به گزارش ایرنا خشكسالی های اخیر، كاهش سطح تراز آب دریاچه ارومیه، ورود گونه های گوشتخوار به داخل جزیره، كاهش قابل ملاحظه دبی آب چشمه های جزیره اشك، نبود امكانات و نیروی متخصص كافی و تحقق نیافتن برنامه های سازمان در جهت حفاظت این گونه جانوری زندگی گوزن زرد ایرانی را در این زیست بوم به خطر انداخته است.
در این میان كاهش آمار گوزن زرد ایرانی خالدار در پارك ملی دریاچه ارومیه در سال 1394 كه بزرگترین زیستگاه جهانی آن به شمار می رود، زنگ هشداری به شمار می رود؛ بعد از آخرین سرشماری تعداد این گونه از 255 راس در سال 1392 به 166 راس در سال 1394 كاهش پیدا كرد.
ورود قوچ و میش ارمنی به جزیره اشك پارك ملی دریاچه ارومیه به سبب كم آبی و اتصال جزایر به یكدیگر نیز موجب شده است تا میزان دسترسی به غذا برای گوزن زرد كاهش یابد.
با ورود قوچ و میش به این جزیره، حیوانات گوشتخواری چون پلنگ، گرگ و روباه نیز وارد این زیست بوم شدند و حیات این جاندار در معرض انقراض قرار گرفت.
هرچند اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی طی سال های اخیر جهت حفظ نسل این گونه جانوری در این جزیره اقداماتی را انجام داده كه از جمله مهمترین آنها می توان به احداث آبشخور و نصب دوربین های پایش آنلاین اشاره كرد ولی بدون شك احیای جمعیت گوزن زرد ایرانی نیازمند صرف هزینه ای بسیار بیشتر و بررسی های كارشناسی دقیق تری است.
رییس اداره حیات وحش اداره كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: برابر بررسی ها احتمال می رود كه جمعیت فعلی گوزن زرد در جزیره اشك بسیار كمتر از آمار سال 1394 باشد و چنانچه این روند ادامه یابد و اقدام كافی در جهت رفع تعارض ها و اصلاح زیستگاه در جزیره صورت نپذیرد، بقای این گونه با مشكلات جدی مواجه خواهد شد.
امید یوسفی گفت: یكی از دغدغه های كنونی سازمان حفاظت محیط زیست در زمان حاضر تامین بودجه جهت رفع تهدیدهای كنونی است.
محمد نصرتی، رییس گروه پستانداران دفتر حیات وحش آبزیان آب های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست كشور هم در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: بازدیدهایی در راستای مشاهده وضعیت پارك ملی دریاچه ارومیه انجام شده و وضعیت حیات وحش آن به معاونت محیط طبیعی گزارش شده است.
وی با بیان اینكه گوزن زرد ایرانی جزو گونه های در معرض انقراض است، بیان كرد: با یاری كارشناسان استانی مقرر شده تا گزارش كامل تری از شرایط زیستی این گونه و تهدیدهای آن تهیه و به سازمان ارسال شود.
وی گفت: در بررسی های موجود مقرر شده تا همه جوانب و تدابیر لازم برای توجه به زیست گوزن زرد در این زیستگاه در نظر گرفته شود تا بتوان بودجه ای برای حفاظت از آن اخذ كرد.
نصرتی بیان كرد: برنامه اولیه كوتاه مدت در مورد گوزن زرد مربوط به برآورد تعداد گونه یاد شده، گونه رقیب و گونه های تهدیدكننده آن است و برای خروج قوچ و میش از پارك ملی دریاچه ارومیه هم در صورت افزایش آن برنامه ریزی می شود.
وی اضافه كرد: درباره گونه های تهدیدكننده نیز بعد از برآورد تعداد شغال ها، روباه ها، گرگ و پلنگ های موجود و بررسی اینكه فشار گوشتخواران بر كدام گونه می باشد، تصمیم گیری می شود.
نصرتی با بیان اینكه مشخص شدن خطرها به تنهایی برای حفاظت از گوزن زرد ایرانی كافی نیست، افزود: با ارائه برنامه حفاظت از این گونه در سازمان استقبال شده است ولی تا تامین بودجه لازم باید منتظر بود؛ وی اظهار امیدواری كرد كه در 6 ماه آتی برنامه ای كامل در این زمینه اجرایی شود.
به گزارش ایرنا جزیره اشك یكی از جزایر 9 گانه پارك ملی دریاچه ارومیه است؛ این جزیره به علت محصور شدن در میان آب در پیش از 20 سال گذشته مهمترین و امن ترین محل برای زیست گوزن زرد انتخاب شده است.
در واقع برای اولین بار در سال 1356 تعداد 2 راس گوزن زرد از دشت ناز ساری به این جزیره منتقل و پس از اینكه شرایط زیستگاهی جزیره برای حضور گونه مناسب تشخیص داده شد، در سال های بعد تعدادی دیگر نیز به این زیستگاه اضافه گردید.
شرایط بسیار مناسب زیستگاهی از جمله امنیت غذایی، نبود عوامل بیماری زا، نبود دشمن طبیعی و سایر موارد باعث شد كه جمعیت این گونه در سال های بعد به بیش از 300 راس برسد و به همین دلیل باعث شد كه بسیاری از كارشناسان جزیره اشك را بزرگ ترین و مناسب ترین زیستگاه طبیعی گوزن زرد (جمعیت وحشی) در كشور و حتی دنیا عنوان كنند؛ این كار تا به آنجا موفق بود كه حتی جهت كنترل جمعیت تعدادی زنده گیری و به سایر زیستگاه های مستعد كشور منتقل شد.
3072/7125
ارومیه - ایرنا - جزیره اشك در پارك ملی دریاچه ارومیه به عنوان امن ترین زیستگاه گوزن زرد ایرانی در سطح جهان، دیگر برای این موجود نادر امن نیست و تدوین برنامه ای برای مدیریت زیستگاه آن نیازمند تصمیم فوری از سوی مسوولان امر است.
