خشكسالی و كم آبی موجب شده كه دشت خمین به عنوان یكی از مناطق ممنوعه برداشت آب محسوب شود و این مهم برای كشاورزانی كه معیشتشان وابسته به آب است، معضلاتی را به همراه دارد.
جهاد كشاورزی در سال های اخیر سیاست جایگزینی كشت كم آب بر را با محصولات پرمصرف پیش گرفته اما در كنار آن شتاب بخشی به توسعه سامانه آبیاری نوین به عنوان خیز بلندی در حوزه كشاورزی خمین دنبال می شود.
با توجه به اقلیم خشك و نیمه خشك خمین تمركز بر راهكارهای استفاده بهینه از آب، صرفه جویی در مصرف از مسایل مهم و كلیدی محسوب می شود و حمایت های حوزه دولتی برای توسعه و تكمیل سامانه آبیاری نوین در خمین امری اجتناب ناپذیر است.
افزایش كمی و كیفی 30 درصدی محصولات كشاورزی، صرفه جویی 25 درصدی در مصرف كود و سموم شیمیایی نسبت به آبیاری غرقابی، سلامت محیط زیست، كاهش هزینه تسطیح، آماده سازی اراضی و كارگری، تهویه آسان خاك، كاهش تلفات خاك از مهمترین مزایای استفاده از سامانه آبیاری نوین است.
*** آبیاری نوین میانگین تولید را 30 درصد افزایش می دهد
بنا بر اعلام مشاور وزیر جهاد كشاورزی و مجری طرح سامانه های نوین آبیاری وزارت جهاد كشاورزی، اجرای سامانه توسعه آبیاری نوین میانگین تولید محصول را 30 درصد و در برخی موارد تا مرز 100 درصد افزایش می دهد.
«عباس زارع» در جریان سفر اخیر خود به خمین در این خصوص گفته است: تاكنون یك میلیون و 830 هزار هكتار از اراضی آبی كشور به سامانه نوین آبیاری تجهیز شده است.
وی ادامه داد: اجرای سیستم آبیاری نوین، مصرف نهاده های كشاورزی را تا 30 درصد كاهش می دهد.
زارع اظهارداشت: دولت در زمینه ایجاد و توسعه سامانه های نوین كشاورزی مصمم است و حمایت ویژه از بهره برداران در این بخش می شود.
مشاور وزیر جهاد كشاورزی و مجری طرح سامانه های نوین آبیاری وزارت جهاد كشاورزی ادامه داد: طبق مصوبه امسال مجلس شورای اسلامی، بیش از 15 هزار میلیارد ریال در سال برای توسعه سامانه های نوین آبیاری در كشور پیش بینی شده است.
زارع افزود: بر اساس مصوبه ستاد اقتصاد مقاومتی باید سالانه 250 هزار هكتار از اراضی كشاورزی كشور به سامانه آبیاری نوین مجهز شود.
مشاور وزیر جهاد كشاورزی و مجری طرح سامانه های نوین آبیاری وزارت جهاد كشاورزی گفت: 178 هزار هكتار از اراضی كشاورزی در سال زراعی جاری زیر پوشش سامانه های آبیاری نوین قرار می گیرد كه تاكنون حدود 50 هزار هكتار آن تكمیل و بیش از130 هزار هكتار نیز در حال اجرا است.
وی، سطح اراضی كشاورزی آبی را هفت میلیون و 700 هزار هكتار بیان كرد و ادامه داد: سه میلیون و 200 هكتار این میزان زیر پوشش شبكه مدرن آبیاری و سدها قرار دارند.
*** 10 هزار هكتار اراضی خمین به آبیاری نوین مجهز شد
مدیر جهاد كشاورزی خمین گفت: شهرستان خمین در سال های اخیر در چنبره خشكسالی گرفتار شده و مسئولان این خطه برای بهره برداری بهینه از منابع موجود گام های بلندی برداشته اند و با بسته های حمایتی دولت از روش های آبیاری سنتی فاصله گرفته اند به طوری كه تجهیزات آبیاری نوین در 10 هزار هكتار از اراضی كشاورزی این شهرستان اجرا شده است.
«عباس ارشدی» ادامه داد: سطح اراضی زراعی خمین 50 هزار هكتار است كه تاكنون 20 درصد آن به سامانه آبیاری تحت فشار مجهز شده است.
وی اظهارداشت: استفاده از شیوه های آبیاری نوین قطره ای، بارانی، تیپ و كلاسیك در این شهرستان، مصرف آب را 60 تا 65درصد كاهش می دهد.
مدیر جهاد كشاورزی خمین ادامه داد: 700 هكتار از سطح اجرایی آبیاری نوین در اراضی كشاورزی این شهرستان به شیوه آبیاری قطره ای تیپ مجهز است كه بهره وری مصرف با این شیوه تا 95 درصد می رسد.
به گفته ارشدی از بهترین روش های آبیاری در كاهش مصرف آب و افزایش بهره وری، استفاده از سیستم آبیاری قطره ای تیپ در كشت محصولات زراعی است.
وی ادامه داد: اجرای طرح آبیاری قطره ای به شیوه تیپ (نواری) در زمین های كشاورزی این شهرستان در سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه قبل، 2 برابر شده است.
مدیرجهاد كشاورزی خمین افزود: در سال زراعی گذشته سطح اجرا شده آبیاری تیپ در این شهرستان 350 هكتار بود كه این میزان امسال به 700 هكتار افزایش یافته است.
ارشدی بیان كرد: چشم انداز اجرای این طرح تا سال 1400 توسعه تا 2 هزار و 500 هكتار از زمین های زراعی این شهرستان است.
وی ادامه داد: استفاده از روش آبیاری نوین قطره ای موضعی، مصداق بارز بهره وری بهینه آب است چرا كه بهره بردار تنها به حد كفایت رشد از منابع آبی برداشت می كند و این مهم در شرایط بحرانی اهمیت زیادی دارد.
مدیرجهاد كشاورزی خمین بیان كرد: با شیوه شبكه آبیاری موضعی یا تیپ زمینه آبیاری یكنواخت برای همه بذرها های كاشته شده با تراكم محاسبه شده فراهم می شود و كیفیت در كاشت، كاهش هزینه ها و محصول مطلوب به دست می آید.
ارشدی عنوان كرد: اجرای سیستم آبیاری تحت فشار به علت خشكسالی های پی در پی به سمت سیستم های قطره ای سوق داده شده است.
وی افزود: استفاده از روش آبیاری نوین قطره ای موضعی، مصداق بارز بهره وری بهینه آب است چرا كه بهره بردار تنها به حد كفایت رشد از منابع آبی برداشت می كند و این مهم در شرایط بحرانی اهمیت زیادی دارد.
مدیر جهاد كشاورزی خمین گفت: اصلاح روش های آبیاری در گلخانه ها، باغات و اراضی زراعی از برنامه های اجرایی مهم برای مدیریت بهینه آب در این شهرستان است.
ارشدی خاطرنشان كرد: اجرای آبیاری نوین در زمین های كشاورزی این شهرستان باعث صرفه جویی و ذخیره حدود سه میلیون متر مكعب آب در بازه زمانی یك سال شد.
وی افزود: 480 هكتار از زمین های زراعی این شهرستان در سال گذشته تحت پوشش سامانه آبیاری نوین قرار گرفت كه برآیند آن افزایش بهره وری 30 درصدی تولید و صرفه جویی در مصرف آب بوده است.
مدیر جهاد كشاورزی خمین اظهارداشت: وسعت گلخانه های این شهرستان 52 هكتار است كه همه این سطح مجهز به آبیاری قطره ای شده است.
ارشدی بیان كرد: مصرف آب در گلخانه های سبزی و صیفی هفت دهم لیتر و در گلخانه های گل های زینتی 86 صدم لیتر در ثانیه است.
*** آبیاری نوین در 72درصد باغ های خمین اجرا شد
مسئول بهبود تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی خمین گفت: سامانه آبیاری نوین در سطح 72 درصد از اراضی باغی این شهرستان با هدف مدیریت بهینه منابع آبی حوزه كشاورزی اجرا شده است.
«احمد عروجی» افزود: سطح عرصه های باغی خمین 2 هزار و 600 هكتار است كه یك هزار و 860 هكتار آن با استفاده از سیستم قطره ای آبیاری می شود.
وی ادامه داد: اجرای طرح آبیاری نوین در باغات این شهرستان از سال 94 به صورت جدی كلید خورد و هر سال سطح اجرایی نسبت به مدت مشابه قبل افزایش یافت.
مسئول بهبود تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی خمین بیان كرد: پیش بینی می شود تا پایان امسال تمامی عرصه های باغی این شهرستان مجهز به سیستم آبیاری قطره ای شود.
عروجی ادامه داد: سامانه آبیاری نوین در 96 درصد از گلخانه های این شهرستان نیز اجرا شده است.
وی بیان كرد:سطح گلخانه های خمین 65 هكتار است كه تاكنون 63 هكتار آن به سیستم آبیاری نوین تجهیز شده است.
مسئول بهبود تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی خمین اظهار داشت: تمامی گلخانه های شهرستان خمین در كمتر از یك سال آینده به سیستم آبیاری نوین مجهز می شود.
*** افت 73 سانتیمتری سطح آب سفره های زیر زمینی خمین
رئیس منابع آب خمین گفت: وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت خمین بحرانی است و به دلیل افت شدید سفره آب زیرزمینی در چند سال گذشته، ممنوعه اعلام شده است.
«حمید رنجبری» افزود: میانگین درازمدت افت سطح آب سفره های زیر زمینی دشت خمین 51 سانتیمتر بود كه سالانه كسری مخزن هفت میلیون متر مكعبی را ایجاد می كرد اما در 10 سال اخیر این میزان به ترتیب به افت 73 سانتیمتر و 10 و نیم میلیون متر مكعب كسری مخزن رسیده است.
وی بیان كرد: برداشت اضافه سه و نیم میلیون متر مكعبی آب در بخش كشاورزی خمین، كسری مخزن سفره های زیر زمینی را موجب شده است.
رئیس منابع آب خمین افزود: حل كمبود آب در خمین نیازمند اجرای طرح تعادل بخشی با سیستم آبیاری نوین، نصب كنتور حجمی، مسدود كردن چاه های غیرمجاز آب كشاورزی و تغییر الگوی كشت است.
خمین از توابع استان مركزی دارای 105 هزار نفر جمعیت است كه 52 درصد آن كشاورز هستند و مهمترین محصولات این شهرستان گندم ، جو، ذرت علوفه ای، لوبیا، سیب زمینی و پیاز است.
7277/6013/
گزارش از: افسانه آروند
خمین - ایرنا - خمین از قطب های مهم كشاورزی استان مركزی است كه در سال های اخیر به دلیل افت شدید سفره های زیر زمینی با محدودیت منابع آب روبه رو شده است.
