استفاده از زیست فناوری كشاورزی در كشور اجتناب ناپذیر است

به گزارش ایرنا، تحقیقات انجام شده در مراكز معتبر علمی دنیا كه مورد تایید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته نشان می دهد كه تولید محصولات تراریخته بر تامین امنیت پایدار غذایی تاثیرات مثبت داشته است.
محصولات تراریخته یا محصولات تغییر ژنتیكی داده ‌شده به گیاهان مورد استفاده در كشاورزی گفته می‌ شود كه DNA آن‌ ها با استفاده از روش‌ های مهندسی ژنتیك تغییر یافته است.
در بیشتر موارد هدف از این تغییرات ژنتیكی وارد كردن صفت جدیدی به گیاه با هدف ایجاد مقاومت به آفت‌ ها، بیماری‌ ها یا شرایط محیطی مشخص یا كاهش ضایعات مقاومت به مواد شیمیایی (مقاومت به علف‌ كش‌ ها) یا بهبود خصوصیات تغذیه ‌ای آن محصول است.
بر اساس اطلاعات موجود، تولید آزمایشگاهی برخی از محصولات تراریخته در ایران توسط مراكز علمی و دانشگاهی از حدود 25 سال قبل آغاز شده ‌است.
اولین محصول كشاورزی تراریخته، رقمی از برنج است كه در برابر كرم ساقه ‌خوار برنج Chilo suppressalis مقاومت نشان می‌دهد. محصولات دیگری نظیر سیب ‌زمینی و پنبه نیز تولید شده‌ اند.
به تاكید كارشناسان لازم است از دانش و فناوری های جدید برای تولید محصولات كشاورزی استفاده كنیم اما برای برطرف شدن نگرانی ها باید اطلاع رسانی صحیحی در رابطه با محصولات تراریخته انجام شود.
نماینده ولی فقیه در سازمان جهاد كشاورزی استان اصفهان با اشاره به اینكه هنوز كسی نتوانسته است زیان آور بودن محصولات تراریخته را تایید و ثابت كند، گفت: در شرایطی كه كشورمان با چالش كم آبی و خشكسالی مواجه است یا باید تسلیم وضعیت موجود شویم یا اینكه این وضعیت را تسلیم خود كنیم.
حجت الاسلام مجتبی كوچك زاد افزود: در صورتی كه بخواهیم به شیوه سنتی كشت كنیم برای تامین پایدار محصولات كشاورزی و مواد غذایی با مشكل مواجه خواهیم شد.
وی اظهارداشت: برای مقابله با چالش های موجود چاره ای نداریم كه از بذرهای اصلاح شده استفاده كنیم.
نماینده ولی فقیه در سازمان جهاد كشاورزی اصفهان درباره نظر علما و مراجع دینی، گفت: علما بدون كارشناسی نمی توانند اظهار نظر كنند و نظر ایشان این است كه كشت و استفاده از این محصولات چنانچه ضرر متنابه نداشته باشد، مانعی ندارد.
وی اضافه كرد: هنوز كسی نتوانسته است ثابت كند كه اگر گندم یا ذرت اصلاح نژادی را مصرف كردیم، ضرر متنابه به ما وارد می شود.
كوچك زاد ادامه داد: در این باره از رهبر انقلاب، آیت الله مكارم شیرازی و آیت الله نوری همدانی استفتا شده است و ایشان اعلام كردند كه كشت و استفاده از این محصولات چنانچه ضرر متنابه نداشته باشد، بلامانع است.
استاد گروه بیوتكنولوژی كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در گفت و گو با ایرنا درباره تولید محصولات كشاورزی تراریخته اظهارداشت: تغییرات در ژن ها و تراریخته از بدو خلقت تاكنون وجود داشته است و باتوجه به اینكه برخی تغییرات هم حسن و هم عیب دارد، محصولات تراریخته از این قائده مستثنی نیست.
بدرالدین ابراهیم سید طباطبایی در گفت و گو با ایرنا تصریح كرد: اكنون تغییرات ژن ها هدفمند انجام می شود و اینكه چرا عده ای بر روی آن حساسیت دارند، مشخص نیست.
وی با بیان اینكه تغییر ژن گیاهان در كشاورزی با هدف انجام می شود، این فناوری را همانند بیماری توصیف كرد كه نمی توان برای آن هر نوع دارویی را تجویز كرد بلكه باید تجویز دارو متناسب با نوع بیماری فرد باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد : بدون در نظرگرفتن منافع شخصی و مالی می توانیم از زیست فناوری كشاورزی برای تولید محصولات مثل بقیه فناوری ها استفاده كنیم.
سید طباطبایی با بیان اینكه تولید محصولات تراریخته این قدر هیاهو ندارد، گفت: اهمیت پیگیری مشكلاتی از قبیل آلودگی هوا، به هم خوردن محیط زیست و خشكسالی از تولید محصولات تراریخته بیشتر است اما اكنون جای این اهمیت ها تغییر كرده كه باید به این موضوع شك كرد.
وی اضافه كرد: تحقیقات انجام شده در دنیا نشان می دهد كه تولید محصولات تراریخته تاثیرات مثبت داشته است.
این استاد گروه بیوتكنولوژی كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد: بیوتكنولوژی در كشاورزی ما قابل اجرا و سودمند است به شرطی كه مزایا و معایب آن به صراحت عنوان و بررسی شود.
عضو هیات مدیره انجمن علمی ژنتیك ایران گفت: برای بحث تراریخته ها مردم باید بین جماعتی از دانشمندان و مراجع مهم بهداشتی و غذایی از جمله سازمان بهداشت جهانی و فائو و یك عده ای كه ادعاهای مبهمی دارند یكی را انتخاب كنند.
كسری اصفهانی در گفت و گو با ایرنا افزود: مردم باید انتخاب كنند كه آیا دانشمندان و مراجع علمی و بهداشتی صحیح می گویند یا مخالفان زیست فناوری كشاورزی كه ممكن است منافع مادی یا اهداف خاصی را دنبال كنند.
وی بیان كرد : ممكن است برخی از مخالفان زیست فناوری در كشاورزی اسناد و مداركی ارائه كنند كه به ظاهر درست باشد اما در حقیقت بطور كامل اشتباه است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بطور مثال در یكی از برنامه های صدا و سیمای جمهوری اسلامی عنوان شد كه چین كشت محصولات تراریخته را ممنوع كرده است.
اصفهانی با اشاره به اینكه مردم هوشیار هستند و ابزارهای لازم را برای دستیابی به اخبار صحیح در اختیار دارند، گفت: پس از پخش این برنامه و بررسی موضوع در فضای مجازی به همان تصاویر پخش شده از سیما و جملات رئیس جمهور چین درباره تولید محصولات تراریخته برخورد كردم كه گفته است این كشور باید از ابزارهای توانمندی برای افزایش تولید محصولات تراریخته استفاده كند.
وی اضافه كرد: خیلی عجیب است كه این موضوع در یك مناظره در تلویزیون جمهوری اسلامی مطرح می شود كه از اساس كذب است.
عضو هیات مدیره انجمن علمی ژنتیك ایران با بیان اینكه دلیل مخالفت ها با تولید محصولات تراریخته در ایران مشخص نیست، تصریح كرد: ممكن است كمپانی های تولید كننده آمریكایی پشت مخالفت ها با تولید محصولات كشاورزی تراریخته در ایران باشند.
وی ادامه داد: كشورمان طی 20 سال گذشته از آمریكا محصولات تراریخته از جمله سویا و ذرت وارد كرده است بنابراین چرا نباید از دستاوردهای دانمشندان ژنتیك خود برای تولید این محصولات استفاده كند.
اصفهانی اضافه كرد : به هر حال امنیت كشور متولیانی دارد كه باید هوشیار باشند و این موضوعات را رسیدگی كنند.
وی تصریح كرد: سازمان های مرجع بطور مشخص اعلام كرده اند كه هیچ مستنداتی برای مضر بودن محصولات تراریخته بر سلامت انسان وجود ندارد.
عضو هیات مدیره انجمن علمی ژنتیك ایران با بیان اینكه در سال حدود چند میلیارد دلار محصولات كشاورزی وارد می كنیم كه بسیاری از آنها از جمله ذرت تراریخته هستند، گفت: كشورمان از آمریكا سویای تراریخته وارد می كند در حالی كه امكان تولید این نوع محصول در ایران وجود دارد به شرطی كه دانشمندان ژنتیك و فعالان كشورمان در زمینه زیست فناوری كشاورزی مورد حمایت قرار گیرند.
وی با اشاره به اینكه برخی افراد در داخل كشور مسائل علمی را به مساله ای غیر علمی و سیاسی تبدیل می كنند، افزود: ضررهایی كه به علم و كشور زده می شود فقط محدود به یك زمان خاص نیست بلكه ممكن است طی دهه ها، كشور را از دست یابی به یك دستاورد علمی باز دارد.
همچنین رئیس مركز تحقیقات سازمان جهاد كشاورزی اصفهان شرایط كشور را از لحاظ پایداری امنیت غذایی شكننده ارزیابی كرد و گفت: ایران با بحران های زیادی از جمله خشكسالی و كم آبی مواجه است كه با شور شدن منابع آب زیر زمینی شاهد افت كیفی این مایع حیاتی هستیم.
علی اصغر شهابی در گفت و گو با ایرنا افزود: بنابراین لازم است كه از دانش و فناوری های جدید برای تولید محصولات كشاورزی استفاده كنیم.
وی به نژادی یا اصلاح نژادی را یكی از این فناوری ها برای دستیابی به ارقامی مقاوم به تغییرات محیطی نام برد و گفت: با استفاده از این فناوری می توانیم محصولات كشاورزی را افزایش و به تامین پایدار مواد غذایی كشور كمك كنیم.
رئیس مركز تحقیقات سازمان جهاد كشاورزی اصفهان با اشاره به اینكه در ارتباط با استفاده از فناوری های نوین برای تولید محصولات كشاورزی نگرانی هایی وجود دارد بیان كرد: برای برطرف شدن این نگرانی ها باید اطلاع رسانی صحیحی در رابطه با محصولات تراریخته انجام شود.
وی ادامه داد : باید تبیین شود كه این علم چگونه می تواند امنیت غذایی كشور را تامین كند و رشد تولیدات غذایی را به همراه داشته باشد.
قائم مقاوم سازمان جهاد كشاورزی اصفهان گفت: زیست فناوری می تواند به مشكلاتی كه اكنون ما در كشور با آن مواجه هستیم كمك كند.
مهرداد مرادمند با اشاره به اینكه كمبود آب در كشور جدی است، افزود: به رغم اینكه علم زیست فناوری برای تولید محصولات كشاورزی را در اختیار داریم اما برای به كارگیری این علم با احتیاط عمل می كنیم.
وی تصریح كرد: به همین دلیل در تولید برخی محصولات از جمله بذرهای اصلاح شده و هیبرید با مشكل مواجه شده ایم و این اقلام را وارد می كنیم.
قائم مقام سازمان جهاد كشاورزی اصفهان با بیان اینكه تولید محصولات تراریخته توسط برخی كشورها از جمله آمریكا انحصاری شد، اظهارداشت: برخی از كشورها از جمله آمریكا زیست فناوری كشاورزی را برای خود انحصاری كردند و سعی می كنند با ایجاد نگرانی برای استفاده از این فناوری مانع دستیابی دیگر كشورها به فناوری های نوین شوند.
وی با اشاره به اینكه دانش زیست فناوری كشاورزی در ایران بومی است و كشورمان از كارشناسان و متخصصان خوبی در این زمینه برخوردار می باشد، گفت: می توانیم با نظارت بیشتر بر تولید محصولات، از این فناوری برای افزایش تولید محصولات كشاورزی استفاده كنیم.
مرادمند بیان كرد: برخی از گیاهان نسبت به شوری و خشكی مقاوم هستند كه با انتقال ژن آنها به گیاهان زراعی می توانیم برای مقابله با خشكسالی و كم آبی از آنها استفاده كنیم.
وی تصریح كرد: ایران در زمینه مهندسی ژنتیك از توانایی های بالقوه ای برخوردار است كه می توانیم با استفاده از این ظرفیت ها در كوتاهترین زمان ممكن به موفقیت های خوبی در بخش كشاورزی دست یابیم.
قائم مقام سازمان جهاد كشاورزی استان اصفهان برگزاری نشست های تخصصی برای ابهام زدایی در زمینه استفاده از محصولات كشاورزی تراریخته را خواستار شد و افزود: متخصصان و كارشناسان مهندسی ژنتیك باید به این ابهامات پاسخ دهند.
كارشناسان امر با توجه به شرایط موجود در بخش های مربوط استفاده از فناوری نوین برای پیشبرد اهداف مورد نظر را امری اجتناب ناپذیر دانسته و تاكید می كنند كه كشاورزی امروز ایران نیازمند بكارگیری دانش زیست فناوری كشاورزی است تا چالش های فرارو را برطرف كند.
برخی از كارشناسان تاكید دارند باید هر چه سریعتر در این زمینه زیرساخت ها را فراهم كرد تا از قطار پیشرفت فناوری در دنیا عقب بمانیم و با فراهم كردن زیر ساخت استفاده از فناوری زیستی به سمت اقتدار كشور در حوزه امنیت غذایی حركت كنیم.
مقاوم بودن به آفات، بی نیازی به علف كُش ها و سموم شیمیایی، ارزان و مغذی بودن، از جمله توجیهات موافقان در حمایت از محصولات تراریخته است و بیماری زا بودن، گران تر بودن محصول، مصرف چند برابری سموم و آفات، فقر غذایی و به طور كلی نرسیدن به یك اجماع علمی كلی در مورد سالم و یا ناسالم بودن این محصولات، برخی از دلایل عنوان شده از سوی مخالفان تراریخته ها است.
طبق آمار موجود فقط 12 درصد از مساحت ایران یعنی كمتر از 200 هزار كیلومتر مربع عملیات كشاورزی انجام می شود.
زمین های زیر كشت ایران در حدود شانزده میلیون هكتار برآورد می شود و از این زمینها حدود نیمی از آن كشت آبی و نیمی دیگر به صورت دیم كشت می شود.
ایران در تولید زعفران ، پسته ، خاویار، زرشك ومیوه توتی انار رتبه یكم ، در تولید زردالود و خرما رتبه دوم، در تولید هندوانه، گیلاس ، طالبی و خیار رتبه سوم، در تولید گوسفند، میوه ها ، به ، پشم ، بادام ، گردو رتبه چهارم ، در تولید سبزی ها، رازیانه و نخود رتبه پنجم، در تولید آجیل، شیر گاو و گوجه فرنگی رتبه ششم، در تولید انگور، پیاز، آلبالو، كیوی و شیر گوسفند رتبه هفتم، در تولید ادویه جات، هلو، نارنگی، لیمو، پرتقال، شیر بز، كدو و كدو تنبل رتبه هشتم، در تولید عدس رتبه نهم ، در تولید خرمالو، چای و عسل رتبه دهم را داراست.
2093/6026/