویل گرفت و اگرچه كار شروع نشده اما ظاهرا بررسی های اسناد بتدریج پایان یافته و یا به مراحل پایانی رسیده است.
یكی از دستاوردهای برجام و معرفی قراردادهای جدید نفتی، امضای قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی با كنسرسیومی متشكل از شركت فرانسوی توتال ، شركت چینی CNPC و شركت ایران پتروپارس بود. این كنسرسیوم بعد از امضای قرارداد، كار خود را آغاز كرد و زمانی كه توتال در ایران فعالیت می كرد، اولین قسمت فاز 11 پارس جنوبی توسط شركت‌های ایرانی ساخته شد.
در ادامه، كار توتال در فاز 11 طبق زمان‌بندی پیش رفت، مناقصه برگزار شد و این شركت فرانسوی 90 میلیون دلار در فاز 11 هزینه كرد؛ اما با نقض برجام از سوی ترامپ رییس جمهوری آمریكا، فعالیت توتال در پارس جنوبی متوقف شد و هرچند مدیرعامل این شركت از مذاكره با ترامپ برای ادامه فعالیت در ایران خبر داد ولی بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت به توتال فرصت 90 روزه داد، اما این غول نفتی فرانسوی سرنوشتی جز خروج از فاز 11 نداشت.
از همان زمان كه زمزمه‌های خروج توتال به گوش رسید، مسئولان نفتی اعلام كردند درصورتی كه توتال از قرارداد خارج شود، طبق مفاد شركت چینی جایگزین آن خواهد شد و حالا وزیر نفت تایید كرده كه شركت CNPC چین رسما جایگزین توتال برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی شده، اما عملا شروع به كار نكرده است.
وزیر نفت افزوده است كه باید با شركت چینی CNPC مذاكره شود تا مشخص شود فعالیت عملیاتی و اجرایی را از چه زمانی آغاز می‌كند.
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز روز گذشته در نشست خبری خود در جمع خبرنگاران بر تداوم همكاری با ایران در حوزه‌های مختلف تاكید كرد و آنها را قانونی برشمرد.
'گنگ شوانگ' در پاسخ به سئوالی درباره همكاری شركت ملی نفت چین (CNPC) با ایران در توسعه فاز یازدهم پارس جنوبی گفت: از نمونه مورد نظر شما مطلع نیستم اما چین و ایران دارای روابط معمول هستند و این همكاری‌ها شفاف، آشكار، مشروع و قانونی است.
آنچه هم اكنون اهمیت دارد استمرار حضور شركت های ملی نفت چین در ایران است چندی قبل بود كه مدیر پروژه شركت ملی نفت چین (سیانپیسی) در طرح توسعه آزادگان شمالی، به علاقهمندی این شركت به تداوم همكاری با شركت ملی نفت ایران اشاره كرد و گفت: آینده روشنی پیش روی همكاریهای این شركت با ایران وجود دارد.
'چینگ جونگ لیانگ' مدیر پروژه شركت ملی نفت چین در طرح توسعه آزادگان شمالی خاطره خوبی از هفت سال حضور در ایران دارد و می‌گوید: «روابط ایرانیها و چینی‌ها از گذشته دور، دوستانه بوده است و علاقهمند به تداوم همكاری با شركت ملی نفت ایران و گرفتن پروژه‌های بیشتر در ایران هستیم.»
وی می گوید كه چین و ایران می توانند به همكاری هایشان ادامه دهند اما ابراز امیدواری كرده است كه تشریفات كاری برای پیشبرد طرح ها در ایران سهل تر شود تا زمان كمتری برای امور اداری گذرانده شود و برعكس بتوان پروژه ها را با سرعت اجرایی كرد.
شركت های ملی نفت چین شامل سه شركت سینوك، سی ان پی سی و سینوپك، از مزایایی برخوردارند كه بسیاری از شركت های نفتی بین المللی فاقد آنها هستند هرچند اكثر كارشناسان بر این نكته اتفاق نظر دارند كه چینی ها خیلی دیر وارد بازار جهانی انرژی شده اند ولی چینی ها در دو دهه اخیر، برای تامین امنیت انرژی خود، طرح ها و برنامه های مختلفی را طراحی و اجرا نموده اند.
مثلا حضور در مناطق نفت خیز دارای ناآرامی های سیاسی را باید از جمله ویژگی های چینی ها دانست در سایه افزایش مصرف داخلی انرژی در كشور بزرگ چین به ویژه در 10 سال گذشته، رهبران پكن برای تامین امنیت انرژی مورد نیاز خود برنامه های همه جانبه ای را طراحی كرده اند.
سیاست های كلان انرژی رهبران چین همچنان ادامه دارد و با وجود كاهش رشد اقتصادی و تقلیل نرخ رشد مصرف، سه شركت ملی نفتی غول پیكر دولت چین از توسعه دامنه فعالیت هایشان دست برنداشته اند.
'كانگ وو' كارشناس چینی اقتصاد انرژی در موسسه 'اف جی یی' به ایرنا گفت اگر چه شركت های ملی نفت از دیرباز بر توسعه بخش های بالادستی در كشورهای مختلف متمركز بوده اند، اما هم اینك صحنه بازی تغییر یافته است.
وی می گوید: این شركت ها به سوی فعالیت در بخش پایین دستی و اكتشاف و تولید از ذخایر هیدروكربنی در آب های عمیق حركت نموده اند این شركت ها حتی گوشه چشمی نیز به مناطق قطبی دارند.
بسیاری از كارشناسان معتقدند در میان شركت های ملی نفت چین، مدیران شركت سی ان پی سی و دیگر شركت های ملی نفتی چین از جاه طلبی بیشتری در مقایسه با سایر شركت های ملی نفت برخوردارند و از حجم سرمایه گذاری بیشتری هم برخوردارند.
از سال 2006 میلادی به بعد، شركت های ملی نفت چین بیش از 150 میلیارد دلار در طرح های نفت و گاز سراسر دنیا سرمایه گذاری نموده اند كه بخش اعظم آن، در خارج از قاره آسیا بوده است.
چینی ها برای سیراب نمودن عطش خود در آمریكای شمالی و جنوبی تا استرالیا و آفریقا و آسیای مركزی سرمایه گذاری نموده اند و دیپلماسی انرژی خود را در روسیه، میانمار ، ایران و سودان به كار گرفته اند.
اما كارشناسان معتقدند كه چینی ها همچنان در حوزه هایی نظیر اكتشاف و تولید از منابع شیل و حضور در میادین آب های عمیق، نیازمند دانش شركت های معتبر دنیا هستند.
در مجموع اینكه ایران و چین روابط تاریخی خوبی با هم دارند و همواره در صحنه جهانی از هم حمایت كرده‌اند دولت ایران نگاه مثبتی به افزایش همكاری‌ها با چین دارد و پكن همواره یك شریك مطلوب و همگام تجاری برای ایران بوده است و نیاز متقابل دو طرف آنها را به مكمل یكدیگر در عرصه بین المللی تبدیل كرده است.
آساق**231**1904**
پكن- ایرنا- نگاهی به سابقه حضور شركت های چینی در ایران در سال های گذشته نشان می دهد شركت های نفتی چین در همه سال‌های تحریم به جز مقطع كوتاهی به كارشان در ایران ادامه داده اند و همچنان به همین شكل عمل می كنند.