به گزارش ایرنا، رییس كل بانك مركزی عصر دیروز (شنبه) پس از نشست اعضای شورای هماهنگی سران قوا گفت: با تصمیم اعضای شورای هماهنگی سران قوا، چك های تضمینی كه اكنون در اختیار مردم است قابل انتقال به دیگران نیست و (در صورت انتقال) اعتباری ندارند.
چك رمزدار یا تضمینی بین بانكی یكی از ابزارهای پرداخت است كه به درخواست مشتری به نام اشخاص حقیقی یا حقوقی با هدف تسهیل و تسریع در نقل و انتقال وجوه بین بانكی صادر و پرداخت وجه آن توسط بانك صادركننده تضمین می شود.
این روش چون قابل پرداخت به شكل نقد نبوده و باید به حساب متقاضی در بانك منظور شود، از ایمنی بیشتری نسبت به چك های عادی برخوردار است.
این امكان وجود داشت كه تا پیش از این با امضای صاحب چك پشت برگه، آن را به اشخاص دیگر انتقال داد اما همین ویژگی همانند شمشیر دو لبه در كنار محاسن خود، مشكل زا نیز بوده است.
بر پایه گزارش ها و بررسی‌ها‌ی صورت گرفته در مورد فرآیندهای مرتبط با صدور، انتقال و گردش چك‌های تضمین‌شده، مشخص شد سازوكار كنونی حاكم بر این چك‌ها، تامین‌كننده اهداف یاد شده نیست و اختلالاتی را در این زمینه ایجاد كرده است؛ بنابراین مراتب اصلاح و تغییر فرآیندهای صدور و استفاده از چك‌های تضمین شده در دستور كار این بانك قرار گرفت.
تارنمای بانك مركزی عصر یكشنبه بخشنامه جدید صدور و استفاده از چك های تضمین شده را با استناد به مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصاد‌ی سران قوا درباره ممنوعیت انتقال و ظهرنویسی چك‌های تضمین‌شده، ابلاغ كرد.
هدف این بخشنامه، جلوگیری از استفاده‌های نامتعارف از چك‌های یاد شده، احراز هو‌یت دقیق اشخاص ذینفع در گردش چك‌های موصوف و همچنین پیشگیری از پولشویی با استفاده از این چك‌هاست.
در همین پیوند، از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، شرایط صدور و استفاده از چك‌های تضمین شده با رعایت قوانین و مقررات مربوط، در چارچوب شرایط زیر امكان‌پذیر خواهد بود:
1- صدور و تحویل چك تضمین‌شده مستلزم تكمیل فرم درخواست توسط متقاضی در شعبه بانك و در حضور متصدی بانكی و درج نكات زیر در فرم خاص آن است:
الف- مشخصات متقاضی مشتمل بر نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی/شناسه ملی/شماره فراگیر اتباع خارجی؛
ب- شماره سریال و مبلغ چك تضمین‌شده؛
پ- علت درخواست چك تضمین‌شده توسط متقاضی؛
ت- مشخصات گیرنده چك تضمین‌شده (ذینفع) شامل نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی/شناسه ملی/شماره فراگیر اتباع خارجی.
2- چك تضمین شده فقط باید در وجه گیرنده (ذینفع) كه توسط متقاضی در فرم درخواست مربوط نوشته شده است، صادر شود.
3- مشخصات گیرنده چك تضمین‌شده (ذینفع) شامل نام و نام خانوادگی اشخاص حقیقی/نام اشخاص حقوقی و شماره ملی/شناسه ملی/شماره فراگیر اتباع خارجی، حسب مورد باید روی برگ چك تضمین شده درج شود.
4- وصول مبلغ چك تضمین شده توسط بانك، فقط در وجه گیرنده (ذینفع) كه مشخصات وی بر روی چك تضمین‌شده درج شده، امكان‌پذیر است.
5- ظهرنویسی و انتقال چك تضمین شده به دیگری، فاقد اعتبار خواهد بود.
6- ابطال چك تضمین‌شده به درخواست متقاضی یا وكیل و نماینده قانونی وی بدون نیاز به ظهرنویسی گیرنده (ذینفع) امكان‌پذیر است.
7- ثبت مشخصات كامل اشخاصی كه به نمایندگی از گیرنده (ذینفع) برای وصول چك تضمین‌شده اقدام می‌كنند، الزامی است.
8- دارندگان چك‌های تضمین‌شده‌ای كه قبل از ابلاغ این بخشنامه صادر شده‌اند، حداكثر یك ماه از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، می‌توانند وجه آن را به طور نقدی دریافت یا به حساب بانكی خود واریز كنند.
ظهرنویسی این چك‌ها برای دیگری در این مهلت زمانی اعتبار ندارد و پس از این مهلت، دارنده چك فقط تا پایان سال باید به یكی از شعبه های بانك صادركننده مراجعه و اطلاعات مربوط به مبادله مالی منشا دریافت چك تضمین‌شده را ارایه كنند.
9- اعضای هیات مدیره و هیات عامل بانك‌ها مسوول حسن اجرای مفاد این مصوبه بوده و در صورت قصور و تخلف، علاوه بر اعضای هیات مدیره و هیات عامل بانك، با كارمند خاطی و مسوول شعبه مربوط حسب مورد برخورد قانونی می شود.
به گزارش ایرنا، آمار بانك مركزی نشان می دهد در هفت ماهه امسال بیش از یك بیلیارد و 589 هزار و 284 میلیارد و 900 میلیون تومان از نقدینگی كشور با استفاده از 6 میلیون و 965 هزار و 500 فقره چك رمزدار جابجا شد.
این رقم در مدت مشابه پارسال و در شرایطی كه پنج میلیون و 28 هزار و 900 چك صادر شد، 761 هزار و 927 میلیارد و 800 میلیون تومان بود.
مهرماه امسال در كل كشور بیش از یك میلیون و یكصد هزار فقره چك رمزدار به ارزش 359 هزار میلیارد و 300 میلیون تومان وصول شد كه نسبت به ماه پیش از نظر شمار و مبلغ به ترتیب 4.5 درصد و 17.4 درصد بیشتر شد.
در این ماه فقط در استان تهران 367 هزار فقره چك رمزدار به ارزش 296 هزار میلیارد و 500 میلیون تومان وصول شد یعنی این استان به تنهایی با در اختیار داشتن حدود 33 درصد شمار چك ها، 82.5 درصد ارزش آن را نیز به خود اختصاص داد.
مهرماه پارسال شمار چك های رمزدار صادر شده نصف مهرماه امسال و حدود 650 هزار فقره (650 هزار و 500 فقره) و از نظر ارزش نیز حدود یك چهارم رقم امسال (875 هزار و 550 میلیارد ریال) بود.
ارزش چك های رمزدار صادر شده در شبكه بانكی از آذرماه پارسال به صورت تصاعدی رشد كرده است.
اقتصام*3061*1961
تهران- ایرنا- بانك مركزی در بخشنامه ای به شبكه بانكی شرایط جدید صدور و استفاده از چك های تضمین شده را ابلاغ كرد كه بر اساس آن از این پس این چك ها فقط در وجه ذینفع صادر می شود و پشت نویسی و انتقال چك تضمین شده به دیگری، فاقد اعتبار است.
