به گزارش خبرنگار ایرنا، آنها نه مومیایی هستند و نه در این فكر بوده اند كه شاید زمانی بشر به این دانش دست پیدا كند كه بتواند در كالبد آنان جانی دوباره بدمد.
آخرین آنها در كردستان، دكتر غلامرضا قائمی بود، دانش آموخته فرنگ، اما برای خدمت به زداگاهش برگشت و وصیت كرد، جسدش بعد از مرگ به سالن تشریح دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی كردستان اهدا شود.
دانشجویان دانشكده پزشكی این دانشگاه هفت سال بر بالین جسد دكتر قائمی و با استفاده از آن مفاهیم پایه و اساسی علم شریف طب را آموختند و سرانجام 10 آبان 97 باقی مانده پیكر پاكش در زادگاهش بیجار به خاك سپرده شد.
** آناتومی و چالشی به نام جسد
یكی از دانشجویان علوم پزشكی كردستان می‌گوید: دانشجویان رشته آناتومی با مشكل جدی كمبود جسد مواجه اند و حتی گاهی فرصتی برای نگاه به جسد هم پیدا نمی كنیم.
معین ،تازه فارغ التحصیل شده و نقش جسد تازه در آموزش درس آناتومی را بسیار مهم ارزیابی می كند.
او می گوید: كار با جسد تازه نسبت به اجساد كهنه و مولاژ تفاوت زیادی دارد و آموزش با جسد تازه تاثیر و تفاوت زیادی با شیوه كنونی آموزش درس آناتومی دارد.
همه دانشجویان كمبود جسد را مانع مهمی برای درست آموختن می دانند و بیشتر آنان می گویند بعد از مرگ جسد خود را به دانشگاه اهدا می كنیم تا آیندگان مشكلات ما را نداشته باشند.
** جسد كم است
چند دهه از نامنویسی برای اهدای عضو می گذرد، اما در زمینه اهدا جسد هنوز با مشكل مواجه هستیم.
اگر چه اهدای عضو طرفداران زیادی دارد اما اهدای بدن پس از مرگ، برای تشریح درس آناتومی دانشجویان پزشكی هنوز نیازمند فرهنگسازی است.
معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشكی كردستان می گوید: جسد نقش مهمی برای دانشجویان رشته پزشكی دارد و از نظر آموزشی بسیار ضروری است اما در تهیه جسد همه دانشگاه ها از نظر قانونی و حقوقی مشكل دارند.
محمدجعفر رضایی با بیان اینكه تلاش ما هموازه بر تهیه جسد از طریق پزشكی قانونی بوده است، اظهار داشت: در این زمینه موفق نبوده ایم.
وی درباره اهدای جسد هم می گوید: بحثی در زمینه اهدای جسد به صورت نظام مند و قانونی مطرح است كه افراد به صورت داوطلبانه فرم هایی را پر كنند و داوطلب اهدا جسد شوند.
رضایی درباره استقبال كردستانی ها از این طرح گفت: یكی - دو نفری در این باره صحبت كردند ولی زیاد جدی نبود و از سال 90 تنها یك نفر جسد خود را اهدا كرد و آن هم دكتر غلامرضا قائمی بود.
** اهدای عضو مقبول تر از اهدای جسد
معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشكی كردستان عقیده دارد كه اهدای جسد در استان زیاد باب نیست و فرهنگسازی لازم در این باره صورت نگرفته البته مردم هنوز به اهدای عضو بیشتر از جسد راغب هستند.
رضایی می گوید: قدمت زیاد اجساد تشریح شده یكی از مشكلات دانشجویان پزشكی است و در حال حاضر در دانشگاه كردستان جسد نیست و مكاتباتی انجام گرفته تا ظرف 2 ماه آینده 2 جسد از دانشگاه تهران برای مان ارسال شود.
در حال حاضر دانشگاه های متولی با مجوز لازم اجساد مجهول الهویه را از پزشكی قانونی تحویل می گیرند تا برای انجام فعالیت های پزشكی و علمی مورد استفاده قرار گیرند.
** جسد بزرگترین كتاب خلقت
مدیر گروه آناتومی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی كردستان می گوید: بزرگترین كتاب برای دانشجویان پزشكی، بدن انسان است و آنچه در خلقت انسان و اجزای آن می بینیم اصلا قابل مقایسه با مولاژ نیست و آنچه كه دانشجو بر روی جسد می بیند با هزاران كتاب نمی تواند بیاموزد.
مرتضی ابوذری پور كه حدود 15 سال است در این رشته مشغول به كار است، تاكید دارد كه تهیه جسد غیر مسلمان از دیگر كشورها اصلا مقدور نیست و این اجساد اگر از طریق دانشگاه های داخلی هم تهیه شود، حدود 80 تا 90 میلیون تومان هزینه بر می دارد.
اهدای جسد به سالن تشریح بُعد شرعی دارد و تنها برخی از مراجع عظام تقلید، اهدای جسد را به سالن های تشریح تا حدودی جایز دانسته اند، مشروط بر اینكه جسد غیر مسلمان به قدر كفایت وجود نداشته باشد و حیات یك مسلمان وابسته به تشریح باشد، یعنی اگر برای زندگی یك فرد زنده تشریح لازم است، تشریح جسد مسلمان را جایز دانسته‌اند.
مدیر گروه آناتومی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی كردستان درباره تعداد اجساد اهدایی هم می گوید: تنها یك جسد اهدایی داشتیم كه دانشجویان حدود هفت سال بر روی آن كار كردند در حالیكه حداكثر زمانی كه می شود از یك جسد برای تشریح استفاده كرد، یكسال است.
** از خود شناسی تا خداشناسی
ابوذری پور با اشاره به اینكه احترام به جسد مسلمان در فرهنگ ما جایگاه خاصی دارد، گفت: از بدو ورود دانشجویان به سالن تشریح از آنان در خواست می‌شود، احترام ویژه‌ای برای اجساد قائل شده و فاتحه بخوانند.
وی یادآور شد: اهدا كنندگان جسد كار بسیار بزرگی انجام می دهند و برای همین همواره مورد ادب و احترام اساتید و دانشجویان هستند و با پایان كار تشریح، جسد آنان با احترام خاصی كفن و دفن می شود.
مدیر گروه آناتومی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی كردستان اظهار داشت: بسیاری از دانشجویان با دیدن جزییات و ظرایف خلقت آدمی، از خودشناسی به خداشناسی می رسند و این یكی از بزرگترین درس هایی است كه فرا می گیرند.
** فرهنگ سازی نیازمند مشاركت رسانه ها
بر اساس استاندارد جهانی هر چهار یا 6 دانشجو باید بر روی یك جسد مطالعه كنند كه این اتفاق تنها در دانشگاه‌های علوم پزشكی پیشرفته عملی می شود.
در دانشگاه های پزشكی كشور ما بویژه استان كردستان هنوز تا استانداردها فاصله زیادی داریم كه مهمترین راه كاهش آن، افزایش تعداد اجساد برای اتاق های تشریح است تا دانشجویان پیش از مواجهه با بیمار، تمرین و مهارت كافی را برای طبابت كسب كرده باشند.
اهدای جسد به سالن‌های تشریح دانشگاه‌های علوم پزشكی علاوه بر اقدام های قانونی و حقوقی نیازمند فرهنگسازی است و بخشی از این فرهنگسازی بر عهده ما رسانه هاست چیزی كه دانشجویان پزشكی از ما انتظار دارند.
اگر هر فردی به این فكر كند كه كالبدش پس از مرگ می‌تواند وسیله‌ای برای توسعه دانش پزشكی و نجات جان میلیو‌ن‌ها انسان باشد، راحت تر می تواند با موضوع اهدای جسد پس از مرگ به این مراكز كنار آید.
اهدای جسد موجب می شود تا دانشجوی پزشكی پس از فراغت از تحصیل، هنگامی كه شروع به طبابت و درمان انسان ها می كند، با اطمینان بیشتری اقدام كند، چون از كالبد انسان شناخت كافی دارد.
9937/9102
سنندج - ایرنا - اجساد موجود در سالن های تشریح دانشگاه های علوم پزشكی، اجسادی معمولی نیستند، صاحبان این كالبدها پیش از مرگ خواسته اند تا وقف شوند، البته تعداد آنان از انگشت شمار كمتر است.
